Republikeinen kijken over verkiezingen heen

De Republikeinen in de Verenigde Staten lijken af te stevenen op een klinkende overwinning in de tussentijdse verkiezingen die dinsdag worden gehouden. En ze zijn zo optimistisch dat er al hardop wordt gesproken over hoe ze hun rol als wetgevers gaan vervullen als ze de meerderheid in de Senaat veroveren. Het Huis van Afgevaardigden hebben ze al stevig in handen.

Na jaren van obstructie moet het roer om, erkent een aantal Republikeinen. Als de Republikeinen de controle over het gehele Congres krijgen moeten er wetten worden gemaakt en aangenomen. "We moeten de komende twee jaar bewijzen dat een Republikeins Congres kan wetgeven", zegt senator Richard Burr. De kans is groot dat de Senaat in 2016 weer wordt heroverd door de Democraten. In dat jaar staan er een stuk meer kwetsbare Republikeinse zetels op het spel, een spiegelbeeld van de verkiezingen deze week.

Maar dat betekent niet dat niet alsnog een flinke dosis symbolische voorstellen de revue zal passeren. Zo zal de partij waarschijnlijk een aantal voorstellen aannemen die welhaast zeker met een veto zullen worden geblokkeerd door president Barack Obama. De partij wil weer werk maken van oude prioriteiten, zoals het verlagen van belastingen en het schrappen van regelgeving.

Zaken waar de afgelopen jaren veel over werd gesproken, zoals een gebalanceerde begroting en het terugdraaien van de gezondheidswet die bekendstaat als Obamacare, werden opvallend genoeg weinig genoemd. De Republikeinen in het Huis van Afgevaardigden stemden de afgelopen vier jaar maar liefst 54 keer voor het schrappen van Obamacare. Van tevoren wisten ze echter al dat de stemmingen van puur symbolische waarde waren, aangezien de voorstellen sneuvelden in de Senaat. En zelfs als dat andere deel van het Congres akkoord was gegaan zou Obama er een veto over hebben uitgesproken.

Senator Rob Portman beschrijft een aantal pragmatischere voorstellen, die wel op steun van bepaalde Democraten kunnen rekenen. Het verlagen van het belastingtarief van 35 procent voor bedrijven en het goedkeuren van de Keystone XL-pijpleiding, die olie van Canada naar Texas moet vervoeren, zijn enkele voorbeelden die Portman noemt. "Het is mogelijk om een aantal zaken te regelen als de president bereid is aan de onderhandelingstafel aan te schuiven, en ik denk dat hij dat zal doen." De Republikeinen kunnen op deze gebieden rekenen op de steun van een aantal Democraten.

Maar ook de beleidsterreinen waar raakvlakken bestaan tussen de twee partijen zijn niet onomstreden. Milieubewegingen zijn fel gekant tegen de Keystone XL-pijpleiding en Obama heeft de aanleg ervan al eerder geblokkeerd. En er mag dan principieel overeenstemming bestaan over het belastingtarief voor bedrijven, maar niet over welke mazen in de wet moeten worden gedicht in ruil voor een verlaging van het tarief.

Toch lijken de Republikeinen hoopvol dat er een einde komt aan de patstelling van de afgelopen jaren. "Het Congres zal met één stem spreken", zegt senator Bob Corker, en de Republikeinen 'zullen zich als wetgevers moeten gedragen'.