We gaan nog even terug naar het weekeinde, want op de Martinsville Speedway is zondagavond de voorlaatste race van het seizoen in de NASCAR Cup Series verreden. Acht coureurs hadden via de playoffs nog een kans op de titel, daar zouden er na de race nog vier van over zijn: de Championship Four.

We begonnen met Martin Truex op poleposition, naast Chase Elliott en voor William Byron, Chase Briscoe, Ty Gibbs, Harrison Burton, Alex Bowman, Ryan Preece, Kyle Larson en Austin Dillon. Wat de playoffs betreft was het redelijk overzichtelijk: Tyler Reddick en Joe Logano waren al zeker van een plek in de Championship Four, Christopher Bell stond er ook prima voor. Byron en Larson waren de voornaamste kandidaten voor de vierde plek, met Denny Hamlin, Ryan Blaney en Elliott als outsiders.

In de eerste stage reed Truex lang op kop, tot Elliott hem passeerde en hij zelf tijdens een pitstop te hard reed. Ondertussen spinde Bell na een aanvaring met Corey LaJoie: caution. Daarna domineerde Elliott, hoewel Byron nog in de buurt kwam in de slotfase. Elliott pakte zo de stagewinst, voor Byron, Briscoe, Preece en Blaney. Stage twee kwam af en toe even stil te liggen door een caution na een schuiver, wat de boel wat pitstops betreft wat door elkaar gooide. Brad Keselowski maakte zijn stop nog niet en won de stage, voor Blaney, Hamlin, Larson en Byron, die wel waren gestopt.

Met een kwart van de race te gaan, zo'n 125 ronden, kwamen de leiders allemaal weer binnen, maar Keselowski kwam daarbij wel achter onder meer Elliott, Bell en Byron terecht. Byron was beduidend later gestopt dan Elliott en op zijn nieuwere banden reed hij het gat dicht, waarna Carson Hocevar met honderd ronden te gaan voor een caution zorgde door de muur in te glijden. Elliott kwam weer binnen, net als Blaney, en we konden door met Byron, Larson, Preeec en Austin Cindric voorop en met oudere banden, gevolgd door Keselowski, Hamlin, Elliott en Blaney op nieuwe banden.

Larson pakte de leiding en daarmee een virtuele plek in de Championship Four - Elliott reed achter hem en móest winnen om kans te houden op de titel. Richting de slotfase reed Byron op de vijfde plek en Bell op de negentiende plek, posities waarmee Byron het laatste ticket voor de Championship Four nog nét in handen had. Voorin opende Elliott de aanval op Larson en met 25 ronden te rijden ging hij naar de leiding, terwijl Blaney ook de aanval op Larson opende, met succes - Blaney zat in dezelfde situatie als Elliott en móest winnen om nog in de titelrace te blijven.

Vijftien ronden voor het einde zette regerend kampioen Blaney zijn auto naast Elliott en pakte hij de leiding en daarmee virtueel weer het Championship Four-ticket. Hij hield stand en op indrukwekkende wijze pakte hij zo de winst, om zich bij Reddick en Logano te voegen in de titelstrijd. Het laatste plekje daarvoor ging ogenschijnlijk naar Bell, wiens alles-of-nietspoging tegen de muur hem precies genoeg opleverde, maar dat ging niet door: de actie werd als onveilig beschouwd en hij verloor zijn plek in de Championship Four, die toch naar Byron ging.

De verkiezingen vinden vandaag plaats in de VS en staan onder hoge spanning. De ene kant beschuldigde de andere kant de vorige keer al van verkiezingsdiefstal. Ondanks een gebrek aan bewijs daarvoor werd toch het een en ander aan geweld uitgevoerd. Toen vooral na de verkiezingen.

Nu was het ervoor al raak. In Florida was een 17-jarige trumpaanhanger zo flink om een 70-jarige vrouw in de maag te slaan. De vrouw deed mee aan een optocht voor vrouwenrechten, pro-Harris dus. De 17-jarige hoorde bij een groep van 4 trump-aanhangers die daar dus sowieso alleen maar konden zijn om de boel te verstoren.

In datzelfde Florida was eerder een 18-jarige trumpaanhanger zo stoer om met een machette naar een 54-jarige en een 71-jarige vrouw te zwaaien die zich daardoor bedreigd voelden. De machette-zwaaier werd in de buurt van een stembureau opgepakt.

Het is weer duidelijk wat voor achterban Trump heeft...

Het is weer 'raak' bij VI/Vandaag Inside/Voetbal International/Voetbal Inside. Johan Derksen liep maandagavond boos weg en riep dat het 'voor hem voorbij' was, nadat Wilfred Genee wat te snel door een van Derksen's aangevraagde onderwerpen heen ging.

Dinsdag zit Derksen ook daadwerkelijk niet aan tafel, het is allemaal weer heel hevig en het einde lijkt nu toch wel echt definitief nabij. Het is nu vooral even afwachten wanneer Derksen, Genee en René van der Gijp gewoon weer aan tafel zitten, eventueel onder een nieuwe naam, zodat ze weer toe kunnen werken naar een nieuwe 'explosie'.

PSV heeft de eerste overwinning in de Champions League te pakken. De ploeg van Peter Bosz won overtuigend met 4-0 van het Spaanse Girona, mede dankzij een uitblinkende Malik Tillman.

Girona begon nog sterk aan het duel in Eindhoven. In de eerste tien minuten kreeg de Spaanse ploeg twee goede kansen, maar die werden niet benut. Daarna nam PSV het initiatief over. Tillman liet zich voor het eerst gelden met een hard schot van afstand, en kort daarna zorgde Ryan Flamingo voor de openingstreffer na een verre inworp.

