Een harde les in Beslan

Leerlingen van de school in het Noord-Essetische Beslan leerden op hun allereerste schooldag een keiharde les: hun leven, dat van hun ouders en hun leraren is niets waard.
Het werd er hardhandig ingepompt: twee lange dagen zaaiden Tsetsjeense terroristen dood en verderf in hun school en alsof dat niet erg genoeg was, kwam het gevaar tijdens de “bevrijding” van twee kanten. De gegijzelden werden niet alleen door de terroristen beschoten, maar ook door hun “bevrijders”.
We zagen het op het nieuws: er heerste totale chaos, ontreddering en paniek bij de school. Naakte en halfnaakte kinderen en volwassenen, met grote angstogen en magere, bebloede lijven, renden kriskras over het terrein, op zoek naar een veilige schuilplaats en naar bescherming, maar dat alles was ver te zoeken. De prioriteit van het Russische leger lag niet bij het helpen van de slachtoffers, maar bij het opsporen van de terroristen.


De inwoners van Beslan, familie, vrienden en bekenden van de gegijzelden, moeten het van tevoren geweten hebben. Ze moeten al veel eerder bevangen geweest zijn door angst en paniek.
Beslan was in één klap wereldnieuws, tot gevaarlijk oorlogsgebied verworden. Terroristen maakten van hun school een bloederig slagveld en tussen die puinhoop wisten zij hun kinderen en familieleden, gewond, in levensgevaar of erger, dood misschien. Twee lange dagen kon men daar alleen maar naar gissen. Het machteloze toekijken moet hen bijna gek gemaakt hebben.
Poetin stuurde zwaar bewapende soldaten naar Beslan, een speciale eenheid bovendien, met gevechtshelikopters en ander oorlogstuig in hun kielzog. Hun opdracht was duidelijk. Zij moesten zich achter bomen en huizen verschansen en de school scherp in de gaten houden.
Bij het zien van al dat legergroen moeten bij de inwoners nare herinneringen naar boven zijn gekomen. Herinneringen aan de afloop van andere gewelddadige gijzelingen. Aan die van de dramatische theatergijzeling in Moskou bijvoorbeeld, die zelfs op zeer gewelddadige manier werd beëindigd. Het moet hen allemaal heel helder voor ogen hebben gestaan.
De verschijning van een beroemde Russische kinderarts, versterkte hun angst alleen nog maar. Gekleed in smetteloos witte jas en met een stethoscoop nutteloos bungelend om zijn nek, bood hij de ouders en familieleden geen hulp, maar een doemscenario: men moest zich op het allerergste voorbereiden, er was weinig hoop.

De incompetentie van Poetin, de knulligheid van zijn organisatie werd de wereld pas goed duidelijk bij het zien van het nieuwe bloedbad dat op vrijdag werd aangericht. Ook over de chaotische toestanden bij de school was geen twijfel mogelijk: volwassenen en kinderen renden in paniek over het schoolterrein en werden van alle kanten beschoten. Tussen hen ook hun familieleden die al zo lang werkeloos hadden moeten toekijken. Zij waren niet meer te stoppen, konden vrij het terrein oprennen, want een afzetting ontbrak.
De inwoners van Beslan wilden maar één ding: het leven van hun kinderen, familie en vrienden redden, hoe dan ook, al moest het gebeuren met gevaar voor eigen leven.

De chaos was ontluisterend, een blamage voor het machtige Rusland van Poetin. De paniek sloeg in alle hevigheid toe: niemand scheen te weten wat gedaan moest worden, waar men met de slachtoffers naar toe moest, waar zij zo snel mogelijk Eerste Hulp konden krijgen, waarmee men hun naaktheid kon bedekken. Niets, helemaal niets, bleek goed geregeld. Voldoende ambulances en brancards ontbraken en Eerste Hulp werd een taak voor de burgers, in hun beschermende armen lagen de ernstig gewonde slachtoffertjes met bebloede hoofdjes, armpjes en beentjes, de meeste bungelden er levenloos bij.
Andere slachtoffers, nog wel in staat om te lopen, zochten wanhopig naar water, uitgedroogd als ze waren vanwege de hitte. Voor hen was slechts water uit de flessen van omstanders beschikbaar.
Welke beelden ook, alle waren zonder uitzondering mensonterend en onuitwisbaar, en blijven iedereen, maar vooral de inwoners van Beslan voor altijd bij.

Heden ten dage is hun nachtmerrie nog immer niet voorbij. En dat zal nog lang gaan duren, vrees ik, want ook nu weer komt adequate hulp tergend langzaam op gang. De prioriteit van Poetin ligt alweer heel ergens anders. Bij een buitenlandse politieke rel ditmaal, bij onze minister Bot, die zich zoals vele anderen, hoofdzakelijk afvroeg hoe een en ander heeft kunnen gebeuren. Zijn uitlatingen werden door Rusland als ergerlijk en diep kwetsend ervaren.
“De feiten en relatie tussen oorzaak en gevolg achter wat in Beslan is gebeurd, zijn immers voor iedereen duidelijk, behalve dan misschien voor de Nederlandse minister", verklaarde onderminister Valery Losjchinin.

In dit geval zou de onderminister zich wel eens kunnen vergissen. Want voor de inwoners van Beslan is maar één ding duidelijk geworden: de school is uit. Voor sommige kinderen voorgoed…