Bankruns in Rusland na Amerikaanse sancties tegen Moscow Exchange

Na het sanctioneren van de Russische effectenbeurzen kunnen die niet meer handelen in dollars en/of euro's. De effecten zijn direct merkbaar. Er ontstaan lange rijen bij geldwisselkantoren. Veel banken hebben hun internetbankieren uitgezet om digitale bankruns op voor te zijn.

De nieuwe Amerikaanse sancties tegen Rusland hebben geleid tot een onmiddellijke opschorting van de handel in dollars en euro's op de belangrijkste financiële marktplaats van het land, de Moscow Exchange.

De beurs, ook bekend als MOEX, en de Russische centrale bank stuurden woensdag, een nationale feestdag in Rusland, binnen een uur na de aankondiging een nieuwe ronde Amerikaanse sancties een verklaring naar buiten. "Als gevolg van de invoering van beperkende maatregelen door de Verenigde Staten tegen de Moscow Exchange Group, zijn de beurshandel en vereffeningen in Amerikaanse dollars en euro's opgeschort", aldus de centrale bank.

De maatregel betekent dat banken, bedrijven en investeerders geen van beide valuta's meer kunnen verhandelen via een centrale beurs, die voordelen biedt zoals een betere liquiditeit en overzicht.

In plaats daarvan zullen ze over the counter moeten handelen, waarbij transacties rechtstreeks tussen twee partijen worden uitgevoerd. De centrale bank zei dat ze gegevens van deze transacties zou gebruiken om de officiële wisselkoersen vast te stellen.

Veel Russen hebben spaargeld in dollars of euro's, naar aanleiding van eerdere plotselinge waardedalingen van de roebel in de afgelopen decennia. De centrale bank verzekerde de Russen dat deze deposito's veilig waren.

"Bedrijven en particulieren kunnen Amerikaanse dollars en euro's blijven kopen en verkopen via Russische banken. Alle fondsen in Amerikaanse dollars en euro's op de rekeningen en deposito's van burgers en bedrijven blijven veilig," aldus de bank. Een persoon bij een grote, niet-gesanctioneerde Russische grondstoffenexporteur zei tegen Reuters: "Het maakt ons niet uit, we hebben yuan. Aan dollars en euro's komen in Rusland is praktisch onmogelijk."

Nu Moskou nauwere handels- en politieke banden met Peking nastreeft, heeft de Chinese yuan de dollar verdrongen om de meest verhandelde valuta van MOEX te worden, goed voor 53,6% van alle verhandelde buitenlandse valuta in mei.

Het handelsvolume van de dollar-ruble op MOEX ligt rond de 1 miljard roebel ($11 miljoen) per dag, terwijl de handel in de euro-ruble schommelt rond de 300 miljoen roebel ($3 miljoen) per dag. Voor de yuan-rublehandel overschrijden de dagelijkse volumes nu regelmatig 8 miljard roebel ($90 miljoen).

Dollarkoers omhoog
Dinsdagavond sloot de roebel op 89,10 ten opzichte van de dollar en op 95,62 ten opzichte van de euro. Na het nieuws over de sancties verhoogden sommige banken onmiddellijk hun dollarkoers.

Norvik Bank zei woensdag dat het aanbood dollars te kopen voor slechts 50 roebel en te verkopen voor 200 roebel, maar paste later de tarieven aan naar 88,20/97,80. Tsifra Bank kocht dollars voor 89 roebel en verkocht ze voor 120.

Het Amerikaanse ministerie van Financiën zei dat de sancties "gericht zijn op de architectuur van het financiële systeem van Rusland, dat is gewijzigd om investeringen in de Russische defensie-industrie en de aankoop van goederen die nodig zijn om oorlog tegen Oekraïne te voeren, te vergemakkelijken".

De Russische centrale bank bereidt zich al zo'n twee jaar voor op dergelijke sancties. In juli 2022 zei de bank dat ze verschillende sanctiescenario's aan het modelleren was met deelnemers aan de valutamarkt en infrastructuurorganisaties.

"Dit is slecht maar verwacht nieuws", zei de Russische broker T-Investments op Telegram.

Forbes Russia meldde in 2022 dat de centrale bank een mechanisme besprak voor het beheer van de roebel-dollar wisselkoers, mocht de beurshandel worden stilgelegd in het geval van sancties tegen MOEX en haar National Clearing Centre.

MOEX zei dat de handel in aandelen en geldmarkttransacties die in dollars en euro's worden afgewikkeld, ook zullen stoppen.