Bloedproef voorspelt dementierisico

Belgische onderzoekers hebben ontdekt dat er door middel van een simpele bloedproef kan worden bekeken of iemand verhoogd risico heeft op frontaalkwabdementie (FTD). Deze aandoening, die iets vaker voorkomt bij vrouwen dan bij mannen, is de op twee na meest voorkomende vorm van dementie bij mensen beneden de 65 jaar.

Dementie is een verzamelnaam van aandoeningen die gekenmerkt worden door combinaties van meervoudige stoornissen in het geheugen, stemming en gedrag. FTD, dat ongeveer 10 tot 20 procent van alle dementiegevallen uitmaakt, wordt veroorzaakt door een tekort aan het eiwit progranuline. Dit is gebleken uit een onderzoek van hoogleraar moleculaire genetica Christine van Broeckhoven. Met deze kennis is nu door Kristel Sleegers, die deel uitmaakt van de onderzoeksgroep van Van Broeckhoven, een bloedtest ontwikkeld die de hoeveelheid progranuline in het bloed kan meten.

Met deze test kan het risico van de aandoening in kaart worden gebracht, lang voordat de dementie daadwerkelijk toeslaat. Dit is natuurlijk mooi, maar er is een probleem: FTD kan nog niet worden behandeld. Het opheffen van het progranulinetekort bij iemand die verhoogde kans heeft op FTD is een oplossing die voorhanden ligt. Verder wetenschappelijk onderzoek moet echter nog gaan uitwijzen in hoeverre dit mogelijk is.

Kristel Sleegers vertelt: “Er is geen ondergrens aan de leeftijd waarop de test kan worden gedaan. Zelfs van kinderen kan dus al het risico op FTD worden vastgesteld. De vraag is natuurlijk of mensen wel van zichzelf willen weten of ze dement worden of niet, aangezien er tot nu toe geen behandeling is die de ziekte kan afremmen.”

De hersenen van iemand die leed aan FTD. De frontaalkwab is helemaal verschrompeld. (Bron: Noorderlicht)