Kindermisshandeling
Houd je van horror? Heb je zin om te griezelen? Dan moet je vanavond om 22.00 uur maar eens op TLC naar de Amerikaanse serie ‘Toddlers and Tiaras’ kijken. Een wereld apart. Competitieve moeders die hun dreumesen rond laten paraderen met een dikke laag make-up, valse wimpers, nep-bruine huidjes en sexy outfits mét hoge hakken. Werkelijk alles wordt uit de kast getrokken om indruk te maken op de jury. Kosten nog moeite worden gespaard. Ouders reizen stad en land af om met hun prinsesje naar deze schoonheidswedstrijden te gaan. De trotse moeders zijn bloedfanatiek en zeer onsportief. Als een ander kind wint, dan weten zij hun jaloezie en teleurstelling niet te verbergen. De winnares wordt afgekraakt en het eigen kind kan een sneer krijgen dat het niet genoeg haar best heeft gedaan. Alle kinderen krijgen een prijs, maar alleen de megatrofee en het poppenhuis ter waarde van 15000 dollar zijn goed genoeg.
Waarom zit er niet een flinke delegatie van de kinderbescherming in de zaal om deze kinderen onmiddellijk bij hun ouders weg te halen?
In Engeland werd vorig jaar een baby van negen weken oud schoonheidskoningin. Haar moeder was zeven maanden zwanger toen ze haar ongeboren kind inschreef voor de Miss Natural Aparkle UK. Dit kind was dan wel volkomen naturel – moest er nog bijkomen ook, dat zo’n klein kindje helemaal onder de make-up zou zitten! – maar waar ben je dan mee bezig als ouders? De moeder dacht niet dat het schadelijk zou zijn voor haar dochtertje, omdat het toch nog niet wist wat ze deed. Ze kon nog niet lopen of praten, dus dan zou het ook geen effect hebben, aldus de moeder. Dat moet wel een hele troost zijn voor ouders die hun baby op kinderdagverblijf ‘Het Hofnarretje’ hadden zitten ten tijde dat Robert M. al die kinderen misbruikte!
Even een stukje ontwikkelingspsychologie. Want er gebeurt heel wat met een kind in de eerste vier levensjaren. Ik werk al heel wat jaartjes met kinderen, ook met peuters. In de ontwikkeling van baby tot kleuter is de sociale interactie met de opvoeders van grote invloed op de ontwikkeling van de eigen persoonlijkheid. De fysieke gewaarwording van zichzelf is hierbij heel belangrijk. Met peuters zing je liedjes als ‘hoofd, schouders, knie en teen.’ Dat is niet voor niks. Bij kinderen van ongeveer een jaar begin je met vragen als: ‘Waar zitten je oren?’ ‘Waar is je neus?’ En dan hebben we het natuurlijk niet over een dicht-geplamuurde neus, maar over een klein, lief, naturel mopsneusje. Als kinderen zich eenmaal bewust zijn van hun eigen lichaam, versterkt dit het vermogen tot sociaal adequaat handelen. Het is heel belangrijk om kinderen een veilige basis te geven. Vroeger sprak men vaak van de drie R’s: Rust, Reinheid en Regelmaat. Tegenwoordig hoor je die termen niet zo vaak meer, maar dat wil niet zeggen dat ze niet meer gelden. Wil je kinderen positieve ervaringen geven in hun eerste levensjaren, dan moet je ze je blindelings kunnen vertrouwen. Als ouders moet je dus een positief gedrag hebben naar je kind en responsief zijn met betrekking tot de signalen die je kind naar jou uitzendt. Wanneer deze veilige relatie er is, dan krijgt een kind vertrouwen in de opvoeders en in zichzelf. Hoe ouder een kind wordt, hoe meer de rol van de opvoeder verschuift. Je verschaft je kind een vorm van basiszekerheid van waaruit het kind de wereld kan gaan verkennen. Het is ook belangrijk om de zelfstandigheid van het kind te bevorderen, en niet constant door een koesterende houding het kind eigenlijk te afhankelijk te maken van de ouder. Loslaten, daar gaat het om! Loslaten, bijsturen en liefde geven. Het kind moet de kans krijgen om zichzelf te ontdekken, om fouten te maken en daarvan te leren, om te vallen en weer op te staan.
