Kirby and the Forgotten Land werd tijdens de Nintendo Direct voor het eerst echt uitgebreid getoond. De open-wereld Kirby-game ziet er heel creatief uit. Kirby kan namelijk niet alleen zoals gebruikelijk vijanden opzuigen, maar ook allerlei objecten die hem nieuwe vaardigheden geven.

Kirby kan bijvoorbeeld nu een auto eten en dan lekker gaan rijden. In de trailer was hij ook niet vies van een drankautomaat en nog een paar bijzondere spullen. Kirby and the Forgotten Land komt op 25 maart uit.

Square Enix werkt aan remakes voor de eerste twee Front Mission-games. Dat heeft de uitgever vandaag bekendgemaakt. De Front Mission-games zijn tactische RPG's die eerst op de Super Nintendo zijn uitgemakomen. De remake van de eerste game komt al 'deze zomer'.

Het is nog onduidelijk of de games ook op andere platforms behalve de Switch verschijnen.

Nintendo maakt voor ééns en altijd een einde aan de geruchten over een mogelijke Mario Kart 9. Het bedrijf kondigt namelijk maar liefst 48 nieuwe tracks aan voor Mario Kart 8 Deluxe.

De tracks worden via zes sets uitgebracht. Elke set bevat dus acht tracks allemaal komen uit voorgaande Mario Kart-games. De DLC-tracks worden stapsgewijs uitgebracht tot het einde van 2023. Enkele bevestigde tracks zijn Choco Mountain van Mario Kart 64, Coconut Mall van Mario Kart Wii en Tokyo Blur van Mario Kart Tour.

Alle tracks zijn uiteraard online te spelen. De eerste set komt al uit op 18 maart. Leden van Nintendo Switch Online + Uitbreidingspakket krijgen zonder verdere kosten toegang tot de sets.

Splatoon 3 gaat deze zomer uitkomen. Nintendo was blijkbaar nog niet klaar om een exacte releasedatum bekend te maken, maar de kleurrijke shooter werd tijdens de Nintendo Direct wel weer getoond.

In de nieuwe trailer zien we Salmon Run, de horde-achtige modus die in Splatoon 2 werd geïntroduceerd. De game bevat verder natuurlijk ook singleplayer en klassieke multiplayer.

Metroid Dread ontvangt later vandaag een gratis update. Deze update voegt twee nieuwe moeilijkheidsgraden toe: Dread Mode en Rookie Mode.

In Dread Mode is alles een one-hit kill. Alles. Een echt uitdaging voor degene die dat zien zitten. Rookie Mode daarentegen zorgt er juist voor dat healing items Samus meer health teruggeven. Juist weer een goede optie voor spelers die de game wat lastig vinden.

In april komt er nog een gratis update die een Boss Rush Mode toevoegt.

Eén van de bestverkopende games ooit krijgt een spirituele opvolger. Wii Sports komt naar Nintendo Switch, maar heet nu Nintendo Switch Sports.

Oude sporten keren terug, zoals bowlen en tennis, maar ook nieuwe sporten maken hun opwachting, zoals volleybal en badminton. Uiteraard maakt de game gebruik van de Joy-Cons van Nintendo Switch en alle features die de controllers bieden. In de zomer wordt voetbal toegevoegd als sport, later in de herfst volgt golf nog als sport.

De game komt al uit op 29 april. Voor die tijd wordt er een Online Play Test uitgevvoerd. Deze vindt plaats van 18 tot 20 februari, waar je wel een abonnement op Nintendo Switch Online voor nodig hebt.

Valve brengt Portal en Portal 2 naar Nintendo Switch in de vorm van de Portal Companion Collection. Het zijn de eerste Valve games die ooit op een Nintendo-systeem beschikbaar komen.

Een release date is nog niet gegeven, maar de collectie moet in 2022 nog beschikbaar komen. Wel kunnen we alvast genieten van de beelden, in hoeverre we die natuurlijk nog niet kennen.

Na lang wachten komt No Man's Sky eindelijk naar Nintendo Switch. Fans vragen al langer op de populaire indiegame die met veel hard werk een prima titel is geworden.

Het betreft de game zoals we die ook kennen op de andere platforms. Deze zomer komt de game beschikbaar op Nintendo Switch.

Nintendo kondigt Mario Strikers Battle League aan. Het betekent de terugkeer van Mario Strikers, dat voor het laatst speelbaar was op Nintendo Wii.

De game kent uitrusting, speciale moves (hyper strikes) en multiplayer voor in totaal acht spelers. Uiteraard is er weer een groot deel van de cast aanwezig en is het lekker chaotisch.

De aankondigingstrailer kun je hieronder bekijken. De game komt op 10 juni naar Nintendo Switch.

Nintendo heeft de release date aangekondigd voor Advance Wars 1+2 Re-Boot Camp, dat eigenlijk in december al uit had moeten komen. Het komt nu uit op 8 april voor Nintendo Switch.

Naast de twee campaigns, komt de game ook met de overige features van de titels. Zo kun je zelf mappen maken en biedt de game online multiplayer. Bij de aankondiging hoort natuurlijk een nieuwe trailer, die je hieronder kunt bekijken.

Nintendo heeft Fire Emblem Warriors: Three Hopes aangekondigd, het tweede deel in de reeks. In 2017 kwam het eerste deel al uit op Nintendo Switch.

Uiteraard maken personages uit Fire Emblem Three Houses hun opwachting in de hack-and-slash. Het verhaal speelt zich ook af binnen die verhaallijn, dus ongetwijfeld zijn er meer personages uit die game die hun opwachting maken.

Fire Emblem Warriors: Three Hopes komt uit op 24 juni.

De eerste fysieke presentatie van de nieuwe generatie 2022-bolides is een feit. Red Bull Racing presenteerde vandaag haar RB18 aan de wereld waarmee Max Verstappen en Sergio Pérez komend seizoen zullen deelnemen.

Na de presentatie van de VF-22 door het team van Haas F1 is Red Bull het tweede team op de grid dat haar strijdwapen onthult. Ook ditmaal betreft het een show car en toont het team bewust geen technische details. “Deze presentatie is vooral voor alle fans en sponsoren. De echte auto zal pas vlak voor de eerste testdag in Barcelona klaar zijn” liet Red Bull-adviseur Helmut Marko weten.

De nieuwe bolide wordt gedoopt als de RB18. Hoewel haar de voorganger de naam als RB16B droeg, wordt nummer 17 overgeslagen omdat het chassis uit 2021 een doorontwikkeling van het jaar ervoor betrof.

In tegenstelling tot het vertrouwde Red Bull-logo pronkt titelsponsor Oracle ditmaal op de sidepods. Daarnaast is de Honda-reclame verruild voor sponsoring van de energiedrankjesfabrikant. Hoewel de Japanse motorleverancier zich officieel heeft teruggetrokken zal Honda nog steeds krachtbronnen aan het team leveren.

Regerend wereldkampioen Verstappen koos ervoor met startnummer 1 op de grid te verschijnen en is hiermee de eerste sinds de RB10 van Sebastian Vettel. De Nederlander hoopt zijn titel te prolongeren met de nieuwe generatie Formule 1-wagens.

Introducing the lean, mean, #RB18 🔥 #F1 pic.twitter.com/8RldKjT4cE

— Oracle Red Bull Racing (@redbullracing) February 9, 2022

AZ heeft woensdag op overtuigende wijze de halve finales van de TOTO KNVB Beker bereikt. In Waalwijk wonnen de Alkmaarders met 0-4 van RKC.

Al na tien minuten kwam AZ in Waalwijk op voorsprong via Dani de Wit. De aanvallende middenvelder stond op de juiste plaats om binnen te tikken na goed voorbereidend werk van Vangelis Pavlidis. Daarna kreeg RKC twee goede kansen op de gelijkmaker, alleen waren die niet besteed aan de spelers van RKC.

Halverwege de eerste helft kwam AZ op 0-2 via Pavlidis. De Griekse spits kreeg de bal tegen zich aan gebokst en zorgde voor het doelpunt. Nog voor de rust werd het ook nog 0-3 vanuit een strafschop nadat Owen Wijndal werd neergehaald, waarna Jesper Karlsson de strafschop binnenschoot.

Na rust liep AZ nog uit naar een 0-4 via invaller Zakaria Aboukhlal. De Marokkaanse aanvaller rondde een steekpassje van Jordy Clasie af en door de zege staat AZ in de halve finales van KNVB-bekertoernooi. Daarin spelen de Alkmaarders een thuiswedstrijd tegen Ajax of PSV.

Ajax heeft zich woensdagavond op overtuigende wijze geplaatst voor de halve finales van het KNVB-bekertoernooi. De Amsterdammers waren in eigen huis veel te sterk voor Vitesse en won met 5-0.

Vooraf ging het vooral de situatie over het vertrek van directeur voetbalzaken Marc Overmars, maar in het veld was er weinig van te merken. Na iets meer dan een kwartier kwam Ajax op voorsprong. Uit een tegenaanval stuurde Dusan Tadic Antony diep waarna de Braziliaan de bal met zijn linkervoet de bal in de verre hoek legde.

Sebastian Haller zorgde na een half uur spelen voor de 2-0. De Ivoriaanse spits ronde een knappe aanval in de korte hoek af. 2-0 was het bij rust, maar ook in de tweede helft was Ajax duidelijk veel te sterk voor Vitesse. Snel in de tweede helft rondde Haller voorzet knap af en maakte zijn tweede van de avond. Daarna schoot Tadic op prachtige wijze de 4-0 binnen vanuit een vrije trap. De 5-0 kwam op naam van Antony die de bal opnieuw met zijn linkerbeen de bal in de verre hoek legde.

Vitesse kon daar niks tegenover brengen en mocht van geluk spreken dat het in de Johan Cruijff Arena 5-0 bleef, waardoor het bekeravontuur van de Arnhemmers voorbij is. Ajax speelt in de halve finales een uitwedstrijd.

Vandaag was de vijfde dag van Olympische Spelen in Beijing. FOK! geeft je iedere avond een overzicht van de prestaties van de Nederlanders, de meest opvallende sportmomenten en de uitslagen van finales.

