Afslankmiddelen kunnen de wereld veranderen

2. TL;DR

De introductie van innovatieve gewichtsverliesmedicijnen, zoals GLP-1-agonisten (waaronder de bekende middelen Ozempic en Wegovy), belooft een revolutie te ontketenen in zowel de volksgezondheid als de economie. Deze medicijnen, oorspronkelijk ontwikkeld voor diabetespatiënten, blijken effectief in gewichtsreductie en verminderen mogelijk het risico op ernstige gezondheidsproblemen zoals hartaanvallen en beroertes. Analisten schatten dat deze nieuwe golf van afslankmiddelen niet alleen individuele levens verbetert, maar ook triljoenen dollars kan besparen op gezondheidskosten wereldwijd.

In de Verenigde Staten heeft inmiddels 12% van de volwassen bevolking op enig moment gebruikgemaakt van GLP-1-agonisten voor diabetes of gewichtsverlies. Terwijl wetenschappers voorzichtig blijven over de langetermijneffecten, wijzen eerste gegevens op een lichte daling van het obesitaspercentage in het land. Omdat meer dan de helft van de wereldbevolking tegen 2035 met overgewicht of obesitas te maken kan krijgen, zijn de potentieel positieve effecten van deze medicijnen enorm. “De rimpel-effecten van obesitas zijn ongekend groot,” aldus econoom Alison Sexton Ward van de University of Southern California.

De onmiddellijke voordelen van deze medicijnen lijken aanzienlijk: ze helpen niet alleen bij gewichtsverlies, maar verlichten ook bijkomende aandoeningen, zoals slaapapneu, gewrichtspijn en sociale stigmatisering. Toch waarschuwen experts voor bijwerkingen, waaronder misselijkheid en spierverlies. Een veelbesproken nadeel is bovendien dat veel gebruikers na het stoppen met het medicijn snel weer aankomen. Ondanks deze nadelen worden GLP-1-medicijnen door veel wetenschappers als veiliger beschouwd dan eerdere afslankmiddelen, zoals het beruchte fen–fen, dat ernstige bijwerkingen had en verboden werd.

De impact reikt echter verder dan de gezondheidszorg. De verwachte besparingen en verschuivingen binnen verschillende industrieën zijn verbluffend. Zo zou het Amerikaanse investeringsbedrijf Morgan Stanley hebben berekend dat de nationale calorieconsumptie met 1,3% kan afnemen door het gebruik van afslankmiddelen. Walmart, een grote supermarktketen in de VS, rapporteerde zelfs al een daling in voedselverkoop die het toeschrijft aan de toegenomen populariteit van deze medicijnen.

Voor luchtvaartmaatschappijen biedt gewichtsverlies bij passagiers extra voordelen. Een analyse van investeringsfirma Jefferies stelde dat als passagiers gemiddeld 4,5 kilogram minder zouden wegen, de luchtvaartsector jaarlijks 100 miljoen liter brandstof kan besparen. Daarnaast zou er op lange termijn minder vraag kunnen ontstaan naar medische hulpmiddelen voor gewichtsgerelateerde problemen, zoals knieprothesen of slaapmaskers tegen apneu.

Toch blijven er zorgen bestaan. Experts wijzen erop dat langetermijnvoordelen zoals betere fysieke en mentale gezondheid, minder ziekteverzuim en een hogere productiviteit nog onzeker zijn. Systemisch probleemgedrag, zoals gebrek aan lichaamsbeweging, kan blijven bestaan en invloed uitoefenen op de effectiviteit van het gewichtsverlies. Ook zijn de hoge kosten van deze medicijnen een barrière voor mensen met lagere inkomens, wat mogelijk de ongelijkheid op gezondheidsgebied vergroot.

De wereldwijde vraag naar GLP-1-medicijnen is intussen explosief gestegen, mede door promotie van beroemdheden en sociale-media-influencers. Hoewel de medicijnen als veelbelovend worden gezien, benadrukken onderzoekers dat de impact pas werkelijk te meten is wanneer langdurig onafhankelijk onderzoek beschikbaar komt.