Het is voor kinderen heel belangrijk dat zij leren dat zij omsloten zijn. Ze moeten ervaren dat er een onderscheid is tussen hun eigen ik en de buitenwereld. Jonge kinderen kunnen in een spiegel kijken en niet beseffen dat ze naar hun eigen spiegelbeeld kijken. Zij brabbelen tegen het kindje in de spiegel! Pas later – peuterleeftijd – komt het besef dat zij dit zélf zijn. Dan gaan ze ook gekke bekken trekken naar hun spiegelbeeld. Kinderen kunnen via hun lichaam letterlijk voelen en ervaren dat zij zelf een lichaam hebben dat alleen bij hen hoort en wat niet opgaat in de omgeving om hun heen. In alle boeken over ontwikkelingspsychologie is dit soort informatie te vinden. Ook ik heb me nog weer even verdiept in de materie om te lezen hoe het ook alweer zit. Eigenlijk, als je onderstaand stukje leest, dan is het heel duidelijk waarom die missverkiezingen aan banden moeten worden gelegd:
‘Het fundament van het grenzen kunnen stellen wordt op deze leeftijd gelegd. Indien een kind spelenderwijs leert dat het onafhankelijk van zijn omgeving is en geen onlosmakelijk deel ervan is, dan leert het ook dat het eigen onafhankelijke keuzes kan maken. Dit besef leidt tot een beter zelfbeeld waardoor het kind in staat is om zich in communicatie en interactie met anderen gelijkwaardig op te stellen. Als een kind zich gelijkwaardig voelt hoeft het ook niet te allen tijde zijn eigen plekje te verdedigen. Als jij je goed in je vel voelt zitten, je sterk voelt, dan kun je ervoor kiezen om mee te bewegen of juist te denken dit wil ik echt niet, ik ga voor mijn eigen idee. Zit het kind goed in elkaar, dan is het voor het kind helder dat het een autonoom individu is en heeft het kind meer kansen om meer en beter sociaal adequaat gedrag te vertonen.’
Een kind, dat zich nauwelijks bewust is van haar eigen lichaam, een complete metamorfose geven door middel van make-up, pruiken, gevulde kinderbeha’s en kinderschoenen met hoge hakken, draagt dus niet echt bij aan de ontwikkeling van het eigen-ik. Ook leert een kind alleen maar om te presteren. Het leven is één grote wedstrijd. Wat, als zo’n kind bijvoorbeeld een bril moet gaan dragen als het vijf is? Wat, als zo’n kind bijvoorbeeld een hete kop thee over zich heen krijgt? Kinderen moeten toch voelen dat er onvoorwaardelijk van ze gehouden wordt om wie ze zijn en niet om wat ze zijn, of eigenlijk: wat ze moeten voorstellen, want alles is fake.
In Frankrijk is vorig jaar een verbod gekomen op het houden van verkiezingen voor jonge meisjes tot zestien jaar. De aanleiding was een nummer van Vogue in 2010. Daar stond een 10-jarig meisje dat veel make-up droeg, een opgevulde beha en hoge hakken aan had en in een strak jurkje poseerde. Volgens Vogue moest dit kunnen, het beeldde gewoon de fantasie uit van veel jonge meisjes om op hun moeder te lijken. Ik ken niet één moeder dat er uitzag als dat meisje…
Het was heel moeilijk om het wetsvoorstel om mini missverkiezingen te verbieden, erdoor te krijgen, omdat ouders toestemming geven voor de deelname, dus een lastig verhaal. Maar er is een groot wetsvoorstel aangenomen over gelijkheid tussen mannen en vrouwen, en deze verkiezingen waren daar onderdeel van. Die worden namelijk alleen gehouden met meisjes, simpelweg omdat er geen jongens meedoen. En dat is een vorm van ongelijkheid, wat als argument is gebruikt om de mini missverkiezingen te verbeiden.
Ook kwam ik het begrip ‘hyperseksualisering’ tegen. Dit betekent dat jongeren systematisch en op veel te jonge leeftijd seksuele gedragspatronen aannemen. En dit komt ook sterk tot uiting in deze missverkiezingen. Tijdens die shows worden kinderen gekleed en geschminkt als volwassenen. Ook worden ze aangemoedigd om verleidelijke, zelfs erotiserende houdingen aan te nemen tegenover het publiek, de pers en de jury.
Eigenlijk is het te gek voor woorden dat we het er allemaal over eens zijn dat we onze kinderen in bescherming moeten hemen tegen eventueel misbruik. Maar bij dit soort verkiezingen wordt de grens tussen kindertijd en volwassenheid bewust gewist en maakt men van het kind een lustobject.
Dit moet toch gevolgen hebben bij hun tocht naar werkelijke volwassenheid?
Zelf ben ik moeder van drie kinderen: twee jongens en een meisje. En ja, ik vond het geweldig om na twee jongens ook nog een meisje te mogen krijgen. Ik ontwierp en naaide kleertjes voor haar. Ook vond ik het leuk om haar mooie haartjes in te vlechten. Niks mis mee. Wilde ze zich verkleden? Prima. Op de basisschool waren ook vaak verkleedpartijtjes. Maar niks hoefde. Ze mocht zich verkleden, maar ze mocht iets wat nog veel belangrijker was: kind zijn.
