Boek: Blauwe Ogen
Wat is het ergste dat een moeder kan overkomen? Juist. Dat er iets met haar kinderen gebeurt. Het is 3 maart 1943 als Theresia Winterstein, onder toeziend oog van professor Werner Heyde, bevalt van een tweeling. Deze mag ze enkel houden op voorwaarde dat de nazi's experimenten mogen uitvoeren op de baby'tjes. Ze moet hiermee instemmen, of zij en haar hele zigeunerfamilie gaan op transport naar Auschwitz. Als Theresia haar dochters komt ophalen na een 'onderzoek' ziet ze Rita in haar bedje liggen. Maar het bedje ernaast, van Rolanda, is leeg. Ze is dood. Bezweken bij een ingreep die haar blauwe ogen hadden moeten geven.
Zo begint het waargebeurde verhaal van Rita Winterstein-Prigmore. Een van de laatste overlevende van de nazi-experimenten. Op roman-achtige wijze beschrijft historicus en journalist Koenraad de Wolf de gruwelheden die veel zigeuners tijdens de Tweede Wereldoorlog hebben moeten doorstaan. Een van de bizarre voorbeelden hiervan is een sterilisatie, uitgevoerd door een stagiair. Als het luchtalarm af gaat vluchten hij en de arts naar een schuilkelder. Theresia blijft vastgebonden op de operatietafel achter. De verdoving raakt al snel uitgewerkt. Zo moet ze een half uur wachten tot de anderen weer terug zijn, badend in haar eigen bloed.
Een ander voorbeeld; het versnellen van de placenta na de bevalling: "'We gaan de natuur een handje helpen.' Hij geeft de mollige vroedvrouw de opdracht aan de tepel van Theresia's borst te zuigen. 'Geen sprake van! Dat kan niet!' Theresia probeert overeind te komen, maar wordt door de vroedvrouw terug op de tafel gedrukt." Mensonterende taferelen.
Blauwe Ogen - Rita Winterstein cover
Op 4 mei 1945 wordt Wurzburg, de stad waar de familie Winterstein de oorlog doorbrengt, bevrijd door de geallieerden. De helft van het gezin is, onder leiding van Christian Blum, gedeporteerd naar Auschwitz. Diezelfde Christian Blum staat drie jaar na de oorlog bij Theresia op de stoep. Het is triest om te lezen dat Blum voor zijn daden in de oorlog slechts één jaar vast heeft gezeten. En dat hij nu, als politieagent nota bene, komt mededelen dat de Wintersteiners hun geliefde woonwagen moeten verlaten voor een woning in de Frankfurter Strasse; een barakkenkamp voor Russische krijgsgevangenen. Dit is slechts een van de vele wrange gebeurtenissen na de oorlog.
Als gevolg van de experimenten in haar eerste levensmaanden lukt het Rita niet om haar school af te maken. In 1988, na een uitputtende lijdensweg en vele afwijzingen, krijgt ze hiervoor eindelijk een schadeloosstelling van 80.000 mark. Met het geld dat ze krijgt, laat Rita een grafsteen voor haar overleden tweelingzus Rolanda maken.
Blauwe Ogen geeft je op confronterende wijze een inkijkje in het reilen en zeilen van de Sinti, de subgroep van zigeuners waartoe Rita Winterstein-Prigmore behoort. Over de rassenzuivering; 'vreemd' bloed wordt uit de weg geruimd. Met Duitse grondigheid werden de zigeuners eerst geïnventariseerd, vervolgens gesteriliseerd en ten slotte geëlimineerd. Over de choquerende gang van zaken in concentratiekampen, waar mensen slechts een nummer zijn. Over de weerstand waarop Theresia en Rita stuitten na de oorlog. Dit ontroerende boek blijft je zeker nog wel even bij.
Een must-read voor elke WOII-fanaat.
