Nederland herdenkt slachtoffers oorlogen
Nederland staat zondag stil bij alle Nederlandse burgers en militairen die sinds het begin van de Tweede Wereldoorlog zijn omgekomen in oorlogen en bij vredesoperaties. Op verschillende plekken in het land worden herdenkingen gehouden. In sommige gevallen zijn daar leden van de koninklijke familie bij.
Zo zijn koning Willem-Alexander en koningin Máxima aanwezig bij de Nationale Dodenherdenking op de Dam in Amsterdam. Zij zullen daar de eerste krans leggen bij het Nationaal Monument. Prinses Margriet en Pieter van Vollenhoven zijn bij de dodenherdenking op militair ereveld Grebbeberg in Rhenen. Ook hun zoon prins Pieter-Christiaan is daar aanwezig.
Het ereveld is de laatste rustplaats van honderden Nederlandse militairen die in de meidagen van 1940 sneuvelden in de buurt van de Grebbeberg. Elk jaar worden er alle militairen herdacht die sinds 1940 waar ook ter wereld zijn omgekomen.
Na de herdenkingen worden in meerdere steden voorstellingen van Theater na de Dam gehouden. De voorstellingen gaan over de Tweede Wereldoorlog. De organisatie wil met muziek en theater voorkomen dat de dodenherdenking in de vergetelheid raakt en dat de herdenking na de twee minuten stilte doorgaat. Theater na de Dam vindt dit jaar voor de vijfde keer plaats. In Koninklijk Theater Carré in Amsterdam verzorgt actrice en zangeres Hadewych Minis het programma.
Zoals vrijwel elk jaar, bleef ook nu de discussie en ophef over 4 mei niet uit. Zo brachten het Centrum Informatie en Documentatie Israël, de Raad van Kerken en het Contactorgaan Moslims en Overheid in maart naar buiten dat zij vinden dat tijdens de dodenherdenking alleen de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog moeten worden herdacht.
Doordat op 4 mei alle oorlogsslachtoffers worden herdacht dreigt de boodschap van de Holocaust onder de sneeuwen, zeggen de organisaties. Bij Nederlandse burgers en militairen die na 1945 tijdens andere oorlogen of vredesoperaties zijn omgekomen zou voortaan op Veteranendag moeten worden stilgestaan. Het Nationale Comité 4 en 5 mei noemde het voorstel een 'belangrijk signaal' en zei het idee mee te nemen tijdens discussieavonden over de toekomst van de dodenherdenking.
Een ander signaal kwam van de Urker veteraan Klaas Mars. Hij is een landelijke petitie gestart om de dodenherdenking altijd op 4 mei te houden. In diverse gemeenten in de biblebelt, waaronder Urk, wordt de herdenking verplaatst als deze op zondag valt. Dat is dit jaar het geval. De gemeenten herdenken op zaterdag 3 mei de oorlogsslachtoffers. Mars hoopt veertigduizend handtekeningen te verzamelen om het onderwerp zo op de agenda van de Tweede Kamer te krijgen. Of hij dat gaat halen is nog maar de vraag: zaterdag stond de teller op ruim 1500.
In Hilversum ontstond dit jaar ook ophef over 4 mei. Niet zozeer vanwege de dodenherdenking zelf, maar vanwege een andere herdenking die ook op die datum is gepland. Het Platform Bewust Moslim organiseert zondag een evenement waarbij de 'etnische zuivering van Palestina' wordt herdacht. De herdenking van de zogenoemde schaduwholocaust zou eerst plaatsvinden in een lokale moskee, maar na overleg tussen de gemeente, politie, de moskee en de organisatie werd dat plan afgeblazen.
De gemeente Hilversum kreeg tientallen klachten over de herdenking. Veel mensen zijn verontwaardigd dat het evenement uitgerekend op 4 mei wordt georganiseerd. Burgemeester Pieter Broertjes sprak van een ongelukkige situatie. "Zowel wat betreft inhoud als timing." De organisatie maakte zaterdag bekend dat de herdenking vanwege 'alle druk vanuit de samenleving' niet openbaar is, maar alleen op uitnodiging is bij te wonen. De locatie wordt dan ook niet bekendgemaakt. Wel is de bijeenkomst live via internet te volgen.