Vanaf dat moment had PSV de wedstrijd volledig onder controle. Tillman maakte net na het half uur de 2-0, en vlak na rust had PSV de wedstrijd al in het slot kunnen gooien. Na goed voorbereidend werk van de Amerikaanse middenvelder raakte Luuk de Jong echter de paal.

Tien minuten na de rust was het duel alsnog beslist toen Arnau Martínez een rode kaart kreeg en Girona met tien man verder moest. In de slotfase liep PSV uit naar een 4-0 overwinning. Johan Bakayoko maakte de 3-0, en er volgde nog een eigen doelpunt van Girona.

Bij 162 bestuurders valt binnenkort een bekeuring op de deurmat voor het negeren van een rood kruis op de A2. 

Zaterdag 2 november vond rond 13.45 uur een kettingbotsing tussen drie voertuigen plaats op de A2 bij Breukelen. Het letsel bleek mee te vallen. Om veilig hulp te kunnen bieden aan de slachtoffers werd door Rijkswaterstaat twee rijbanen afgesloten door middel van de rode kruizen boven de weg. De politie zag dat deze kruizen massaal werden genegeerd, wat voor een gevaarlijke situatie zorgde!

De agenten besloten hun bodycam op een tactische plek neer te zetten en zo de verkeersovertreders te filmen. Later werden deze beelden door de politie uitgekeken. Van alle verkeersovertreders zijn de kentekens genoteerd. Deze 162 bestuurders kunnen binnenkort een boete op de deurmat verwachten. De hoogte van de boete voor het negeren van een rood kruis is minimaal 250 euro.

Rode kruisen: er is altijd iets aan de hand - #nietvoornix - (@Rijkswaterstaat)

De Israëlische premier Netanyahu heeft minister van Defensie Gallant ontslagen. Netanyahu zei dat hij het vertrouwen in de minister had verloren. De premier benoemde de huidige minister van Buitenlandse Zaken Katz tot de opvolger van Gallant.

Netanyahu en Gallant kwamen herhaaldelijk met elkaar in aanvaring tijdens de Gaza-oorlog. In maart 2023, zes maanden voor het begin van de oorlog, wilde Netanyahu Gallant al ontslaan. Destijds ging het over de controversiële hervorming van het rechtsstelsel door de regering. Na protesten draaide Netanyahu de plannen tot ontslag terug.

Netanyahu ontslaat minister Gallant (@UsaToday on X-5 11 24)

Teveel tekst voor je? Zie pagina 2 voor de kortere versie.

Welkom in de gezondere en gelukkigere wereld van 2030. Het aantal hartaanvallen en beroertes is met 20% gedaald. Mensen eten minder en houden daardoor meer geld over. Lichtere passagiers besparen luchtvaartmaatschappijen jaarlijks 100 miljoen liter brandstof. En miljarden mensen genieten van een betere levenskwaliteit, met een betere mentale en fysieke gezondheid.

Dit zijn slechts enkele van de voordelen die analisten voorspellen als de nieuwe golf van ongelooflijk effectieve afslankmiddelen, bekend als GLP-1-agonisten, samenlevingen gaan transformeren en landen op de lange termijn triljoenen dollars zouden kunnen gaan besparen. De bekendste hiervan is semaglutide, op de markt gebracht als Ozempic voor diabetes en als Wegovy voor gewichtsverlies. "Tenzij er een of andere gekke ongelukkige bijwerking optreedt, gaat dit de wereld veranderen," zegt Chin Hur, gastro-enteroloog aan de Columbia University in New York City.

Het is misschien zelfs al begonnen. In de Verenigde Staten, waar 12% van de volwassenen zegt dat ze op enig moment GLP-1-agonisten hebben gebruikt voor diabetes of gewichtsverlies, melden de  media dat obesitaspercentages dalen, hoewel wetenschappers waarschuwen dat de gegevens niet statistisch significant zijn. Het vertragen of omkeren van obesitastrends in bredere zin (meer dan de helft van de wereldbevolking wordt tegen 2035 verwacht overgewicht te hebben of obesitas te vertonen) zou talloze rimpel-effecten hebben en dan worden er geen huidplooien bedoeld, maar bijeffecten: "De overloopeffecten van obesitas zijn enorm," zegt Alison Sexton Ward, econoom aan de University of Southern California in Los Angeles.

Maar hoewel wetenschappers het erover eens zijn dat de medicijnen enorme effecten zouden kunnen hebben, is er veel onzekerheid. Pogingen om de toekomstige impact van de afslankmiddelen te modelleren zijn om verschillende redenen hoogst speculatief, variërend van hun hoge kosten tot hun langdurige biologische effecten en het grote onbekende van hoe het gedrag van mensen zal veranderen. Dit alles leidt ertoe dat medische onderzoekers en bedrijven zich haasten om meer gegevens te verzamelen en betere tools te ontwikkelen om te beoordelen hoe afslankmiddelen samenlevingen zouden kunnen gaan transformeren.

Het modelleren van obesitas en de preventie ervan, is al lang een hoofdonderwerp van volksgezondheidsonderzoek. Een manier om dit te doen is het creëren van algoritmen die interventies simuleren, zoals een belasting op suikerhoudende dranken of verplichte bewegingsprogramma's op scholen. Door variabelen te verschuiven zoals de bereidheid van mensen om mee te werken of de demografie van de samenleving, kunnen dergelijke modellen schatten welke gezondheidsproblemen zouden worden voorkomen of hoeveel geld zou worden bespaard.

