Informatieversnelling: 'onze cultuur verdampt' (Alan Moore)

Alan Moore, de excentrieke Britse schrijver van fameuze graphic novels zoals Watchmen en V for Vendetta (je weet wel, van dat beroemde masker) heeft een nogal aparte kijk op kunst, wetenschap, religie en cultuur. Een opvallende zienswijze van hem gaat over magie: kunstenaars zijn magiërs of sjamanen, die met woorden (of 'spreuken', beelden of klanken) veranderingen in het bewustzijn teweegbrengen.

In 2003 zei Moore dat de menselijke cultuur rond 2015 in 'stoom' zou veranderen. Dat leidde hij af uit de hoeveelheid tijd die het kost om de hoeveelheid informatie te verdubbelen. Nu is zijn definitie van informatie-eenheid weliswaar nogal simplistisch: een eenheid staat gelijk aan een 'uitvinding' (waarbij relaties tussen uitvindingen worden genegeerd).

The Mindscape of Alan MooreAan de hand daarvan stelt Moore dat de eerste informatieperiode van ongeveer 50.000 jaar voor Christus tot het jaar 1 duurde. De volgende periode zou 1500 jaar in beslag hebben genomen, en vervolgens gaat het steeds sneller. Tussen 1960 en 1970 zou de hoeveelheid informatie zijn verdubbeld, en aan het begin van deze eeuw zou dit nog maar achttien maanden in beslag hebben genomen. En rond 2015 zou informatie iedere duizendste van een seconde in omvang verdubbelen.

"Dus vanaf dat punt hebben we iedere duizendste van een seconde meer informatie vergaard dan in de gehele voorgaande geschiedenis van de wereld. Dan is er wat mij betreft geen pijl meer op te trekken. Ik kan me het soort cultuur niet voorstellen dat er vanaf dat kookpunt zal zijn. Ik denk dat er dan sprake is van een volstrekt andere toestand. Voorbij het kookpunt gaan we van een vloeibare cultuur naar eentje van stoom."

Het interessante is dat Alan Moore zijn uitspraken voor de opkomst van de sociale media deed. De verifieerbaarheid van deze en andere van zijn uitspraken laat toegegeven te wensen over: vermoedelijk draait de wereld van de menselijke cultuur voorlopig gewoon haar gangetje. Toch is er meer dan genoeg boeiende stof tot nadenken te vinden in onderstaande, deels Nederlandse documentaire: The Mindscape of Alan Moore (bovenstaande vanaf ongeveer 54.40 minuten).