Waarom worden jongeren conservatiever?

Uit onderzoek blijkt dat jongeren in Nederland steeds conservatiever worden. Ja, ook in het doorgaans progressieve Amsterdam. Gerinio van het jongerenprogramma Wij Zijn Amsterdam vraagt zich af hoe dit kan en legt het voor aan socioloog Quita Muis. Volgens haar zijn de omstandigheden uit je jeugd bepalend, maar komt het ook omdat we tegenwoordig zoveel vrijheden hebben. Dat kan jongeren juist onzeker en conservatief maken. Zo meldt AT5

Vrouwen die niets liever willen dan huisvrouw worden, abortusrechten die onder druk staan en de Nederlandse cultuur behouden zoals deze is. Wie het nieuws en sociale media in de gaten houdt kan het bijna niet ontgaan zijn: jongeren worden steeds conservatiever. Quita Muis is socioloog en verbonden aan de Universiteit van Tilburg. Ze doet onderzoek naar jeugdcultuur en deze trend.

Muis: "We weten uit onderzoek dat je normen en waarden worden ontwikkeld tussen de 15 en 25 jaar. Tot nu toe is het altijd zo geweest dat hoe veiliger mensen opgroeien, hoe progressiever ze worden. Je ziet nu bij jongeren dat het gevoel van veiligheid en stabiliteit iets afneemt waardoor je men conservatiever kan worden in plaats van progressiever."

Ook economische omstandigheden kunnen invloed hebben. "Er is niet één ontwikkeling die de groei aanduidt. Maar je ziet bijvoorbeeld veel onzekerheden op materieel gebied, het is lastig om een huis te krijgen bijvoorbeeld. Jongeren ervaren een gevoel van relatieve achteruitgang, wat kan leiden tot conservatieve reacties."

Volgens Quita Muis zijn er vier belangrijke ontwikkelingen die invloed hebben op de denkwijze van jongeren. "Wantrouwen in de politiek is gegroeid, de verzuiling is verdwenen dus we zijn minder loyaal aan één partij, dat de huidige generatie het relatief gezien slechter heeft dan vorige generaties en dat de toekomst zo onzeker is geworden." Het is volgens haar niet verwonderlijk dat jongeren dan teruggrijpen naar ideeën die een gevoel van stabiliteit en zekerheid beloven. 

'Hoe beheers je een vrouw?'
Op social media zie je steeds vaker filmpjes opduiken van 'tradwives'; vrouwen die geloven in een traditionele rolpatronen en mannen die Andrew Tate aanbidden. Tate is een zelfbenoemd vrouwenhater die jonge mannen leert 'hoe je vrouwen moet beheersen en aansturen' (overigens zit hij momenteel vast voor mensenhandel en verkrachting).

Vrouwenemancipatie heeft volgens Muis ook bijgedragen aan ons groeiend conservatief denken: "Tegenwoordig zie je dat identiteiten veel meer fluïde zijn, wat zorgt voor een gevoel van vrijheid, maar tegelijkertijd kan dit ook leiden tot een terugslag onder sommige jongeren die verlangen naar meer stabiliteit en zekerheid."

Progressiever dan ooit
Toch wil Muis benadrukken dat - hoewel we conservatiever lijken te worden - we dit niet zijn als we kijken naar de afgelopen decennia. “Het is belangrijk om te benoemen dat we progressiever zijn geworden. We groeien over het algemeen op in een stabiele samenleving. Vooral als je het vergelijkt met eerdere generaties, van voor de Tweede Wereldoorlog of eerder, dan hebben we het beter. Er is meer welvaart en is er meer stabiliteit.”

“Het ook niet zo dat we teruggaan naar een soort oer-conservatisme of niveaus van conservatisme die er zijn geweest. Dat zie je zeker niet. Je ziet een terugslag op de progressiviteit, wat een reactie is op de omstandigheden.”

Amsterdam

En mochten mensen dit toch vooral zien als iets dat leeft buiten de grote steden: dat is niet het geval. “Mensen in de stad zijn progressiever dan het platteland, maar je ziet over het algemeen dat deze trend overal te zien is, ook in Amsterdam.”