DVD: Requiem

Een film als The Excorcist spookt na het kijken nog dagen door je hoofd. Requiem gaat ook over een exorcisme. Maar dan echt. De film vertelt het verhaal van Michaëla. Ze woont in het zuiden van Duitsland bij haar ouders, die niet echt veel zin hebben haar uit huis te laten gaan. Michaëla wil studeren en uiteindelijk mag ze dan toch. Al snel blijkt de reden: Michaëla heeft een aantal zware epileptische aanvallen gehad.

The Exorcism of...
Op de universiteit ontpopt Michaëla zich. Ze krijgt een vriendje en samen met alle andere vrijheden betekent dat natuurlijk een botsing met haar geloof. Ze begint te twijfelen aan God, haar familie en aan zichzelf. De epileptische aanvallen keren terug. Heftiger, heviger, maar is dit wel epilepsie? Of is het het werk van een duivel die dan bezit heeft genomen van haar lichaam? Ze durft het haar ouders niet te vertellen, bang om terug naar huis te moeten. Een snel geraadpleegde priester geeft snel bevestiging: Michaëla is bezeten.

Deze keer echter geen matige horrorfilm, gedoemd om te eindigen als steelcase. Requiem biedt diepgang in plaats van ronddraaiende hoofden. Eindelijk weer eens een film waarin de hoofdpersoon een ware karakterontwikkeling meemaakt, en wat voor een. De film is gebaseerd op het waargebeurde verhaal van Anneliese Michel. Zij stierf in 1976 aan uitputting door een serie 'exorcismen'. In de film heet het onderwerp Michaëla Klingel. De kenners weten dat deze achternaam gebaseerd is op de Klingenberg-zaak. Op die zaak is dan weer The Exorcism of Emily Rose gebaseerd.


Of het nu het acteerwerk is van Sandra Hüller - niet voor niets beloond met een Zilveren Beer - of komt door de kunsten van regisseur Hans-Christian Schmid, maar de film laat de strijd van Michaëla goed zien. Haar geloof botst continue met het vrije studentenleven, maar haar omgeving helpt daar ook niet echt bij. Haar moeder overbeschermend tot het ziekelijke toe, haar vader overbezorgd, een priester die denkt dat ze bezeten is en haar vrienden die juist weer meer heil zien in een tochtje richting ziekenhuis. Al die druk is natuurlijk niet erg bevorderlijk voor haar epilepsie. Et voila, de vicieuze cirkel is rond!

Geloof wat je wil
Wat nu echt de oorzaak is van Michaëla's problemen, dat mag de kijker zelf uitmaken. Is ze werkelijk bezeten? Of zijn het haar medicijnen die meer kapot maken dan dat ze goed doen? Of is het toch haar geloof, haar idee dat ze een martelaar moet zijn? Voor Michaëla is het klaar als een klontje. De kracht van de film zit 'm net in het feit dat dat voor de kijker niet zo duidelijk is. De regisseur heeft een zekere objectiviteit nagestreefd, voor zover mogelijk. Michaëla klaagt bijvoorbeeld over stemmen, maar die hoor je als kijker dus weer niet.


Het lijkt al snel makkelijk om het geloof als zondebok aan te wijzen. Of het wijs is? Het biedt Michaëla veel steun waar niemand anders dat kan. In de film zelf wordt dit tweede thema prachtig omschreven door een scène waarin Michaëla te laat komt op een college.
"Gelooft u in de voorbeeldfunctie van de pedagogiek?" vraagt de hoogleraar aan Michaëla.
Michaëla is sprakeloos en weet niet wat ze moet zeggen.
Vervolgens vraagt de professor: "Waar gelooft u in?"
Daar weet ze wel een duidelijk antwoord op: "In God".
Iedereen begint te lachen, maar de professor pareert dit gelach makkelijk met de vraag "Waar gelooft u dan in?"
De gehele zaal is stil.
"Ziet u, dat is precies het probleem"

Past het labeltje horror op Requiem? Eigenlijk niet. Het is een mooie film. Het tijdsbeeld van de jaren '70 is uitstekend in beeld gebracht en juist door geen gebruik te maken van special effects blijft Requiem een mooie film die ruimte biedt om weer eens ouderwets zelf na te denken.



Label: A-Film Releasedatum: 4 oktober 2007 Kijkwijzer:
Waardering film: - Waardering extra's: n.v.t