Voor de eerste keer deze Spelen was het een dag zonder medailles voor Nederland. In het shorttrack sneuvelden Sven Roes en Sjinkie Knegt in de halve finales. de aflossingsploeg bij de vrouwen deed wat er van hun verwacht werd en bereikte de finale die komende zondag gereden word.

Op de snowboardcross was er eindelijk goud voor Lindsey Jacobellis. In 2006 was op weg naar goud tot de op de laatste sprong onderuit ging. Op de drie daaropvolgende Olympische Spelen viel ze naast het podium maar op 36-jarige leeftijd was er vandaag eindelijk goud voor de Amerikaanse.

Uitslagen:

Medaillespiegel:

Telltale Games heeft de eerste trailer vrijgegeven voor The Wolf Among Us 2. Voor fans betekent het een einde aan een lange periode van wachten. The Wolf Among Us verscheen alweer bijna 10 jaar geleden.

De trailer bevat lichte spoilers voor de setting en de opwachting voor een aantal personages, dus kijken mag je op eigen risico doen. De game komt in 2023 naar pc (Epic Games Store), Xbox en PlayStation.

Microsoft verduidelijkt haar positie betreffende de overname van Activision Blizzard. Net als bij de overname van Bethesda is het onduidelijk in hoeverre games uit blijven komen voor andere platforms.

In een nieuw statement haalt Microsoft alle twijfel weg. Nou ja, bijna dan. Microsoft's statement luidt: "Microsoft blijft Call of Duty en andere populaire games van Activision Blizzard beschikbaar maken op PlayStation volgens bestaande afspraken. Daarnaast hebben we aan Sony toegezegd dat we ze ook voorbij bestaande afspraken beschikbaar blijven maken. We zijn ook geïnteresseerd om vergelijkbare stappen te zetten om Nintendo's succesvolle platform te ondersteunen."

Call of Duty blijft dus uitkomen voor PlayStation, maar daarbuiten wordt het vaag. Het is natuurlijk niet duidelijk welke andere 'populaire games' dit betreft. Logischerwijze vallen Overwatch 2 en Diablo IV hier wel onder, maar verder is het afwachten. Toch is het goed nieuws voor fans van de FPS-serie.

Op de Olympische Spelen in Beijing hebben ook de mannen in het freestyleskiën voor het eerst kunnen strijden om olympisch goud op de big air. Dat leverde weliswaar iets minder spanning op dan de wedstrijd bij de vrouwen, het was bepaald niet minder spectaculair.

De Noor Birk Ruud maakte in de eerste run gelijk al enorme indruk: met een schier perfecte uitvoering noteerde hij met zijn switch left triple cork 1980 mute een score van 95,75 punten en pakte hij de leiding. Het was spannend, want met 93,00 punten zat de Canadees Evan McEachran niet ver weg, terwijl ook de jonge en verrassende Italiaan Leonardo Donaggio met 91,00 punten goed in de strijd zat. Drie Zweden volgden: Oliwer Magnusson (87,50), Henrik Harlaut (86,00) en Jesper Tjader (77,25).

De tweede run was wederom een lekkere voor Ruud, die dit keer met 92,00 punten beloond werd voor zijn left double bio 1800 mute. Harlaut kwam met 90 punten in zijn tweede sprong tot een totaal van 176,00 punten, ruim tien minder dan Ruud, terwijl Donaggio 81,00 aan zijn totaal toevoegde en de derde plek in beslag nam, voor Magnusson, de Amerikaan Alexander Hall en Tjader.

In de derde en beslissende run zou niemand aan de score van Ruud komen: de Amerikaan Colby Stevenson voegde 91,25 punten toe aan zijn 91,75 van run twee, waardoor hij op 183,00 kwam te staan. Harlaut scoorde 91,00 punten en kwam totaal op 181,00 uit, wat goed bleek voor brons. Ruud mocht als laatste springen en was al zeker van goud, dus met de Noorse vlag in de hand maakte hij er nog een fraaie show van. De 21-jarige Noor, die na zijn laatste sprong zijn in april vorig jaar overleden vader eerde, doet in Beijing ook nog mee op de slopestyle en halfpipe.

Het Openbaar Ministerie (OM) heeft vandaag in de Rechtbank Oost-Brabant 12 jaar gevangenisstraf geëist tegen een 50-jarige man uit Eindhoven. Hij wordt verdacht van het neersteken van twee vrouwen in Eindhoven vorig jaar januari en maart. Volgens het OM heeft hij zich schuldig gemaakt aan poging doodslag op deze slachtoffers die daarbij zwaar gewond raakten.

Zonder aanleiding
De vrouwen verklaren ‘zonder enige aanleiding’ aangevallen te zijn door een man op een fiets en in het bezit van een steekwapen. Het eerste slachtoffer, een 47-jarige vrouw uit Eindhoven, kreeg een mes in haar gezicht en hoofd tijdens een wandeling op de Karel Doormanstraat. Het tweede slachtoffer, een 33-jarige vrouw uit Eindhoven, werd met een mes gestoken in haar rug terwijl zij jogde door de Marterstraat.

Heftige zaken
De officier van justitie spreekt tijdens de zitting van bijzonder heftige zaken die bovendien sterke overeenkomsten vertonen in de wijze van handelen. Er zijn camerabeelden van beide situaties. Een deskundige heeft deze beelden vergeleken en geconcludeerd dat er veel overeenkomsten zitten in bewegingen van beide fietsers. “Beide slachtoffers dragen nog elke dag de gevolgen van dit beangstigende en uit het niets komende geweld met zich mee.”

Verdachte ontkent
De verdachte ontkent betrokkenheid bij de steekpartijen. Hij erkent wel gefietst te hebben in de directe omgeving van de Marterstraat, maar ontkent een vrouw te hebben aangevallen. Voor het aangetroffen bloed van dit slachtoffer op zijn broek heeft hij geen verklaring. Hij spreekt van een fout van de onderzoekers. Verdachte heeft ook niet meegewerkt aan het onderzoek van het Pieter Baan Centrum. Dit werkt in strafverzwarende zin mee.

Herkenning op beeld
Duidelijke camerabeelden van de route naar de plek van het incident in de Marterstraat leverden al snel tips van getuigen op. Een foto van de verdachte, die kort na het incident op politie.nl is getoond, zorgde ook voor herkenningen van politiemedewerkers. Een dag later werd de verdachte aangehouden, nadat ze hem zagen rijden op een fiets in de buurt van zijn woning.

Mogelijk derde slachtoffer
In een derde zaak werd dezelfde 50-jarige man verdacht van de aanval van een vrouw op de Strijpsestraat. Het onderzoek leverde onvoldoende bewijs op om hem hiervoor te vervolgen.

Uitspraak in de zaak is over twee weken.

Mensen die een covid-19-infectie hebben gehad en weer zijn hersteld, hebben daarna een verhoogd risico op hart- en vaatziekten zoals hartfalen, beroerte, pericarditis, myocarditis en embolieën. Dat blijkt uit de resultaten van een grootschalig onderzoek dat gisteren werd gepubliceerd in het toonaangevende vakblad Nature Medicine.

De onderzoekers uit St. Louis (Verenigde Staten) presenteerden de resultaten van een onderzoek onder een groep van 153.760 mensen die corona hebben gehad. Sommige van deze mensen belandden in het ziekenhuis of op de IC, maar een groot aantal ook niet. De wetenschappers vergeleken de gegevens met de medische dossiers van een vergelijkbare controlegroep. In de groep zaten circa 5,6 miljoen mensen die geen corona hebben gehad. Lees verder bij Skipr.

Het artikel 'Long-term cardiovascular outcomes of COVID-19' presenteert de resultaten van een onderzoek onder een grote groep van 153,760 mensen met corona. Sommigen van hen kwamen tijdens hun infectie in het ziekenhuis. Maar veel ook niet.https://t.co/6y262Yv8CE

— Maarten Steenhagen (@msteenhagen) February 7, 2022

De onderzoekers keken specifiek naar hoe vaak hart- en vaatziektes opkwamen: beroertes, hartfalen, trombose en embolieën. Ze concludeerden dat er overduidelijk meer van zulke aandoeningen optraden in de mensen die het jaar daarvoor COVID-19 hadden gehad.

— Maarten Steenhagen (@msteenhagen) February 7, 2022

Het artikel bevat uitgebreide statistiek (zoals je zou verwachten). Om een idee te geven van het gemeten effect: als je 1000 personen uit beide groepen selecteert, dan vind je in de COVID-19 groep ongeveer 50 méér mensen die binnen het jaar een hart- of vaatziekte ontwikkelen. pic.twitter.com/BL8rV6KpIq

— Maarten Steenhagen (@msteenhagen) February 7, 2022

Wat kunnen we hier aan doen? Het antwoord van de onderzoekers is eenvoudig: voorkom infectie. Als je niet besmet raakt, dan loop je deze risico's ook niet. Ze roepen overheden dan ook op om door te gaan met besmettingen zoveel mogelijk te voorkomen.

— Maarten Steenhagen (@msteenhagen) February 7, 2022

Leuk om te lezen? Nee, natuurlijk niet. Maar het schiet niet op om deze bal voor ons uit te schoppen. Als 'iedereen het toch wel krijgt', zoals de regering Rutte het heeft uitgedacht, dan laat dit soort wetenschappelijk onderzoek goed zien wat ons werkelijk te wachten staat.

— Maarten Steenhagen (@msteenhagen) February 7, 2022

Hier kun je één van de auteurs zelf lezen over dit onderzoek: https://t.co/E13G9J0F9X

— Maarten Steenhagen (@msteenhagen) February 8, 2022

De coronacrisis is primair een gezondheidscrisis. De pandemie houdt de wereld nu al bijna twee jaar in haar greep. Het kerncijfer: hoeveel mensen zijn er besmet of zijn er besmet geweest, is niet bekend. Dit hangt voornamelijk af van het aantal mensen dat is getest. Dit kan per land, per regio en in de tijd sterk verschillen.

Om precies te weten hoeveel mensen zijn overleden aan COVID-19, kijken we naar de doodsoorzaak. De oversterfte geeft een snelle indicatie van het aantal mensen dat mogelijk door de coronapandemie is overleden.