Dergelijke op beleid gebaseerde gedragsinterventies hebben meestal weinig effect op het voorkomen van gewichtstoename of het veroorzaken van gewichtsverlies in de echte wereld, althans op de korte termijn. Maar de GLP-1-medicijnen zouden anders kunnen zijn, zegt Theo Vos, epidemioloog aan het Institute for Health Metrics and Evaluation (IHME) aan de University of Washington in Seattle. Proeven tonen aan dat medicijnen zoals semaglutide mensen in staat stellen om ongeveer 15% van hun lichaamsgewicht te verliezen in 16 maanden. Medicijnen van de volgende generatie zouden zelfs nog effectiever kunnen zijn. "Dit werkt echt, en het werkt op een nogal drastische manier," zegt Vos.

Het gemakkelijkst te modelleren zijn de onmiddellijke effecten van een medicijn voor een individu, inclusief verbeteringen voor zowel fysieke kwalen, zoals verminderde slaapapneu, brandend maagzuur of gewrichtspijn, als in de mentale gezondheid, zoals het ervaren van minder sociale stigmatisering. "Als je afvalt, verbetert je levenskwaliteit onmiddellijk," zegt Hur. Klinische proeven suggereren dat de medicijnen ook een reeks andere aandoeningen lijken te behandelen, waaronder verslaving, de ziekte van Parkinson en onvruchtbaarheid, maar Hur zegt dat het nog te vroeg is om deze voordelen in modellen op te nemen.

GLP-1-agonisten hebben wel nadelen: veel gebruikers ervaren misselijkheid, gastro-intestinale problemen of spieratrofie en wanneer mensen stoppen met het innemen van de medicijnen, komen ze meestal snel weer aan. Toch zijn GLP-1's waarschijnlijk anders dan eerdere 'wonder'-afslankmiddelen zoals fen–fen (fenfluramine/fentermine), dat werd verboden vanwege zijn ernstige bijwerkingen, zegt Nicolas Rasmussen, wetenschaps-historicus aan de University of New South Wales in Sydney, Australië. GLP-1's worden al vele jaren gebruikt om diabetes te behandelen en lijken voor de meeste mensen veilig te zijn.

“Niettemin”, zegt Rasmussen, "de geschiedenis leert ons dat ze te veel zullen worden gebruikt". Hoewel de medicijnen duidelijk gunstig kunnen zijn voor mensen van wie obesitas hun gezondheid schaadt, moeten mensen die ze alleen gebruiken om een paar kilo te verliezen dat voordeel afwegen tegen de bijwerkingen. Dat lijkt de vraag echter niet te remmen, vooral omdat sociale-media-influencers en beroemdheden de medicijnen promoten voor gewichtsverlies. Farmaceutische bedrijven die enkele van de belangrijkste medicijnen produceren, hebben te maken met flinke tekorten door die enorme vraag.

Naast de effecten op individuen verwachten onderzoekers dat wijdverbreid gebruik van GLP-1-medicijnen enkele verbluffende bredere economische impacts zou kunnen hebben. Analisten stellen dat de wereldwijde afslankpillenmarkt, die dit jaar al 43 miljard euro waard is, tegen 2032 het tienvoudige waard zal zijn. Mensen in bepaalde industrieën, zoals de voedingssector, beginnen zich al zorgen te maken over de populariteit van de medicijnen. Een analyse door het Amerikaanse investeringsbedrijf Morgan Stanley voorspelde dat de Amerikaanse calorieconsumptie tegen 2035 met 1,3% zou kunnen dalen. Vorige oktober zei John Furner, de CEO van Walmart U.S., dat het bedrijf een daling in voedselverkopen had gezien die het toeschreef aan afslankmiddelen.

Sommige analisten hebben minder voor de hand liggende effecten gevonden. Het Amerikaanse investeringsbedrijf Jefferies voorspelde voor één Amerikaanse luchtvaartmaatschappij dat, als elke passagier die ermee vloog ongeveer 10 pond (4,5 kilogram) zou verliezen, de luchtvaartmaatschappij meer dan 100 miljoen liter brandstof per jaar zou besparen. Andere rapporten noemden potentiële impacts voor bedrijven die medische apparatuur produceren zoals knievervangingen om artritis of maskers voor slaapapneu, meer vraag naar kleinere auto's, en hervorming van land- en gebouwgebruik als mensen meer lopen in commerciële gebieden.

Op wereldschaal zouden de rimpel-effecten op economieën nog groter kunnen zijn. Studies suggereren bijvoorbeeld dat jonge mensen met obesitas slechter presteren op school en dat meisjes minder geneigd zijn om hoger onderwijs na te streven dan hun niet-obese tegenhangers, zelfs wanneer rekening wordt gehouden met factoren zoals ras, inkomen en het sociaaleconomische niveau of opleidingsniveau van de ouders. Ook is aangetoond dat door obesitas-gerelateerde gezondheidsproblemen werknemers meer ziekteverzuim hebben — wat op zijn beurt kan leiden tot discriminatie op de werkplek.

Kosten zoals deze bedragen meer dan 2% van het mondiale bruto binnenlands product (BBP), volgens een rapport uit 2022 over obesitaspercentages in 161 landen. Als de stijging van obesitaspercentages plotseling met 5% werd vertraagd ten opzichte van de huidige trends, zo vond het rapport, zouden landen meer dan 392 miljard euro per jaar besparen tussen 2020 en 2060. Dergelijke analyses proberen niet de kosten te modelleren van medicijnen of enige andere interventie die zou kunnen leiden tot lagere obesitaspercentages.

Maar als het gaat om GLP-1-agonisten, kunnen sommige van deze voorspellingen voorbarig zijn, zegt Ross Hammond, systeemwetenschapper bij het Brookings Institution, een denktank in Washington DC, omdat gewichtsverlies met GLP-1-agonisten zich misschien niet direct vertaalt naar wereldwijde kostenbesparingen en gezondheidsverbeteringen. "Ik zou me erg ongemakkelijk voelen om te zeggen dat de kostenramingen [in die studies] kosten zijn die kunnen worden bespaard als iedereen aan de Ozempic gaat," zegt hij. "Het is niet zeker dat al die gevolgen goed zullen zijn."

