Canon: De Romeinse Limes
Aan de periferie van EuropaLaten we deze blog maar beginnen met een uitleg van de titel. Het woord periferie is bij niet zo heel veel mensen bekend, maar betekent “buitenkant”, kortom “Aan de buitenkant van Europa”. Je zou denken dat een canon voor het Nederlandse onderwijs op zijn minst makkelijkere woorden zou gebruiken, maar je kunt ook niet alles verwachten natuurlijk.
Nederland is niet altijd Nederland geweest. Het heeft tal van namen gehad en heeft bij tal van gebieden gehoord. Maar zo’n 4500 voor Christus was het gebied wat wij nu Nederland noemen al bewoond door agrarische samenlevingen en zo rond het jaar 0 is Nederland het een grensgebied van het grote Romeinse rijk. Pas vanaf 1590 wordt Nederland op de kaart enigszins herkenbaar en nog wat later begint het echt de vorm te krijgen die het nu heeft.
Dit thema is ingedeeld in drie onderwerpen; de Romeinse Limes, Karel de Grote en Karel V. Vandaag behandelen we de de Romeinse Limes.
De Romeinse Limes (47-ca. 400)
Zo’n tweeduizend jaar geleden waren grote delen van Europa in de handen van de toen machtige Romeinen. Nederland lag niet helemaal in handen van de Romeinen en dat kwam door één enkel ding, de Romeinen kwamen maar niet over de Rijn heen. Natuurlijk hadden ze boten en bruggen, maar de noordelijke bewoners van Nederland, de Germanen, Kelten, Friezen en Cananefaten waren niet zo gediend van de Romeinen en dus kwamen de Romeinen niet over de Rijn heen. De grens van het Romeinse rijk (de Romeinse Limes) liep van Nijmegen via Utrecht en Alphen aan de Rijn naar Katwijk waar de Rijn in de zee uitmondt. In deze steden en andere plaatsen aan of langs de Rijn zijn nog archeologische vondsten gedaan en in menig museum of zelfs nog in de openlucht te bewoneren zoals bij Woerden, Leiden en Nijmegen.
De Romeinen hebben veel veranderd in Nederland, ze zorgden voor een goede wegenstructuur (zie ook het plaatje) en allerlei vernieuwingen zoals bijvoorbeeld geld.
De aanvallen kwamen niet alleen vanuit het noorden. In het zuiden woonden de Bataven die dienden in het Romeinse leger en handelden in vrede met de Romeinen, maar in 69 na Christus kwamen zijn in opstand tegen de Romeinen, helaas voor de Bataven wonnen de Romeinen.
In de vierde eeuw begonnen de noordelingen, en dan met name de Germanen, steeds vaker aan te vallen en de Romeinen trokken zich steeds verder weg. Uiteindelijk zou het machtige rijk vallen en had Nederland geen last meer van Romeinen.
