Voor de liefhebber keren we nog even terug naar Titisee-Neustadt, want in het Duitse plaatsje werd de afgelopen dagen weer een World Cup schansspringen afgewerkt. Dat was een evenement met veel diversiteit aan wedstrijden: de mannen kwamen individueel twee keer in actie, de vrouwen één keer en er was ook nog een gemengde landenwedstrijd.

Mannen 1
Na de eerste ronde waren de verschillen klein: Halvor Egner Granerud stond bovenaan, maar de Noor werd op de voet gevolgd door Anze Lanisek uit Slovenië, de Oostenrijker Michael Hayböck en thuisfavoriet Karl Geiger. Ook de Poolse World Cup-leider Dawid Kubacki, de Duitser Constantin Schmid en de jonge Noor Bendik Jakobsen Heggli stonden er nog prima bij.

Heggli leverde in de tweede ronde vier plekken in, wat geenszins een verkeerde prestatie was, terwijl Schmid één plekje inleverde bij de Pool Piotr Zyla. Kubacki vloog met een heerlijke sprong ruim naar de leiding, waarna Geiger vlak achter hem inschoof en Hayböck weer achter hen terecht kwam. Lanisek wist wél nipt over Kubacki heen te wippen en dat leverde de winst op: Granerud deed het degelijk, maar viel terug tot plek vijf. Lanisek won zo, voor Kubacki en Geiger.

Gemengde landenwedstrijd
Het was opmerkelijk spannend in de eerste ronde, met drie teams die nog erg dicht bij elkaar stonden. Met Marita Kramer, Michael Hayböck, Eva Pinkelnig en Stefan Kraft was de leiding in handen van de Oostenrijkers, op de voet gevolgd door Noorwegen met Anna Odine Strøm, Bendik Jakobsen Heggli, Silje Opseth en Halvor Egner Granerud. Ook Selina Freitag, Constantin Schmid, Katharina Althaus en Karl Geiger zaten er namens het thuisland nog goed bij, terwijl Slovenië op plek vier een beetje moest hopen op een misser van een top-3-land.

In ronde twee sprong Strøm Noorwegen naar de leiding, na een wat mindere sprong van Kramer - Duitsland hield met Freitag plek drie vast. Hayböck sprong Oostenrijk dan weer terug naar de leiding, dit keer viel Heggli wat tegen. Pinkelnig breidde de voorsprong uit, Althaus sprong Duitsland voorbij Noorwegen naar plek twee. Kraft maakte het als slotspronger keurig af en bezorgde Oostenrijk de eerste winst ooit in de gemengde landenwedstrijd, terwijl Granerud de Noren toch nog naar de tweede plek sprong, voor Duitsland.

Vrouwen
Voor eigen publiek sprong Katharina Althaus in de eerste ronde naar de leiding, maar Ursa Bogataj uit Slovenië en de Noorse Silje Opseth zaten er bepaald niet ver achter. De Oostenrijkse Eva Pinkelnig deed ook nog volop mee en werd gevolgd door de wederom sterke Canadese Abigail Strate, de Duitse Selina Freitag en Josephine Pagnier uit Frankrijk.

Pagnier wist haar positie in de tweede ronde niet te verdedigen en leverde een paar plekken in, Freitag ging naar de leiding en Strate sprong daar dan weer voorbij. Pinkelnig viel een beetje tegen en zakte wat terug, waarna Opseth plek één in handen nam. Bogataj kwam net achter de Noorse terecht, maar de winst was voor Althaus: de Duitse was opnieuw de beste van het veld en pakte een fraaie zege, voor Opseth en Bogataj.

Mannen 2
Dawid Kubacki liet als leider in de World Cup zien hoe schansspringen werkt: de Pool vloog in ronde één naar een zeldzaam grote voorsprong, de rest was praktisch al uitgeschakeld wat de winst betreft. Halvor Egner Granerud voerde die rest aan en achter de Noor deden ook Anze Lanisek uit Slovenië, de Oostenrijker Stefan Kraft en Piotr Zyla uit Polen nog mee in de strijd om het podium.

In de tweede ronde deed Zyla het uitstekend: de Pool opende de top-5 door de leiding te pakken. Kraft sprong daar stevig overheen en zag Lanisek vervolgens nog nét iets beter springen. De Sloveen was zo zeker van een podiumplek, Granerud leverde drie plekken in. Kubacki was ontketend en verdubbelde zijn voorsprong zelfs nog bijna: de Pool pakte de winst, voor Lanisek en Kraft.

Argentinië heeft mede dankzij uitblinker Lionel Messi overtuigend de finale van het WK voetbal bereikt. In de eerste halve finale van het WK waren de Argentijnen met 3-0 te sterk voor Kroatië.

Het is eerste half uur van de wedstrijd had Kroatië vooral de bal, maar beide landen konden weinig creëren, waarna Julián Álvarez aan het eind van de eerste helft even ontsnapte aan de aandacht van de Kroatische verdedigers en dat zou direct leiden tot gevaar. De Argentijnse spits ging alleen af op de Kroatische keeper Dominik Livakovic en tikte de bal langs de doelman, waarna Álvarez en Livakovic in botsing kwamen en de scheidsrechter besloot om de bal op de strafschopstip te liggen, die vervolgens hard werd binnengeschoten door Lionel Messi. Vlak na de 1-0 zorgde Álvarez voor de 2-0. Uit een corner van Kroatië zou Argentinië scoren. Álvarez begon zijn dribbel op de middenlijn en kreeg de bal een aantal keer gelukkig mee, waarna hij de 2-0 binnenschoot.

In de tweede helft moest Kroatië komen, maar kwam het maar moeilijk door de Argentijnse verdediging heen en de zege van Argentinië zou nooit in gevaar komen. Met nog ruim twintig minuten te gaan in de tweede helft besliste Messi met een geweldige actie de wedstrijd. De Argentijnse aanvoerder dribbelde voorbij enkele Kroatische verdedigers, waarna hij Alvarez bediende die de 3-0 binnenschoot. Voor de 22-jarige spits was het zijn tweede doelpunt van de avond.

In de jacht op de derde wereldtitel neemt Argentinië het zondag op tegen regerend wereldkampioen Frankrijk of stuntploeg Marokko, die woensdagavond tegen elkaar spelen.