Een economisch principe, bekend als het moreel risico, voorspelt bijvoorbeeld dat mensen de neiging hebben om zich op risicovolle of ongezonde manieren te gedragen als ze geen consequenties ondervinden. Het is nog niet duidelijk of mensen die GLP-1-agonisten nemen gezondere levensstijlen aannemen als ze zich geen zorgen meer hoeven te maken over gewichtstoename, hoewel enig bewijs aantoont dat de medicijnen de drang naar vet- en suikerrijk voedsel verminderen. Hetzelfde geldt voor lichaamsbeweging: onderzoek heeft nog niet aangetoond of mensen meer of minder fysiek actief worden als ze afvallen met GLP-1-agonisten.

Hammond wijst erop dat lichaamsbeweging en gezonde diëten voordelen hebben die verder gaan dan gewichtsbehoud. Het verminderen van calorie-inname alleen zal problemen zoals zwakke botten of spieren, veroorzaakt door zittende levensstijlen en tekorten aan micronutriënten, niet oplossen. "Ik maak me een beetje zorgen dat het zoeken naar een farmaceutische oplossing sommige van de grotere systeemproblemen waarmee we echt worden geconfronteerd, niet zal aanpakken," zegt hij.

Vos is het ermee eens dat het modelleren van de gezondheidseffecten van gewichtsverlies met GLP-1-agonisten niet eenvoudig is. Het is onduidelijk, zegt hij, of een medicijn dat mensen plotseling doet afvallen kan worden vergeleken met een interventie die hen ervan weerhoudt om in de eerste plaats aan te komen. De duur van obesitas kan factoren zoals artritis en cardiovasculair risico beïnvloeden, net zoals het risico van een persoon op longkanker toeneemt met het aantal jaren dat ze hebben gerookt.

Michele Cecchini, arts en econoom bij de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO) in Parijs, zegt dat er ook andere onbekenden zijn. Veel mensen komen bijvoorbeeld jaren na een bariatrische operatie weer aan. Dat zou ook het geval kunnen zijn voor mensen die tientallen jaren afslankmiddelen nemen. "Dit zijn dingen die een potentieel enorme impact hebben op populatieniveau," zegt hij.

Cecchini zegt dat de OESO volgend jaar een rapport zal uitbrengen over de economische impacts van GLP-1's. Zijn groep heeft eerder gekeken naar de effecten van obesitas op factoren zoals onderwijs, arbeidsdeelname en uitgaven voor gezondheidszorg. Zelfs klimaatverandering wordt beïnvloed wanneer obesitaspercentages stijgen. De koolstofdioxide-uitstoot door voedselproductie stijgt om aan de verhoogde vraag te voldoen, met name bij de productie van rood vlees, en voertuigen hebben grotere emissies vanwege zwaardere ladingen.

De uitdaging met afslankmiddelen, zegt Cecchini, is het gebrek aan langetermijngegevens. Er is een bijzonder gebrek aan onafhankelijke studies, omdat veel worden gefinancierd door de fabrikanten van de medicijnen, voegt hij eraan toe.

Sommige gegevens zijn solider dan andere. Onderzoekers zouden waarschijnlijk met vertrouwen de impact van het medicijn kunnen projecteren bij mensen in de zestig en zeventig met hoge body mass indexen (BMI's), zegt Zachary Ward, onderzoeker besluitvorming aan de Harvard T.H. Chan School of Public Health in Boston, Massachusetts. De effecten van obesitas op aandoeningen zoals diabetes, de ziekte van Alzheimer en bepaalde kankers die deze leeftijdsgroep treffen, zijn goed bekend.

Een studie met meer dan 17.000 proefpersonen die afgelopen november werd gepubliceerd, schatte dat Wegovy het risico op hartaanvallen en beroertes met 20% verminderde bij mensen met cardiovasculaire ziekte en die ook overgewicht hadden. En een ander onderzoeksteam schatte dat 93 miljoen mensen in de Verenigde Staten baat zouden kunnen hebben bij Wegovy. Als al deze mensen Wegovy zouden nemen, berekende het team, zou het 1,5 miljoen hart- en vaatincidenten over tien jaar voorkomen.

Maar jonge mensen die GLP-1-agonisten nemen, zouden deze ziekten waarschijnlijk sowieso nog vele jaren niet oplopen en factoren zoals levensstijlen en omgevingsfactoren kunnen in de loop van decennia veranderen. "Hoe langer je vooruit kijkt, hoe meer aannames je doet," zegt Ward.

Sommige modellen tonen aan dat jongere mensen het meest zouden kunnen profiteren van GLP-1-agonisten als ze die de rest van hun leven nemen. De groep van Sexton Ward vond dat, in tegenstelling tot de conventionele wijsheid, de medicijnen minder kosteneffectief zijn voor mensen met zeer hoge BMI's. Integendeel, ze kunnen meer ziekten voorkomen bij jonge mensen met BMI's tussen 30 en 40, het lagere deel van het bereik voor obesitas. "Dat is het bereik waarin het effectief genoeg is dat 20% gewichtsreductie het risico op comorbiditeiten zal verminderen," zegt ze.

Sexton Ward is het ermee eens dat het voorspellen van gezondheids- en economische impacts op bevolkingsniveau moeilijk is vanwege schaarse gegevens. Maar ze benadrukt één idee: in een rapport gefinancierd door semaglutide-fabrikant Novo Nordisk, waarvan ze co-auteur was, vond haar team dat de GLP-1's veel grotere economische voordelen zouden kunnen opleveren voor zwarte en Spaanse mensen in de Verenigde Staten dan voor blanke populaties.

