Alabama: ingevroren embryo als kind te beschouwen, kliniek stopt IVF-behandeling
Het Hooggerechtshof van Alabama oordeelde dat ingevroren embryo's volgens de staatswet als kinderen beschouwd kunnen worden, wat vragen oproept over hoe deze beslissing van invloed kan zijn op in-vitrofertilisatie, beter bekend als IVF.
De uitspraak is gedaan in een rechtzaak die was aangespannen door drie mensen van wie een aantal ingevroren embryo's per ongeluk waren vernietigd. Basis voor de uitspraak is een grondwetswijziging die Alabama in 2018 doorvoerde om abortus illegaal te maken. "De staat zal er alles aan doen om de rechten van het ongeboren kind te garanderen", staat in de grondwet vermeld.
Dit betekent dat ook ongeboren kinderen vallen onder een wet uit 1872 die ouders van wie een kind is overleden in staat stelt om mensen te vervolgen voor dood door schuld. "Ongeacht hun ontwikkelingsfase, fysieke locatie of andere kenmerken," verklaarde het hof. De voorzitter van het hof bracht het religieuzer naar voren: "Zelfs vóór de geboorte weerspiegelt elk mens God en als hun leven wordt beëindigd, wordt daarmee afbreuk gedaan aan Zijn glorie."
Woensdag heeft het ziekenhuis van Alabama Birmingham IVF-behandelingen gestaakt, een woordvoerder van het ziekenhuis zegt dat het vonnis moet worden bestudeerd om te zien wat de gevolgen zijn voor artsen en patiënten. Andere klinieken in de staat bieden nog wel ivf aan, al volgt men hierook nauwlettend de ontwikkelingen.
In een reactie verklaart een woordvoerder van het Witte Huis: "Dit bevestigt onze zorgen over de mogelijke chaos die zou ontstaan door het schrappen van Roe vs Wade. Het is verontrustend dat politici zich nu mengen in de zeer persoonlijke beslissingen die gezinnen moeten nemen."
Wat is IVF?
In-vitrofertilisatie biedt een mogelijke oplossing als een vrouw moeite heeft om zwanger te worden. Hierbij worden haar eicellen uitgenomen en in een laboratorium samengevoegd met het sperma van een man om tot een bevrucht embryo te komen, dat vervolgens in de baarmoeder van de vrouw wordt geplaatst in een poging een zwangerschap tot stand te brengen.
IVF wordt gedaan in cycli en er kan meer dan één cyclus nodig zijn om een succesvolle zwangerschap tot stand te brengen, volgens The American College of Obstetricians and Gynecologists (ACOG). Voor de procedure kunnen eicellen en sperma van een stel of van een donor worden gebruikt.
Eieren kunnen bevrucht worden door het sperma aan de eicellen toe te voegen in een laboratorium, of er kan één zaadcel in elke eicel geïnjecteerd worden. "We kweken die bevruchte eicel gedurende een bepaalde periode - meestal vijf tot zes dagen - om ontwikkelingsstadia te creëren die blastocysten worden genoemd. En die worden ofwel overgeplaatst of ingevroren voor later gebruik," zegt Dr. Jason Griffith, een endocrinoloog in Houston.
Een blastocyste is het vroege stadium van een embryo, waarvan de ontwikkeling begint bij de bevruchting en tot acht weken duurt. Griffith zei dat op de derde dag na de bevruchting een embryo uit zes tot 10 cellen bestaat. Op de zesde dag zijn het tussen de 100 en 300 cellen. "Dus je hebt het over iets dat nog steeds microscopisch klein is," zei hij, eraan toevoegend dat een mens meer dan een biljoen cellen bevat.
Hoe worden embryo's ingevroren en bewaard?
Het invriesproces bestaat uit het vervangen van het water in de embryocellen door een beschermende vloeistof waarna de embryo wordt ingevroren met vloeibare stikstof. Ingevroren embryo's kunnen worden gebruikt voor latere zwangerschappen,de meeste embryo"s zijn levensvatbaar na het ontdooiproces.
Ingevroren embryo's worden opgeslagen in tanks met vloeibare stikstof in ziekenhuislaboratoria of vruchtbaarheidsklinieken. Ze kunnen ook worden bewaard in speciale opslagfaciliteiten die door de klinieken worden ingehuurd, vooral als de embryo's vele jaren moeten worden bewaard. Ingevroren embryo's kunnen zo tien jaar of langer bewaard worden. De omstandigheden in deze faciliteiten staan onder streng toezicht en er zijn beveiligingsmechanismen zijn om de tanks te beschermen in het geval van stroomuitval.
Hoe kan de uitspraak in Alabama de toepassing van IVF beïnvloeden?
De beslissing van het Amerikaanse Hooggerechtshof om Roe v. Wade in 2022 te vernietigen, leidde tot zorgen over hoe dit zou kunnen leiden tot problemen met de vruchtbaarheidszorg, aldus Greer Donley, universitair hoofddocent aan de University of Pittsburgh School of Law.
"Alabama is een van de eerste plaatsen waar dat bewezen wordt," zei ze. Donley verwacht dat IVF beschikbaar zal blijven in Alabama, maar dat embryo's daar niet opgeslagen zullen worden. "Deze uitspraak opent de mogelijkheid om kinderwelzijnswetten te gebruiken voor het criminaliseren van alles wat een embryo zou kunnen schaden," zei Donley.
Artsen buiten Alabama maken zich zorgen over de mogelijke nationale gevolgen door de recente uitspraak van de rechtbank. Het zou "de toegang tot IVF aanzienlijk kunnen beperken", aldus Griffith. "Als je kijkt naar het percentage zwangerschappen in de Verenigde Staten dat het resultaat is van in-vitrofertilisatie, dan ligt dat rond de twee procent."