Amerikaanse wetgevers hebben in beide kamers van het Congres wetgeving ingediend om de Chinese video-app TikTok te verbieden. De voorstellen werden tweeledig ingediend door zowel de Republikeinen als de Democraten.

In een aankondiging zei de Republikeinse senator Rubio ( Florida) dat het voorstel alle sociale media-transacties die door China of Rusland zijn beïnvloed, zouden moeten verbieden. TikTok is een app waarop users korte filmpjes uploaden over van alles en nog wat en andere users deze bekijken. TikTok zou door het gebruik van de App dagelijks de gegevens verzamelen van enkele miljoenen Amerikaanse kinderen en volwassenen.

Er is nog niet op het wetsvoorstel gereageerd door TikTok-moeder Bytedance of de regering in Peking. China heeft beschuldigingen van spionage middels Tiktok altijd ontkend.

Afgelopen oktober waarschuwde FBI-chef Wray dat de Chinese overheid de app zou kunnen gebruiken om de gegevens van Amerikaanse burgers in handen te krijgen. Ook kunnen ze de aanbevelingsalgoritmen van de software manipuleren om daarmee invloed uit te oefenen op de kijkers van de filmpjes. Verschillende staten hebben de installatie van TikTok op apparaten die onder hun jurisdictie vallen, verboden. President Trump wilde in 2020 Amerikanen al verbieden de app te downloaden, maar slaagde daar niet in. 

In Brazilië hebben aanhangers van president Bolsonaro geprobeerd het hoofdbureau van de federale politie in de hoofdstad Brasilia te bestormen.

De politie vuurde verdovingsgranaten en traangas af om de menigte uiteen te drijven. Aanhangers van Bolsonaro staken ook bussen en auto's in brand. Het geweld brak uit nadat een aanhanger van Bolsonaro was gearresteerd. Hij werd beschuldigd van het organiseren van antidemocratische protesten.

De overwinning van de linkse kandidaat Lula da Silva is gisteren officieel bevestigd tijdens een ceremonie.

Zes jaar na de terroristische aanslag in Nice zijn alle acht mede-verdachten van de aanslag door een Parijse rechtbank schuldig bevonden. Twee van deze verdachten zijn veroordeeld tot 18 jaar gevangenisstraf wegens lidmaatschap van een terroristische organisatie. De voorzitter zei dat de twee de moordenaar moreel en materieel gesteund hebben en hem hebben geïnspireerd tot de aanslag.

De rechtbank veroordeelde de man die het wapen kocht wat is gebruikt bij de aanslag is tot 12 jaar gevangenisstraf. De andere vijf beklaagden in het proces, die ook betrokken waren bij het verkrijgen van een wapen, zouden tussen de twee en acht jaar in de gevangenis hebben gezeten.

Op 14 juli 2016 – de Franse nationale feestdag – reed een Tunesische huurmoordenaar met een vrachtwagen op groepen mensen in op de Boulevard des Anglais in Nice. Er vielen 86 doden. Meer dan 200 mensen raakten gewond. De moordenaar werd doodgeschoten door de politie.

De terreurmilitie van IS eiste destijds de verantwoordelijkheid voor de misdaad op. Volgens de rechtbank was dit  opeisen echter opportunistisch, ondanks de interesse van de dader in het jihadisme. Een connectie met een terroristische organisatie is niet geconstateerd, maar wel een duidelijke inspiratie vanuit het jihadisme.

Eén van de meest geslaagde Spider-Man-films van de afgelopen jaren heeft niet Peter Parker, maar Miles Morales in de titelrol. Van Spider-Man: Into the Spider-Verse komt komende zomer het eerste vervolg uit, en die heeft nu een trailer gekregen.

In dit spectaculaire avontuur reist de vriendelijke Spider-Man uit Brooklyn dwars door het multiversum. Daar moet hij het samen met Gwen Stacy en een nieuw team van Spider-People opnemen tegen de sterkste vijand waar ze ooit mee te maken hebben gehad.

Spider-Man: Across the Spider-Verse, met Shameik Moore en Hailee Steinfeld, is te zien vanaf 1 juni.

De wereldwijde Black Lives Matter-protesten waren voor het ministerie van Buitenlandse Zaken mede aanleiding om onderzoek uit te voeren naar racisme in de eigen organisatie. De conclusies van het onderzoek liegen er niet om.

Secretaris-generaal Paul Huijts, hoogste ambtenaar op het ministerie, reageert. ‘Reken erop dat we ons met dubbele kracht zullen inzetten om ten goede te veranderen.’

• Je bent de hoogste baas binnen BZ. Wat doet het met je als er zulke harde conclusies worden getrokken over jouw organisatie?

‘Ik vond het ontzettend akelig om te lezen. Je wordt er letterlijk naar van. Vooral omdat je een beeld krijgt van collega’s die op allerlei manieren met racisme worden geconfronteerd. Van knalhard racisme tot een ongewenste grap. Dat is meer dan kwetsend. Zo krijgen die collega’s het diepe gevoel: ik hoor er niet bij.

Racisme staat in schril contrast met wie wij willen zijn: een diverse, inclusieve organisatie, waar mensen welkom zijn en zich gewaardeerd voelen om wat ze inbrengen. Waar mensen zich gelijkwaardig behandeld voelen. Racisme doet precies het tegenovergestelde.’

Prominent in het kantoor van Huijts staat een Delfts blauw bord met daarop de tekst van artikel 1 van de grondwet. Eerste zin: allen die zich in Nederland bevinden, worden in gelijke gevallen gelijk behandeld. De secretaris-generaal neemt de woorden al zo’n vijftien jaar mee naar alle werkplekken die hij in Den Haag heeft gehad.  

‘Ik heb van huis uit meegekregen dat geen enkel mens het recht heeft om neer te kijken op een ander, door wat je toevallig bezit, of omdat je een mooie positie hebt.

Ja, ik ben zelf bevoorrecht opgegroeid, maar dat is dankzij mijn vader die zich heeft losgevochten uit een hele eenvoudige omgeving. Hij zei mij altijd: je hebt twee soorten mensen. Mensen die deugen en mensen die niet deugen. En alle andere verschillen doen er niet toe.’

• Hoe pijnlijk is dit rapport?