Zwarte en Spaanse bevolkingsgroepen in de VS zijn gemiddeld vatbaarder voor obesitas en gerelateerde aandoeningen dan blanke populaties, grotendeels vanwege maatschappelijke ongelijkheden zoals lagere gemiddelde inkomens en daarmee gepaard gaande moeilijkheden bij het verkrijgen van gezond voedsel. Obesitas verergert op zijn beurt andere gezondheidsverschillen veroorzaakt door omgevingsfactoren en discriminatie in de gezondheidszorg.

"Na verloop van tijd zou toegang tot deze medicijnen kunnen beginnen sommige van deze ongelijkheden te verkleinen," zegt Sexton Ward. Hoewel obesitas niet de enige oorzaak is van gezondheidsongelijkheid, zegt ze: "Ik denk dat het een stap in de goede richting zou kunnen zijn."

Op dit moment echter zijn de medicijnen zo duur dat alleen relatief welgestelde mensen ze zich kunnen veroorloven. Als influencers en beroemdheden gemakkelijk kunnen afvallen, zegt Rasmussen, kan het stigma tegen obesitas toenemen. Dat zou mensen met lage inkomens, die het meest waarschijnlijk de sociale, economische en gezondheidsconsequenties van obesitas ondervinden, op de korte termijn dus juist verder kunnen schaden. "Die kloof zal toenemen zolang het duur blijft," zegt hij.

De hoge kosten zijn een bijzonder probleem voor lage- en middeninkomenslanden, waar obesitaspercentages twee keer zo snel groeien als in landen met hoge inkomens, zegt Adeyemi Okunogbe, onderzoeker gezondheidsbeleid bij de non-profit RAND Corporation in Santa Monica, Californië. Van de naar schatting 5 miljoen sterfgevallen per jaar veroorzaakt door obesitas-gerelateerde aandoeningen, vindt 77% plaats in lage- en middeninkomenslanden.

Okunogbe zegt dat obesitas-gerelateerde zorgkosten een dubbele ziektelast vormen voor deze landen, waarvan vele al hogere percentages van infectieziekten bestrijden. Andere kosten, zoals gederfde lonen als gevolg van hogere ziekte- en invaliditeitscijfers, worden ook uitvergroot in landen met lagere inkomens. En in landen zonder nationale gezondheidssystemen zouden individuen zelf voor GLP-1-agonisten moeten betalen. "Het is nog ver weg om dit medicijn in deze context te overwegen," zegt Okunogbe.

Zelfs landen met openbare gezondheidssystemen worstelen met de vraag hoe ze voor de medicijnen moeten betalen. De Britse National Health Service financiert momenteel semaglutide voor individueel gewichtsverlies slechts voor twee jaar, hoewel het medicijn levenslang moet worden ingenomen om het effect te behouden. En de Amerikaanse wet vereist niet dat door belastingbetalers gefinancierde verzekeringsprogramma's afslankbehandelingen dekken (hoewel dezelfde medicijnen kunnen worden gedekt voor de behandeling van diabetes). De medicijnen zijn nog lang niet betaalbaar: een analyse van vorig jaar door de groep van Hur vond dat de kosten van semaglutide met 85% zouden moeten dalen om het kosteneffectief te maken voor adolescenten. "Zoals de zaken er nu voor staan, zal er niet veel impact zijn op de wereldwijde gezondheidsuitkomsten," zegt Ward.

Cecchini zegt dat de analyse van de OESO rekening zal houden met de impact van goedkopere generieke en samengestelde GLP-1-agonisten, die in veel landen op de markt beginnen te verschijnen. En sommige wetgevers beginnen zich te verzetten tegen de hoge kosten, vooral na een analyse waaruit bleek dat Novo Nordisk Ozempic voor 4,50 euro per maand zou kunnen verkopen en dan nog steeds winst zou maken.

Totdat meer mensen zich de medicijnen kunnen veroorloven, zitten economen en onderzoekers op het gebied van volksgezondheid vast aan virtuele modellen in plaats van studies van daadwerkelijk gedrag. "Deze medicijnen beloven zoveel, maar [de wereld] moet er toegang toe hebben om het te realiseren", zegt Sexton Ward.

In twee garageboxen onder een flatgebouw aan het Fennenplein in Leeuwarden lag ruim 500 kilo vuurwerk opgeslagen. Dat ontdekte de politie afgelopen maandag na een anonieme melding.

Het vuurwerk is in beslag genomen. Twee personen zijn aangehouden.

Doorzoekingen en aanhoudingen
De politie kwam de twee opslagen op het spoor nadat een oplettende omstander anoniem melding maakte van een verdachte situatie bij één van de garageboxen. Bij de doorzoeking van deze garagebox werd meer dan 300 kilo vuurwerk aangetroffen. Het onderzoek naar deze garagebox leidde de politie ook tot een doorzoeking van een tweede garagebox onder het flatgebouw. Hier vond de politie opnieuw een grote hoeveelheid vuurwerk. In totaal trof de politie meer dan 500 kg opgeslagen vuurwerk aan onder het flatgebouw. Na de vuurwerkvondst heeft de politie heeft twee mannen aangehouden. De 30-jarige man en 32-jarige man uit Leeuwarden worden verhoord.

Justitie heeft vandaag het Europese hoofdkantoor van Netflix in Zuid doorzocht in het kader van een Frans opsporingsonderzoek. Dat bevestigt een woordvoerder van het Functioneel Parket, een specialistisch onderdeel van het OM, vanmiddag. Ook Netflix-kantoren in Parijs zijn vandaag binnengevallen. Persbureau Reuters meldt op basis van een bron bij de Franse justitie dat het zou gaan om een onderzoek naar belastingfraude, maar dat wil de woordvoerder niet bevestigen.

