Je bent waar je voor betaalt

Je bent wat je eet. Dat is de wat meer gangbare uitspraak. In principe begrijpen we allemaal wat ermee wordt bedoeld, maar ik zet er soms mijn vraagtekens bij. In een aantal gevallen begrijp ik het nog. Wie vegetarisch eet, is een vegetariër. Wie biologisch eet, is een groot liefhebber van de natuurlijke gang van zaken (of een neuroot). Wie halal, eet is een moslim. Wie koosjer eet is een jood. Maar iemand die varken eet, is geen varken. Wie koe eet is nog geen rund. En wie gewoon alles door zijn of haar strot duwt, is niet meteen een rat of een geit.

Nog wat uitzonderingen zijn personen met anorexia of boulimia. Die worden zo betiteld om wat er teveel of te weinig wordt gegeten. En vervolgens ook weer wordt uitgekotst. Wat hun menu is, is dan niet eens meer relevant. Ik bedoel: een jood met anorexia is niets anders dan een persoon met anorexia, die af en toe een vette frikandel naar binnen werkt en uitspuugt. Beiden zijn vooral nog altijd graatmager.

Het wordt interessanter, als je het naar het uitgavenpatroon van mensen gaat kijken.

Een aantal zaken zijn dan redelijk voorspelbaar. Neem de boodschappen. Er vindt meteen een duidelijke schifting plaats met de verschillende supermarkten. De Lidl en de Aldi trekken ander publiek dan Appie Heijn. Een Super de Boer of de Jumbo vallen daar weer een beetje tussenin. Aan de supermarkt herken je dus al redelijk met wie je te maken hebt. Het huishoudgeld tekent snel of iemand tot de middenklasse, de topinkomens of de arme sloebers behoort. Ook hier weer enkele uitzonderingen. Soms ligt een te dure of te goedkope supermarkt gewoon aan de overkant van de weg. Lui secreet. Soms bulkt iemand van het geld, maar vindt Euroshopperbier gewoon een lekker pilsje. Alcoholist.

Ook auto's zijn een redelijk betrouwbare graadmeter. Gare bak: bijstand. Gare, opgepoetste bak: beginnende chauffeur. Gare, opgepoetste bak, met dure velgen en spoiler: jong tuig. Te dure GTI: drugsrunner. Nieuwe middenklasser: leasebak voor middenmanagement. Dikke nieuwe auto: dure leasebak van een directeur, maar geen eigenaar, van een niet al te groot bedrijf. Bentley: zo stinkend rijk, dat de prijs niet eens belangrijk is.
Een enkele ex-DSB-klant kan nog wat roet in het eten van deze theorie gooien. Maar die heeft die veel te dure bak inmiddels al moeten verkopen. En dan heb je nog de leasebakken met 14% bijtelling, voor de absoluut onderbetaalde manager, die voor een goede honderd euro een auto wil kunnen rijden.

Het wordt lastiger, met luxe elektronica. Amper twintig jaar geleden, was Bang & Olufsen zo'n beetje het summum van audiovisuele beleving en onbetaalbaar voor een gemiddelde gezin. Hooguit enkele echte muziek fanaten werkten zich en breuk en leefden op water en brood, om het in huis te krijgen. Verder kochten de meesten onder ons, om de tien jaar eens een andere, gewone, televisie en lieten we een defecte televisie, radio of versterker nog vaak gewoon repareren.

Nu geheel anders. De aankoop is niet meer afhankelijk van inkomen, maar van de waan van de dag. Het is normaal geworden om een paar duizend euro uit te geven, om naar Hart Van Nederland of Fiets 'm d'r In te kijken. Een zo groot mogelijke breedbeeld LED televisie, met een home cinema set en de mogelijkheid om het complete wifi netwerk aan dat ding te linken. Wie zich tegenwoordig nog een beetje wil onderscheiden met z'n televisie, moet zowat vijf meter aan beeldscherm in de woonkamer hangen!

Ik heb onlangs een joekel van een plasma televisie gehad! En ik ben er hartstikke blij mee hoor. Maar ik kreeg hem, omdat een collega een nieuwe kocht en de vier jaar oude plasma aan de straatstenen niet meer kwijtraakte!

Nu zou dit allemaal kunnen betekenen dat een groot deel van Nederland uit audiovisuele fijnproevers bestaat. Ware het niet, dat al die onzin, ondanks die 99 digitaal kanalen, nog steeds wordt gebruikt om Boer Zoekt Vrouw en Shownieuws te bekijken en heel af en toe eens breedbeeld te masturberen. En dat laatste is lastig als je nekkramp krijgt van het heen en weer kijken!

Je bent waar je voor betaalt. Dat gaat dus eigenlijk alleen op als je verstandig met je geld omgaat. Als je zorgt dat er meer binnenkomt dan er uit gaat. Als je een beetje verdient, kun je iets minder dan een beetje uitgeven. Als je iets meer verdient, heb je meer ruimte. Als je vijfduizend euro op een spaarrekening hebt staan, kun je voor vierduizend-negen honderd-negenennegentig euro aan elektronische onzin kopen. Als je al jaren nergens meer naar hoeft te kijken, koop je gewoon een bioscoop.

Dan ben je een verstandig mens.