De vrouwen onder Rutte
Balkenende had vijf vrouwen in zijn tweede kabinet. Nou ja, eigenlijk vier, want Rita kunnen we natuurlijk niet geheel als vrouw rekenen. In zijn andere kabinetten zaten steeds vier vrouwelijke ministers. En nu Rutte een kabinet mag vormen, zijn de duimschroeven nog verder aangedraaid voor de vrouw. Net op het moment dat de Global Gender Gap Index weer is vastgesteld, waarin blijkt dat Nederland slechts op plaats 17 staat van landen waar het verschil tussen man en vrouw het kleinst is. De Nederlandse topvrouwen van het bedrijfsleven zijn verontwaardigd. En ze hebben drogredenen genoeg.
Annemarie Jorritsma staat op haar achterste benen. De helft van Nederland is een vrouw, dus dat moet ook in het kabinet zo zijn! Maar lieve Annemarie, wil je echt dat het kabinet de afspiegeling is van de Nederlandse bevolking? Dat wordt nog wat. Het kabinet telt ook geen allochtonen, kinderen, lichamelijk of verstandelijk gehandicapten, Tokkies of islamieten. Dat komt natuurlijk omdat de eenbenige Mohammed, kleine Liesje die een beetje Down is en ma Flodder niet op de golfbaan staan, waar Mark Rutte met zijn netwerk van oude jongens een balletje slaat. Maar ook als zij allen wel zouden golfen met de vriendjes van Mark, hoop ik toch echt dat de kandidaten op hun kwaliteiten worden gekozen. En niet op geslacht, afkomst en aantal zwemdiploma’s.
Neelie Kroes strijdt tegen alle vormen van monopoly op de Europese markt en dus ook tegen de mannenmeerderheid in het kabinet. Maar nu de kandidaten bekend zijn, krabbelt ze diep teleurgesteld terug. Neelie wil nu dus een vrouwenquotum voor de politiek. Maar lieve Neelie, ik dacht dat positieve discriminatie een ouderwets links begrip was om vrouwen en allochtonen te aaien? Het is heel aardig dat je Noorwegen, een lekker geëmancipeerd land, als voorbeeld neemt. Maar sinds daar 40% van de vrouwen de top van het bedrijfsleven in is gediscrimineerd, zijn daar nog geen grote veranderingen waarneembaar. De managers zijn er intern wat socialer op geworden, maar financieel zijn er nog geen verschillen zichtbaar met de mannencultuur die daaraan voorafging. Integendeel, er zijn veel bedrijven opgeheven omdat ze de quota niet konden of wilden halen. Vrouwen doen het dus helemaal niet beter dan mannen.
Het vrouwenquotum is in Nederland trouwens helemaal niet haalbaar. De Nederlandse vrouw wil namelijk alles: lekker werken, leuk gezin en tijd voor de kinderen. En gelijk heeft ze! Maar een zwangerschapsverlof kost geld, de vrouw verliest tijd die ze in haar carrière had willen steken en als ze dan weer aan de slag kan, blijkt de kinderopvang best duur te zijn in vergelijking tot de inkomsten. In Scandinavië is dit beter geregeld, waardoor vrouwen sneller en meer door kunnen werken om aan de top te komen. Daarbij is Nederland zo’n deeltijdcultuur geworden met flexplekken en gedeelde bureaus in organisaties, dat het voor een vrouw met kinderwens helemaal geen punt is om voor werk en gezin te kiezen. Maar met een deeltijdbaan kom je niet aan de top. Daar zul je toch echt keihard voor moeten werken.
Trouwens, wat zal het een lekker gevoel geven als je als vrouw gediscrimineerd bent tot een topfunctie. Zit je daar in je mantelpakje bij een bestuursvergadering, mag je voor de sier een vraagje stellen die de mannen net niet relevant genoeg vinden om serieus te beantwoorden. Uiteraard mag je als vrouw wel op iedere persfoto staan, want dan laat het bedrijf weer zien dat jij als vrouw het visitekaartje bent. Of je bent toevallig wel die ene vrouw die haar hele leven keihard heeft gewerkt en overuren heeft gemaakt om in die functie te komen, maar dan word je nog niet serieus genomen omdat de mannen denken dat je er ook vanwege een voorkeurswet in bent gerold. Het werkt gewoon niet om vrouwen, allochtonen of wie dan ook een plekje te geven omdat het mooi staat. Wie aan de top wil komen, moet zelf die berg beklimmen.
Het grootste probleem in Nederland is dan ook dat de gelijkheid tussen man en vrouw wel in de wet is geregeld, maar in de praktijk nog lang niet zo goed uitpakt. Gelijkheid in Nederland betekent dat een vrouw een man wordt. Gelijkheid betekent dat een vrouw net zulke hoge ambities heeft als een man, er keihard aan werkt en de tijd voor het gezin opoffert om verder te kunnen komen. Maar dit is geen gelijkheid. Scandinavische landen scoren beter dan Nederland omdat het daar draait om de sociale en culturele gelijkheid tussen mannen en vrouwen. Daar hoort bij dat je ook de verschillen moet accepteren. Als een vrouw de beste huishoudster, verpleegkundige, arts of schoonmaakster wil worden, heeft zij het recht om dit te doen. Verzorgende beroepen staan altijd aan de softe kant in de Nederlandse samenleving. Je wordt toch niet helemaal serieus genomen, terwijl gelijkheid juist inhoudt dat deze beroepen net zo veel waardering kunnen krijgen. Maar in Nederland tel je als vrouw pas mee als je een mannenberoep uitoefent.
Ook Ciska Dresselhuys, opperfeministe van Nederland en meer travestiet dan vrouw, moest natuurlijk ook wat mensen opzij duwen om haar zegje te doen. We gaan zo terug naar de middeleeuwen met zo weinig vrouwen in het kabinet, vindt ze. En dat terwijl Rutte zo van zijn moeder houdt! Maar lieve Ciska (ik kan je tenslotte niet mooi noemen), er is één groep mannen dat ontzettend veel van hun moeder houdt. En ja, ik denk dat Rutte ook meer vrouw dan man is als je hem naast Dresselhuys zou zetten. Met een nicht zouden we op vier kwalitatief goede vrouwen komen in het nieuwe kabinet. Dat is toch niet zo verkeerd na de kabinetten van Jan Peter.