Oversterfte door corona
In de koude maanden van het jaar (ruwweg van half november tot half april) sterven er gemiddeld meer mensen dan in de rest van het jaar. Als er sprake is van kou of er komt veel griep voor dan stijgt de sterfte boven de ‘normale’ sterfte uit. Men spreekt dan van oversterfte. Dit gebeurde bijvoorbeeld in 2018, toen een lang durende griepepidemie plaatsvond. In achttien weken tijd overleden er ruim 9 duizend mensen meer dan normaal is voor die periode. Na een periode van oversterfte is de sterfte doorgaans lager dan normaal voor die periode.

In 2020 was er oversterfte als gevolg van de uitbraak van COVID-19. In de eerste negen weken van de coronapandemie bedroeg de oversterfte naar schatting bijna 9 duizend mensen. Dit is ongeveer evenveel als tijdens de griepepidemie in 2018, maar het aantal werd bereikt in slechts de helft van de tijd. Het hoogste punt werd in de eerste week van april bereikt, toen meer dan 5 duizend mensen kwamen te overlijden, ruim 2 duizend meer dan wat normaal is voor die periode. De coronapandemie begon in de tweede week van maart, terwijl de periode van oversterfte tijdens de griepepidemie in 2018 al in de één na laatste week van 2017 begon. Het duurde toen dertien weken voordat het hoogste punt (ruim 4 duizend) werd bereikt.

Na de eerste golf van de coronapandemie in 2020 volgde een periode van lagere sterfte. Sinds half mei schommelde de sterfte rond de 2 600 per week. Begin augustus was er voor het eerst sinds 13 weken weer sprake van enige oversterfte, dit keer niet door COVID-19 maar gerelateerd aan de hittegolf. In de tweede week van augustus overleden 3,2 duizend mensen.

Vanaf half september 2020 liep de sterfte weer op. Sinds eind september was er oversterfte. Dit hield aan tot half januari van 2021. In de weken erna was er geen oversterfte en schommelde de sterfte rond de verwachte aantallen voor die periode. In de laatste week van april en de eerste week van juni was er kort sprake van oversterfte, maar daarna nam de sterfte verder af. Begin augustus van 2021 nam de sterfte opnieuw toe en was er sprake van lichte oversterfte. Vanaf half oktober nam de sterfte sterker toe. De periode van oversterfte duurde tot het eind van 2021. In de eerste weken van 2022 was de sterfte lager dan verwacht.

Onder Sterfte per week (cbs.nl) zijn de uitgebreide tabellen en nieuwsberichten te vinden.

Sterfte onder Wlz-gebruikers
Net als alle virussen is het nieuwe coronavirus (SARS-CoV-2) gevaarlijker voor mensen met een zwakkere gezondheid. Een indicatie voor het aantal mensen met een zwakke gezondheid dat aan het nieuwe coronavirus is komen te overlijden, is de oversterfte onder mensen die zorg ontvingen op basis van de Wet langdurige zorg (Wlz). Dit zijn voornamelijk mensen die in een verpleeg-, verzorgingshuis of andere zorginstelling woonden.

In de eerste negen weken van de coronapandemie in 2020 overleden in totaal ruim 15 duizend mensen die langdurige zorg kregen in het kader van de Wlz. Dat zijn naar schatting ruim 5 duizend mensen (52 procent) meer dan je in deze periode zou verwachten als er geen coronapandemie was geweest. In de overige bevolking—meer dan 17 miljoen mensen—overleden van week 11 tot en met week 19 bijna 21 duizend mensen. Dat zijn zo’n 3 800 mensen (22 procent) meer dan verwacht.

Sinds half september van 2020 liep de sterfte onder Wlz-zorggebruikers weer op. Vanaf half oktober van 2020 tot eind januari van 2021 was er oversterfte. Sinds de laatste week van februari lag de sterfte in deze groep meerdere weken steeds onder de verwachte sterfte. Sinds eind april schommelde de sterfte onder Wlz-zorggebruikers rond de verwachte aantallen voor die periode. In augustus lag de sterfte in deze groep iets boven de verwachte sterfte.

Ook onder de overige bevolking was er oversterfte tussen half oktober van 2020 en de eerste week van 2021. Na een daling nam de sterfte in deze groep sinds eind maart weer toe. Ondanks een dalende trend in de sterfte onder de overige bevolking in de maanden daarna was er doorgaans sprake van lichte oversterfte.

Vanaf half oktober 2021 nam de sterfte onder Wlz-zorggebruikers en de overige bevolking sterk toe. In beide groepen was er aan het begin van 2022 geen oversterfte meer.

Sterfte naar leeftijd
Tijdens de eerste golf van de coronapandemie in 2020 was er oversterfte in alle leeftijdsgroepen. Absoluut gezien overleden er vooral meer mensen van 80 jaar of ouder. Ook de hittegolf half augustus van 2020 leidde tot oversterfte onder alle leeftijden.

De tweede golf van de coronapandemie was in de sterfte als eerste zichtbaar onder mensen van 80 jaar en ouder. Vanaf eind september van 2020 was er oversterfte in deze leeftijdsgroep, dat duurde tot in de derde week van 2021. Onder 65- tot 80-jarigen was er oversterfte vanaf begin oktober van 2020 en dit duurde tot en met half februari van 2021. Onder mensen jonger dan 65 jaar was er in deze periode slechts in een paar weken sprake van oversterfte.

Vanaf begin 2021 daalde de sterfte onder 80-plussers snel en bleef sindsdien onder of rond de verwachte sterfte. Onder mensen jonger dan 80 jaar is echter een ander beeld te zien: sinds eind maart is hier opnieuw oversterfte. Vanaf mei wisselen weken van oversterfte af met weken van geen oversterfte.

Vanaf augustus 2021 is er met name onder mensen van 65 tot 80 jaar sprake van lichte oversterfte. Vanaf half oktober neemt de sterfte onder mensen ouder dan 65 jaar sterk toe. Ook onder mensen jonger dan 65 jaar is er oversterfte. Begin 2022 is er geen oversterfte meer in iedere leeftijdsgroep.

Sterfte aan COVID-19
Het CBS publiceert het totaal aantal overledenen op weekbasis, met een vertraging van ongeveer een week. Die sterftecijfers bevatten geen informatie over de doodsoorzaak van de overledenen. De cijfers over doodsoorzaken zijn gebaseerd op doodsoorzaakverklaringen ingevuld door een arts die de overledene schouwt. Het CBS ontvangt deze verklaringen via de gemeente waar het overlijden heeft plaatsgevonden.

Recente cijfers en nieuwsberichten over doodsoorzaken van overledenen, waaronder COVID-19, zijn te vinden onder doodsoorzaken.

In het derde kwartaal van 2021 zijn 953 mensen overleden aan COVID-19 (corona). Dat is 2,5 procent van alle sterfgevallen in die periode.

Relatief veel psychische klachten in 2021
In het derde kwartaal van 2021 hadden meer mensen psychische klachten dan in dezelfde periode van vorig jaar. 14 procent was psychisch ongezond, waarbij dit is gedefinieerd als het hebben van een score van minder dan 60 op de Mental Health Inventory-5. In hetzelfde kwartaal van de jaren 2020 en 2019 lag dit percentage op 11. Het cijfer over het derde kwartaal van 2021 was wel lager dan dat van het voorgaande kwartaal (15 procent). Dit blijkt uit kwartaalcijfers van de Gezondheidsenquête/Leefstijlmonitor.

Bovengenoemd onderzoek voorziet ook in cijfers over de ervaren gezondheid en over (zelfgerapporteerd) zorggebruik. In het derde kwartaal van 2021 beoordeelde 81 procent van de mensen de eigen gezondheid als goed of zeer goed. Dit was lager dan in hetzelfde kwartaal van 2020, maar vergelijkbaar met het cijfer van twee jaar eerder.
In het derde kwartaal van 2021 lagen het tandartsbezoek en het contact met de huisarts en specialist op een hoger niveau dan een jaar eerder. Vergeleken met hetzelfde kwartaal in 2019 lag het contact met huisarts en specialist op hetzelfde niveau. Het tandartsbezoek lag in het derde kwartaal van 2021 hoger dan twee jaar eerder.

Verder worden op basis van de Gezondheidsenquête/Leefstijlmonitor ook kwartaalcijfers over dagelijks roken, overmatig drinken en overgewicht gepubliceerd. Alle kwartaalcijfers zijn te vinden in de tabel Kwartaalcijfers ervaren gezondheid, zorg en leefstijl.

Hoger ziekteverzuim
Het ziekteverzuim kent een seizoenpatroon dat aan de uitbraak aan griepepidemieën en andere virusuitbraken is gerelateerd. In de voorbije jaren kende het ziekteverzuim een licht stijgende trend. In het eerste kwartaal van 2020 lag het verzuim met 5,2 procent significant hoger dan een jaar eerder (4,7 procent). Het tweede kwartaal was het verschil met vorig jaar kleiner, 4,5 procent tegen 4,3 procent verzuim een jaar eerder. Het ziekteverzuim verschilde in het derde kwartaal (4,4 procent) iets meer van dezelfde periode in 2019 (4,0 procent). In het vierde kwartaal van 2020 was het ziekteverzuim 4,9 procent, tegen 4,5 procent in 2019.

Het ziekteverzuim onder werknemers in zorg en welzijn kwam in het eerste kwartaal van 2021 uit op 6,8 procent, het hoogste verzuimcijfer in een vierde kwartaal sinds 2002. In de branche verpleging, verzorging en thuiszorg was het verzuim met 8,2 procent het hoogst.

Een man en vrouw van 55 en 52 uit Delft stonden vandaag voor de rechter omdat hun hond een kind had gebeten in juli 2020. De hond had een muilkorf moeten dragen, maar dat hadden de baasjes niet gedaan.

De hond stond bekend als gevaarlijk; de eigenaars hadden eerder al een brief gekregen dat de betreffende hond aangelijnd moest zijn en een muilkorf moest dragen. Met name de vrouw was het met dat besluit niet eens. Toen ze met de hond gingen spelen op een grasveldje midden in een woonwijk lieten ze hem dan ook volledig los rond lopen.

De man vertelde dat het veldje leeg was en dat ze daarom dachten dat het wel kon. Nu heeft hij spijt. Toen er kinderen aan kwamen werd een meisje van 8 door de hond gebeten in haar hals en achterhoofd. Ze moest twee uur worden geopereerd en er waren 100 hechtingen nodig om de huid weer vast te zetten.

