De NS is geschift!
Het is erg belangrijk dat de spoorwegen de veiligheid goed in acht nemen. Waarom? De remweg van een trein op volle snelheid bedraagt vele honderden meters, en het leed is niet te overzien wanneer twee treinen tegen elkaar aan rijden. Daarom worden hoge eisen gesteld. Aan de betrouwbaarheid van de seinen. Aan het onderhoud van de treinen en in het bijzonder de remmen. En aan het personeel. Een machinist moet aan een enorme berg eisen voldoen, en terecht.
Deze winter verloopt de treindienst chaotisch. Dat komt, in tegenstelling tot wat de NS en ProRail beweren, amper door het winterse weer: voor Hollandse begrippen is er sprake van gewoon winters weer, en niet meer dan dat. De ellende op het spoor heeft te maken met gebrekkig onderhoud. Aan wissels: allerlei trajecten raakten versperd doordat er wisselverwarmingen van een verkeerd type waren aangeschaft en de hele bliksemse bende bevroor en de treindienst stil viel. Aan treinen: de remmen van de meeste treinen werken met perslucht. De technische dienst van de NS had helaas luchtpompen aangeschaft die niet tegen sneeuw kunnen. Daardoor staan heel wat treinen kapot aan de kant, en vallen treindiensten uit en worden passagiers in de overgebleven treinstellen als haringen in een ton vervoerd. En wanneer de zaak in de war loopt, lukt het de actuele personeelsindelers (in jargon “de bijsturing”) niet meer om de juiste machinist nog bij de juiste trein te krijgen. Zowel spoorbeheerder ProRail met zijn bevroren wissels als vervoerder NS met zijn kapotte treinen, en de NS en ProRail samen met hun bijsturing, hebben de zaken absoluut onvoldoende voor mekaar. Ja, ook het aanschaffen van verkeerde spullen schaar ik maar even onder de noemer van gebrekkig onderhoud.
Tijdens een van die chaotische dagen stond op het station van Amsterdam in de ochtendspits al meer dan een uur een trein te wachten. Tot de nok gevuld met passagiers die naar Utrecht moesten. De machinist was ergens anders gestrand, en kon zijn trein niet bereiken. Gelukkig heeft de onderhoudsafdeling van de NS ook machinisten. Ik noem die in gewone-mensentaal maar even “onderhoudsmachinisten”. Die brengen de lege treinen van en naar de werkplaats, maar sommige “onderhoudsmachinisten” hebben een ‘Volledige Bevoegdheid’. Die kunnen alles wat een gewone machinist bij de NS ook kan, leggen regelmatig een bekwaamheidstest af en kennen onze spoorlijnen op hun duimpje. Ze besturen ook treinen door het hele land. Bijvoorbeeld een trein die in Amsterdam is gerepareerd, maar de volgende dag in Zwolle klaar moet staan voor de dienst. Nou ja, zo’n onderhoudsmachinist was toevallig op het station van Amsterdam, en bood aan, die trein naar Utrecht te rijden. Hij overlegde dat met het seinhuis, hij scharrelde twee conducteurs op, kreeg letterlijk en figuurlijk groen licht en bracht de trein met aan boord vele honderden vertraagde maar ook opgeluchte forenzen van Amsterdam naar Utrecht.
Deze man zit nu geschorst thuis. Want hij werkte voor de technische dienst, en dan mag je geen reizigers vervoeren. Hij had de veiligheid in gevaar gebracht, zo stelde de NS. Een gotspe. Nood breekt wet, dunkt me. Wanneer de NS-Reizigers niet in staat is om ook maar een enigszins fatsoenlijk vervoer te bieden, dan moet dat bedrijf alle hulp aannemen. Dus ook van een prima gekwalificeerde machinist van NS-Techniek (in vakjargon “NedTrain”). Het feit dat die machinist normaal met lege treinen rijdt, en nu passagiers aan boord had, heeft op geen enkele wijze de spoorwegveiligheid in gevaar gebracht. Zijn werk bestaat uit in de eerste plaats niet voorbij rode seinen te rijden, zodat hij niet tegen een andere trein botst, en in de tweede plaats niet harder te rijden dan de borden langs de baan aangaven, zodat hij nergens uit de bocht vliegt. De “onderhoudsmachinist” in kwestie is gewoon een vakman, die de klus prima heeft geklaard. Want voor het goed uitvoeren van dat kunstje maakt het niet uit of je nou wel of geen passagiers in je trein hebt zitten.
Gemiste kans trouwens voor de NS. Ze hadden heel positief het nieuws kunnen halen met de mededeling “NS zet extra machinisten in om reizigers uit de brand te helpen”. Maar nee hoor…
En laat duidelijk zijn: de veiligheid moet gewaarborgd zijn. Dus wanneer de kantinedame van de NedTrain-werkplaats in Haarlem een trein had bestuurd “omdat ze ook bij het spoor werkt”, dan was er terecht herrie geschopt, nog los van het feit dat ze die trein waarschijnlijk niet eens aan de praat had gekregen. Maar de schandalige manier waarop de NS de “onderhoudsmachinist” in dit verhaal aan de schandpaal heeft genageld is beschamend. Bedroevend. Bij een bedrijf dat wél fatsoenlijk wordt geleid, had deze man wellicht een uitbrander gekregen wegens het overtreden van de regels, maar had de manier waarop hij voor de klanten was opgekomen de doorslag gegeven. Maar niet bij de NS. Daar wordt de betrokkene gewoon geschorst. Want de NS ís geen fatsoenlijk geleid bedrijf.
