Fyra: poging doodslag
De Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) heeft niet zelf naar de Fyra gekeken. Niet nodig vond men. Keuringsinstantie Lloyd's Register Nederland had er tenslotte al naar gekeken. Vreemd als je nagaat dat de inspecteur van Lloyd's juist stevige vraagtekens had toen de treinen bij AnsaldoBreda de fabriek uitrolden.
Dit geeft al aan wat voor een teringbende dat Fyra-debacle wel niet was. Een wereldvermaarde keuringsinstantie wordt ingehuurd en vervolgens gepasseerd. De ILT – de belangrijkste autoriteit in de bewaking van de veiligheid op onze spoorwegen – doet daar nog eens vrolijk aan mee en neemt niet eens de moeite om zelf de treinen te inspecteren. Zij baseerden zich op de keuringsrapporten en vonden het wel gescheten.
De uitspraken van inspecteur-generaal Jenny Thunnissen van de ILT maken het nog erger: "Certificering wil nog niet zeggen dat een trein veilig is."
Maar dat was toch waarop het oordeel van de ILT was gebaseerd? De veiligheid was toch gezekerd door de certificering van Lloyd's?
De volgende dag nuanceerde ze dit nog een beetje: "Het zegt niet niets, maar ook niet alles."
Ook niet echt een uitspraak die ik zou verwachten van een instantie die de veiligheid van treinen die dagelijks vele honderden mensen per dag met meer dan 200km/u gingen vervoeren moest garanderen.
Terug naar de bevindingen van die inspecteur van Lloyd's.
”AnsaldoBreda maakte bij de productie van de Fyra-treinen steeds dezelfde fouten, werkinstructies werden regelmatig niet gevolgd en problemen werden lange tijd niet opgelost. Op het moment dat de treinen de fabriek in Italië verlieten, zaten er nog te veel fouten in de treinen.”
Stond dit dan niet in de rapporten? Heeft de ILT deze bevindingen nooit gelezen? Zelfs als je een certificaat van Lloyd's enkel globaal in zou zien, zou dit een voetnoot zijn die alle alarmbellen had moeten doen rinkelen. Of besloot Lloyd's dat zo'n voetnoot niet echt noodzakelijk was en komen ze daar nu pas mee?
Het moge duidelijk zijn dat de druk op deze instanties enorm moet zijn geweest of dat ze volkomen zijn gepasseerd. Lloyd's en de ISL zijn doorgaans namelijk niet bepaald prutsers. Integendeel. De ISL lijkt mu voor de parlementaire enquêtecommissie Fyra alleen maar smoesjes te verzinnen. En Lloyd's doet juist niet eens geheimzinnig over tal van negatieve bevindingen. Die negatieve bevindingen moeten dus gewoon bekend zijn geweest.
Als ik de parlementaire enquêtecommissie zo volg, ging het uiteindelijk niet eens over geldelijk gewin. Een aantal betrokkenen zullen prima hebben verdiend, maar er is geen echt bewijs voor grove inhaligheid. Er waren bij de NS geen individuen die miljoenen binnen harkten. Het stikte wel de moord van de managers en projectleiders die een compleet onrealistisch plan met alle geweld er doorheen wilden drukken. Eén grote bende haantjes dus. Geen hond die binnen dit hele traject wilde toegeven dat het hele plan zelf al niet deugde en van verkeerde aannames aan elkaar hing. En letterlijk iedere beslisser in dit traject heeft moedwillig meegewerkt om zelfs de belangrijkste keurende instanties te negeren of te passeren.
Als het puur om geld was gegaan, had ik het nog gesnapt. Als ik de capaciteiten had en mij een paar miljoen werd geboden om een beroerd plan goed te verkopen, zou ik toch ook wel zwaar in de verleiding komen. Voor deze lui was het gewoon hun dagelijkse werk! Alle waarschuwingen van iedere betrokken instantie en alle mogelijke experts negeren en zo de levens van duizenden reizigers in gevaar brengen!
Poging tot doodslag zou ik daar toch minimaal van willen maken.
