Waarom eet ik eigenlijk?

Toen ik een kind was, was eten geen probleem, maar iets dat er gewoon bij hoorde. De eerste 10 jaren van mijn leven was er altijd genoeg en het was gevarieerd en gezond. Goed, we aten ook wel eens patat, maar wel met een rauwkostsalade erbij.
Mijn moeder hield toen nog van koken. Ik kan me nog herinneren dat we samen een grote pizza maakten. Eerst het deeg (in een vierkante vorm), daarna tomatensaus en daarna het beleg. Allerlei groenten, kaas en misschien ook een beetje vlees.
Ook kon mijn moeder de heerlijkste lasagne maken. Of tomatensoep of een schotel.

Ik had een gezonde eetlust en volgde mijn honger/trek. Ik voelde me goed (afgezien van de enkele keren dat ik misselijk was). Als ik foto's uit die tijd terugzie, dan zie ik een gezond en gelukkig kind. Ik had een gezonde roze kleur en zat goed in mijn lichaam.
Omdat ik een makkelijke eter was, zag ook niemand aanleiding om me onder druk te zetten mijn bordje leeg te eten. In die tijd was eten puur genieten.

Helaas gingen mijn ouders scheiden toen ik acht was, met als gevolg dat mijn moeder grotendeels alleen voor de zorg voor de kinderen kwam te staan.
Mijn broertje en ik brachten een weekend per twee weken bij onze vader door.

Het viel mijn moeder zwaar om de opvoeding voor de kinderen grotendeels in haar eentje te dragen. Weliswaar was er vaak een oma die oppaste, maar het meeste deed zij zelf.
Het eten schoot er soms bij in. Het koken was geen lust meer maar een verplichting. Niet dat we thuis verhongerden, maar niet zelden kregen we boterhammen als avondeten, of een tosti. (Met plakjes tomaat ertussen, dat dan weer wel)
Ik kan me herinneren dat ik eens kort na het avondeten trillerig was van de honger en ook duizelig werd.

Als ik foto's terugzie uit die tijd, dan zie ik ook een dun en erg bleek meisje. Misschien kreeg ik genoeg calorieën binnen, maar niet altijd voldoende voedingsstoffen.
Soms voelde ik me dagen achter elkaar hongerig.

Toen ik twaalf werd kwam er weer meer structuur in het avondeten en kwam ik ook bij. Ik zag er gezonder uit. In die periode kreeg ik ook vrouwelijke vormen. Ik werd steviger, waar ik weer onzeker van werd. Eerst was ik weliswaar te dun, maar ik vond het verschil te groot en de overgang te snel.
Mijn ego/persoonlijkheid sprong erop. Het denken ging bepalen wat ik moest eten en wat niet.

Nog steeds was ik bang om te weinig groenten en fruit binnen te krijgen en voelde me ook vaak niet goed. Dan voelde ik me tekort gedaan.
Mijn hang naar te vette en te zoete of zoute happen komt denk ik ook voort uit dat gevoel van 'tekort komen'.

De worsteling tussen lekker eten en slank blijven, zou jaren aanhouden, wat me als tiener al is voorspeld. Weliswaar ben ik nooit dik geweest, maar er waren wel periodes dat ik 'uit vorm' was. Dat ik mijn spieren niet meer kon zien. Het lichaam was niet meer gestroomlijnd, maar een beetje pafferig.

Door de jaren heen heb ik me steeds meer in gezondheid verdiept, maar vaak bleef het een idee in mijn hoofd. Ik kon me er wel in vinden, maar er niet naar leven.

Pas sinds enkele maanden heb ik (her)ontdekt hoe simpel eten kan zijn.
Waarom eet ik eigenlijk? Omdat het gezond is en mijn lichaam het nodig heeft.
Ook mag het lekker zijn, maar dat komt op de tweede plaats. Als iets 'om te kotsen' is, dan ga ik ervan uit dat mijn lichaam het niet wil hebben, maar als iets gewoon wat minder lekker is, maar prima te eten, dan is daar niets mis mee.
Weten dat wat ik binnenkrijg, mijn lichaam voedt en energie geeft, in plaats van energie onttrekt, dat is grenzeloos genieten. Na een ongezonde hap, volgt bijna altijd een katerig gevoel, terwijl iets voedends de energie door mijn lichaam laat golven.
Eten heeft voor mij weer dezelfde betekenis als toen ik kind was: iets wat erbij hoort en waar ik onbevangen van kan genieten. Ook zit ik weer lekkerder in mijn vel en mijn lichaam.

Ieder kind zou zijn lichaam moeten kunnen volgen.
Helaas is in veel gezinnen het eten vaak een strijd. Ouders die hun kinderen zover proberen te krijgen dat ze hun groenten eten, met de belofte dat ze dan een toetje mogen of het dreigement dat ze anders meteen naar bed moeten. Niet zelden krijgen kinderen een boterham met chocoladepasta, 'zodat ze tenminste wat op hebben'.
Sommige kinderen eten slecht omdat hun maag al gevuld is met snoep, snacks en calorierijke drankjes.
Ik schrik ervan wat sommige mensen in de boodschappenwagen leggen. Veel 'lege' producten, zonder voedingswaarde, als witbrood, chips, koek en frisdrank.