‘Racisme sluit uit. Racisme zet mensen weg als minderwaardig. Dat vind ik echt heel erg. Ieder geval dat er is, is er een te veel. Racisme mag niet, racisme kan niet. Daar is geen discussie over.

Het spijt mij enorm dat we tot nu toe niet in staat zijn gebleken om een veilige werkomgeving te bieden waarin dit soort dingen niet voorkomen. Waarin mensen dit niet hoeven te ondergaan. Daarom heb ik namens de Bestuursraad ook excuses aangeboden aan de collega’s die met zijn racisme zijn geconfronteerd.’

• Op sociale media zie je oproepen om disciplinaire maatregelen te nemen tegen de mensen die deze uitspraken gedaan hebben. Gaan jullie dat doen?

‘Laat ik vooropstellen dat we collega’s die over de schreef gaan, zullen aanpakken. Maar dit verkennende onderzoek alleen biedt daar geen aanknopingspunten voor, omdat medewerkers hun verhaal hebben gedaan op basis van anonimiteit. Voordat je iemand kunt straffen, moet je weten over wie de melding gaat, moet er wederhoor plaatsvinden en moeten de feiten worden vastgesteld.

Belangrijk is dat we de drempels verlagen om melding te doen.

Iedereen die iets heeft meegemaakt wil ik op het hart drukken: blijf er niet mee zitten. Ga het gesprek aan. Met betrokkene zelf als dat een oplossing kan bieden. En anders met je leidinggevende, een van de vertrouwenspersonen en met de integriteitscoördinator.’

• Sommige respondenten uit het onderzoek geven aan dat het met racisme bij BZ erger gesteld is dan bij andere overheidsorganisaties. Deel je die conclusie?

‘Dat kan ik op grond van dit rapport niet beoordelen. Mensen zijn gevraagd om naar voren te komen met hun ervaringen. Dat maakt het lastig om te zeggen of het bij ons erger is dan elders.

Wel is het zo dat BZ het meest diverse ministerie is van alle departementen. Wij hebben over de hele wereld lokale medewerkers, 120 nationaliteiten in totaal. Dus binnen BZ zijn er waarschijnlijk meer contacten en meer mogelijkheden voor verkeerd gedrag.

Het is natuurlijk extra pijnlijk dat dit juist om BZ gaat. Wij vinden van onszelf dat we met een open blik naar alle culturen in de wereld kijken. Dus dit is niet wat wij willen zijn. En ik weet zeker dat dit geldt voor de verreweg meeste BZ’ers.’

• Wat zou je willen zeggen tegen collega’s die binnen BZ met racisme zijn geconfronteerd?

‘Ik hoop dat we met dit rapport het signaal geven: wij zien wat er gebeurt en we nemen het zeer serieus.

Reken erop dat we ons met dubbele kracht zullen inzetten om ten goede te veranderen. Betere preventie, betere actie en institutionele veranderingen, daar gaan de hard mee aan de slag. Zoals het rapport ook van ons vraagt.

Ik hoop ook dat mensen zich ook steeds vrijer voelen om iets te melden. Of om bij een collega te rade te gaan als hen weer iets overkomt. Die cultuur moet er zijn.’

• Er zijn collega’s voor wie de bevindingen als volkomen verrassing komen. Wat zou je hen willen meegeven?

‘Dit rapport drukt ons met de neus op de feiten: ook bij BZ gebeuren dingen die niet deugen. Ja, ook bij BZ. Maar dat is niet hetzelfde dat BZ niet deugt. De overgrote meerderheid van de collega’s staat op een goede manier in het leven.

Maar dit rapport opent ons wel de ogen. Je ziet hoezeer je een ander kunt kwetsen. Ook met opmerkingen waarvan de zender misschien denkt: dit is grappig, of: daar bedoel ik toch niks mee.

Daar moeten we echt beter mee omgaan. We zijn allemaal verantwoordelijk voor de cultuur binnen onze organisatie. Dat geldt juist ook voor racisme. Je kunt dingen niet laten gebeuren en denken dat iemand anders het wel oplost. Het is niet oké om een zwijgende toeschouwer te zijn.

Samen moeten we ervoor zorgen dat we racisme uitbannen bij BZ. Dat is onze opdracht, en die gaan we uitvoeren ook.’

De Nederlandse cacaofabriek Olam, gevestigd in het Noord-Hollandse Koog-aan-de-Zaan, mengt al jaren giftige ammoniak met gemalen cacaobonen om zijn beroemde Oreo-koekjes donkerder te maken, zo meldt het Noordhollands Dagblad dinsdag. De Nederlandse overheid was hiervan op de hoogte.

Olam ligt al enkele jaren onder vuur van met name omwonenden en milieuactivisten vanwege de ammoniakuitstoot. Het bedrijf heeft zich altijd verdedigd door uit te leggen dat er op natuurlijke wijze ammoniak vrijkwam bij de verwerking van cacaobonen. Het bedrijf vermeldde echter niet dat het grote hoeveelheden ammoniak toevoegt om de cacao kunstmatig donkerder te maken.

Op verzoek van Olam zweeg de Milieudienst over de toevoeging van tienduizenden kilo's ammoniak tijdens het productieproces van Oreo-koekjes.

"Er zit geen of heel weinig ammoniak meer in het eindproduct", verdedigt Olam-directeur Eric Nederhand. "Het gebruik ervan wordt als voedingsadditief vermeld in de technische informatie van elk ingrediënt."

Een klokkenluider waarschuwde de krant dat de fabriek nooit is ontworpen om grote hoeveelheden ammoniak te verwerken. Volgens hem sijpelt de ammoniak door in alle hoeken en gaten van de fabriek, en is de stank overweldigend. De Olam-bedrijfsleiders zouden niet geïnteresseerd zijn in het milieu, maar het cacaopoeder zo donker mogelijk maken uit commercieel oogpunt. 

Mondelez, de maker van de Oreo-koekjes, wijst erop dat op de verpakking 'ammoniumcarbonaat' als ingrediënt staat vermeld. "Het gebruik van ammoniumcarbonaat in voeding heeft geen invloed op de kwaliteit of veiligheid van het product", volgens directie-woordvoerder Annick Verdegem.