Volgens het Functioneel Parket is de inval in het pand op de Karperstraat in het kader van een zogeheten Europees Onderzoeksbevel. "We hebben voldaan aan een rechtshulpverzoek van de Franse autoriteiten. Zij leiden het onderzoek." Bij zo'n rechtshulpverzoek vraagt de ene staat hulp aan de andere staat.

Het onderzoek loopt volgens Reuters sinds 2022 en zou worden geleid door de Franse financiële opsporingsdienst. Waar de Amerikaanse streamingsdienst precies van wordt verdacht, is onduidelijk. Netflix heeft nog niet op de berichtgeving gereageerd.

Het nieuwe hoofdkantoor op de Karperstraat werd vorig jaar officieel geopend. Bij dat evenement was onder andere prins Constantijn aanwezig.

De rechtbank veroordeelt een 24-jarige man uit Nijmegen tot een gevangenisstraf van 24 maanden voor zware mishandeling van een politieagent. Daarbij legt de rechtbank aan de man een tbs-maatregel met voorwaarden op. 

De politieagent had in de nacht van 1 januari 2024 dienst in het uitgaansgebied in Nijmegen. Hij greep in bij een opstootje tussen de Nijmegenaar en zijn vriendin. De man viel de agent vervolgens aan. Hij sloeg de agent meermaals op zijn hoofd en tegen zijn lichaam. Ook plaatste hij knietjes. De agent liep door het incident onder meer een hersenkneuzing, een gebroken jukbeen en een wond boven zijn oog op, die gehecht moest worden. De man moest door de politiecollega's en een beveiliger van een café met man en macht van de agent af worden getrokken. De man beledigde vervolgens een andere agent en verzette zich tegen de agent bij het overbrengen naar de politieauto. Ook deze agent liep hierbij een schaafwond op. 

Geen respect
De rechtbank vindt bewezen dat de agent zwaar is mishandeld. Ook maakte de man zich schuldig aan belediging van en verzet tegen de andere agent. De rechtbank neemt het de man kwalijk dat hij geen enkel respect had voor de politie, die op dat moment bezig was de openbare orde te bewaken en te zorgen voor een veilig nieuwjaarsfeest. De rechtbank weegt in strafverzwarende zin mee dat de man al meerdere keren werd veroordeeld voor geweldsdelicten. Ook weegt de rechtbank mee dat het ging om een politieagent die bezig was zijn werk te doen. 

Impact enorm
Politieagenten moeten in het belang van ieders veiligheid hun werk kunnen uitvoeren, zonder met dit soort geweld te worden geconfronteerd.  Het incident had en heeft een enorme impact op het leven van de gewond geraakte agent en zijn gezin. Het is nog onduidelijk of de klachten die hij overhield aan de hersenkneuzing helemaal zullen verdwijnen. Bij deze ernstige delicten past volgens de rechtbank een onvoorwaardelijke gevangenisstraf van 24 maanden.

Persoonlijke omstandigheden
Uit meerdere rapportages die over de man zijn opgemaakt, volgt dat hij lijdt aan een antisociale persoonlijkheidsstoornis en een stoornis in alcoholgebruik. De officier van justitie eiste daarom dat naast een gevangenisstraf de tbs-maatregel met verpleging aan de man zou worden opgelegd. De rechtbank vindt die maatregel te zwaar. De rechtbank volgt het advies van de deskundige psycholoog en psychiater om aan de man een tbs-maatregel met voorwaarden op te leggen. Dit betekent onder andere dat de man na zijn detentie wordt opgenomen voor een behandeling van de psychische stoornissen. 

Schadevergoeding
De man moet tot slot een schadevergoeding van ruim 24.000 euro aan de agent betalen. 

In Turkije hebben de autoriteiten Besiktas Istanbul verboden een thuiswedstrijd van de Europa League te spelen tegen het Israëlische team Maccabi Tel Aviv.

De Europese bond UEFA maakte bekend dat de wedstrijd op een neutrale locatie alsnog zal worden gespeeld. Waar dat zal zijn, is nog niet duidelijk.

Een soortgelijke situatie deed zich ook voor in september, toen België geen thuiswedstrijd op zijn grondgebied tegen het Israëlische nationale team kon organiseren. Vanuit veiligheidsoverwegingen was geen enkele Belgische stad bereid de wedstrijd te organiseren en werd de wedstrijd verplaatst naar Hongarije.

Israëlische teams in het Europese voetbal mogen momenteel om veiligheidsredenen vanwege de oorlog in Gaza en Libanon over het algemeen geen thuiswedstrijden spelen op Israëlisch grondgebied. Deze wedstrijden vinden plaats op neutrale locaties.

Het Federaal Parket in Duitsland heeft acht vermoedelijke rechtsextremisten laten arresteren op verdenking van terrorisme.

Het federale parket in Karlsruhe zei dat er sterke verdenkingen zijn dat de verdachten deel uit maken van de militante groepering die de 'Saksische Separatisten' wordt genoemd. De leden delen een diepe afwijzing van de vrijdemocratische basisorde. De Duitse staatsburgers zijn vanochtend op verschillende locaties gearresteerd, onder meer in de regio Leipzig en Dresden, maar ook in Zgorzelec, Polen, op basis van arrestatiebevelen. Er worden momenteel op totaal 20 locaties panden doorzocht. 

Volgens Oekraïense informatie zijn er al 11.000 Noord-Koreaanse soldaten aangekomen in het Russische grensgebied Koersk. President Zelensky zei in zijn avondvideoboodschap dat wordt aangenomen dat de eenheden binnenkort aan Russische zijde zouden worden ingezet in de oorlog tegen Oekraïne.

