Eerlijk, Sociaal en Machtig
Vandaag in Plat Haags een gastoptreden van Grote Herman:
De wereld draait al decennia om geld. Zegt men. Heb ik tot voor kort ook gedacht. Misschien is het ook wel zo. “Het slijk der aarde”. Klinkt niet echt leuk. Begeerd en verguisd. Voortschrijdend inzicht is echter iets wat erg hoog in mijn persoonlijk vaandel staat. Als de feiten je visie inhalen moet je gewoon een vent zijn en bijstellen. Ik heb dat gedaan en ga dat nu met je delen. Dat zouden meer mensen moeten. Dat bijstellen dan hè.
Geld is slechts een middel, geen doel. Het doel wat de mensheid nekt is macht. Wat is macht? Macht is iets wat de één over de ander heeft in het belang van zowel die één als ook de ander. Althans, zo zou het moeten zijn.
Als we naar het dierenrijk kijken zien we dat elke kudde, elk nest, elke troep, elke roedel, elke school en elke vlucht een leider heeft waar de rest zich aan aanpast. Die dominante merrie met ballen, de leidende hengst, de koningin, het alfamannetje, de dikste vis en de vogel met de langste adem, kut of leuter.
Het mooiste voorbeeld vind ik de leider van een groep gorilla’s: de zilverrug. Zo’n beest is reuze slim, zwaar en sterk. Hij is ook niet voor niets naar het edelmetaal zilver vernoemd. Voor hem is het welzijn van de groep goud en hij is zilver. Hij zorgt voor de nodige veiligheid, een voedselrijke omgeving en de rest kan fijn spelen. Hij gebruikt zijn macht en misbruikt hem niet.
Bij de mens gold dit miljoenen jaren ook. Er was een leider die alles deed voor de groep en de rest nam genoegen met zijn of haar rol. Iedereen was happy. De leider zorgde voor het welzijn van iedereen.
Sinds eind achttiende eeuw begonnen dingen echter faliekant mis te gaan. In die tijd begonnen onzalige tendensen op te spelen waarin meer mensen macht zouden moeten hebben, terwijl macht juist aan zo weinigen besteed is. Het bleek een niet te stoppen onheil wat er zelfs toe leidde dat ook vrouwen macht verkregen.
Het gunstige effect wat tot deze vervloekte dagen in de macht schuilde werkte ineens ook niet meer. Zodra twee partijen macht over elkaar hebben is een gunstige, prettig gezellige, sociale en rendabele samenwerking niet meer mogelijk. Kijk simpelweg naar magneten. Dezelfde polen stoten elkaar af, terwijl min en plus elkaar aantrekken. Zelfs een wetenschap waar ik geen reet van snap bewijst mijn gelijk. Op zich merkwaardig, maar leuk meegenomen.
In het verleden werden onmachtige landen gewoon ingelijfd door machtige landen, wat vaak positieve gevolgen op de lange duur had voor die zwakkere landen. Nu mogen we het niet meer over zwakke landen hebben. Nee, dat zijn arme landen en die moeten we helpen. We voelen het als onze morele plicht de machtelozen macht te geven en de machtigen hun macht te ontnemen. Waarom doen we dat toch?
Vroeger was een politieagent een machtig persoon. Hij handhaafde de wet. Nu mag hij uitgescholden worden en wordt de politie welhaast vaker aangeklaagd dan verdachten. Onze politie is een tandeloze leeuw. Net als ons nationale voetbalelftal, waar de macht ook bij verschillende groepen ligt.
Vrouwen willen ook een machtige carrière waardoor hun kinderen door pedo’s opgevoed worden en hun mannen geremd worden in het groot en sterk maken van ons land. Mensen die geen hol snappen van bedrijfsvoering krijgen hier middels verplicht gestelde ondernemingsraden medezeggenschap in en elke dipstick mag iets roepen over politiek zonder het vermogen zich van tevoren objectief te verdiepen.
Kortom: door het delen van macht krijg je steeds meer mensjes die dingen moeten gaan doen of denken te moeten gaan doen waar ze gewoon niet goed in zijn of waartoe ze stomweg niet in staat zijn.
Waarom denken we nog steeds dat wij een zoogdier zijn dat in staat is zaken succesvol aan te vliegen, terwijl we ten eerste niet kunnen vliegen en terwijl, ten tweede, alle andere zoogdieren floreren binnen rollenpatronen die haaks op de onze staan?
Waarom denken we dat nog steeds, terwijl we onze eigen planeet kapotmaken en de ontevredenheid hand over hand toeneemt? Of neemt de ontevredenheid toe en de kwaliteit van Moeder Aarde af omdat wij zo goed bezig zijn?
Nog even terug naar het fraaie en harmonische dierenrijk. Binnen de gorillafamilies die de mensheid overleefd hebben kan elk jong goed doorvoed en tevreden spelen. Denken we nu echt dat dat ook zou lukken als de zilverrug de hele dag bezig zou zijn de jonkies van de crèche te halen en naar pianoles te brengen, terwijl mevrouw Gorilla eurocommissaris voor binnenaapse zaken is en volslagen doelloos in een malmström ligt te roeren?
De drie begrippen in de titel staan in hun huidige invulling symbool voor de teloorgang van het machtige zoogdier mens en de samensmelting van de eerste letters van elk begrip resulteert in het meest recente voorbeeld van de onomkeerbaarheid van diezelfde teloorgang.
Hoe het zou moeten zijn:
Eerlijk is als ieder mens zich bewust mag zijn van zijn of haar mogelijkheden én onmogelijkheden.
Sociaal is de balans tussen deze van zichzelf bewuste mensen.
Machtig is hij of zij die deze balans zonder eigenbelang herstelt.