'De overheid wist er wel van. De Omgevingsdienst heeft de toevoeging van tienduizenden kilo’s ammoniak verborgen gehouden op verzoek van Olam. De fabriek zelf zette omwonenden, concurrentie en politiek op een dwaalspoor' https://t.co/0WCp2ex9As

— seven (@seven__) December 13, 2022

Pays-Bas : la couleur noire des biscuits Oreo, due à de l’ammoniac nuisible pour l’environnement, alertent les écologistes https://t.co/P6twMFAfLL

— RTBF info (@RTBFinfo) December 13, 2022

Volgens de Britse inlichtingendienst maakt Vladimir Poetin zich zorgen over het toenemende anti-oorlogsgevoel in Rusland.

Dat zou blijken uit het afgelasten van de traditionele jaarlijkse persconferentie, volgens de dagelijkse update van het Britse ministerie van Defensie.

"Ambtenaren in het Kremlin zijn vrijwel zeker zeer bezorgd over de mogelijkheid dat een door Poetin bijgewoond evenement zou kunnen worden gekaapt voor een ongeoorloofde discussie over de 'militaire speciale operatie'." 

De jaarlijkse persconferentie, die werd bijgewoond door honderden Russische en buitenlandse journalisten, duurt doorgaans uren – vorig jaar duurde het meer dan vier uur.

Poetin, in functie sinds 2000, heeft sinds 2001 elk jaar zijn oudjaarstoespraak gehouden - de enige onderbreking was tussen 2008 en 2012 toen hij premier was en niet het staatshoofd.

(1 of 5)

On 12 December 2022, the Kremlin confirmed that President Vladimir Putin will not hold his traditional end-of-year press conference.

— Ministry of Defence 🇬🇧 (@DefenceHQ) December 13, 2022

Sinds de invoering van het huidige zorgstelsel in 2005 is de gemiddelde nominale zorgpremie met 61% gestegen. In 2006 betaalden we gemiddeld € 85,58 aan een gemiddelde nominale zorgpremie per maand, in 2023 is deze vastgesteld op € 137,42 per maand. Maandelijks betalen verzekerden nu € 51,84 meer dan in 2006. Per jaar is dat een bedrag van € 622,08. Nooit eerder was een stijging zo hoog. Meer hierover bij Pricewise. 

Belangrijkste oorzaken van de gestegen premie zijn de vergrijzing, de toename van het aantal chronisch zieken en de duurdere behandelingen en medicijnen. Ook spelen hogere lonen en energiekosten een rol.

Nieuw-Zeeland heeft vandaag een levenslang rookverbod aangenomen dat geldt voor iedereen van 13 jaar en jonger. Tabak mag niet meer verkocht worden aan iemand geboren op of na 1 januari 2009. Zo wordt de minimumleeftijd voor het kopen van sigaretten elk jaar verhoogd.

De regering van Nieuw-Zeeland streeft ernaar om het land in 2025 rookvrij te maken. Een andere maatregel is dat het aantal tabakswinkels moet worden teruggebracht van 6.000 naar 600. Ook de toegestane hoeveelheid nicotine in rooktabak wordt verlaagd.

Het kabinet verwacht dat de kosten van het zorgstelsel zullen dalen
Er is geen goede reden om een product toe te staan waaraan de helft van de gebruikers doodt, zei vice-minister van Volksgezondheid Verrall in het parlement. Ze verwacht miljarden dollars te besparen in de gezondheidszorg omdat door roken veroorzaakte ziektes als kanker, hartinfarcten, beroertes en amputaties dan niet meer behandeld hoeven te worden. Kamerleden stemden met 76 tegen 43 voor de wet. De liberale partij verzette zich tegen het ontwerp en waarschuwde voor de opkomst van een zwarte markt.

De wet heeft geen invloed op de verkoop van e-sigaretten. In Nieuw-Zeeland rookt acht procent van de volwassenen. Tien jaar geleden was dat aandeel twee keer zo hoog.

De Amerikaanse componist Angelo Badalamenti is op 85-jarige leeftijd overleden.

Dat is bekend gemaakt door zijn familie. De Grammy Award-winnaar en vaste componist van de Amerikaanse regisseur David Lynch is vooral bekend van de beklijvende, melancholische muziek voor de hitserie "Twin Peaks".

Badalamenti schreef ook de soundtracks voor "Wild at Heart", "Lost Highway" en "The Straight Story". Naast zijn nauwe samenwerking met Lynch heeft hij ook soundtracks verzorgd voor films van andere regisseurs, waaronder "Secretary" en "Stalingrad".

In de opnamestudio werkte Badalamenti samen met muziekgrootheden als David Bowie, Michael Jackson, Paul McCartney, Nina Simone en Marianne Faithfull.

Volgens berichten in de media heeft een Amerikaans onderzoeksteam een historische doorbraak bereikt op het gebied van kernfusie. De Washington Post en de Financial Times melden voor het eerst dat de wetenschappers erin zijn geslaagd meer energie op te wekken dan ze gebruiken bij kernfusie.

De resultaten van het Lawrence Livermore National Laboratory in Californië zullen vandaag officieel worden gepresenteerd. Voor hun experimenten gebruikten de onderzoekers 's werelds krachtigste lasersysteem om minuscule druppeltjes waterstof om te zetten in plasma met een temperatuur van miljoenen graden. Vele laserstralen verhitten de binnenkant in een container van enkele millimeters groot. Bijna een jaar geleden werden op het instituut vorderingen op het gebied van kernfusie aangekondigd. Daarbij werd het plasma ontstoken, meldde een team begin dit jaar in het tijdschrift Nature. Dit resulteert er uiteindelijk in dat de fusiereactie zichzelf in stand houdt. In de kernfusiereactor is de brandstof plasma. Deze aggregatietoestand treedt op wanneer een gas extreem heet wordt.

De wetenschappelijk directeur van het Max Planck Instituut voor Plasmafysica in Garching, Günter, legde uit dat voor het eerst vermoedelijk meer energie vrijkwam door fusiereacties dan door de bestraalde laser. Günther wees er echter op dat er nog veel technologische vragen moesten worden beantwoord voordat er een beslissing kon worden genomen over kernfusie als bruikbare energiebron.