In deze context verweet Zelensky het Westen opnieuw het uitblijven van een reactie op de inzet door Noord-Korea. In de VS beaamde een woordvoerder van het Pentagon dat er minstens 10.000 Noord-Koreaanse soldaten in Koersk aanwezig zijn. Het is onduidelijk in hoeverre zij al betrokken zijn bij gevechtsoperaties. In augustus lanceerde het Oekraïense leger een tegenoffensief in de regio en rukte op naar Russisch grondgebied.

In zijn boodschap omschreef Zelensky de inval in Koersk  als een succes. Zo werden er Russische gevangenen gevangen genomen voor een mogelijke toekomstige uitwisseling.

De nieuwe NAVO-secretaris-generaal Rutte heeft zijn optimisme geuit dat de VS in de defensiealliantie zullen blijven, ongeacht de uitkomst van de presidentsverkiezingen. Hij zei op ZDF dat beide kandidaten, zowel Harris als Trump, achter de NAVO staan.

Zowel Democraten als Republikeinen weten dat het bondgenootschap niet alleen de veiligheid van Europa dient, maar ook die van de Verenigde Staten. Daar zijn de twee kandidaten duidelijk over. De uitspraken van Trump in het verleden hebben twijfels doen rijzen over de vraag of de Verenigde Staten hun engagement onder zijn leiding volledig zouden steunen. Tijdens zijn eerdere ambtsperiode als president dreigde hij ook dat de VS zich uit de alliantie zouden terugtrekken.

De voormalige Nederlandse premier Rutte zou een relatief goede relatie hebben met Trump.

Een stukje onderzoeksjournalistiek bij CNN heeft een nogal wisselend standpunt van Kamala Harris aan het licht gebracht. Afhankelijk of je een Jood bent of een moslim word je in de VS namelijk getarget met een andere videoadvertentie van Harris.

Joden krijgen een videofragment te zien waarin Harris stelt dat de terroristen van Hamas gestopt moeten worden, waar moslims te zien krijgen hoe ze stelt dat Israël moet stoppen.

Het fragment van CNN hieronder. Mocht het embedden niet werken omdat er een leeftijdsbeperking op zit, dan kun je hier (youtube) de video alsnog zien. (mirror - instagram)

De eerste echte uitslag van de Amerikaanse presidentsverkiezingen is binnen. In het gehucht Dixville Notch in New Hampshire ging de stembus traditiegetrouw om middernacht open en kon de uitslag ook al vrij rap naar buiten gebracht worden: drie stemmen voor de heer Donald J. Trump, drie stemmen voor mevrouw Kamala D. Harris.

Met de voorlopige tussenstand van 3-3 in de 'popular vote' is de strijd nog niet volledig gestreden, de zes stemmen worden vermoedelijk nog aangevuld met een stuk of 160 miljoen andere stemmen en dus zou er nog wel het een en ander kunnen veranderen in de stand. De staat New Hampshire heeft overigens vier kiesmannen beschikbaar en zou normaal gesproken met relatief klein verschil naar Harris moeten gaan.

De uitslagen zijn hier te volgen, maar daadwerkelijke uitslagen van enig formaat zullen pas vanaf grofweg middernacht Nederlandse tijd verschijnen. De gehele nacht van dinsdag op woensdag zal dat natuurlijk ook hier op FOK! te volgen zijn, de popcorn kan vandaag dus alvast gehaald worden!

Goedemorgen! 

Waarschuwing:
Vanochtend komt plaatselijk komt dichte mist voor, die hinderlijk kan zijn voor het verkeer en buitenactiviteiten. In de tweede helft van de ochtend lost de mist op. In de mist is het zicht plaatselijk minder dan 200 meter.

Vanochtend komt er met name in het zuidwesten en oosten plaatselijk (dichte) mist voor. Deze mist verdwijnt in de loop van de ochtend, maar op enkele plaatsen blijft het tot de middag grijs. Verder zijn er flinke perioden met zon. Het blijft droog. De wind wordt zwak en komt uit het zuidoosten.

Vanmiddag zijn er perioden met zon. In het westen is het waarschijnlijk op veel plaatsen bewolkt. Het blijft droog. De maximumtemperatuur ligt rond 12°C. Er staat weinig wind.

Vanavond zijn er opklaringen en ontstaat er plaatselijk mist. Het blijft droog en er staat weinig wind.

Vannacht komt er uitgebreide schaal (dichte) mist voor. Het blijft droog. Bij weinig wind koelt het af naar rond het vriespunt plaatselijk in het oosten tot 9°C langs de zuidwestkust. (Bron: KNMI)

Tot morgen!

Vroege ochtendmist (Afbeelding: Bondage)

Geld of een foto doneren? Dat kan hier! 

Jouw foto of filmpje bij het weerbericht? Deze is te mailen via weer@fok.nl of up te loaden via ons fotoforum. Vermeld bij de foto waar deze ongeveer is gemaakt.

Meepraten over het weer? Dat kan op ons weerforum waar de atmosfeer op ontploffen staat:
WKN - De atmosfeer staat op ontploffen.
Of uiteraard in de reacties onder het weerbericht.

Amnesty International heeft de autoriteiten in Iran opgeroepen om 'onmiddellijk en onvoorwaardelijk' een studente vrij te laten die afgelopen weekend werd gearresteerd. De jonge vrouw had zich uitgekleed tot op haar ondergoed uit protest tegen intimidatie met betrekking tot de strikte kledingvoorschriften voor vrouwen. 

