Theater: Leids Cabaret Festival 2013 - 2e voorronde
"Fuck the crisis, let's play." Dat staat er op de shirts en programmaboekjes van het Leids Cabaret Festival. Het is al langer duidelijk dat het relatief dure theaterbezoek heeft te lijden onder de crisis. Elk jaar wordt het aantal theaterbezoekers minder. Des te meer reden om een statement te maken op een belangrijk theaterfestival. Al voor de 35e keer wordt het cabaretfestival gehouden in Leiden. Geen bekende cabaretiers, maar jonge honden. Alleen moet je ergens beginnen. Zo ook Lebbis en Jansen, Najib Amhali en Javier Guzman, die allen ooit het festival wonnen. Een ultieme kweekvijver voor potentieel talent dus.
In de tweede voorronde spelen vier beginnende cabaretiers, die nauwelijks ervaring hebben op een groot toneel. Ze hebben inmiddels tientallen deelnemers achter zich gelaten en de audities overleefd. Tijdens een drukke week treden ze drie keer op (voorronde, halve finale en finale) en maken ze elk kans op twee prijzen in de finale: de juryprijs en de publieksprijs.
De uit Den Bosch afkomstige Bertram van Alphen bijt het spits af en dat is altijd een lastige positie. Toch komt hij met veel zelfvertrouwen (maar ook zelfspot) het podium op, daar zal het niet aan liggen. Helaas mist zijn conference in de eerste helft een rode draad en is het een aaneenschakeling van (matige) grappen. Beter zijn zijn liederen met scherpe teksten, die begeleid worden door drie muzikanten.
In de tweede helft herpakt hij zich enigszins door echt een persoonlijk verhaal te vertellen over zijn jeugd in Brabant en zijn jacht op zijn stille liefde Job. Maar Bertram is eigenlijk een stuk beter in het schrijven (en zingen) van goede liedjes dan het maken van goede grappen.
Tweede kandidaat en ex-wiskundestudent Jan Beuving pakt het publiek meteen in, vanaf de eerste seconde dat hij op het podium staat. Het is een brok zelfvertrouwen met een prachtige, zware stem á la Herman van Veen. Na een humoristisch lied over de trein naar Abcoude kan het eigenlijk al niet meer misgaan. En dat gaat het ook niet.
Jan Beuving (foto: Leids Cabaret Festival)
In vogelvlucht doet Jan verschillende onderwerpen aan (waarvan de voetbalvereniging het belangrijkste is) zonder verwarrend over te komen. Ook zijn wiskundeperiode komt regelmatig op speelse wijze terug en dit klinkt saaier dan het in werkelijkheid is. Alsof hij nog niet genoeg talenten blijkt te bezitten, laat hij ook nog eens zien dat hij poëtisch is aangelegd. Is het niet in één van zijn nummers (waaronder een prachtig lied over Lot en Jan die elkaar ontmoeten in de oorlog), dan is het wel tijdens het vertellen van een verhaal. Zo subtiel dat je vaak pas na een aantal zinnen erachter komt dat het rijmt. Hier gaan we nog veel van horen.
Voorafgaand aan de avond liet presentator en komiek Martijn Koning al doorschemeren dat er altijd een absurde Belg tussen zit. Vanaf de eerste seconde weet je dat het de Belgische deelneemster Nele Bauwens is. Als goedlachs en lief meisje, maar wel een flapuit, komt zij het podium op en vertelt al snel dat ze het niet over seks gaat hebben. Vervolgens gaat het de gehele voorstelling over masturberen, buttplugs en anale seks.
Een absurde act van Nele, waarvan sommigen in het publiek duidelijk plaatsvervangende schaamte krijgen en twijfelachtig lachen. In het begin is de act leuk, verrassend en spannend, maar dat verdwijnt al snel als we voor de zoveelste keer te horen krijgen dat ze het liefst flink genomen wil worden. Je hebt lef nodig om dit te durven, maar iets meer inhoud was wenselijk geweest.
Wouter Monden (foto: Leids Cabaret Festival)
Dat gebrek aan inhoud wordt ruimschoots goedgemaakt door de laatste deelnemer: Wouter Monden. Hij heeft namelijk iets wat zich onderscheidt ten opzichte van de overige kandidaten: een goed persoonlijk verhaal. Een aantal jaren geleden zag hij er namelijk een stuk anders uit en was hij, in zijn eigen opinie, te zwaar. Hij pakte het goed aan en begon te trainen voor de marathon in Amsterdam.
Met zichtbaar plezier en trots vertelt hij over de zware periode die hij heeft meegemaakt. Om het luchtig te houden zitten er scherpe grappen in, met hoog tempo, die vrijwel iedere keer raak zijn. Wouter heeft de touwtjes in handen en het publiek vindt het prachtig. Hij deinst er niet voor terug om een gezond stukje zelfspot in te zetten, maar het belangrijkste is nog wel een goed persoonlijk verhaal en een waargebeurd happy end.
Na de vier kandidaten gaat de jury in beraad over wie de halve finale bereiken en wie niet. In de tussentijd neemt de Belgische cabaretier en jurywinnaar in 2010 Jeroen Leenders het podium over. Een man met inmiddels meer podiumervaring dan de overigen van de avond en daar maakt hij dankbaar gebruik van. Hij vertelt onder andere over zijn deelname aan het festival, maar ook over zijn vaderschap en over de verschillende soorten porno op het internet.
Niet op een normale manier, maar op de meest droge manier die we vanavond gezien hebben. Een tweede absurde Belg. Hij hoeft eigenlijk maar weinig te zeggen of het publiek ligt al in een deuk. Het verschil met de eerste absurde Belg is dat Jeroen daadwerkelijk een verhaal heeft en niet vervalt in herhaling.
Aan het eind van de avond, met een halflege zaal, brengt de juryvoorzitster het slechte en goede nieuws. De jury had voor de afvallers geen goed woord over en er zat nauwelijks opbouwende kritiek in het oordeel, wat nog eens benadrukt werd door Martijn Koning. Van deze voorronde is alleen de oversekste Nele afgevallen. De overige drie deelnemers gaan door naar de halve finale op donderdag. De finale is uiteindelijk op zaterdag, waar de opvolger van Omar Ahaddaf bekend wordt gemaakt.
