EU schort onderhandelingen met Moskou op

De Europese Unie heeft de onderhandelingen met Rusland over een economisch pact en een overeenkomst over visumvrij reizen voor Russische burgers binnen de EU opgeschort. Verdere sancties hangen in de lucht als Rusland niet snel met Oekraïne gaat praten om de crisis rond de Krim op te lossen. De regeringsleiders van de lidstaten hebben dit donderdag op een ingelaste top in Brussel besloten.

Voorzitter van de Europese Raad Herman Van Rompuy noemde de crisis de 'ernstigste uitdaging voor de veiligheid in ons werelddeel sinds de Balkanoorlogen' van de jaren negentig. Als Rusland zijn koers niet wijzigt en binnen enkele dagen serieuze multilaterale besprekingen begint om aan de crisis een eind te maken, kunnen de sancties worden uitgebreid met reisverboden, bevriezing van tegoeden en het afblazen van een top van de EU en Rusland in Moskou.

De Duitse bondskanselier Angela Merkel zei dat de EU in de kwestie optreedt in nauwe samenspraak met de Verenigde Staten. "Wij kunnen niet zaken blijven doen alsof er niets aan de hand is", zei zij. Toch lijken de Europese stappen slapper dan die van de VS en ook minder dan sommige EU-lidstaten hadden gewild. Zo merkte de leider van Polen op dat in sommige lidstaten het verzet tegen strafmaatregelen tegen Moskou groot blijft vanwege de nabijheid tot Rusland, de energieafhankelijkheid en de handelsrelaties.

"Niet iedereen zal tevreden zijn met het besluit, maar ik moet zeggen dat wij samen veel meer hebben gedaan dan men enkele uren geleden kon verwachten", zei de Poolse premier Donald Tusk. In Europa bestaat 'geen enthousiasme' om Rusland te straffen, maar er valt nu niet aan te ontkomen omdat Rusland op de Krim optreedt in strijd met het internationaal recht, zei Tusk.

De Britse premier David Cameron erkende dat strengere maatregelen niet alleen Rusland treffen. "Natuurlijk zijn er gevolgen voor Groot-Brittannië als je kijkt naar financiële diensten. Natuurlijk zijn er gevolgen voor Frankrijk als je kijkt naar defensie. Natuurlijk zijn er gevolgen voor sommige Europese landen als je kijkt naar energie." Maar in het licht van wat hij 'de ernstigste crisis in Europa van deze eeuw' noemde, moet de EU stappen nemen, zei Cameron. "Als je ergens voor staat, als je wil opstaan tegen agressie, moet je al deze terreinen in ogenschouw nemen."

Merkel zei dat als Rusland niet stopt met destabiliserende stappen in Oekraïne 'wij een ver strekkende verandering in onze verhouding tot Rusland zullen zien, die een breed scala aan economische maatregelen kan inhouden. Wij wensen niet dat het zo ver komt'.

Ondertussen besloten de EU-leiders nu snel over te gaan tot de ondertekening van een associatieverdrag met Oekraïne, nog voor de verkiezingen die in mei in het land gepland staan. Een vrijhandelsakkoord dat hiervan deel uit zou maken wordt voorlopig echter opgeschort. Wel wil de EU alvast de financiële voordelen van het akkoord gunnen om de Oekraïense economie te helpen.