Dag, dag, Cherso

De televisiemakers weten precies wat hun publiek leuk vindt om naar te kijken. Vroeger dacht men, dat het fijn was om naar mooie intelligente mensen te kijken, en de soaps vierden dan ook hoogtij. ‘Dallas’, ‘As The World Turns’, en later onze eigen Nederlandse soaps zoals ‘Goede Tijden, Slechte Tijden’, ‘Onderweg Naar Morgen’, kortom, het was een en al soap op de tv.

Mensen vinden het wel leuk om naar soaps te kijken, maar ze herkennen zich niet echt in zo’n verhaal. Ook is het frustrerend om altijd maar naar mooie mensen te kijken die er op alle tijdstippen van de dag uitzien alsof ze naar een groot feest gaan. Bonbons etende acteurs die ’s middags om drie uur al een glas champagne inschenken, leveren een raar beeld op van de samenleving. De doorsnee Nederlander ligt namelijk niet om drie uur ’s middags op een sofa decadent te doen, maar loopt bij de Albert Heijn of de Lidl om de boodschappen voor vanavond te halen, of zit op school of op het werk.

Er werd een gat in de markt gevonden. ‘Gluren bij de buren’. In allerlei vormen kwam dit fenomeen op de televisie. Jaren geleden zat Nederland op het puntje van de stoel naar ‘Big Brother’ te kijken. Nooit eerder was er zoiets vertoond. Reality- tv, werd het genoemd. Alsof het realistisch is om met wildvreemde mensen in een huis te gaan zitten, en de hele dag uit je neus te eten, bespied door honderden camera’s.
Maar goed. Het ging erom dat er geen script was, en dat mensen de camera vergaten en compleet zichzelf werden. Hetgeen ook gebeurde. Het programma sloeg aan en Nederland smulde.

Er volgden veel van dit soort programma’s. ‘Hoe schoon is jouw huis?’, ‘Bonje met de buren’, en nog veel meer van dat fraais. Boeren gingen vrouwen zoeken, Robert ten Brink ging relaties redden en Anita Witzier rommelde lustig in rustige leventjes door mensen hun liefde van vroeger weer in de armen te laten vliegen.
Filmmakers komen bijna niet meer aan bod: Nederland maakt zijn eigen televisie. Dick Maas heeft van ellende maar een horrorsinterklaas in het leven geroepen, zodat hij ook weer eens een keertje aan de beurt komt met een fictief verhaal.
Bekende Nederlanders laten zich filmen in hun privé-leven. René Froger, Danny de Munck, Frans Bauer en vele anderen gaven zichzelf bloot voor Nederland.

Wie zich ook blootgaven? Een stelletje doorgeslagen pubers uit Den Haag. Slim bekeken, door de programmamakers. Het concept was simpel. Bied een stel geile jongeren een gratis vakantie aan en film alles wat er gebeurt. Dat is eigenlijk alles. Alleen ging het in dit programma niet om doorsnee jongeren. Zij werden uitgekozen op uiterlijk en IQ. Inderdaad, qua IQ het liefst zo dom mogelijk. Dom en naïef.

Want dat zijn ze, de gevierde helden van ‘Oh, oh, Cherso’. Ze hebben namelijk zelf niet door dat ze slechts eendagsvliegen zijn. Nederland smult van dit programma. Omdat het weer eens heel wat anders is. Gewaagder. Vulgairder. Ordinairder. En dat doen programmamakers het liefst. Grenzen verleggen om maar kijkcijfers te scoren.
Nou, dat is goed gelukt.

Ik kom er steeds meer achter waarom mensen het heerlijk vinden om naar dit soort televisie te kijken. Mensen kunnen namelijk als conclusie trekken aan het eind van zo’n programma: “Hee, ik doe het eigenlijk helemaal niet zo gek,” als het gaat om programma’s waarin mensen niet meer over de puinhoop in hun huis heen kunnen kijken, als mensen Sonja Bakker te hulp snellen omdat ze veel te dik zijn, als er bonje met de buren is, of een familiediner nodig om de ruzie met oom en tante weer bij te leggen.

Er wordt alles aan gedaan om bij de mens het tevredenheidsgevoel op te wekken. Hoe slechter een ander het heeft of doet, hoe beter jij je voelt na het kijken van zo’n programma.
En dat geldt ook voor ‘Oh, oh, Cherso’. En daar ligt nou precies mijn bezwaar. Wat, als jongeren dit programma als referentiekader gaan nemen? Dat ze denken: “O, de kater die ik had na een avondje stappen is nog heilig vergeleken bij wat ik nu zie,” of: “O, zo gek is dat dus niet, als ik na een avondje zuipen niet meer weet wat ik doe, en de volgende ochtend naakt wakker word in het bed van een wildvreemde.”
Dat is mijn bezwaar. Want ik zou geen oog meer dichtdoen, als ik het idee had, dat mijn kinderen op zo’n manier hun vakantie door zouden brengen. De ouders van de kinderen uit ‘Oh, oh Cherso’ schijnen het allemaal prima te vinden. “Laat ze nog maar genieten, ze zijn nog jong,” schijnt de visie van die ouders te zijn.

De serie is nu afgelopen. Maar hoe zal het over vijf jaar gaan met dit stel jongelui? Hebben ze op hun cv dan staan, dat ze aan dit foute programma hebben meegewerkt? Zitten ze tegen die tijd in het pornocircuit? Ik ben bang, dat dit hele avontuur hen de rest van hun leven zal achtervolgen en een stempel zal drukken op toekomstige banen, toekomstige relaties, en  - bewaar me! – hun eigen toekomstige kinderen.

We maken allemaal fouten. Iedereen denkt wel eens bij zichzelf: “Wat stom, ik schaam me dood voor wat ik heb gedaan.” Ik ook. Maar gelukkig worden mijn blunders niet vertoond op de kijkbuis… Die bewaar ik voor thuis. Kan mijn man mij volgende maand weer eens lekker pesten met die flauwe Sinterklaasrijmpjes van hem.