Wat nog veel erger is: Sommige opvoeders dwingen kinderen met geweld om te eten en duwen de lepel naar binnen, waardoor het kind moet kokhalzen of zich (bijna) verslikt.
Ik snap wel dat ouders bezorgd of zelfs radeloos kunnen worden als hun kind weigert (gezond) te eten. Er zijn inderdaad kinderen die allerlei tekorten hebben en aan de lopende band verkouden zijn.
Maar het kind met geweld dwingen is mensonterend en kweekt alleen maar een blijvende aversie tegen (bepaald) eten. Sommige kinderen ontwikkelen zelfs een eetfobie.

Eten hoort net als slaap iets vanzelfsprekends te zijn en niet gelinkt te worden aan straf of beloning.
Ook, of juist kinderen kunnen we leren om intuïtief te eten. Door in de basis gezond en gevarieerd voedsel aan te bieden, maar het kind niet onder druk te zetten. Laat hem uit vrije wil proeven en eten. Dan kan hij van eten leren genieten.

Een gezond kind zal zichzelf echt niet doodhongeren. Als hij mag afgaan op de signalen van zijn lichaam, dan zal hij eerder een gezonde eetlust ontwikkelen en behouden.
Voorbeeld doet volgen. Bijna ieder kind zal met meer plezier eten als hij ziet hoe andere mensen genieten, dan als de maaltijd negatieve aandacht krijgt.
Natuurlijk is het ene kind van zichzelf een makkelijker eter dan het andere kind, maar volwassenen kunnen zeker bijdragen aan een gezonde houding naar eten.

Wat gezond is, is voor iedereen anders. Toch zijn er wel wat algemene 'wetmatigheden'. Als we het kind vooral dingen aanbieden waar zijn lichaam wat aan heeft, omdat het 'boordevol' zit met vitaminen, mineralen, eiwitten of essentiële vetten, dan zal hij ook gezondere eetgewoontes ontwikkelen. Zo min mogelijk bewerkt voedsel en kunstmatige toevoegingen.
Ook snoep hoeft niet ongezond te zijn. Zo bevat pure chocola anti-oxidanten en is het een echte oppepper.
Verder kunnen we de heerlijkste tussendoortjes maken, die het lichaam ook voeden, in plaats van belasten.
Zelfgemaakte bonbons of koekjes van gezonde ingrediënten; fruit of rauwkost op een prikkertje' bosbessen met biogarde; pannenkoeken van volkoren (spelt)meel, vrije uitloopeieren, een beetje zout en water. (Melk is niet eens nodig). Oke, pannenkoeken zijn geen tussendoortje, maar worden wel vaak gezien als 'funfood'.
Het zijn maar wat voorbeelden.

De meeste kinderen hebben geen voorkeur voor groenten. Sommige groenten smaken bitter en sowieso leveren ze weinig energie. De meeste kinderen houden van zoet, zout en vet. Deels is dat aangeleerd door de commercie en de manier van opvoeden. Maar het is ook biologisch bepaald. In tijden van voedselschaarste konden we de energie van zoetigheid en vette of hartige happen goed gebruiken.

Ook als een kind een moeilijker eter is, zijn er zeker mogelijkheden om een gezonde relatie met voedsel te stimuleren.
Het eten positieve aandacht geven. Bijvoorbeeld het kind laten meehelpen met boodschappen doen en met de groenten wassen en snijden. Als hij zelf mee heeft gewerkt aan het gerecht, kan het ineens een stuk aantrekkelijker lijken.
Misschien kun je samen groenten of fruit telen? Of de groenten, fruit en eieren bij een boerderij halen, in plaats van de supermarkt.
Het kind spelenderwijs kennis laten maken met groenten en hem nieuwsgierig maken. Waar groeien ze, hoe zien ze eruit? Welke groenten kennen ze al? Welke nog niet? Hoe zou het smaken?
Als er een knaagdier in huis is, dan kun je die samen groenten voeren.
Je kunt kiezen voor groenten die van zichzelf niet bitter zijn, zoals wortel, komkommer, tomaat, paprika en sommige soorten sla. Ook houden veel kinderen van knapperige groenten.
Het eten op een feestelijke manier aanbieden. Heldere kleuren doen het goed bij veel kinderen. De meeste kleine kinderen eten graag met hun handen. Gerechten waarbij dat kan, zoals tapas of tortilla's, zijn vaak aantrekkelijker voor kinderen dan een bord eten waarbij hij keurig mes en vork moet gebruiken.
Een gezellige, ongedwongen sfeer aan tafel en aandacht voor de verhalen van het kind kan ook wonderen doen.

Laatste tip: geloof geen woord van wat ik schrijf, maar probeer het zelf eens uit. Zo kan eten een avontuur zijn.

Lees ook eens:

www.kinderenkunnenprimaanderseten.nl/