Oud-bewindsman laakt toezicht op wooncorporaties
Het toezicht op wooncorporaties is onvoldoende ontwikkeld. Dat zei oud-staatssecretaris van Volkshuisvesting Dick Tommel (D66) woensdag tijdens zijn verhoor door de parlementaire enquêtecommissie onder leiding van Ronald van Vliet. Volgens de oud-politicus konden wooncorporaties wanbeleid voeren doordat commissarissen en ambtenaren niet goed opletten. De minister is daarvoor volgens Tommel verantwoordelijk.
Commissarissen die toezicht houden op het bestuur van wooncorporaties zijn niet goed opgeleid om hun werk te doen, zei Tommel tijdens het verhoor. Bovendien is hun baan niet aantrekkelijk doordat ze te weinig tijd en geld krijgen. Zij zouden hun werk moeten doen in een dag per maand. "Dat is volstrekt maar dan ook volstrekt ondoenlijk."
Ook het toezicht vanuit de overheid schiet volgens Tommel tekort. "In mijn begintijd waren er 170 fte's bij de inspectiedienst en nog tachtig op het ministerie." Daarvan zouden er nu nog tien over zijn. "Ik vrees dat ze stiekem en stilzwijgend zijn wegbezuinigd. Dan is goed toezicht gewoon fysiek niet meer mogelijk."
Tommel was tussen 1994 en 1998 staatssecretaris van Volksgezondheid in het eerste kabinet-Kok. Hij voltooide de verzelfstandiging van de sector, die zijn voorganger Enneüs Heerma had ingezet. Daardoor kwamen de wooncorporaties los te staan van de staat. Tommel gaf de organisaties extra taken, zoals het bevorderen van de leefbaarheid in een wijk. Sommige corporaties misbruikten hun bevoegdheden om te speculeren en voor megalomane projecten. "Dat er iets op de loer lag, van 'dan mag alles', dat was duidelijk," zei Tommel. "Zo naïef was ik ook weer niet."
Maar ondanks de voorbeelden van financieel slecht beheer en fraude benadrukte Tommel dat door de verzelfstandiging van wooncorporaties ook een hoop goed is gegaan. "Het gaat een paar keer mis, maar daar staat tegenover dat prachtige en nuttige dingen tot stand zijn gekomen." Veruit de meeste corporaties doen volgens de oud-staatssecretaris goed en integer hun werk.
Een beter model dan het huidige ziet Tommel niet. "Je kunt een systeem nooit honderd procent sluitend krijgen." Menselijke zwakheden zullen volgens de D66'er altijd misstanden veroorzaken. "Wil je dat voorkomen, dan moet je in bed blijven liggen en niets doen."
Woensdag was de eerste zittingsdag van de parlementaire commissie. Behalve Tommel kwamen nog drie getuigen en deskundigen aan het woord. Zij benadrukten evenals Tommel dat het toezicht op wooncorporaties is tekortgeschoten. Daardoor konden bestuursleden in de sociale huursector voor miljarden aan publiek geld verkwanselen.
De commissie doet onderzoek naar de schandalen die de afgelopen twintig jaar bij woningcorporaties aan het licht kwamen. Duidelijk moet worden wat precies is misgegaan en wie daar verantwoordelijk voor waren. De commissie staat onder leiding van het onafhankelijke Kamerlid Roland van Vliet. De komende zes weken gaan de ondervragingen door.
