Wat zit er achter het iPhone-verbod in China?

Apple is rechtstreeks betrokken bij de machtsstrijd tussen China en de VS. Chinese overheidsmedewerkers mogen geen iPhones meer gebruiken, Apple verliest 200 miljard aan marktwaarde. Wat kunnen de gevolgen zijn?

Zoals verschillende mediakanalen, waaronder de Wall Street Journal, consequent melden, hebben de Chinese autoriteiten, instellingen en staatsbedrijven hun werknemers verboden de iPhone voor hun werk te gebruiken. Volgens de Financial Times hebben werknemers van een breed scala aan staatsbedrijven – van kerncentrales tot ziekenhuizen – de afgelopen weken te horen gekregen dat ze de smartphone van de Californische fabrikant niet meer mee mogen nemen naar hun werk. Dergelijke regelingen zouden bij sommige Chinese ministeries al langer bestaan. 

China is na de VS de grootste markt 
De berichten brachten Apple-aandeelhouders in razernij. De aandelen van het bedrijf verloren binnen twee dagen ongeveer zeven procent. Op een gegeven moment was ongeveer 200 miljard dollar aan aandelenmarktwaarde vernietigd.

De gevolgen voor Apple kunnen drastisch zijn. "Een verbod op alle overheidswerknemers zou de iPhone-verkoop in China met wel vijf procent kunnen verminderen", aldus Toni Sacconaghi, technologieanalist bij Bernstein. De grotere bedreiging voor Apple is echter dat de verboden ook aan de burgers als geheel het signaal geven dat ze nu smartphones van Chinese bedrijven moeten gebruiken.

Na de VS is China de tweede belangrijkste markt voor Apple - en de iPhone blijft het belangrijkste product van het bedrijf. Het Amerikaanse bedrijf behaalde in het derde kwartaal een wereldwijde omzet van $39,7 miljard. China nam hiervan 15,8 miljard dollar voor zijn rekening.

Apple-baas Tim Cook rapporteerde onlangs een omzetstijging met dubbele cijfers in China - in een krimpende smartphonemarkt daar. Nooit eerder zijn zoveel gebruikers overgestapt op de iPhone als in het afgelopen kwartaal.

Escalerend geschil over technologie
Nu lijkt het bedrijf verwikkeld te zijn in het machts- en technologieconflict tussen China en de Verenigde Staten. Volgens berichtgeving had de Chinese regering in Peking haar centrale administratie in 2022 al opgedragen om IT-apparatuur van buitenlandse fabrikanten over te zetten naar computers 'Made in China'.

Op hun beurt voerden de VS eind vorig jaar exportcontroles in om voor China de mogelijkheden te beperken om hoogwaardige computerchips te kopen en/of te produceren die voor militaire toepassingen zouden kunnen worden gebruikt.

Uit bezorgdheid over spionage voor de regering in Peking hebben de Amerikaanse autoriteiten ook Chinese apps op mobiele telefoons van bedrijven en Chinese producten op belangrijke technische systemen verboden. Het videoplatform TikTok en telecomleverancier Huawei werden door deze maatregelen getroffen.

Apple wil onafhankelijker worden van China
Ondertussen probeert Apple al een tijdje minder afhankelijk te worden van China als productielocatie. Vooral de knelpunten in de levering tijdens de coronapandemie legden druk op het bedrijf en lieten zien hoe afhankelijk ze zijn van de Volksrepubliek. Apple verschuift nu steeds meer de productie van de iPhone naar India.

In het voorjaar meldde de omroep Bloomberg TV dat Apple vorig jaar zijn iPhone-productie in India had verdrievoudigd en daar smartphones produceerde ter waarde van 6,35 miljard euro. In april werd in Mumbai de eerste Apple Store van India geopend, een paar dagen later gevolgd door een winkel in New Delhi.

Ook Apple's iMac-computers en MacBook-laptops worden steeds vaker elders gebouwd. De productie vindt nu steeds meer plaats in Thailand en Vietnam.

‘Technologieoorlog zal waarschijnlijk escaleren’
De Chinese technologiebedrijven proberen ook op technologisch vlak hun concurrenten uit de VS in te halen als het gaat om producten voor eindgebruikers. De mobiele telefoonfabrikant Huawei heeft zojuist zijn nieuwe smartphone Mate 60 Pro gepresenteerd. Het werkt vermoedelijk met een krachtige 5G-chip. De VS hadden deze chips en de technologieën die de productie van krachtige chips mogelijk maken echter goedgekeurd.

Marktwaarnemers zoals analisten van de Jefferies Bank gaan ervan uit dat “de technologieoorlog tussen de VS en China nu waarschijnlijk zal escaleren”. Dit zou de geopolitieke spanningen tussen de twee landen verder doen oplopen. En hoe reageren Chinese smartphonekopers? Volgende week, op 12 september, zal Apple naar verwachting zijn nieuwe iPhone 15 onthullen.