Probleem kernfusie: Hoge temperaturen nodig
Zowel kernenergie als kernfusie halen energie uit de bindende krachten van atoomkernen. Bij kernenergie worden echter onder andere grote atomen gespleten, radioactief afval geproduceerd en bestaat het risico op ernstige ongelukken. Bij kernfusie daarentegen worden kleine atoomkernen samengesmolten. De technologie wordt als schoon en veilig beschouwd. Voor kernfusie moeten echter temperaturen van enkele miljoenen graden worden bereikt. Dit maakt de technische toepassing van kernfusie erg moeilijk. Tot nu toe is er geen reactor geweest die meer energie heeft geproduceerd dan erin is gestopt om het plasma te verwarmen. Daar is nu volgens berichten verandering in gekomen. Volgens de Financial Times is het Amerikaanse ministerie van Energie van plan vandaag op een persconferentie een 'grote wetenschappelijke doorbraak' te presenteren.

Meer informatie over de doorbraak in kernfusie vindt u hier bij de wetenschapsredactie van Dlf.

De uitzending van 22 januari 2022 van Roddelpraat, waarin de makers een diss track van Famke Louise afspelen en de tekst daarvan bespreken, blijft offline. Dat heeft het gerechtshof Amsterdam vandaag in hoger beroep beslist.

Roddelpraat maakt een veel bekeken programma op een juice  kanaal. In een uitzending is een diss track afgespeeld van Famke Louise, die bekend is als muzikant en influencer. De makers van Roddelpraat concludeerden dat uit die tekst blijkt dat Ali B grensoverschrijdend gedrag heeft vertoond tegenover Famke Louise. 

Eerdere uitvoering door Famke Louise
In hoger beroep heeft Roddelpraat aangevoerd dat Famke Louise de diss track al lang voor de uitzending zelf openbaar had gemaakt. Het hof vindt dat nieuwe bewijs niet doorslaggevend. Famke Louise heeft de diss track gemaakt en Roddelpraat heeft die helemaal laten horen, zonder dat Famke Louise daarvoor als auteursrechthebbende toestemming had gegeven. Dat mag in principe niet. 

Me too
De bijzondere redenen die Roddelpraat als rechtvaardiging aanvoert zijn onvoldoende. De Me-too problematiek is een actuele misstand waarover het publiek geïnformeerd mag worden, maar dat is in dit geval geen reden. De diss track bevat namelijk geen feitelijke informatie over misbruik of het verzwijgen daarvan. Roddelpraat beschikte niet over andere aanwijzingen en vroeg Famke Louise niet om commentaar. Dan is er geen rechtvaardiging. 

Recht op privacy
Het recht op  privacy van Famke Louise weegt volgens het hof zwaarder dan de vrijheid van meningsuiting en persvrijheid van Roddelpraat. Het ging om  een losse theorie, en niet om een aanwijzing die wordt bevestigd door het in de aankondiging van de uitzending geclaimde bewijs. Uit de reacties van degenen die de uitzending hebben gezien volgt dat zij de beweringen van Roddelpraat wel hebben opgevat als feiten. Dat dat schadelijk was voor Famke Louise is aannemelijk. De uitzending was dus onrechtmatig. Dat Famke Louise zelf een publieke figuur is die de media niet schuwt is niet voldoende rechtvaardiging. 

Rechtbanken hebben in november 321 faillissementen uitgesproken. Dit zijn er 50 meer dan in oktober*. Dit blijkt uit cijfers van de Raad voor de rechtspraak. Het gaat om de tweede maandelijkse stijging op rij. Ondanks de stijging blijft het aantal faillissementen op een laag niveau. Vorige maand gingen 248 rechtspersonen (bedrijven/organisaties) en 73 natuurlijke personen (individuen) failliet.

Vanaf mei 2020 is het aantal faillissementen scherp gedaald. De oorzaak van het lage aantal faillissementen is niet onderzocht, maar is met de coronacrisis in het achterhoofd wel opvallend te noemen.

Hoe verloopt een faillissement?
Als een bedrijf of persoon rekeningen niet meer betaalt, kan een faillissement worden uitgesproken door de rechtbank. Dit gebeurt duizenden keren per jaar. Als een bedrijf of persoon failliet wordt verklaard, benoemt de rechtbank een curator. De curator onderzoekt of een doorstart mogelijk is, beheert en verkoopt zo nodig de bezittingen van de failliete boedel. De curator zorgt er vervolgens voor dat, binnen wettelijke regelingen, aan de schuldeisers kan worden uitgekeerd of dat een burger kan worden toegelaten tot een wettelijke schuldsanering.

Cijfers
De faillissementscijfers worden maandelijks gepubliceerd en zijn ook beschikbaar als open data. Daarnaast worden alle uitgesproken faillissementen opgenomen in het openbare Centraal Insolventieregister.

Het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) publiceert ook faillissementscijfers, op basis van de gegevens van de Rechtspraak. Door de gegevens van de Rechtspraak te koppelen met andere beschikbare informatiebronnen toont het CBS bijvoorbeeld ook informatie per bedrijfstak. Door verschillen in rekenmodellen kunnen de cijfers van het CBS verschillen met de cijfers op deze pagina.

Meer informatie: Faillissementscijfers

* Het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) publiceert ook faillissementscijfers (cbs.nl), op basis van de gegevens van de Rechtspraak. Door de gegevens van de Rechtspraak te koppelen met andere beschikbare informatiebronnen toont het CBS bijvoorbeeld ook informatie per bedrijfstak.

Dinsdag rond 07.40 uur is een auto naar binnen gereden bij een kinderdagverblijf aan de D. Marotstraat in Velserbroek. Door een bedieningsfout is de auto het gebouw binnengereden. De vrouw raakte lichtgewond en wordt behandeld aan haar verwondingen. Er zijn verder geen gewonden gevallen.

Nadat de moeder haar kind had afgezet, wilde zij wegrijden maar maakte zij een bedieningsfout met de pedalen. De bestuurster reed tussen twee paaltjes het pand binnen en kwam terecht in de centrale hal. Hier was gelukkig niemand aanwezig. Bij de aanrijding zijn de deuren en kozijn zwaar beschadigd. De gevel is stabiel. Het kinderdagverblijf is vandaag gewoon open.

