DVD: De Stille Kracht
Deze kwaliteit kan van verschillende kanten worden bekeken. Met een modern oog valt al bij de eerste scène op dat de belichting ronduit amateuristisch is, het camerawerk veel te wensen overlaat en de set veel te gemaakt overkomt. Maar ook het acteerwerk valt uit de toon naast de frisfruitige producties van deze tijd. Er wordt in vergelijking monotoon en traag gesproken met weinig gevoel en inleving. Men is tegenwoordig snelheid gewend in alles. De films van tegenwoordig zijn daar op toegespitst. Snel camerawerk met veel verschillende oogpunten. De Stille Kracht (1974) komt uit een heel ander tijdperk. Wat anno nu soms zelfs frustrerend is om naar te kijken, was destijds het neusje van de zalm met een werkelijke sterrencast. Er worden hooguit twee camera’s gebruikt, en het gebruik hiervan komt naar huidige maatstaven knullig en amateuristisch over (inzoomen met horten en stoten is zo homevideo). De set lijkt niet echt, maar oogt als een theatervoorstelling. Iets wat voornamelijk komt vooral door het lichtgebruik. Nu pas merk je hoe belangrijk de functie van licht in een film is.
Maar dan ontwaak je weer even, en dringt tot je door dat je een serie kijkt die uit een heel andere tijd stamt. De manier van acteren was veel statiger, en budgettair durfde men nog niet te dromen over het gebruik van het aantal camera’s en relikwieën zoals dat tegenwoordig het geval is. Een speciaal persoon die enkel voor het licht zorgt? Een hele groep mensen die maanden en maanden bezig is om de sets zo echt mogelijk te krijgen?
Bij de verfilming van het boek is besloten bepaalde onbelangrijke details te laten vallen. Dat Otto bijvoorbeeld nog twee kinderen uit zijn vorig huwelijk heeft doet er voor het verloop van het verhaal niet toe. Opvallend is hoe goed de serie verder het verhaal volgt, en in staat is om zonder een proloog of vertellende persoon de stand van zaken en de verhoudingen tussen personages neer te zetten.
De box bestaat uit een drie dvd’s, verpakt in een luxe doos. Elke dvd maakt plaats voor één deel uit de mini-serie. Met in totaal vier uur aan serie biedt het voor de geïnteresseerde kijker genoeg materiaal voor een leuke middag. Fans die hopen op verwijderde scènes, extra informatie of bonusmateriaal van enige andere aard moet ik teleurstellen. Niks, maar dan ook niks wordt de koper cadeau gedaan naast de serie. Of je hart moet sneller gaan kloppen van een handje vol trailers.
Concluderend blijft de dvd-uitgave van het vermaarde De Stille Kracht een product waarop verschillende manieren tegenaan kan worden gekeken. Het blijft één van de meest legendarische en best bekeken Nederlands televisiedrama’s aller tijden (in de jaren zeventig zaten miljoenen mensen voor de buis gekluisterd), maar vergrijst ten opzichte van de geliktheid die tegenwoordige producties tentoonstellen. De badkamerscène met Pleuni Touw (waarin ze op mystieke wijze kennis maakt met 'de stille kracht') is nog steeds één van de meest choquerende tv-fragmenten ooit, en is in een opzicht te vergelijken met de bekende badkamerscène uit Psycho. Om tot een respectvol besluit te komen: de tegenwoordige tv-kijker, met dien verstande dat ze 'het boek' niet hebben gelezen, zal De Stille Kracht niet kunnen waarderen. Behoor jij niet tot deze groep, en was jij er in 1974 bij toen deze serie zijn primeur vond bij de AVRO, dan zal het weerzien van dit stuk nog wel eens van nostalgische waarde kunnen zijn.
|