Het Openbaar Ministerie eiste tegen beide verdachten een werkstraf van 160 uur en een voorwaardelijke gevangenisstraf van drie weken. Daarnaast zou de hond moeten worden ingeslapen. Over twee weken doet de rechtbank uitspraak.

De derde van vier gouden medailles in het rodelen tijdens de Olympische Spelen is woensdag vergeven. Op de baan van Yanqing in China kwamen de dubbels aan de beurt, zij werkten hun wedstrijd af in twee runs.

Na de eerste van twee runs was het beeld eigenlijk al vrij duidelijk: de twee Duitse duo's streden om goud, Oostenrijk ging voor brons. Tobias Wendl en Tobias Arlt, olympisch kampioenen van 2014 en 2018, kregen het ook in dit voor hen wat lastige seizoen tóch weer voor elkaar om hun landgenoten Toni Eggert en Sascha Benecken te kloppen en wel met 0,045 seconden in de eerste run.

De Oostenrijkers Thomas Steu en Lorenz Koller volgden op 0,171 seconden, achter hen waren de gaten al vrij fors: Emanuel Rieder en Simon Kainzwaldner uit Italië stonden op 0,347 seconden, Martins Bots en Roberts Plume (+0,373) bleven hun uiterst ervaren Letse landgenoten Andris en Juris Sics (+0,448) zowaar voor.

Sics en Sics behielden in de tweede run ruimschoots hun positie, hoewel een nieuwe medaille uiterst ver weg was. De jonge Bots en Plume bleven hun ervaren landgenoten 0,018 seconden voor, Rieder en Kainzwaldner kwamen na een fout onderin achter beide Letse duo's terecht. Steu en Koller gingen onderin in de fout, maar doken toch 0,354 seconden onder de Letse tijd door en dus was het Oostenrijkse dup in elk geval zeker van een medaille.

De strijd om goud werd geopend door Eggert en Benecken, die géén fout maakten en met 0,412 seconden de leiding pakten en Duitsland verzekerden van goud. Wendl en Arlt deden een gooi naar het goud en met een perfecte run lukte dat: de Bayern Express was 0,099 seconden sneller dan hun landgenoten, terwijl Oostenrijk het brons pakte.

1-2 finish in the #Luge Doubles for @TeamD! 🇩🇪#Gold for Tobias Arlt and Tobias Wendl and #silver for Toni Eggert and Sascha Benecken! #Beijing2022 #Olympics #StrongerTogether #TeamD

📸: @julianfinney pic.twitter.com/h7iSzGhEC3

— Getty Images Sport (@GettySport) February 9, 2022

Op het olympisch shorttracktoernooi heeft Sven Roes de halve finales bereikt op de 1.500 meter voor mannen. Na diskwalificatie van de Italiaan Sighel ging de Nederlander als tweede van zijn kwartfinale door. Ook Sjinkie Knegt bereikte de halve eindstrijd. Halverwege zijn kwartfinale pakte de Nederlander de koppositie en die liet hij niet meer los.

Itzhak de Laat kwam in zijn kwartfinale ten val en werd uitgeschakeld.

Update 12:55 uur

Bij de vrouwen stond de series van de 1.000 meter op het programma. Selma Poutsma, Suzanne Schulting Xandra Velzeboer bereikten alledrie de kwartfinales.

Poutsma werd tweede in haar heat en Schulting, al in het bezit van olympisch zilver op de 500 meter, won vrij makkelijk haar race. Velzeboer werd net als Poutsma tweede in haar heat.

Kim Boutin, een van de favorieten voor de titel, ging onbedreigd aan kop in haar race, maar ze viel in de laatste ronde waardoor het einde 1.000 meter was.

De 1.000 meter gaat vrijdag verder.

Update 13:39 uur

Sven Roes en Sjinkie Knegt hebben zich allebei niet weten te plaatsen voor de finale van de 1.500 meter. Roes werd vierde in zijn halve finale terwijl alleen de eerste twee en één tijdsnelste doorgingen naar de finale. Knegt werd in zijn halve eindstrijd derde. Bovendien kreeg hij een penalty na afloop wegens een armblok.

In de laatste halve finales werden de Chinees Ren en de Canadees Hamelin gediskwalificeerd en er werden maar liefst drie man toegevoegd aan de eindstrijd die nu uit tien shorttrackers bestaat.

Update 13:56 uur

De Nederlandse aflossingsploeg bij de vrouwen heeft zich zonder al te veel problemen voor de finale geplaatst. Suzanne Schulting, Selma Poutsma, Yara van Kerkhof en Xandra Velzeboer wonnen hun halve eindstrijd. Grote verrassing was het niet plaatsen voor de eindstrijd van de Italiaanse vrouwen met topper Arianna Fontana na een valpartij in dezelfde halve eindstrijd als Nederland.

De finale van de aflossing vrouwen is komende zondag.

Update 14:31 uur

De finale van de 1.500 meter was een prooi voor de Koreaan Hwang Dae Heon. Het zilver was voor de Canadees Steven Dubois terwijl de Rus Semen Elistratov er met het brons vandoor ging. Sven Roes werd in de B-finale vierde.

Een 38-jarige man is vrijgesproken van de verkrachting van een vrouw op 10 juli 2021 in het damestoilet van een uitgaansgelegenheid in het centrum van Amsterdam. Er is te weinig steunbewijs dat zij tegen haar zin seks had.

Zij zei dat hij met een mes in zijn hand het toilet inging. De toiletjuffrouw heeft echter geen mes gezien en het is evenmin op camerabeelden te zien. Bovendien twijfelde zij later over het mes. Uit niets anders kan worden bewezen dat hij haar met geweld of door ergens mee te dreigen tot seks dwong. Haar blauwe plekken lijken ook naar haar eigen verklaringen anders te zijn ontstaan en passen niet in de beschreven handelingen. Dat zij achteraf volgens een vriendin in shock leek, bewijst alleen dat het een nare of heftige gebeurtenis was.

Lees de volledige uitspraak:
ECLI:NL:RBAMS:2022:310

Op de Olympische Spelen in Beijing gaat woensdag ook de noordse combinatie van start. De eerste wedstrijd is de individuele wedstrijd op de kleine schans en met, zoals gebruikelijk, tien kilometer langlaufen.

Het schansspringen werd gewonnen door de Japanner Ryota Yamamoto, die op het eerste onderdeel zijn slag moet slaan en doorgaans een minder begenadigd langlaufer is. Hij had wel 38 seconden voorsprong op de Oostenrijker Lukas Greiderer, die op twee tellen gevolgd werd door Julian Schmid uit Duitsland. Diens landgenoot Johannes Rydzek lijkt echter op poleposition voor goud te staan: Rydzek, een zeer snelle langlaufer, begint 43 seconden na Yamamoto met het langlaufen.

De jonge Oostenrijkse wereldkampioen Johannes Lamparter mag na 1:04 minuten van start gaan, achter hem zal zich ongetwijfeld een treintje volgen met de Fin Ilkka Herola (+1:09), de Noor Jørgen Gråbak en Japanner Akito Watabe (beiden +1:16) en Vinzenz Geiger uit Duitsland (+1:26), allemaal zeer snelle langlaufers.

Het langlaufen begint om 12.00 uur Nederlandse tijd.

Update 12.35 uur
Zoals verwacht werd Yamamoto al snel gegrepen door Greiderer, Schmid en Rydzek, met op 25 seconden een groep met Herola, Lamparter, Rehrl, Gråbak, Watabe en Geiger. Na de tweede 2,5 kilometer lange ronde zaten de vier nog altijd samen, terwijl het gat met de achtervolgers gegroeid was naar een halve minuut.

Yamamoto haakte vroeg in de derde ronde af en werd opgeslokt door de achtervolgende groep. Geiger nam het commando over in de achtervolgende groep en onder zijn leiding werd het gat naar zijn twee landgenoten en Greiderer in rap tempo verkleind naar een dikke vijftien seconden, met nog maar één ronde te gaan.

Greiderer trok zich volledig leeg, maar bleef op het tandvlees in de rug van Rydzek zitten - Schmid haakte af en werd gepakt door Geiger, Gråbak en Lamparter. Rydzek leek ondertussen op weg naar goud, terwijl Greiderer toch moest lossen.

Van achter trok Geiger de gashendel volledig open: Gråbak volgde de Duitser en samen knalden ze voorbij Greiderer én langs Rydzek. Opmerkelijk genoeg wist uitgerekend de uitgepierde Greiderer er nog een sprint uit te knallen om ook langs Rydzek te komen.

In de laatste meters kon Gråbak geen sprint meer inzetten en dus ging het goud na een sensationele wedstrijd naar Geiger, voor Gråbak en tóch nog de bronzen Greiderer.

Morgen gaat het olympisch schaatstoernooi verder met de 5.000 meter voor vrouwen. De loting is inmiddels geweest.

Irene Schouten, die de titel op de 3.000 meter al op zak heeft en nu ook een van de favorieten is, moet het in de laatste rit opnemen tegen Francesca Lollobrigida. De Italiaanse pakte op de drie kilometer zilver.

Sanne in 't Hof treft in de derde rit wereldrecordhoudster Natalha Voronina. Vier jaar geleden pakte de Russin olympisch brons en in 2020 de wereldtitel op de langste afstand voor vrouwen.

De topman van de Japanse gamestudio PlatinumGames, Atsushi Inaba, heeft aangegeven opnieuw in gesprek te willen met Microsoft om de ontwikkeling van Scalebound weer op te pakken. De langverwachte titel werd in 2017 gecanceld.

In 2020 gaf Inaba al te kennen dat Scalebound nog altijd het intellectueel eigendom van Microsoft is en dat hij van harte zou willen terugkeren naar de game zodra de gelegenheid zich voordoet. Recent zouden er interne gesprekken zijn geweest bij PlatinumGames waarin Scalebound-bedenker Hideki Kamiya aangaf erg graag weer de draad op te willen pakken. Hij doet daarvoor een rechtstreeks beroep op Xbox Studios-topman Phil Spencer, "Let's do it Phil!", zo is te lezen in een interview met IGN.

