Indiase zweert hongerstaking voort te zetten

Irom Sharmila, een 40-jarige vrouw uit het noordoosten van India, is al twaalf jaar in hongerstaking en is niet van plan haar actie stop te zetten. De vrouw wordt gedwongen gevoed via een sonde, maar ze weigert uit eigen beweging te eten uit protest tegen een Indiase wet die in bepaalde gebieden de mensenrechten opschort. Sharmila is maandag aangeklaagd voor poging tot zelfmoord. Dit leidt vermoedelijk tot veel aandacht voor de kwestie.

De wet waartegen Sharmila protesteert is de Armed Forces Special Powers Act. De wet is van kracht in het Indiase deel van Kashmir en in delen van Noordoost-India en geeft het leger het recht om te schieten op vermoedelijke rebellen, zonder dat militairen hoeven te vrezen voor mogelijke vervolging. Ook mogen verdachte personen worden opgepakt, zonder dat een arrestatiebevel nodig is. De politie heeft onder de wet bovendien brede opsporingsbevoegdheden. Sharmila komt uit de kleine deelstaat Manipur, waar de wet ook van kracht is.

Sharmila, die door haar aanhangers de IJzeren Dame wordt genoemd, is het brandpunt geworden van het protest tegen de wet. De laatste keer dat ze vrijwillig eten tot zich nam was op 4 november 2000 in Imphal, de hoofdstad van Manipur. Drie dagen later werd ze gearresteerd en sindsdien krijgt ze sondevoeding toegediend. De wet bepaalt dat Sharmila een keer per jaar moet worden vrijgelaten om te bekijken of ze weer gaat eten. Als ze dat niet doet, dan wordt ze weer opgepakt. De aanklacht wegens een zelfmoordpoging stamt uit 2006. Ze was destijds aanwezig bij een demonstratie in New Delhi. De politie arresteerde haar, liet haar opnemen in het ziekenhuis en beschuldigde haar van een zelfmoordpoging.

Maandag diende de rechtszaak tegen Sharmila in New Delhi. Ze werd vanuit Manipur overgevlogen naar New Delhi en verscheen in de rechtbank met de sonde in haar neus. Ze verklaarde niet schuldig te zijn. "Ik hou van het leven. Ik wil me niet van het leven beroven, maar ik wil gerechtigheid en vrede", zei ze. "Ik zet het vasten voort totdat de wet is ingetrokken." Op 22 mei wordt uitspraak gedaan in de kwestie. Als Shamila wordt veroordeeld kan ze tot een jaar celstraf krijgen.

Aanhangers van Sharmila hielden bij de rechtbank een protestbijeenkomst. Ze eisten dat de rechtszaak wordt geseponeerd en dat de wet wordt ingetrokken.

Mensenrechtenactivisten hebben het Indiase leger ervan beschuldigd de wet te misbruiken om rebellen te kunnen arresteren, te martelen en te vermoorden. Soms zouden militairen zelfs vuurgevechten hebben uitgelokt als voorwendsel voor moordpartijen. Het Indiase leger is fel gekant tegen intrekking of versoepeling van de wet. De Indiase minister van wetgeving Ashwini Kumar zei dat de wet noodzakelijk is in conflictgebieden, waar het lastig is de bewijslast rond te krijgen. "Daarom is de mening van defensie en de inlichtingendiensten van groot belang in dergelijke kwesties."


Indiase zweert hongerstaking voort te zetten (Foto: Novum)