Het incident vond plaats nadat de vrouw, die niet nader is geïdentificeerd, naar verluidt een confrontatie had gehad met leden van de Basij-paramilitaire troepenmacht die haar hoofddoek scheurden en aan haar kleren trokken in de prestigieuze Islamitische Azad-universiteit in Teheran. Dit omdat het haar van de studente onder haar hijab uitkwam. Lokale rapporten beweerden dat ze tijdens de arrestatie werd geslagen en ruw in een bus werd gesmeten. 

De verkoop van gebruikte auto’s lag in de maand oktober 12,3 procent hoger dan een jaar eerder. Over januari tot en met oktober komt de verkoop van gebruikte auto’s 9,4 procent hoger uit dan in dezelfde periode in 2023. Het aantal gebruikte elektrische auto’s dat van eigenaar wisselde, steeg afgelopen tien maanden met 36,9 procent ten opzichte van 2023. Het marktaandeel van de elektrische auto in de occasionverkoop is nu 3,9 procent.

In oktober wisselden 177.444 gebruikte auto’s van eigenaar. Vorig jaar waren dat er nog 158.003, een stijging van 12,3 procent. Het totaal aantal occasions dat in 2024 tot nu toe verkocht werd in Nederland bedraagt 1.712.036, een plus van 9,4 procent ten opzichte van de eerste tien maanden van 2023.

Het aandeel vol-elektrische auto’s daarin is 3,9 procent. Een jaar eerder was dat 3,2 procent. Het aantal elektrische occasions dat van januari tot en met oktober werd verkocht bedraagt 67.384, een plus van 36,9 procent vergeleken met de 49.218 van een jaar geleden. Niet zo gek, want het aanbod gebruikte elektrische auto’s dat uit de lease komt neemt toe. Dat aanbod wordt voor een groot deel geabsorbeerd door de occasionmarkt. Naast dat er ook een deel naar de export gaat.

Het marktaandeel benzineauto’s in de occasionverkoop is nog steeds het grootst met 75,8 procent, gevolgd door hybride, vol-elektrisch en diesel.

Marktaandelen brandstof in occasionverkoop

Jan-okt 2024 (tussen haakjes % vorig jaar)

1. Benzine                    75,8 % (78,5 %)

2. hybride                     12,4% (8,8%)

3. Vol-elektrisch           3,9% (3,2%)

4. diesel                        6,8% (8,5%)

5. LPG                          0,9 % (1,0%)

Versterking van Europa’s civiele en militaire weerbaarheid. Daarover gaat het rapport van de Finse oud-president Sauli Niinistö dat eergisteren verscheen. Hij schreef dat op verzoek van de Europese Raad. Het stuk geeft een brede visie op de voorbereiding op crises, rampen en oorlog in Europa. Niinistö roept ook op tot versterkte samenwerking tussen EU en NAVO.

De EU moet zich gereed maken om een totale en langdurige oorlog af te wenden adviseert hij. Met dat doel moeten de krijgsmachten van lidstaten zich uitbreiden, verdiepen en verbreden. Niinistö legt daarbij grote nadruk op het belang van civiele innovaties voor defensietoepassingen. Volgens hem moet Europa gelijke tred houden met het steeds hogere tempo van defensie-innovatie.

Versterking defensie-industrie
De oud-president beklemtoont de urgentie om de Europese defensie-industrie te versterken. Bij grote projecten moeten landen de handen ineen te slaan, stelt hij. Want bepaalde essentiële capaciteiten zijn te kostbaar om als lidstaat alleen te ontwikkelen of aan te schaffen. Dat geldt zelfs voor landen met het grootste budget.

Een onmisbaar ingrediënt voor snelle wendbare opschaling van krijgsmachten en industrie is volgens hem het aanpassen van wetgeving. Zo noemt hij een volledige herziening van de (defensie)aanbestedingsrichtlijnen. Niinistö vindt het gemiste kans als het lidstaten niet lukt de uitgaven goed te coördineren, juist nu landen meer gaan besteden.

Defensienota
Krijgsmachten moeten ook beter aansluiten op nationale crisisstructuren. Sterkere civiel-militaire samenwerking maakt weerbaarder. Wat Niinistö betreft ligt de oplossing van een weerbaar Europa in een ‘whole of society’ aanpak. In zijn rapport benadrukt hij dan ook de vereiste verandering in collectieve 'mindset'.

Hieraan besteden ook minister Ruben Brekelmans en staatssecretaris Gijs Tuinman ruim aandacht in de in september verschenen Defensienota. Ze schrijven dat de krijgsmacht het bij oplopende spanningen alleen volhoudt als de samenleving robuust is en bijdraagt. Defensie haalt daarom de banden aan met veel partijen: van bedrijven en kennisinstituten tot andere ministeries en lokale overheden. Vele partners kunnen bijdragen aan het voorkomen van nog meer oorlog in Europa. “Dus het is van levensbelang Oekraïne onverminderd te blijven steunen, en te zorgen voor een geloofwaardige afschrikking”, zei Brekelmans eerder.

Beleidsreactie
In januari komt het kabinet met een uitgebreide beleidsreactie op het Niinistö-rapport.

De Amerikaanse stembureaus staan voor een grote uitdaging. Donald Trump beweert nog steeds dat de verkiezingen in 2020 zijn "gestolen", dit zonder enig bewijs. De afgelopen weken waarschuwde hij bij zijn campagnebijeenkomsten keer op keer over mogelijke stemfraude. 

Stembureaumedewerkers hebben zich grondig voorbereid op een nieuwe golf van desinformatie, geweld en wantrouwen. Nieuwsuur ging op bezoek bij stembureaus in swing states Arizona en Georgia om te zien hoe ze zich daar voorbereiden op de verkiezingen op 5 november. 

Amerikaanse presidentsverkiezingen 2024 (@Freepik - AI)