2023: al 186.000 migranten via Middellandse Zee naar Europa gekomen

Volgens het vluchtelingenagentschap van de VN zijn dit jaar tot nu toe zo'n 186.000 mensen via de Middellandse Zee in Europa aangekomen. Dit komt overeen met een stijging van 83 procent vergeleken met dezelfde periode vorig jaar, aldus de directeur van het UNHCR-kantoor in New York, Menikdiwela, uitlegde aan de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties.

Ruim 2.500 mensen kwamen om of raakten vermist  tijdens de oversteek van de Middellandse Zee. Dit komt overeen met een stijging van bijna 50 procent ten opzichte van het voorgaande jaar. De oversteek is niet het enige risico: ook de route over land naar Libië is uiterst gevaarlijk.

Het vluchtelingenkamp op het Griekse eiland Lesbos is een symbool geworden van de moeilijkheden waarmee het asielbeleid van de EU wordt geconfronteerd. Sinds juli 2023 komen daar nog steeds maandelijks meer dan 1300 mensen aan.

De sterke stijging van de migratieaantallen heeft de laatste tijd opnieuw tot spanningen binnen de EU geleid. Gisteren zijn de lidstaten het in principe eens geworden over een asielcrisisregeling. Daarin is bepaald dat mensen langer in kampen kunnen worden vastgehouden als er sprake is van een bijzonder sterke toename van het aantal vluchtelingen. De procedures van kinderen en hun gezinnen aan de buitengrenzen moeten prioriteit krijgen.

De verwachting is dat het besluit van de lidstaten de komende dagen zal volgen, waarna de lidstaten nog een akkoord moeten bereiken met het EU-Parlement en de Europese Commissie.

In Malta bespreken momenteel verschillende Zuid-Europese landen hoe het verder moet met het vluchtelingenbeleid. Naast vertegenwoordigers van negen mediterrane staten zullen ook EU-raadsvoorzitter Von der Leyen en Raadsvoorzitter Michel aan de bijeenkomst deelnemen. Het doel is om overeenstemming te bereiken over de wijze waarop in de toekomst met het grote aantal aankomende migranten moet worden omgegaan.

Aan de zijlijn van de bijeenkomst zal Von der Leyen opnieuw afzonderlijk vergaderen met de Franse president Macron en de Italiaanse premier Meloni. Volgensberichten gaat dit gesprek over de uitvoering van een door de voorzitter van de Commissie voorgesteld noodplan om de vluchtelingen beter te verdelen.

Speciale regels voor vluchtelingen uit Oekraïne
Verder hebben de EU-ministers van Binnenlandse Zaken in Brussel ook de speciale regels voor oorlogsvluchtelingen uit Oekraïne verlengd. Deze kunnen zonder problemen tot minstens maart 2025 in de EU verblijven. Spanje, dat momenteel het voorzitterschap van de EU-Raad bekleedt, zei dat de ruim vier miljoen mensen uit Oekraïne een veilige haven in de EU zullen blijven houden. De overeenkomst moet nog formeel worden bevestigd.

De EU activeerde deze speciale regels kort na het begin van de Russische agressieoorlog. Deze houden onder meer in dat vluchtelingen uit Oekraïne geen langdurige asielprocedure hoeven te doorlopen in de EU. Ze hebben ook onmiddellijk recht op sociale uitkeringen, onderwijs, huisvesting en een werkvergunning.