Mens, zeur niet zo
Engels is toch een fijne taal, met nogal wat meer woorden dan wij hebben. Voorbeeldje? Hoe vertaal je understatement? Onderdrijving? Bestaat niet, maar ik ga onderdrijven, gewoon door niet alles te vertellen. Wat er wel op papier komt is overigens ruim voldoende. Ik ken iemand…
Toen ze werd geboren was het allemaal niet in orde. Ze verbleef een paar maanden in het ziekenhuis en kreeg een heel rijtje bloedtransfusies. Met de toenmalige kennis van de hematologie is het een wonder dat ze na die exercities nog steeds leefde. Naar verluidt kreeg ze haar laatste, geslaagde transfusie met bloed van de toenmalige burgemeester van Utrecht. Na die maanden woog ze slechts vijf pond, nogal een pierig wezentje dus, maar wel een vechtjas par excellence. Na een aantal maanden voor herstel bij twee ongetrouwde tantes te hebben doorgebracht kwam ze eindelijk thuis, bijna een jaar oud. Bindingsproblemen? Kom zeg, die zijn van veel latere datum, daar kunnen we slechts naar raden. Een idee daarover heb ik natuurlijk wel.
Ze was een jaar of vijftien toen ze psoriasis kreeg, wat vrijwel meteen tot gevolg had dat haar weelderige haardos grotendeels verdween om niet meer terug te komen. Weer een paar jaar later werden haar neus- en keelamandelen verwijderd. Korte tijd later klaagde haar oudere zus over buikpijn. Het bleek dat zij zelf ook die klacht had. Zus bleek een chronische blindedarmontsteking te hebben, zij een acute. Meteen ingrijpen dus.
Ze ging in de verpleging werken. In die tijd waren er geen tilhulpen, met als gevolg dat vrijwel iedere verpleegster over haar rug klaagde. Het was gewoon veel te zwaar, maar een zere rug hoorde dus bij het vak. Bij haar ging het iets verder, want ze bleek drie hernia’s te hebben in de onderste drie tussenwervelschijven. Dus een operatie. Daarna een paar keer een gipscorset, om de boel de broodnodige steun en rust te geven. Ik wens niemand zo’n ding toe, want na een poosje begint het onder het corset te jeuken. Prima manier om stapelgek te worden.
Een goeie twintig jaar later speelde de onderste tussenwervelschijf weer op, dus weer een operatie. Wat kwam er tussendoor en erna? Afgezien van de voortdurende strijd tegen de psoriasis een galblaas die eruit moest wegens galstenen. En bij de laatste kinderen een heel gemene rhesustoestand, waarbij de foetus bloed kreeg toegediend in de baarmoeder. Zonder verdoving met een lange naald door mama’s buikwand in de navelstreng. Dat is acht keer gebeurd, in het Academisch Ziekenhuis in Leiden. Gevolgd door twee keer een keizersnede, de laatste echt kantjeboord.
Zijn we er al? Kom zeg, we hebben een tennisarm en schildklierproblemen die alleen kunnen worden opgelost door het ding helemaal stil te leggen en dan met medicatie weer op het juiste tempo te krijgen. En tot slot de ziekte van Graves. Net als psoriasis een auto-immuunziekte. Belangrijkste symptoom en meteen het meest enge is dat de oogspieren zwellen en de oogzenuw te weinig ruimte laten. Niet behandelen geeft blindheid. Dus drie dagen naar het ziekenhuis en drie keer een enorme dosis Prednison per infuus naar binnen om de zwelling op te heffen. Gevolgd door operaties aan beide ogen, waarbij de onderste oogspier wordt losgesneden en een paar millimeter verder weer vastgezet. Ging goed, ze kon weer kijken met twee nieuwe brillen die overigens niet vergoed worden. Tot een maand geleden geen klachten meer, maar nu begint een van haar ogen weer vervelend te doen. Ze is er dus nog niet. Laatste bericht, van hedenmorgen: met haar ogen is niks mis, maar de oogleden staan te ver open, wat droge ogen en irritatie tot gevolg heeft. Effe opereren onder plaatselijke verdoving. Heeft ze dat ook weer gehad.
Wat heb ik overgeslagen? O ja, fibrillaties van haar hart, het sloeg een paar keer hevig op hol; maar dat bleek door haar schildklier te komen. En met haar rug is het niet fijn; ze moet zeer regelmatig naar de chiropractor om de boel aan de gang te houden. En er zal me nog wel het een en ander zijn ontschoten, maar het beeld is redelijk compleet. Wij zeggen altijd dat ze verkeerd in elkaar is gezet.
Medisch wrak? De hele dag klagen en krukken? De realiteit is een ietsepietsie anders. Grote familie met veel kinderen, schoonkinderen en kleinkinderen. Verpleegthuishulp als bijbaantje want thuis is er toch niet zoveel te doen en het is zo leuk om anderen te helpen. Commissies, koffie schenken in het verzorgingshuis, tot voor kort de derdewereldwinkel, ouderraad, ANBO, noem maar op. Eigen auto, want verplaatsen moet je geregeld. Humeur? Ze ligt geregeld in het tapijt te happen. En ze geniet, van heel veel dingen en vooral dingetjes, want die zijn er veel meer dan dingen. Geregeld wordt er gemopperd over de drukte, maar iedere kik die iemand geeft wordt gevolgd door een handje hulp, razendsnel en goed, want ja, je laat toch niemand stikken? En dan is ’s avonds om half elf de pap helemaal op. Nachtje slapen, en om zes uur weer op, werkt meestal goed. De kwalen komen ook geregeld langs, maar eigenlijk is daar niet al te veel tijd voor. Ze ziet wel, morgen is het vast weer wat beter. Toon Kortooms zei van zo iemand: die wordt driehonderd en moet worden doodgeknuppeld. Ze is pas bijna zestig en de stormwind die zij belichaamt zal nog wel een decennium of wat tekeer gaan.
Ik hoef niet te zeggen dat heeeeeeel veel mensen een standbeeld van een meter of dertig hoog in hun hart hebben opgericht, voor haar, en helemaal terecht. Hoe het leven met haar is en dat ze affentoe knap krengerig kan zijn weet ik heel precies, want ze is al ruim zesendertig jaar mijn vrouw.
En dan duikt ze in een website van lijders aan een van haar ziekten. En is hoorbaar verbaasd over het feit dat zo veel mensen hun leven helemaal laten beheersen door hun ziekte. Zij heeft de oplossing, zegt ze. Een heel druk en vol leven hebben. En naar beneden kijken, dan zie je hele legers mensen die het in wezen nog veel beroerder hebben.
Ik heb geen weerwoord. U?
