Nederland 14e op de Human Freedom Index

Nederland neemt de 14e plek in op de Human Freedom Index die onlangs werd gepubliceerd door het Cato Instituut en het Fraser Instituut. De Human Freedom Index meet de persoonlijke en economische vrijheid van mensen in 152 landen en geeft daar een totaalscore van. Hongkong staat op de eerste plek.

De top tien landen zijn Hongkong, Zwitserland, Finland, Denemarken, Nieuw-Zeeland, Canada, Australië, Ierland, Verenigd Koninkrijk en Zweden. Onder aan de lijst staan Myanmar, de Democratische Republiek Congo en de laatste plek is voor Iran. Tezamen scoren de 152 landen een ongewogen gemiddelde van 6,96 op een schaal van 0 tot 10, waarbij de score 10 staat voor de meeste vrijheid.

De samenhang tussen democratie, economische welvaart en vrijheid is groot. Landen met een hoge mate van vrijheid zijn democratisch ingericht (uitzondering daarop is Hong Kong) en hebben gemiddeld een bruto binnenlands product van 26.311 euro per inwoner. Landen die het laagst scoren, hebben geen democratie of zijn in de beginfase van een democratische vorm van besturen en hebben gemiddeld een bruto binnenlands product van 2.293 euro per inwoner.

Vrijheid langs de meetlat
De Human Freedom Index onderzocht de vrijheid van mensen in 152 landen in het jaar 2012, het meest recente jaar waar voldoende data van verzameld konden worden. Eerdere jaren met voldoende data waren 2008, 2010 en 2011, die staan ook in het rapport. Data werden verkregen van tal van organisaties als bijvoorbeeld het World Justice Project, de OESO en het CIRI Human Rights Data Project.

Landen werden gemeten aan de hand van 76 criteria, onderverdeeld in twee pijlers: Persoonlijke Vrijheid (PV) en Economische Vrijheid (EV). Onder PV vallen zaken als het rechtssysteem, veiligheid, bewegingsvrijheid, het recht tot organiseren, persvrijheid en vrije informatiewinning, religie en relaties. Onder EV vallen zaken als de grootte van de overheid en haar inkomsten en uitgaven, het rechtssysteem en vastgoedrecht, geld en belastingen, handelsvrijheid en regulatie van de kredietmarkt, de arbeidsmarkt en de handel.

Nederland
Met een 14e plek staat Nederland hoog op de Human Freedom Index van 2012 met een totaalscore van 8,4. Op PV scoort Nederland een 9,34, op de EV een 7,45. Dat Nederland niet hoger in de index staat, is dus voornamelijk te wijten aan een lagere score op de EV. Naast deze pijlers is ook apart gekeken naar de mate waarin een land democratisch is. Nederland scoort een 8,8.

In 2008 stond Nederland op plaats 11, in 2010 op plaats 15 en in 2011 op plaats 12. Deze schommeling is aan de ene kant te verklaren doordat in sommige jaren meer of minder landen meededen en aan de andere kant door zeer kleine verschuivingen in de scores. Het verschil op de index tussen 2008 en 2012 is maar 0.06 voor Nederland.

Hongkong
Dat Hongkong op de eerste plek staat, is misschien wat onverwacht. Het territorium, eerst een kolonie van het Verenigd Koninkrijk en nu deel van China onder het 'één land, tweesystemenmodel' heeft nooit een democratie gekend. Het op peil houden van zijn hoge standaard van vrijheid over een lange periode van tijd, maakt het een buitenstaander in het onderzoek. Een verklaring daarvoor is dat Hongkong het beleid en het rechtssysteem van de Britten grotendeels in ere houdt en zodoende een hoge mate van economische welvaart behoudt. Hongkong scoort op de Human Freedom Index een 9,04. Op PV scoort het een 9,0 en op EV een 8,98.

Vrijheid van vrouwen
Een apart onderzoek is gedaan naar de vrijheid van vrouwen. Gekeken is naar cijfers rond genitale mutilatie, vermissingen, gelijke erfenisrechten, vrijheid van beweging en ouderschapsrechten. Het geeft zeker geen volledig beeld van de mate van vrijheid die vrouwen genieten, maar gesteld kan worden dat de vrijheden van vrouwen het meest bewaakt worden in Europa and Noord-Amerika. De minste vrijheid hebben vrouwen in de Kaukasus, Zuidoost- en Zuid-Azië, Sub-Saharisch Afrika, het Midden-Oosten en Noord-Afrika.

Toekomst
De Human Freedom index lijkt een belangrijk instrument te zijn in een tijd waarin 's werelds grootste democratieën met een vrije handelseconomie worstelen met economische problemen en waar hybride vormen van autoritarisme steeds meer gezien gaan worden als goede alternatieven voor liberalisme. In de loop van de tijd kan de index niet alleen bijhouden in welke mate vrijheid wordt verkregen of verloren, maar ook steeds beter inzicht geven in welke factoren de vrijheid van mensen beïnvloeden. De onderzoekers hopen dat deze inzichten gebruikt gaan worden om de vrijheid van mensen wereldwijd te bewaken en te bevorderen. 

De index is een weergave van de stand van zaken over 2008 tot 2012. In de afgelopen jaren is er echter veel gebeurd. De toenemende onrust door de opkomst van IS, de massale vluchtelingenstromen in Europa en het conflict in Oekranïe zullen waarschijnlijk een negatief effect hebben op de cijfers van 2015. Het opheffen van de sancties op Cuba en Iran's recente verdragen zullen waarschijnlijk een positief effect hebben op de plek die ze innemen op de index. Verschuivingen in de positie van landen op de index zijn dus te verwachten en het is te zijner tijd interessant te bekijken hoe de vrijheid van Nederlanders beïnvloed wordt door deze gebeurtenissen.

vrouw (Foto: pixabay)