Smart As

Het was een gigantische hit aan het begin van dit millennium, maar het lijkt een beetje te zijn verdwenen. Breintrainingspellen. Toen Dr. Kawashima ermee naar Nintendo’s DS kwam leek er een golf van slimmigheid over de wereld te varen. Sony wil het genre nu nieuw leven inblazen en brengt met Smart As een spel naar PlayStation Vita dat je nog slimmer moet maken dan je (uiteraard) al bent.


In Smart As draait alles om het verbeteren van je hersenen. Het is dan ook niet echt een spel, maar meer een trainer. In vier onderdelen krijg je uitdagingen voor je kiezen waarbij je verschillende hersenfuncties moet gebruiken. Alle puzzels, bij gebrek aan een beter woord noem ik ze maar zo, zijn onderverdeeld in de categorieën rekenen, taal, logica en observatie. Elk onderdeel kent weer een vijftal verschillende puzzels die hetzelfde deel van je hersenen stimuleren.

Zo heb je bijvoorbeeld een onderdeel binnen rekenen waarbij je twee rijen aan getallen hebt in verschillende vormen zoals breuken, decimalen en percentages. Je moet dan zo snel mogelijk in het midden aangeven of het getal in de linkerrij groter, gelijk of kleiner is dan dat in de rechterrij. Eén die ik persoonlijk erg leuk en uitdagend vind is te vinden binnen het onderdeel observatie. Hierbij krijg je in steeds sneller tempo vier of vijf objecten te zien gedurende een paar seconden. Daarna zie je een uitstalling van ongeveer vijftien objecten waarbij je moet aantikken welke je net hebt gezien. Hoe beter je de puzzels voltooit hoe meer sterren je verdient voor dat onderdeel met een maximum van drie.

Elk hoofdonderdeel van Smart As kent één puzzel die je kunt spelen. De overige vier zijn vergrendeld. Deze kun je op twee manieren vrijspelen. Of door de vrijgespeelde puzzel op de hoogste moeilijkheidsgraad uit te spelen met drie sterren of door elke dag de daily challenge te doen. De puzzels hebben drie moeilijkheidsniveaus, waarbij je het volgende niveau vrijspeelt als je de vorige op drie sterren uitspeelt. In de daily challenge krijg je in elke categorie een puzzel te spelen. Aan het eind bepaalt het spel hoe goed je de categorieën beheerst en krijg je in de vorm een hersenpercentage te zien hoe goed je brein werkt.

Naast het feit dat je voornamelijk tegen jezelf speelt heeft Smart As ook een online functionaliteit. Deze geeft naast een referentiekader voor je eigen intelligentie ook nog een soort competitie-element mee. Via de near-functionaliteit van de Vita kun je jezelf namelijk vergelijken met spelers bij jou uit de buurt. Zo kun je zien wie de slimste is in een bepaalde puzzel en welke score je moet halen om deze persoon te verslaan. Ook kun je een near challenge neerzetten. Hierdoor krijgen andere spelers in jouw omgeving te zien welke score jij hebt gehaald en kunnen ze hun best doen om deze te verbeteren.

Naast het overduidelijke onderwijzende element heeft Smart As ook een klein humoristisch stukje in zich. Het spel heeft door alles heen een voice-over in de vorm van de stem van John Cleese. Of de beste man echt zelf het spel heeft ingesproken weet ik niet zeker, maar anders hebben de makers een perfecte stemgelijkenis gevonden. In alle gesproken tekst zitten de bekende Britse, Monty Python-achtige grapjes verwerkt.

Nu ben ik wel iemand die graag mag puzzelen, dus spellen als Smart As kunnen mij vaak al snel bekoren. Toch zit er één gigantisch groot nadeel aan het spel. De taal. Er is namelijk geen enkele taaloptie te vinden. Je zult de Engelse taal dus echt heel goed moeten beheersen. Bij de uitleg van de puzzels kun je nog wel met een beetje steenkolenengels wegkomen, maar met de taalpuzzels zul je zonder kennis van de taal volledig vastlopen. Het enige voordeel is dat je wel altijd van de John Cleese-grapjes kunt genieten, simpelweg omdat je niet per ongeluk een ander taal kunt instellen. Mocht je dus het idee hebben om Smart As voor de ontwikkeling van je kinderen aan te schaffen, dan kom je van een heel koude kermis thuis.

Conclusie
Smart As is een heel leuk intelligentiespel geworden. Het ziet er gelikt uit en de puzzels zijn niet alleen innovatief, maar ook nog eens van een moeilijkheidsniveau waarbij je meer dan eens de neiging moet onderdrukken om je Vita tegen de muur te gooien. Toch kan ik mij niet voorstellen dat het spel grote verkoopaantallen zal realiseren. De enkel Engelse taaloptie zal veel mensen weerhouden dit spel te kopen. Hadden de makers hier wat meer tijd aan besteed dan had Smart As zeker een spel geweest dat iedereen op zijn Vita had moeten hebben.

Smart As is exclusief beschikbaar op PlayStation Vita.