Er wordt een onderzoek ingesteld naar de rijvaardigheid van de bestuurder.

De leesvaardigheid van leerlingen in het (speciaal) basisonderwijs is gedaald ten opzichte van 10 jaar geleden, in het speciaal basisonderwijs (sbo) nog iets sterker dan in het basisonderwijs (bo). Dat blijkt uit de nationale peiling Leesvaardigheid einde (s)bo 2020-2021. Om de dalende trend te keren zijn er zowel veranderingen nodig in het leesonderwijs op scholen, als in het leesgedrag van de leerlingen thuis. Deze veranderingen vragen om een brede aanpak, waarbij scholen onder meer samenwerken met ouders, bibliotheken, gemeenten en consultatiebureaus.

Het peilingsonderzoek laat zien dat de beheersing van het streefniveau 2F aan het einde van het (speciaal) basisonderwijs achterblijft bij de ambitie. Niveau 2F is het streefniveau voor leerlingen die het (s)bo verlaten en het minimale niveau om mee te kunnen doen in de maatschappij. Dit niveau wordt behaald door 50% van de leerlingen in het bo en 7% van de leerlingen in het sbo, terwijl de ambitie is dat 65% van alle leerlingen aan het einde van het primair onderwijs niveau 2F behaalt. De leesontwikkeling van leerlingen staat dus onder druk. Met alle gevolgen van dien, zowel voor de schoolprestaties en het succes in het vervolgonderwijs van leerlingen, als voor hun latere maatschappelijke deelname en functioneren. Door lezen verwerk je immers niet alleen informatie (zoals op verpakkingen en in handleidingen), maar lezen zet je ook aan het denken en leert je om anderen beter te begrijpen. Uit onderzoek blijkt bovendien dat er een sterk verband bestaat tussen een geringe leesvaardigheid en werkloosheid, lage lonen en beperkte carrièrekansen.

Helft van de leerlingen leest minder dan 15 minuten per dag buiten school
Uit het peilingsonderzoek blijkt dat de helft van de leerlingen nu minder dan 15 minuten per dag leest in de thuisomgeving. Leerlingen ervaren bovendien vanuit thuis een geringe ondersteuning bij het lezen. Zo geeft de meerderheid van de leerlingen bijvoorbeeld aan dat ze (bijna) nooit met hun ouders spreken over wat ze in hun vrije tijd lezen. Aanmoedigingen om te gaan lezen worden thuis nog wel eens gegeven, maar lang niet bij alle leerlingen. Het onderzoek laat tegelijkertijd zien dat leerlingen die vaker buiten school lezen, een hogere leesvaardigheid hebben.

Geїntegreerd leesonderwijs en schoolbrede aanpak dragen bij aan betere resultaten
Er zijn verschillende aanknopingspunten om de leesvaardigheid van leerlingen te verbeteren. Zo laat het peilingsonderzoek zien dat hoe meer begrijpend lezen wordt geïntegreerd in andere vakken zoals wereldoriëntatie en wetenschap & techniek, des te beter de leesvaardigheid van leerlingen is. Een meerderheid van de bo- en sbo-leerkrachten integreert begrijpend lezen al regelmatig in andere vakken. Dit zou, volgens een geraadpleegde focusgroep van leesexperts, nog meer z’n vruchten kunnen afwerpen als er daarbij meer aandacht wordt besteed aan hoe leerlingen teksten daadwerkelijk goed lezen en als er meer gebruik wordt gemaakt van zogenaamde rijke teksten. Hiervoor is wel verdere expertise-ontwikkeling en professionalisering van het handelen van leerkrachten nodig. Het verbeteren van het leesonderwijs is namelijk niet alleen een taak van de taal-/leescoördinator, maar vraagt een gezamenlijke inspanning van het gehele schoolteam. Met een juiste focus op begrijpend lezen, meer aandacht voor hogere-orde-vaardigheden (zoals interpreteren en evalueren) en gebruik van inzichten over effectief leesonderwijs, zijn er volgens de focusgroep betere resultaten over de hele linie mogelijk.

Verdere verbetering mogelijk door gezamenlijke aanpak
Goed leesonderwijs heeft volgens de focusgroep veel effect op leesvaardigheid én leesplezier, maar voor een stevige impuls aan de leesontwikkeling is meer nodig dan inspanningen door en op scholen. Een brede aanpak, die verder reikt dan de schoolmuren, is van belang. Onlangs werd al aangekondigd dat hier vanuit het masterplan basisvaardigheden een impuls aan gegeven wordt, onder meer via de ‘Bibliotheek op school’. Ook andersoortige initiatieven, zoals BookTok, kunnen een rol spelen in het bevorderen van de leesmotivatie onder (oudere) leerlingen. Scholen, ouders, gemeenten, bibliotheken en consultatiebureaus moeten de handen ineenslaan om ervoor te zorgen dat leerlingen gemotiveerd raken en blijven om te lezen en toegang hebben tot boeken. Dat is nu nog niet voor iedere leerling vanzelfsprekend.

NS bestelt 60 nieuwe dubbeldekkers bij de Spaanse treinfabrikant CAF. Gisteren is hiervoor het contract ondertekend. Het bijzondere aan deze trein is dat deze uit enkeldeks- en dubbeldeksrijtuigen bestaat. Hierdoor biedt de trein een hoge capaciteit aan zitplaatsen en een verbeterde toegankelijkheid voor mensen in een rolstoel door de gelijkvloerse instap en uitschuiftrede. De nieuwe treinen vervangen een deel van de dubbeldekkers van NS (type DDZ) op termijn en zijn een uitbreiding van de huidige vloot. Het gaat om 30 dubbeldekkers bestaande uit vier rijtuigen en 30 dubbeldekkers met zes rijtuigen. Het aantal zitplaatsen betreft in totaal 30.000. Naar verwachting gaan de eerste treinen in 2028 rijden.

