Wereldwijde oplossing financiële crisis bepleit
De openingszitting van de 63e Algemene Vergadering van de Verenigde Naties stond dinsdag in het teken van de financiële crisis in de Verenigde Staten en de gevolgen daarvan voor de wereldeconomie. Wereldleiders, met name de Franse president Nicolas Sarkozy, drongen aan op gezamenlijk beraad over oplossingen.
De Amerikaanse president George Bush verzekerde dat zijn regering op het punt staat de kredietcrisis te bezweren. Hij verwees naar een op handen zijnd akkoord tussen zijn regering en het Congres over een staatsfonds ter grootte van zevenhonderd miljard dollar, samen met andere 'stoutmoedige' stappen ter stabilisering van markten en het behoud van de kredietstroom.
Bush zei zich te realiseren dat andere landen toekijken. Hij zei er het volste vertrouwen in te hebben dat Washington 'binnen het vereiste tijdsbestek' in staat zal zijn erger te voorkomen. Hij deed geen beroep op andere landen.
Sarkozy, dit halfjaar voorzitter van de Europese Unie, drong evenwel aan op een wereldwijde oplossing. "Laat ons werken aan een kapitalisme waarin banken onder toezicht staan en indien nodig worden bestraft, waar transparantie (...) in de plaats komt van ondoorzichtigheid."
De Franse president stelde voor om in november een topbijeenkomst te beleggen in Londen, New York, Washington, Parijs of Brussel. Hij zei dat geen enkel land op zijn eentje in staat is de financiële crisis op te lossen en dat het daarom logisch is een conferentie van de G8 te beleggen. Ook opkomende economieën zoals China zouden moeten deelnemen.
Sarkozy kreeg steun van de Braziliaanse president Luiz Inacio Lula da Silva, een voormalig vakbondsleider. Da Silva veroordeelde in krachtige bewoordingen de speculanten, die volgens hem verantwoordelijk zijn voor 'het lijden van hele volken'.
De Filipijnse president Gloria Macapagal Arroyo zei dat 'economische onzekerheid zich als een verschrikkelijke tsunami over de hele wereld' heeft verspreid. "Net toen we dachten dat het ergste voorbij was, veranderde het licht aan het einde van de tunnel in een inkomende trein, die het wereldwijde financiële stelsel ramde", zei zij.
Bush haalde in zijn toespraak ook uit naar Syrië en Iran, die volgens hem doorgaan met het steunen van terrorisme. Hij pleitte verder voor vastberadenheid tegenover de nucleaire ambities van Noord-Korea en Iran. Rusland kreeg ervan lang vanwege de invasie in Georgië.
De Iraanse president Mahmoud Ahmadinejad stelde in een aantal interviews Amerikaanse militaire interventies deels verantwoordelijk voor de financiële crisis. "De druk (...) van jarenlang militair engagement en betrokkenheid in de gehele wereld (...) zoals de oorlog in Irak, is een zware last voor de Amerikaanse economie", zei Ahmadinejad tegen de Los Angeles Times.
Secretaris-generaal van de VN Ban Ki-moon schilderde in zijn toespraak tot ruim 120 wereldleiders en tientallen ministers een grimmig beeld van een wereld die niet alleen wordt geconfronteerd met een financiële crisis, maar ook met een crisis in de voedsel- en energievoorziening, alsmede met nieuwe oorlogen en geweld. Ban signaleerde 'een nieuwe confrontatieretoriek'.
Ban zei bezorgd te zijn dat de 'nieuwe realiteit' van de wereld, 'met nieuwe centra van macht en leiderschap' niet wordt gezien. In deze nieuwe wereld zou het meer om samenwerking dan om confrontatie moeten gaan.
De secretaris-generaal wees er op dat de financiële crisis de doelstellingen bedreigt die bij de millenniumwisseling ten aanzien van armoedebestrijding zijn gesteld. Hij pleitte uit daarom voor een nieuw wereldwijd leiderschap. "Als er ooit een roep om collectief optreden, een roep om wereldwijd leiderschap, is geweest, dan is het nu", zei Ban.
