Film: J'ai tué ma mère

De zestienjarige Hubert en zijn moeder zijn zo verschillend als dag en nacht. Hij kan het absoluut niet met haar vinden en dit bijt hij haar bits en ijskoud toe met zinnen als “Zelfs de vreselijkste moeder zou een schat zijn vergeleken bij jou”. Maar er zijn ook momenten dat ze elkaar zeggen dat ze van elkaar houden en allebei met weemoed terugdenken aan de tijd dat Hubert nog een klein Hubertje was en ze zo fijn met elkaar konden praten. Deze complexe en heftige verstandhouding tussen moeder en zoon komt op scherp te staan als Huberts ouders besluiten hem in een internaat te plaatsen.

 Poster

Zowel de regie als het scenario als de hoofdrol van de op vele filmfestivals vertoonde film J'ai tué ma mère komen op het conto van de slechts twintigjarige Xavier Dolan. Maar allerlei gewonnen prijzen ten spijt moet toch gezegd worden dat de jonge Canadees met deze driedubbele taak net iets te veel hooi op zijn vork heeft genomen: Terwijl er op zijn regie en enthousiaste spel weinig aan te merken is, zijn er bij zijn verhaal een kanttekening of twee te plaatsen. Want ondanks het feit dat na een tijdje toch echt wel duidelijk is hoe de verhoudingen liggen en er weinig meer te vertellen is aan de kijker, blijft de film anekdotische voorbeelden geven van de gespannen en intense moeder-tienerzoon-relatie die niets wezenlijks toevoegen aan het verhaal. Met 96 minuten duurt J'ai tué ma mère zeker niet bijzonder lang, maar toch is er soms toch het gevoel dat de film nog een tien- of twintigtal minuten korter had gekund.

 Moeder en zoon

Voorts zijn er een paar verhaalelementen die niet bepaald innovatief te noemen zijn. De lastige, met zichzelf worstelende puber die tegen zijn zin naar een internaat wordt gestuurd. De tiener die een hele strenge thuisbasis heeft maar bij een goede vriend alles kan doen wat ie wil. Het zijn geen verhaaltechnische flaters, maar deze in wel meer films gebruikte elementen maken het geheel af en toe wat voorspelbaar. En wat precies de bedoeling is van de rol van lerares Julie (gespeeld door de mooie Suzanne Clément) wordt ook niet helemaal duidelijk. Ze verschijnt zo nu en dan in het verhaal zonder echt te worden uitgediept terwijl ze tegelijkertijd wel meer is dan zomaar een bijfiguur.

 Moeder

Gelukkig worden de imperfecties van het script meer dan afdoende gecompenseerd door het puike acteerwerk, waarbij vooral Anne Dorval als Huberts moeder Chantale het vermelden waard is. Ze weet alle benodigde gevoelens op te roepen: Het gevoel bij lange na niet bij machte te zijn de verstoorde relatie met haar zoon te verbeteren. De heimwee naar vroegere, betere tijden waarin ze zo goed met elkaar overweg konden. De poging zich neer te leggen bij de situatie zoals die nu eenmaal is. Uiterlijke rust en kalmte afgewisseld met hysterie. Niet de eenvoudigste acteerklus, maar Dorval klaart hem vlekkeloos. Adolescent Donan speelt voor een deel zijn eigen archetype als de verwarde homoseksuele puber met artistieke aanleg en ontroert tijdens de pogingen zich te verzoenen met Dorval.

 Lovers

Het schrijven van scenario's is iets waar Donan nog aan moet schaven maar zijn acteerwerk behoeft geen oefening meer. Hij heeft de rol van Hubert niet voor niets op zijn eigen lijf geschreven. Dorval is zo mogelijk nog beter op dreef dan Donan en samen weten ze de diepe band tussen een puberende tiener en zijn moeder treffend en uiterst geloofwaardig neer te zetten.