NS investeert meer dan 600 miljoen in deze nieuwe treinen. “De gelijkvloerse instap van de enkeldeksrijtuigen maakt de trein beter toegankelijk, de dubbeldeksrijtuigen in het midden zorgen voor extra zitplaatsen. Vanzelfsprekend biedt de trein onze reizigers straks alle gemak tijdens hun reis, zoals oplaadpunten, wifi en comfortabele stoelen. Ook kan deze trein met een topsnelheid van 160 km/uur sneller dan de huidige dubbeldekkers, belangrijk voor het realiseren van een kortere reistijd. We hebben goede ervaringen met deze fabrikant. Onze meest recente Sprinters (type SNG) zijn gebouwd door CAF en rijden naar alle tevredenheid door Nederland. We zien uit naar de samenwerking voor deze nieuwe trein”, vertelt Roel Okhuijsen, directeur nieuw materieel van NS.

“Wij zijn verheugd dat NS opnieuw op CAF rekent om deze nieuwe trein te introduceren. De afgelopen jaren hebben we nuttige ervaring opgedaan met de introductie van de nieuwste Sprinter, genaamd SNG. Deze trein rijdt sinds 2018 rond en is enthousiast ontvangen. Samen gaan we ervoor zorgen dat ook de nieuwe dubbeldekker een waardevolle aanvulling is voor reizigers”, vertelt Josu Esnaola, commercieel directeur bij CAF.

Nu het contract is getekend, start de designfase met de fabrikant. Nadat het ontwerp definitief is, volgt een uitgebreide fase van productie, testen en toelating. Het contract biedt de mogelijkheid voor aanvullende bestellingen in de toekomst én voor het bestellen van soortgelijke treinen die de grens over kunnen.

NS bestelt 60 nieuwe dubbeldekkers: sneller en meer stoelen https://t.co/YM3zGS9Huj

— NS online (@NS_online) December 13, 2022

"Steel wat je niet kan laten staan. Je verdient het." Die opmerkelijke boodschap is te lezen op flyers die zijn opgehangen in metro 53 in Amsterdam/ De makers van de flyer dopen vandaag om tot Internationale Winkeldiefstaldag. Ook wordt verwezen naar een website met tips hoe je het beste ongezien iets kan meenemen, zo meldt AT5. 

De actie komt van actiegroep de Vrije Bond en is onderdeel van de Prijzen Omlaag, Lonen Omhoog campagne. "Dit is een grootschalige anarchistische campagne om de gigantisch gestegen prijzen en andere gevolgen van de economische crisis aan de kaart te stellen door zelf actie te ondernemen", staat op de website.

"Winkeldiefstal is spannend, we moeten elkaar daarom ondersteunen en zoveel mogelijk van elkaar leren", schrijven de organisatoren. Daarom kan je je op de website aanmelden als team. Wie als team het hoogste bedrag bij elkaar steelt, wint de trofee voor Beste Winkeldief.

Strafbaar
Een woordvoerder van de politie zegt nog niet op de hoogte te zijn van de actie. Inmiddels zijn betrokken partijen, zoals het GVB, op de hoogte gesteld. "Dit is een meer dan ongewenste situatie. De verspreiding is strafbaar, we willen alle flyers weghalen", vertelt de woordvoerder. "Hoe ver het verspreid is of wie er achter zit, weten we nog niet. Daar gaan we achteraan."

De Vrije Bond was niet bereikbaar voor een reactie en benadrukt onderaan hun website dat het niet hun bedoeling is om mensen aan te sporen die dergelijke illegale handeling anders niet zouden doen.

"Steel wat je niet kan laten staan. Je verdient het." Die opmerkelijke boodschap is te lezen op flyers die zijn opgehangen in metro 53.https://t.co/L5XxwLAmBc

— AT5 (@AT5) December 13, 2022

Het Rijk en provincies verwachten in 2023 gezamenlijk ruim 6,3 miljard euro aan wegenbelasting te ontvangen. Dat is ongeveer 220 miljoen euro meer dan wat zij begrootten voor 2022. De inkomsten van de provincies stijgen relatief sterker dan de opbrengsten van het Rijk. Dit meldt het CBS op basis van onderzoek van begrotingen van het Rijk en provincies.

De wegenbelasting (motorrijtuigenbelasting) bestaat uit een rijksdeel en een deel bestemd voor provincies. Het Rijk verwacht in 2023 in totaal 4,5 miljard euro te innen, 3,5 procent meer dan in 2022. De tarieven voor het rijksdeel in de motorrijtuigenbelasting worden per 1 januari 2023 verhoogd, het percentage is nog niet officieel gepubliceerd. Belastingmaatregelen zoals de (gedeeltelijke) vrijstelling van elektrische voertuigen hebben een remmend effect op de verwachte opbrengsten gezien de toename van het aantal elektrische auto’s.

Stijging inkomsten motorrijtuigenbelasting provincies
Ook bij de provincies wordt er in 2023 rekening gehouden met een stijging van de inkomsten uit de motorrijtuigenbelasting. Provincies verwachten 67 miljoen euro meer binnen te krijgen dan in 2022; in totaal ruim 1,8 miljard euro. Dit is een stijging van 3,8 procent vergeleken met een jaar eerder. De stijging is onder andere te danken aan hogere tarieven.

De meeste provincies houden verder rekening met een toename het wagenpark. De elektrificatie van het wagenpark drukt echter net als bij het Rijk de verwachte opbrengsten. Voor provincies is de motorrijtuigenbelasting een belangrijke inkomstenbron waarvan de opbrengst vrij besteedbaar is.

Opcententarief het hoogst in Groningen en Zuid-Holland
Provincies bepalen zelf het opslagpercentage, het zogenoemde opcententarief. De opcenten motorrijtuigenbelasting worden geheven als percentage over het tarief van de hoofdsom van de motorrijtuigenbelasting zoals die in 1995 opgelegd zou worden. Het hoogste opcententarief moet betaald worden in de provincies Groningen en Zuid-Holland; namelijk 95,7 procent. Het laagste tarief betaalt men in Noord-Holland; 67,9 procent.

Zes van de twaalf provincies verhogen voor 2023 de opcententarieven en de overige zes provincies houden het tarief gelijk. De stijging is het hoogst in Zuid-Holland, waar het tarief stijgt met 3,9 procentpunt.

Verwachte opbrengsten provincies lopen sterk uiteen
De verwachte opbrengsten nemen het sterkst toe in Zuid-Holland en het sterkst af in Flevoland. Dit verschil komt deels door de tariefstijging in Zuid-Holland. De verwachte opbrengsten zijn echter niet alleen afhankelijk van het tarief, maar ook van de omvang en de samenstelling van het wagenpark.

