OM claimt successen met beschermde getuigen

Het Openbaar Ministerie weet de laatste jaren steeds vaker criminaliteit op te lossen met hulp van beschermde getuigen in plaats van gebruik te maken van bijvoorbeeld telefoontaps of observaties. Dat zegt officier van justitie Marjolein Verwiel, verantwoordelijk voor het Team Getuigen Bescherming (TGB) van de politie, maandag in NRC Handelsblad.

Het OM heeft sinds 1995 met ongeveer 150 beschermde getuigen gewerkt, schrijft de krant. Grote strafzaken waarin wordt gewerkt met beschermde getuigen verliepen de afgelopen tijd echter niet altijd even soepel.

Zo legde de rechtbank in Rotterdam begin deze maand veel lagere straffen op dan geëist in een grote afpersingszaak waarin onder anderen voormalig Hells Angel Harry S. terechtstond, onder meer omdat er tijdens zittingen onvoldoende gelegenheid was een beschermde getuige te horen. S. kreeg uiteindelijk zes maanden cel opgelegd, terwijl zeven jaar tegen hem was geëist.

De Rotterdamse rechtbank wil daarom de rechter-commissaris een belangrijkere rol geven in het getuigenbeschermingsprogramma. Verwiel is er echter geen voorstander van als de rechter-commissaris het programma gaat leiden of gaat bemiddelen. De meeste beschermde getuigen zouden probleemloos verklaringen afleggen in de rechtszaal. De gevallen waarin het misgaat, worden volgens haar enorm opgeblazen door de media.

De officier van justitie denkt echter wel dat de rechter-commissaris afspraken die met getuigen worden gemaakt kan toetsen, zodat de rechtbank kan beoordelen of deze rechtmatig zijn. Advocaten kunnen op die manier tijdens een strafzaak ook niet steeds de vraag stellen of een getuige niet is 'gekocht' door het OM. Ook kan het voor een getuige lastiger worden gemaakte afspraken opnieuw ter discussie te stellen. Voor zo'n regeling is wel een wetswijziging nodig, aldus Verwiel.

Ook wil Verwiel graag dat er meer dwangmiddelen komen die kunnen worden gebruikt als een getuige zijn verplichting om te getuigen niet nakomt. Een weigerende getuige die inmiddels in het buitenland verblijft, kan bijvoorbeeld niet worden aangehouden. "Een wetswijziging kan ons in staat stellen iets meer druk op te bouwen. Een weigerachtige getuige opsluiten kan heel nuttig zijn en bovendien is hij heel veilig achter de tralies."