Westerborkpad - In het spoor van de Jodenvervolging
11. Etappe 9: Station Amersfoort - Station Amersfoort Schothorst
Deze etappe liep ik samen met mijn dochter. We begonnen op station Amersfoort en terwijl we onderweg waren richting kamp Amersfoort, passeerden we een paar struikelstenen (1). Ik legde mijn dochter uit waarvoor ze en dienen en ondertussen dacht ik terug aan haar jeugd. Een groot deel daarvan heeft ze in een pleeggezin gewoond, omdat ik de keuze maakte weg te gaan bij haar vader die mij mishandelde. Ik vroeg me af of het anders gelopen zou zijn, als ik bij hem was gebleven. Waarschijnlijk had ik dan gevangen gezeten in een relatie die mij en mijn dochter geen geluk, maar enkel ellende zou hebben opgeleverd.
Na mijn vertrek was ik dan wel bevrijd van het geweld, maar ik was mijn dochter ‘kwijt.’ Ik heb jarenlang gevochten om haar terug te krijgen, maar jeugdzorg leerde mij een moeder op afstand te zijn, in plaats van mij te helpen en te leren hoe ik een kind moest opvoeden. Nu, 20 jaar later, liep ik hier samen met haar, in vrijheid, om de Joden, Roma, Sinti en alle andere mensen die werden vermoord of anderszins zijn omgekomen in de Tweede Wereldoorlog te herdenken en hun verhaal door te geven aan de generaties na mij.
We naderden Kamp Amersfoort (2) en eenmaal aangekomen hing er een beladen sfeer op het terrein. We waren zo goed als de enigen aanwezig daar op dat moment. Eerst kwamen we langs een afrastering van de schietbaan/fusilladeplaats (3), de schietbaan is door de gevangen zelf gegraven. Hier liepen we naar beneden, waar het standbeeld De Stenen Man (4) staat. Hier werden schietoefeningen gehouden, maar ook doodvonnissen en represaille-fusillades uitgevoerd. Halverwege de schietbaan (5) drong het pas goed tot me door dat hier mensen werden doodgeschoten.
Daarna hebben we wat over het terrein rondgezworven, waarbij we onder andere een originele wachttoren uit de oorlog (6) de restanten van een lijkenhuisje (7), het monument (8), een overzicht van hoe het kamp er uitzag (9), een schulplaatsverlenersmonument, (10) en de tentoonstelling Oog in Oog met de laatste getuigen (11) hebben gezien. Een indrukwekkende serie levensgrote foto's van 18 mensen die hier vroeger gevangen gezeten hebben. Ook zijn we nog door een gerestaureerde loopgraaf (12) heen gewandeld.
In het kamp verbleven in de jaren 1941-1945 in totaal 37.000 geregistreerde gevangenen. Daarvan werden er ongeveer 20.000 gedeporteerd naar (meestal Duitse) concentratiekampen. Sommigen werden eerst overgebracht naar andere kampen in Nederland waaronder Kamp Westerbork en van daaruit doorgestuurd naar de vernietigingskampen. Er zijn ongeveer 9.000 gevangenen vrijgelaten. De overige zijn gevlucht, geëxecuteerd of door ontbering omgekomen. In totaal overleden er 650 mensen in het kamp. Daarnaast verbleven er 13.000 ongeregistreerde gevangenen voor korte tijd in het kamp.
Na het kamp lopen we door, waarbij we langs het monument de ladder (13) komen. Hierna betreden we begraafplaats Rusthof. Hier liggen meerdere oorlogsgraven (14, 15). Er staat een monument voor alle Amersfoorters en Leusdenaren die hebben gevochten voor veiligheid en vrede, in het bijzonder voor hen die hun leven hebben gegeven (16 en 17). We passeren ook het Russische ereveld (18 en 19). Wederom een momentje om stil te zijn. Deze militairen zijn gestorven in de strijd om vrijheid. Zoals gebruikelijk op een 'war cemetery' was er de mogelijkheid om in een gastenboek een reactie achter te laten (20). Zowel mijn dochter als ik hadden de behoefte om deze mensen postuum te bedanken voor onze vrijheid en hebben een krabbeltje achtergelaten.
Hierna ging de etappe door richting Station Amersfoort Schothorst, door het natuurgebied Nimmerdor, een prachtig natuurgebied met een ellendige brug (21 en 22) die ik dit keer zonder veel problemen overgestoken ben omdat m'n dochter naast me liep. Hierna loop je dwars door Amersfoort terug naar het spoor, waarbij je nog langs een Joodse Synagoge, een haventje met een sluis en de koppelpoort wandelt (23 en 24). Eenmaal aangekomen op station Amersfoort Schothorst breng ik mijn dochter weg tot Utrecht waar we afscheid nemen. Ik was weer alleen met mijn gedachten.
Lengte van deze etappe: volgens Wandelnet 12,8 km, omdat we over kamp Amersfoort en begraafplaats Rusthof hebben rondgelopen tikte mijn GPS de 18,8 km aan.
Westerborkpad - etappe 9 (1) (Foto: FOK!)
Westerborkpad - etappe 9 (2) (Foto: FOK!)
Westerborkpad - etappe 9 (3) (Foto: FOK!)
Westerborkpad - etappe 9 (4) (Foto: FOK!)
Westerborkpad - etappe 9 (5) (Foto: FOK!)
Westerborkpad - etappe 9 (6) (Foto: FOK!)
Westerborkpad - etappe 9 (7) (Foto: FOK!)
Westerborkpad - etappe 9 (8) (Foto: FOK!)
Westerborkpad - etappe 9 (9) (Foto: FOK!)
Westerborkpad - etappe 9 (10) (Foto: FOK!)
Westerborkpad - etappe 9 (11) (Foto: FOK!)
Westerborkpad - etappe 9 (12) (Foto: FOK!)
Westerborkpad - etappe 9 (13) (Foto: FOK!)
Westerborkpad - etappe 9 (14) (Foto: FOK!)
Westerborkpad - etappe 9 (15) (Foto: FOK!)
Westerborkpad - etappe 9 (16) (Foto: FOK!)
Westerborkpad - etappe 9 (17) (Foto: FOK!)
Westerborkpad - etappe 9 (18) (Foto: FOK!)
Westerborkpad - etappe 9 (19) (Foto: FOK!)
Westerborkpad - etappe 9 (20) (Foto: FOK!)
Westerborkpad - etappe 9 (21) (Foto: FOK!)
Westerborkpad - etappe 9 (22) (Foto: FOK!)
Westerborkpad - etappe 9 (23) (Foto: FOK!)
Westerborkpad - etappe 9 (24) (Foto: FOK!)