Verder zegt Inaba zich nog schuldig te voelen voor het feit dat Microsoft destijds volledig de schuld kreeg van het annuleren van het ambitieuze Xbox-project. Volgens de Japanner hadden beide bedrijven een verantwoordelijkheid maar moest vooral Microsoft diep door het stof. De reden voor het afblazen destijds was onbekendheid met Unreal Engine waar de game in gemaakt werd en een gebrek aan know-how inzake de online features die de game beloofde.

Scalebound moest een actie-RPG worden waarin je samenwerkt met een draak. De game-aankondiging en begeleidende trailers werden destijds zeer goed ontvangen en het groeide uit tot één van de meest gewilde games in de beginfase van Xbox One.

Op de Olympische Spelen in Beijing hebben de beste vrouwelijke snowboardcrossers woensdag hun kampioenschap afgewerkt. Dat zorgde voor een prachtig verhaal met het oog op een stukje historie, naast simpelweg spannende wedstrijden.

We schrijven 2006, de Spelen in Turijn. In de vrouwenfinale is Lindsey Jacobellis oppermachtig en hard op weg naar makkelijk goud. Bij de laatste echte sprong deed de 20-jarige Amerikaanse nog even een trucje: ze pakte haar board vast...en ging onderuit, puur door de grote verschillen was ze zowaar nog op tijd om zilver te pakken.

In 2010 en 2014 ging Jacobellis er op de Spelen in de halve finales op ongelukkige wijze uit, in 2018 werd ze vierde in de olympische finale. In de Chinese bergen stond ze er woensdag net als het hele seizoen weer uitstekend op en de nu 36-jarige Jacobellis wist zich wederom voor de finale te plaatsen.

Daarin nam ze het op tegen de Française Chloe Trespeuch, de Australische Belle Brockhoff en de zeer verrassende Meryeta Odine uit Canada, ooit goed voor één podiumplek in de World Cup. Brockhoff kende een slechte start en was gelijk nagenoeg kansloos, Jacobellis nam na een kort duel met Trespeuch de leiding in handen.

Bij elke sprong deed de Amerikaanse zoals altijd toch weer even een hand richting haar board, maar ze bleef stabiel. Halverwege schoof de vijfvoudig wereldkampioene bijna even weg, maar Jacobellis bleef overeind, hield Trespeuch van het lijf en pakte zestien jaar na haar dramatische finale in Turijn éindelijk olympisch goud. Trespeuch pakte zilver, Odine was dolgelukkig met het brons.

Rondom het gebruik van de term Bersiap bij de tentoonstelling ‘Revolusi! Indonesië onafhankelijk’ die op 11 februari 2022 in het Rijksmuseum wordt geopend, ontstond in januari van dit jaar grote controverse. Dit leidde onder meer tot twee aangiften wegens groepsbelediging. Eén tegen een Indonesische gastcurator van de tentoonstelling en één tegen het Rijksmuseum en de directeur en een curator van het museum. Beide aangiften zijn geseponeerd, omdat er volgens het OM geen strafbare feiten zijn gepleegd.

Bersiap betekent "Wees paraat" en werd tijdens een gewelddadige periode na de capitulatie van Japan als strijdkreet gebruikt door jonge Indonesische strijders voor een onafhankelijk Indonesië.

Beledigend voor Indische-Nederlanders
De eerste van de twee aangiften werd op 13 januari van dit jaar gedaan door de Federatie Indische Nederlanders (FIN). De aanleiding voor de aangifte was een opinieartikel in NRC Handelsblad van 10 januari 2022. In dat artikel deed de Indonesische gastcurator van de tentoonstelling ‘Revolusi! Indonesië onafhankelijk’ een aantal uitlatingen die volgens FIN beledigend zijn voor Indische Nederlanders. De gastcurator zou in het artikel de verantwoordelijkheid van de Indonesische daders aan de gewelddadige periode bagatelliseren en ontkennen. Historische feiten zou hij verdraaien en Indonesiërs presenteren als slachtoffers en de Nederlanders als daders. De curator zou zich hierdoor volgens de aangifte schuldig hebben gemaakt aan groepsbelediging.

Vrije meningsuiting
De uitlatingen die aan de curator kunnen worden toegeschreven, vallen volgens het OM onder het recht op vrije meningsuiting. De uitlatingen bevatten naar oordeel van het OM geen negatieve conclusie over de groep Indische-Nederlanders als geheel. Ook zouden de uitlatingen passen in het maatschappelijk debat over historische gebeurtenissen, in dit geval de gewelddadigheden na de Japanse capitulatie in voormalig Nederlands-Indië. Het OM is daarom van oordeel dat er geen sprake is van groepsbelediging.

Beledigend voor Indonesiërs
Het Komite Utang Kehormatan Belanda (Stichting Comité Nederlandse Ereschulden) heeft ook aangifte gedaan. De aangifte dateert van 21 januari en is gericht tegen het Rijksmuseum, de directeur van dit museum en een curator. De reden van de tweede aangifte is het gebruik van de term Bersiap bij de tentoonstelling. Volgens de aangever is de term racistisch en beledigend voor Indonesiërs. Het comité verwijt het Rijksmuseum Indonesiërs opnieuw buiten te sluiten. Deze koloniale apartheid zou volgens de aangifte onder racisme vallen.

Maatschappelijk debat
Volgens het OM is het gebruiken van de term Bersiap niet strafbaar. Het begrip bevat naar oordeel van het OM geen negatieve conclusies over Indonesiërs als groep wegens hun ras. De term duidt wel historische gebeurtenissen aan. Daarnaast is de uitlating gedaan in het kader van een maatschappelijk debat. Het gebruik van het woord Bersiap valt volgens het OM onder de vrijheid van meningsuiting en daarom is het gebruik ervan niet strafbaar.

Het strafproces is niet bedoeld voor het beslechten van een debat over historische gebeurtenissen, schrijft het OM in de sepotbrieven aan de aangevers. Het strafproces kan daarom hiervoor niet worden gebruikt. Dit is ook benadrukt door het Europees Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM).

Na een teken van leven via social media lijkt het inmiddels een zekerheid dat Lewis Hamilton 'gewoon' op de grid verschijnt in 2022. De Brit is inmiddels volop in voorbereiding voor aankomend seizoen.

Een woordvoerder van Mercedes bevestigde aan Motorsport.com dat de zevenvoudig wereldkampioen is teruggekeerd naar de fabriek in Brackley en zijn werkzaamheden heeft hervat. De geruchten over een mogelijk pensioen kunnen daarmee definitief in de prullenbak.

De coureur zou het hebben laten afhangen van het ingestelde FIA-onderzoek omtrent het slotstuk in Abu Dhabi. Zo ver liet Hamilton het kennelijk niet komen. De resultaten van het onderzoek worden pas medio maart gepubliceerd.

De presentatie van de Mercedes W13 en de eerste testdag in Barcelona vinden respectievelijk 18 en 23 februari plaats. Met de nieuwe bolide zal de Brit opnieuw een poging doen naar de titel en daarmee de eerste coureur in de geschiedenis kunnen worden met acht titels op zijn naam.

Hamilton feliciteert Verstappen na Abu Dhabi (Getty Images / Red Bull Content Pool)

Het Naardermeer is leefgebied van een zeldzame en prachtige moerasvogel; de purperreiger. Deze reigersoort broedt in rietkragen midden op het meer, maar ganzenvraat doet de rietgroei teruglopen. De provincie investeert in het rasteren van de rietkragen, zodat ganzen er niet bij kunnen. Dit bleek vorig jaar goed te werken met een recordaantal broedparen als gevolg.

Belang broedplek midden op het meer
Vorig jaar werden er 111 nesten geteld in het Naardermeer, het hoogste aantal in meer dan 40 jaar. Dat betekent dat het Naardermeer op orde is als leefgebied. De purperreiger vindt hier voldoende voedsel, rust en broedgelegenheid. Boswachter Angelique Aerts van Natuurmonumenten: ‘Die broedplek in de rietkragen op het meer is heel belangrijk, want hier zitten ze relatief veilig voor vossen en boommarters. Jonge purperreigers komen vaak terug naar de plek waar ze geboren zijn. Maar dan moet die plek wel geschikt zijn.’

Uitbreiding in tweede jaar rasteren
Ganzen eten graag jonge rietscheuten waardoor de rietkragen, en dus de broedgelegenheid, kleiner worden. Dit jaar wordt nog eens 5 kilometer waterriet extra beschermd. “Dat moet redelijk vroeg in het jaar gebeuren. Elk jaar komen de purpers rond eind maart, begin april weer aan bij het Naardermeer. Je kunt de klok er bijna op gelijk zetten. Fijn als de rietkragen dan gegroeid zijn tot geschikte broedplek voor deze sierlijke reigersoort.”

Hoge kwaliteit natuur
Het aantal purperreigers liep vanaf de jaren ’70 enorm terug in aantal en zit pas de afgelopen 10 jaar weer in de lift. Mede door het passend natuurbeheer van boswachters in laagveengebieden door heel Nederland. Ook de kwaliteit en diversiteit van de natuur in Naardermeer is, hoewel het in de drukke Randstad ligt, heel hoog. Boswachter Aerts: ‘Mede doordat we het een betrekkelijk rustig gebied houden qua recreatie, kunnen we ruimte bieden aan deze en andere typisch Nederlandse, maar vaak zeldzame moerassoorten. Ook werken we met het waterschap en de provincie aan plannen voor natuurversterking in de schil om het Naardermeer. Deze schil van natte natuur zorgt voor de nodige robuustheid van de natuur, juist ook voor de komende jaren.’

Natura 2000 en natuurherstel
De natuur in Noord-Holland staat onder druk door onder andere stikstofdepositie. De provincie voert de komende jaren samen met partners extra maatregelen uit ter bescherming van de Natura 2000-gebieden. Enerzijds wordt de stikstofdepositie bij de bron aangepakt, anderzijds worden er herstelmaatregelen uitgevoerd om schade aan de natuur te compenseren en het ecosysteem veerkrachtiger te maken.

Een purperreiger aast op vis (Foto: Wikimedia Commons)

Als een kudde olifanten in het verderop gelegen Krugerpark is Oranje dinsdagavond over Zuid-Afrika gewalst. In Potchefstroom won Nederland in het onderlinge Pro League-duel met liefst 1-11 van de huidige nummer tien van de wereld. Het was de grootste zege van Oranje sinds de 12-0 op Polen tijdens het EK van 2013.