Door opkomst van elektrische auto’s, die vrijgesteld zijn van de motorrijtuigenbelasting, is de belastingopbrengst uit de motorrijtuigenbelasting aan steeds meer onzekerheden onderhevig. Hierdoor kan het zijn dat de ontwikkeling van de verwachte opbrengsten door verschillende provincies anders wordt ingeschat.

In het Australische Melbourne is dinsdagochtend het wereldkampioenschap kortebaanzwemmen van start gegaan. Er kwamen gelijk al flink wat Nederlanders in actie en in het algemeen deden die het prima. Vanaf 09.35 uur Nederlandse tijd worden de eerste finales en halve finales gezwommen.

400m vrije slag vrouwen
Imani de Jong deed het prima en met 4:04,65 minuten verbeterde ze haar inschrijftijd aanzienlijk, maar het was niet genoeg: elfde, en dus geen plek in de finale. Silke Holkenborg kwam er niet helemaal aan te pas en noteerde met 4:04,75 minuten de zestiende tijd.

100m rugslag vrouwen
Kira Toussaint en Maaike de Waard zijn op papier beiden kanshebbers op in elk geval een finaleplaats en de eerste stap daarvoor is gezet. Toussaint tikte na 56,62 seconden aan in de vijfde tijd, De Waard noteerde met 57,01 de gedeeld tiende tijd en staat zo ook in de halve finales.

50m vlinderslag vrouwen
De Waard kan ook prima sprinten en dat liet ze in de series alvast zien: met 25,40 seconden was ze ook op haar tweede afstand van de ochtend goed voor de tiende tijd. De Chinese Zhang Yufei maakte indruk door aan te tikken in 24,75 seconden - nog geen vier tienden boven het dertien jaar oude wereldrecord.

50m vlinderslag mannen
Nyls Korstanje deed het niet slecht, maar ook net niet goed genoeg in de series: 22,53 seconden en daarmee een gedeeld zestiende tijd. Hij moest het in een swim-off opnemen tegen de Franse oud-wereldkampioen Florent Manaudou, en die was net iets te sterk: 22,31 tegen 22,35.

200m wisselslag vrouwen
Marrit Steenbergen zwom een meer dan uitstekende race. Ze verbeterde haar eigen Nederlands record met een mooie marge en in 2:06,01 minuten noteerde ze een prima derde tijd - alleen de Amerikaanse Kate Douglass zat er met 2:04,39 echt ruim voor.

4x100m vrije slag vrouwen
Kim Busch, Valerie van Roon, Kira Toussaint en Marrit Steenbergen zwommen samen een prima race - vooral Steenbergen was erg rap. Met 3:30,42 kwam het kwartet tot de tweede tijd, achter Australië en voor Canada en de VS, ploegen die nog wel meer ruimte voor verbetering hebben in hun opstellingen.

4x100m vrije slag mannen
Stan Pijnenburg, Kenzo Simons, Caspar Corbeau en Luc Kroon behoren weliswaar niet tot de medaillefavorieten, met 3:08,58 minuten en een zesde tijd wist de ploeg zich wel keurig voor de finale te plaatsen. Italië stak met 3:04,46 boven de rest uit.

Hallo!

Om maar met de deur in huis te vallen: het is koud vandaag. De temperatuur alhier is momenteel -7.9 graden, ook in de rest van het land is er sprake van lichte tot matige vorst. Het noorden en oosten van het land kan zich dan ook opmaken voor een ijsdag. In het grootste deel van het land geld dan ook code geel, het kan glad zijn. In het uiterste noordoosten kan tevens dichte mist voorkomen.

Een ijdag dus, in De Bilt komt dat ongeveer 7 maal per jaar voor. Lokaal kan dit vaker voorkomen, vooral in het noorden en oosten van het land. In het grootste deel van Europa heerst de vorst momenteel, enkel het zuiden van Frankrijk en Italië en in Griekenland vriest het niet, ook Spanje en Portugal zijn ijsvrij. Heb je niks met de kou? Dan is West-Austraië wat voor je; daar is het tot 40+ graden landinwaarts.

Terug naar Nederland vandaag, er is weinig wind en de zon komt net als gister tevoorschijn. Later komt er meer bewolking maar blijft het wel droog. De komende dagen blijft het koud met in de nacht lichte tot matige vorst, overdag wordt het wel iets warmer.

Tot het volgende weerbericht!

Vandaag is het op veel plaatsen taffeskoud, en de verwachting is dat dit nog zeker tot woensdag zal voortduren (Foto: Ouwesok, tekst: ViV)

Jouw foto of filmpje bij het weerbericht? Mail hem naar weer@fok.nl onder vermelding van je username en waar je de foto (ongeveer) hebt gemaakt. Dan kom je 'm vanzelf tegen!

The Pokémon Company International heeft de volgende uitbreiding voor Pokémon Trading Card aangekondigd: Scarlet & Violet. Deze uitbreiding is, hoe kan het ook anders, geïnspireerd op de onlangs uitgebrachte videospellen Pokémon Scarlet en Pokémon Violet. De uitbreiding wordt vanaf 31 maart 2023 uitgebracht.

Scarlet & Violet bevat weer nieuwe aanvallen en Ability's en we zien de terugkeer het spelmechanisme 'Pokémon ex', die in elk evolutiestadium voorkomt en een hoog HP heeft. Wanneer een Pokémon ex uitgeschakeld wordt, kost hem dat echter twee Prize-kaarten in plaats van één.

The Pokémon Company International introduceert daarnaast enkele kaartontwerpen die met ingang van de uitbreiding Scarlet & Violet gebruikt zullen worden. Gele randen op Pokémon TCG-kaarten worden grijs, zodat ze overeenkomen met de in Japan uitgebrachte kaarten. Bovendien komen de teksten voor enkele subcategorieën voor Trainer-kaarten, zoals Supporter, Item en Stadium, in de linkerbovenhoek zodat ze beter zichtbaar zijn in de handen van spelers, krijgen Basic Energy-kaarten rechtsonder een ander energiesymbool zodat het tijdens het spelen gemakkelijker te zien is, en worden de uitbreidingssymbolen op alle kaarten vervangen door uitbreidingscodes en taalcodes.