Westerborkpad - In het spoor van de Jodenvervolging
31. Etappe 28: Beilen-Hooghalen
Het is vreemd. Eind vorig jaar opende ik een topic met de vraag om langere wandelroutes. Postbus100 reageerde vrijwel direct met een linkje naar het westerborkpad. Nou ben ik heel m’n leven al geintrigeerd geweest door de Tweede Wereldoorlog, dus ik greep deze kans aan om een, in mijn ogen, historische wandeling te maken door de geschiedenis van Nederland.
Ruim een half jaar geleden begon ik aan de wandelingen, toen smeet COVID-19 roet in het eten en zat ik een paar maanden thuis, en nu sta ik aan het voorportaal naar de slotetappe: de etappe van Beilen naar Hooghalen en door naar Kamp Westerbork.
Maandenlang heb ik toegeleefd naar dit moment, en toch voelt het vreemd om het vandaag af te gaan sluiten. Ik heb me door de tijd heen verbonden met de slachtoffers die ik ben tegengekomen, met name het echtpaar dat werd vermoord door het verzet omdat ze hun kinderen niet los konden laten uit liefde. Maar ook met burgemeester Tjalma, en het gezin dat hun eigen leven waagde om een dertiental Joden te redden uit de handen van de bezetter. Op 1 september liep ik van Beilen naar Hooghalen en daarvandaan naar Westerbork. Ook het verhaal van Golfer, dat hij me aan het begin van de tocht vertelde, droeg ik met me mee.
Vanaf het station (Foto 1) gaat de route dwars door het centrum van Beilen (Foto 2) richting Beileroord. Tijdens de razzia op 2 en 3 oktober 1942 werden de Joodse patiënten uit deze psychiatrische inrichting gedeporteerd naar Westerbork om vandaar naar Auschwitz en Sobibor te worden gebracht. Het bord op terrein trof me, door de omschrijving 'overige bestemmingen'. De Joden en andere slachtoffers werden ook naar 'overige bestemmingen' gebracht, het meerendeel keerde niet meer terug (Foto's 3, 4 en 5).
Hiervandaan gaat de route verder naar de Joodse begraafplaats. (Fots 6) Van de Beilense Joden die werden gedeporteerd keerde er geen eentje terug. Slechts een enkeling overleefde de oorlog dankzij onderduiken. De route gaat verder richting Eursingerhof waarbij je langs de algemene begraafplaats loopt. (Foto 7 en 8). Even verderop zijn ze vast klaar voor Halloween; de pompoenen worden vast te koop aangeboden. (Foto 9).
Hierna passeer je het Oranjekanaal; dat in de Tweede Wereldoorlog dienst deed als aanvoerkanaal voor Kamp Westerbork. Voedsel, bouwmaterialenen en in de omgeving neergeschoten vliegtuigen werden via het Oranjekanaal naar kamp Westerbork verscheept. (Foto 10). Via de spoorlijn gaat de wandeling door het bos richting Hooghalen. Hier passeer je het voormalig station Hooghalen. Vanaf dit station moesten de Joden naar Kamp Westerbork lopen, tot dat in 1942 de spoorlijn op last van de bezetter werd doorgetrokken naar het Kamp. (Foto's 11 tot en met 15). Eindpunt Hooghalen bereikt. (Foto 16). Hier ben ik eerst koffie gaan drinken om me mentaal voor te bereiden op de wandeling die tienduizenden slachtoffers hebben gemaakt.
Westerborkpad - Etappe 28 (1) (Foto: FOK!)
Westerborkpad - Etappe 28 (2) (Foto: FOK!)
Westerborkpad - Etappe 28 (3) (Foto: FOK!)
Westerborkpad - Etappe 28 (4) (Foto: FOK!)
Westerborkpad - Etappe 28 (5) (Foto: FOK!)
Westerborkpad - Etappe 28 (6) (Foto: FOK!)
Westerborkpad - Etappe 28 (7) (Foto: FOK!)
Westerborkpad - Etappe 28 (8) (Foto: FOK!)
Westerborkpad - Etappe 28 (9) (Foto: FOK!)
Westerborkpad - Etappe 28 (10) (Foto: FOK!)
Westerborkpad - Etappe 28 (11) (Foto: FOK!)
Westerborkpad - Etappe 28 (12) (Foto: FOK!)
Westerborkpad - Etappe 28 (13) (Foto: FOK!)
Westerborkpad - Etappe 28 (14) (Foto: FOK!)
Westerborkpad - Etappe 28 (15) (Foto: FOK!)
Westerborkpad - Etappe 28 (16) (Foto: FOK!)