Wie vooraf het affiche Nederland – Zuid-Afrika zag, kon niet anders dan terugdenken aan het bizar verlopen duel op de Spelen van Tokio. Waarin Oranje tegen de toenmalige nummer veertien van de wereld in no time met 3-0 achter kwam, de weg volledig kwijt was, uiteindelijk met 5-3 won maar toch als morele verliezer van het veld ging.

De internationals die destijds tussen de lijnen stonden, zullen in de aanloop ongetwijfeld ook hebben teruggedacht aan die pot. Dit Pro League-treffen deed echter in niets herinneren aan dat dieptepunt van de Spelen. Of het moet de 1-1 van Zuid-Afrika zijn aan het begin van het tweede kwart, waarbij verdediger Joep de Mol zich veel te gemakkelijk liet uitspelen in de cirkel door Mustapha Cassiem, een van de plaaggeesten afgelopen zomer in Japan. Hij bediende aanvaller Nqobile Ntuli, die de gelijkmaker achter Blaak tikte.

Volgashockey
Het was dus het enige déjà-vumoment voor de Nederlandse Tokiogangers, want Oranje was verder heer en meester op het universiteitsterrein in Potchefstroom. De ploeg van coach Jeroen Delmée speelde achterin geconcentreerd, op het middenveld nauwkeurig en creëerde voorin voldoende kansen. Dat laatste was in de vorige wedstrijden nog ondermaats, maar tegen Zuid-Afrika leverde het volgashockey bakken met mogelijkheden op.

De eerste was al na twee minuten voor aanvoerder Thierry Brinkman die de zijplank raakte. Kun je die bal nog als mogelijkheid afdoen, de kans voor Dennis Warmerdam een paar minuten later moet je betitelen als levensgroot na een pass van Terrance Pieters. De toekomstige Bloemendaler liftte de bal iets te gretig over het doel.

Nog binnen tien minuten was het toch 0-1. Steijn van Heijningen soleerde over de achterlijn. De HGC’er bediende Koen Bijen, die leek te scoren maar het lichaam van Tyson Dlungwana trof. Strafbal. Met Jip Janssen op de bank benutte Tim Swaen deze kans om in zijn tweede interland zijn eerste treffer te maken. Janssen was vlak voor het einde van het eerste kwart dichtbij de 0-2, maar de doelpaal stond een treffer bij een steenharde strafcorner in de weg.

De 1-1 van Ntuli zorgde zichtbaar voor wat hoop in de Zuid-Afrikaanse harten. Die verdween echter in hetzelfde tempo als portie vers gras in een keel van een olifant. Eerst was het Floris Wortelboer die net als Van Heijningen over de achterlijn soleerde, clubgenoot Brinkman bediende, die de 1-2 binnentikte.

Een minuut later was de wedstrijd eigenlijk al gespeeld. Kampong-speler Derck de Vilder mocht vogeltje vrij de cirkel binnenwandelen. Omdat niemand hem aanviel, ramde hij de bal met de backhand op het doel. Door de benen van de Zuid-Afrikaanse goalie werd het 1-3. Op slag van rust was het Thijs van Dam die de bal helemaal verkeerd raakte maar toch scoorde (1-4). Het verontschuldigende gebaar na de treffer was veelzeggend.

Uitgehongerd
Stiekem hadden de Zuid-Afrikanen misschien gehoopt dat Oranje het na die riante voorsprong wat rustig aan zou doen in de tweede helft, maar als een stel uitgehongerde leeuwen dook Nederland op haar kansloze prooi die met huid en haar werd verslonden. De 1-5 van Jorrit Croon viel zo snel in het derde kwart dat de Ziggo-televisiekijkers alleen de herhaling nog zagen.

In het resterende deel van het duel kon Oranje zich heerlijk uitleven en – voor zo ver nodig – werken aan het zelfvertrouwen. Door treffers van achtereenvolgens Janssen (strafbal), Swaen (strafcorner), Bijen, Brinkman, Reyenga en Janssen (strafcorner) werd het liefst 1-11.

Opnieuw een bizarre uitslag dus. Nu echter een die veel goeds belooft voor de komende dagen waarin Oranje woensdag en zondag Frankrijk treft en het zaterdag opnieuw tegen Zuid-Afrika mag opnemen in Potchefstroom. Die ploegen moeten vrezen dat ze door dit ontketende Oranje ook onder de voet worden gelopen.

Zuid-Afrika – Nederland 1-11 (1-4)
7. Tim Swaen (sb) 0-1
20. Nqobile Ntuli 1-1
26. Thierry Brinkman 1-2
27. Derck de Vilder 1-3
30. Tijs van Dam (sc) 1-4
31. Jorrit Croon 1-5
46. Jip Janssen (sb) 1-6
47. Tim Swaen (sc) 1-7
49. Koen Bijen 1-8
51. Thierry Brinkman 1-9
54. Tijmen Reijenga 1-10
55. Jip Jansen (sc) 1-11

Botic van de Zandschulp bereikte dinsdagavond voor lege tribunes overtuigend de tweede ronde van het ATP500-toernooi in Rotterdam. De Nederlander speelde na 22 uur en moest dus voor lege tribines spelen. 

"Ik vond het zonde om voor lege tribunes te spelen, want dit is toch wel een toernooi waar familie en vrienden bij kunnen zijn", zei Van de Zandschulp tegen RTV Utrecht. "Hopelijk is dat bij de volgende partij wel mogelijk." Wegens coronamaatregelen moet het publiek om 22.00 uur Ahoy uit. De regels werden dinsdag niet heel strak gehanteerd: het publiek mocht blijven tot de partij van Stefános Tsitsipás om 22.20 uur was afgelopen.

Maar toen Van de Zandschulp vervolgens de baan op kwam voor zijn wedstrijd tegen de Spanjaard Bernabé Zapata Miralles, moesten de toeschouwers toch echt naar huis. De Veenendaler won de partij in slechts 65 minuten: 6-1 en 6-2. "Een snel potje, waarin ik heel degelijk speelde van achteruit. Ik heb het hem elke game lastig gemaakt op zijn opslag", zei Van de Zandschulp. "Hij was voor mij vandaag een ideale tegenstander, want hij heeft weinig gratis punten gehad met zijn service."

Van de Zandschulp komt donderdag in de tweede ronde in actie tegen de Tsjech Jiri Lehecka. Hij hoopt dan eerder op de dag te spelen zodat er 1250 mensen naar hem kunnen kijken. 

De toekomst van de Johan Willem Friso Kazerne in Assen staat ter discussie. Hoewel er nog geen formeel besluit is genomen, heeft staatssecretaris Van der Maat van defensie tijdens een overleg met een Drentse delegatie aangegeven dat sluiting van de Asser kazerne voor hem op termijn een serieuze optie is. De komende periode wordt hier verder over gesproken door de provincie, de gemeente en de staatssecretaris.

Provincie en gemeente maken zich gezamenlijk hard voor het behoud van de kazerne. “We stellen het op prijs dat de staatssecretaris ons vroegtijdig betrekt bij zijn overwegingen, maar wij zijn geschrokken en bezorgd over de mogelijke consequenties. We leggen ons niet bij sluiting neer”, zegt de Drentse Commissaris van de Koning Jetta Klijnsma mede namens de andere Drentse delegatieleden burgemeester Marco Out, gedeputeerde Henk Brink en wethouder Mirjam Pauwels.

Volgens de Asser burgemeester betekent sluiting van de kazerne het verlies van 1000 directe arbeidsplaatsen, 500 opleidingsplaatsen en de daarbij behorende indirecte werkgelegenheid in de regio Assen. “Het verdwijnen van die banen komt bovenop het verlies aan werkgelegenheid bij de NAM”, voegen gedeputeerde Brink en wethouder Mirjam Pauwels daar aan toe. “Door het stopzetten van de gaswinning en de afbouw van de NAM gaan 8000 banen verloren. Daarmee worden Assen en de regio al hard geraakt.”

Aanleiding voor het gesprek tussen de staatssecretaris en de Drentse delegatie is het regeerakkoord waarin staat: “Defensie stoot overbodig vastgoed af en moderniseert en verduurzaamt benodigd vastgoed met oog voor regionale impact.” Nieuwe en duurzame gebouwen zijn volgens Defensie goedkoper dan renovatie en onderhoud van oude complexen.

De Drentse delegatie heeft onder andere benadrukt dat Assen al meer dan honderdvijfentwintig jaar garnizoensstad is. Dat heeft in de loop der jaren geleid tot een verbondenheid tussen inwoners van de stad en defensiepersoneel. Het grote draagvlak voor de kazerne is ook gebleken bij de eerdere pogingen tot sluiting. Ook hebben ze er op gewezen dat de Dienst Vervoer en Ondersteuning van het ministerie van Justitie en Veiligheid op het kazerneterrein is gevestigd. Er is de afgelopen jaren fors geïnvesteerd in haar huisvesting. Daarnaast heeft de kazerne een belangrijke functie voor de Veiligheidsregio Drenthe. De kazerne dient als crisisopvang bij calamiteiten en wordt ook gebruikt voor trainingen van politie, justitie en ambulancevervoer.

Binnenkort worden de gesprekken tussen de staatssecretaris, provincie en gemeente vervolgd. De staatssecretaris heeft aangegeven in die gesprekken ook rijksbrede perspectieven mee te nemen en oog te hebben voor regionale impact. “Onze inzet is duidelijk”, zeggen CdK Klijnsma en burgemeester Out. “Wij willen de staatssecretaris ervan overtuigen dat onze JWF-kazerne open moet blijven.”

Maar liefst 130 objecten, variërend van foto’s, pamfletten, vlaggetjes tot armbanden, affiches en documenten uit de collectie van het Nationaal Archief zijn vanaf 11 februari te zien in de tentoonstelling Revolusi! Indonesië onafhankelijk in het Rijksmuseum. Het is de grootste bruikleen uit de geschiedenis van het Nationaal Archief.

Revolusi!
De tentoonstelling Revolusi! gaat over de Indonesische onafhankelijkheidsstrijd (1945-1949), gezien door de ogen van mensen die het van dichtbij meemaakten. Voor deze tentoonstelling geeft het Nationaal Archief 130 objecten in bruikleen aan het Rijksmuseum, de grootste bruikleen uit onze geschiedenis. De uitgeleende voorwerpen en foto’s komen vooral uit het archief van de Nederlandse militaire inlichtingendienst NEFIS, de Netherlands Forces Intelligence Service, en uit onze fotocollecties. Voor veel stukken geldt dat het de eerste keer is dat ze worden tentoongesteld.

Perspectieven op de geschiedenis
Algemene rijksarchivaris Afelonne Doek: “Wij zijn trots op deze samenwerking met het Rijksmuseum en dat het NEFIS-archief deel uitmaakt van deze tentoonstelling. Wij vinden het erg belangrijk dat bekend wordt dat het Nationaal Archief het NEFIS-archief in de collectie heeft. Hoe we kijken naar, en spreken over de geschiedenis is continu in verandering. Dit is precies waarom archieven moeten worden bewaard. Zodat iedereen er steeds opnieuw onderzoek in kan doen, en zodat het maatschappelijke debat steeds opnieuw kan worden gevoerd. Een tentoonstelling in een instituut als het Rijksmuseum draagt er bovendien aan bij dat dit archief ook voor een internationaal publiek zichtbaar wordt. Het NEFIS-archief is de papieren neerslag van een confronterend deel van de Nederlandse geschiedenis in de onafhankelijkheidsstrijd van Indonesië. Een strijd die gepaard ging met veel geweld aan beide zijden. Dat laat zich soms zien in onverwachte dingen, zoals de vlaggetjes van een onafhankelijkheidsbeweging, die in dit archief zitten als bewijsstuk. Ze zijn letterlijk door Nederlandse soldaten van de muur gerukt en in beslag genomen, soms met het pleisterwerk er nog aan.”

Proklamasi
Fotospecialist Elwin Hendrikse van het Nationaal Archief leverde een bijdrage aan de tentoonstelling met stukken uit de fotocollectie: “Toen ik aansloot als specialist wees ik de conservatoren op een serie foto’s van fotograaf Henri Cartier-Bresson, een van de oprichters van het vermaarde fotoagentschap Magnum Photos. Zijn foto’s zijn veelvuldig gepubliceerd en hebben veel invloed gehad op ons beeld van de gebeurtenissen in Indonesië in 1949. Door contacten met Indonesische fotografiespecialisten werd mij echter duidelijk dat dit weliswaar belangrijke foto’s zijn, maar dat de meest bijzondere foto’s een paar jaar eerder gemaakt werden. Namelijk op 17 augustus 1945, als Soekarno de Proklamasi voorleest, staand voor zijn huis in Jakarta. Het is een kleine foto van 7x11 cm uit een particulier archief, bepaald niet het grote formaat dat we gewend zijn bij press prints. Maar we zien er Soekarno bij de microfoon staan, en zijn daarmee getuige van het keerpunt in de geschiedenis van Indonesië. De enige fotografen die bij dat moment aanwezig waren, waren de broers Frans en Alex Mendur, twee Indonesische persfotografen die later fotopersbureau IPPHOS, Indonesia Press Photo Service oprichtten. Door de samenwerking met Indonesische curatoren en het Rijksmuseum ging ik inzien dat deze foto van onschatbare waarde is.”

Nationaal Archief
In het Nationaal Archief ligt bijna duizend jaar geschiedenis opgeslagen. De collectie bestaat uit 142 kilometer aan papieren archieven, 15 miljoen foto’s, 300.000 kaarten en 1,2 petabyte aan digitale bestanden. Elk jaar ontvangt het Nationaal Archief tienduizenden bezoekers in de studiezaal en bij de tentoonstellingen.

Zelf onderzoek doen?
2.10.62 Archief van de Marine en Leger Inlichtingendienst, de Netherlands Forces Intelligence Service (NEFIS) en de Centrale Militaire Inlichtingendienst (CMI) in Nederlands-Indië: https://www.nationaalarchief.nl/onderzoeken/archief/2.10.62

Revolusi! Indonesië onafhankelijk (Foto: Nationaal Archief)
Revolusi! Indonesië onafhankelijk (Foto: Nationaal Archief)
Revolusi! Indonesië onafhankelijk (Foto: Nationaal Archief)

Het alpineskiën op de Olympische Spelen lijkt voorzichtig naar een kleine verrassing te gaan. Woensdag is het in de Chinese bergen van Zhangjiakou tijd voor de slalom van de vrouwen, met na de eerste run een ietwat verrassende vrouw op de eerste plek.

Lena Dürr mocht het bal openen en de Duitse deed dat uitstekend. Al gelijk werd duidelijk dat haar tijd snel was: de Slowaakse favoriete Petra Vlhova gaf 0,72 seconden toe en Anna Swenn Larsson uit Zweden kwam op 1,27 seconden te staan. Michelle Gisin kwam wel in de buurt: de Zwitserse was drie honderdsten van een seconde langzamer.

De schade werd vervolgens beperkt door de Oostenrijkse Katharina Liensberger (+0,66) en de Zwitserse Wendy Holdener (+0,48), maar daarna ging het fout: veelvoudig wereldkampioene Mikaela Shiffrin ging na een paar seconden al de mist in en finishte net als op de reuzenslalom niet.

Drie dames voegden zich nog in de strijd om eremetaal, aangevoerd door Sara Hector. De Zweedse reuzenslalomkampioene gaf slechts 0,12 seconden toe en staat halverwege op plek drie, voor de Sloveense Andreja Slokar (+0,47). Achter Holdener staat de Amerikaanse Paula Moltzan op 0,62 seconden op de zesde plek, voor Liensberger en Vlhova.

De tweede run gaat om 06.45 uur Nederlandse tijd van start.

Update 07.42 uur
In de tweede run werd de top-8 geopend met de leiding ruim in handen van de Zwitserse Camille Rast, negende na de eerste manche. Vlhova herstelde zich met een keurige tweede run en pakte met 0,77 seconden de leiding, wel met nog zeven vrouwen te gaan.

Liensberger kwam alvast acht honderdsten achter de Slowaakse terecht, Moltzan verloor een dikke seconde en drie posities. Holdener kwam 0,12 seconden tekort en viel dus terug naar plek drie, met nog vier vrouwen die bovenaan de piste stonden.

Ook Slokar haalde het niet: de verrassende Sloveense was 0,22 seconden langzamer en leverde drie plekken in. Hector was wél onderweg om de leiding over te nemen en een tweede medaille veilig te stellen, tot ze onderin uit het niks in de fout ging en de finish niet haalde.

Gisin was de volgende, maar met 0,60 seconden achterstand haalde óók zij het niet: goud was óf voor Vlhova óf voor Dürr. De Duitse was erg lang erg goed onderweg, maar het lukte nét niet: 0,19 seconden te langzaam en dus greep ze niet alleen naast goud, maar zelfs één plek naast de medailles.

Het goud was zo voor Vlhova, Slowakije's eerste olympische medaille ooit in het alpineskiën. Zilver ging naar Liensberger, Holdener pakte het brons.

Bij een steekincident in een woning aan de Albert van ‘t Hartweg in Bleiswijk is dinsdagavond een man gewond geraakt. Twee andere mannen zijn aangehouden. De politie onderzoekt de toedracht.

Om 21:00 werd 112 gebeld. Agenten troffen het slachtoffer gewond maar aanspreekbaar aan. Hij is ter plaatse door ambulancepersoneel behandeld en voor verdere behandeling naar een ziekenhuis vervoerd. In de woning en op het dak hielden agenten kort erop twee mannen aan. Hun rol wordt onderzocht. Om de man die zich op het dak bevond te kunnen aanhouden, is gebruik gemaakt van een stroomstootwapen.

In Eefde (provincie Gelderland) is dinsdag op een legbedrijf vogelgriep vastgesteld. Het gaat waarschijnlijk om een hoogpathogene variant van de vogelgriep. Om verspreiding van het virus te voorkomen worden de circa 6.000 kippen op het pluimveebedrijf geruimd door de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA).

In de 3 kilometer zone rondom het besmette bedrijf liggen geen andere pluimveebedrijven. In de 10 kilometer zone liggen 14 bedrijven, waarvoor het vervoersverbod per direct geldt.

Hierden
Eerder op de dag werd ook in Hierden (provincie Gelderland) op een kleinschalige houderij vogelgriep vastgesteld. Het gaat waarschijnlijk om een hoogpathogene variant van de vogelgriep. Om verspreiding van het virus te voorkomen zijn de circa 250 leghennen op de locatie geruimd door de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA).

Het gaat om een locatie in het 1 kilometer gebied van het bedrijf in Hierden dat afgelopen woensdag besmet bleek. In het gebied van 1 kilometer rond de besmette locatie liggen geen andere bedrijven: er staan drie lege bedrijven, en een leghennenbedrijf dat vanuit de vorige besmetting wordt geblokkeerd, bemonsterd op vogelgriep en dagelijks intensief gemonitord op onder andere de gezondheid van de dieren. In de 3 kilometer zone rondom het besmette bedrijf liggen geen andere pluimveebedrijven. In de 10 kilometer zone liggen 21 bedrijven, waarvoor het vervoersverbod per direct geldt.

Vervoersverbod
Een vervoersverbod heeft betrekking op alle vogels en broed- en consumptie-eieren vanaf een locatie met vogels. Ook geldt het verbod voor mest van vogels en gebruikt strooisel, en voor andere dieren en dierlijke producten afkomstig van bedrijven met gevogelte. Daarnaast gelden aanvullende regels voor de jacht, zo is het in dit gebied onder andere verboden te jagen op eenden of te jagen in gebieden waar dat watervogels kan verstoren.

Landelijke maatregelen
Er gelden nog altijd landelijke maatregelen zoals een verbod op het bezoeken van vogelverblijfplaatsen van risicovogels, tenzij dit absoluut noodzakelijk is. Onder risicovogels vallen gehouden hoenderachtigen (zoals kippen), watervogels en loopvogels.

Ook de landelijke ophok- en afschermplicht is nog onverminderd van kracht. De ophokplicht geldt voor commercieel gehouden vogels, deze worden naar binnen gebracht (behalve fazanten en loopvogels). Voor niet-commercieel gehouden risicovogels (hoenderachtigen/kippen, (sier)watervogels en loopvogels), bijvoorbeeld in dierentuinen, kinderboerderijen en van eigenaren van vogels en kippen, en voor commercieel gehouden fazanten, sierwatervogels en loopvogels, geldt een afschermplicht. Op de website van de NVWA is meer informatie te vinden over hoe dit het beste kan. Ook is er een verbod ingesteld op het tentoonstellen van pluimvee, watervogels en loopvogels.

De bestedingen van huishoudens zijn in het eerste jaar van de coronacrisis substantieel achtergebleven bij het inkomen. Rekening houdend met prijsstijgingen waren de gemiddelde bestedingen in 2020 bijna 3 procent minder dan in 2015, terwijl het gemiddeld inkomen in 2020 bijna 13 procent hoger was. Met name de bestedingen aan horeca, recreatie, cultuur en vervoer liepen een deuk op in 2020. Dat blijkt uit nieuwe cijfers van het CBS op basis van het vijfjaarlijkse budgetonderzoek naar de bestedingen van huishoudens.

Gemiddeld besteedden huishoudens 35.300 euro (2 940 euro op maandbasis) in 2020, wat neerkomt op 75 procent van hun inkomen. In 2015 was dit nog 88 procent. Na het uitbreken van de coronapandemie in 2020 hadden huishoudens minder mogelijkheden om hun inkomen uit te geven aan goederen en diensten. De besparing van huishoudens was in 2020 twee keer zo hoog als in 2015.

Bestedingen in horeca gingen het meest onderuit
Huishoudens besteedden gemiddeld 28 procent minder in de horeca dan in 2015 (gecorrigeerd voor prijsstijgingen). Tijdens de coronapandemie moesten cafés langere perioden sluiten en waren restaurants tijdelijk alleen open voor afhalen. Daarnaast waren theaters, bioscopen en pretparken ook voor langere tijd gesloten, net als niet-essentiële winkels, zoals kleding- en schoenenzaken. Huishoudens gaven 14 procent minder uit aan recreatie en cultuur en 13 procent minder aan kleding en schoenen dan in 2015.

Huishoudens besteedden ook 15 procent minder aan vervoer dan in 2015. Onder andere door het toegenomen thuiswerken daalden de gemiddelde bestedingen aan bijvoorbeeld brandstof en openbaar vervoer. Verder viel door reisbeperkingen het internationale vliegverkeer tijdelijk praktisch stil. Bestedingen aan fietsen en e-bikes waren wel hoger.

Meer geld gestoken in thuis leven
De andere kant van de medaille was dat er meer geld werd uitgegeven aan buiten recreëren en thuis leven. De bestedingen aan voeding thuis stegen met 8 procent en aan stoffering van de woning en huishoudelijke apparaten zelfs met 20 procent ten opzichte van 2015. Huiseigenaren investeerden ook meer in onderhoud en verbetering van de eigen woning. Deze investeringen – die formeel niet tot de bestedingen horen – waren in 2020 gemiddeld 17 procent hoger dan in 2015. De bestedingen aan huisvesting, water en energie waren in 2020 weliswaar 10 procent hoger dan in 2015, maar die stijging kwam vrijwel volledig voor rekening van de prijzen. Na correctie hiervoor bleef de gemiddelde consumptie van deze vaste lasten in 2020 en 2015 gelijk.

Bestedingspatronen veranderd in coronacrisis
De bestedingen aan recreatie en cultuur waren in 2020 heel anders opgebouwd dan in 2015. Als gevolg van verschillende lockdowns moesten ondernemers in diensten voor recreatie en cultuur – zoals theaters, bioscopen, attractieparken en musea – langere perioden hun deuren sluiten voor consumenten. De bestedingen aan vakanties en pakketreizen lagen ook veel lager. De bestedingen van huishoudens verschoven daardoor in de richting van goederen, zoals fotoapparatuur, hard- en software, maar ook spelartikelen, huisdieren en literatuur.

De bestedingen voor dameskleding en -schoenen lagen in 2020 8 procent lager dan in 2015, terwijl voor heren 18 procent minder werd uitgegeven. De gemiddelde bestedingen voor dameskleding en –schoenen (725 euro) waren daarmee bijna twee keer zo hoog als voor de heren (413 euro).

Door de verschuivingen in bestedingen tijdens de coronacrisis veranderde ook het gemiddelde bestedingspatroon van huishoudens in 2020. In vergelijking met 2015 steeg het aandeel van huisvesting, stoffering en voeding met in totaal 4,5 procentpunt. Dit ging ten koste van het aandeel van kleding, vervoer, recreatie, cultuur en horeca. In 2020 ging gemiddeld een derde van alle bestedingen op aan huisvesting, water en energie.

Alleen laagste inkomensgroepen besteden meer
De hoogte van de gemiddelde bestedingen varieerde fors tussen huishoudens in verschillende inkomensgroepen. De bijna 800.000 huishoudens in de hoogste inkomensgroep gaven gemiddeld bijna 5.200 euro per maand uit in 2020 en dat was ruim 3 keer zo veel als het gemiddelde van de huishoudens in de laagste inkomensgroep (1.630 euro). Rekening houdend met prijsstijgingen waren alleen de maandelijkse bestedingen van de laagste inkomensgroepen in 2020 hoger dan in 2015.

Vooral hoogste inkomens besparen meer
De huishoudens in de laagste twee inkomensgroepen hebben doorgaans meer bestedingen dan inkomen. Ook in 2020 kwamen de laagste inkomens in doorsnee 500 euro per maand tekort. Om toch in hun behoeften te voorzien, kunnen zij hun bestedingen in die situatie vanuit hun vermogen bekostigen of met leningen financieren. De laagste inkomensgroep bestaat deels uit zelfstandigen met verliezen uit de eigen onderneming. De tweede inkomensgroep bevat vooral huishoudens met lage positieve inkomens die structureel de eindjes aan elkaar moeten zien te knopen, zoals huishoudens die voornamelijk afhankelijk zijn van een bijstands- of AOW-uitkering.

De huishoudens in de hogere inkomensgroepen bespaarden in doorsnee hoge bedragen op hun inkomen, de hoogste groep ruim 3.600 euro per maand in 2020 tegen ruim 2.300 euro in 2015. Bij huishoudens in de hogere inkomensgroepen gaat een groter deel van de bestedingen op aan kleding, vervoer, recreatie, cultuur en horeca dan in de lagere inkomensgroepen. Juist aan deze categorieën konden ze in 2020 minder besteden door de coronabeperkingen.

In 2020 was de uitstoot van broeikasgassen in Nederland 25,5 procent lager dan in 1990. De Urgenda-doelstelling (minimaal 25 procent minder uitstoot) is daarmee gehaald. De laatste vijf jaar is de uitstoot door kolencentrales met 80 procent verminderd. In het coronajaar 2020 was de uitstoot door wegverkeer 15 procent lager dan in 2019. Daarnaast was 2020 een relatief warm jaar, waardoor minder aardgas nodig was voor verwarming dan in 2019. Dat meldt het CBS samen met het RIVM op basis van definitieve cijfers uit de emissieregistratie.

Kwart minder uitstoot dan in 1990
In Nederland geldt sinds 2015 de Urgenda-doelstelling om in 2020 de uitstoot van broeikasgassen met minimaal 25 procent te verminderen ten opzichte van het niveau van 1990. Met 25,5 procent reductie is het Urgenda-doel in 2020 gehaald. Vanaf 2015 is de uitstoot door de elektriciteitssector met 39 procent gedaald, mede dankzij het sluiten van enkele kolencentrales. De uitstoot door kolencentrales is de laatste vijf jaar met 80 procent gedaald.

Aanzienlijk minder broeikasgasuitstoot in 2020
In 2020 bedroeg de uitstoot van broeikasgassen 164 megaton CO2-equivalent. Dat is 56 megaton CO2-equivalent minder dan in 1990. Van deze daling werd 16 megaton CO2-equivalent in 2020 gerealiseerd. In 2020 stootte de elektriciteitssector bijna 9 megaton CO2-equivalent minder uit dan een jaar eerder door minder steenkool te gebruiken.

In de mobiliteitssector (verkeer en vervoer) werd 4,5 megaton CO2-equivalent minder uitgestoten dan in 2019. Dit hangt samen met een 15 procent lagere uitstoot door het wegverkeer als gevolg van het corona-advies om zoveel mogelijk thuis te blijven, en indien mogelijk thuis te werken. Door in het relatief warme jaar 2020 minder aardgas te verstoken stootten woonhuizen en kantoren ongeveer 1,5 megaton CO2-equivalent minder uit.

Uitstoot door Nederlandse economie 21 procent hoger dan IPCC
Naast de IPCC-cijfers, waar de Urgenda-doelstelling op is gebaseerd, berekent het CBS de uitstoot ook volgens andere richtlijnen: de broeikasgasemissies door de Nederlandse economie (conform de milieurekeningen) en de broeikasgasvoetafdruk).

De broeikasgasuitstoot door alle Nederlandse economische activiteiten was in 2020 gelijk aan 199 megaton CO2-equivalent. Dit is 21 procent hoger dan de IPCC-uitstoot (164 megaton). Dit komt onder andere doordat in deze emissieberekening het verbranden van biomassa (19 megaton CO2-equivalent) en de uitstoot door de Nederlandse lucht- en zeevaart (respectievelijk 8 en 5 megaton CO2-equivalent) volledig worden meegeteld, in tegenstelling tot de IPCC-berekening.

Voetafdruk Nederlanders bijna 40 procent hoger dan IPCC-uitstoot
De uitstoot is nog hoger als er gerekend wordt volgens de broeikasgasvoetafdruk, gebaseerd op de consumptie van goederen en diensten door Nederlandse ingezetenen. Dit komt doordat in het buitenland veel uitstoot van broeikasgassen plaatsvindt bij de productie van goederen en diensten die bestemd zijn voor Nederlandse consumptie. Nederland stoot volgens deze berekening 14 procent meer broeikasgassen uit dan de uitstoot door de Nederlandse economie, en 38 procent meer dan de IPCC-uitstoot.