Compositiefoto op basis van DNA-materiaal

Met voldoende genetisch materiaal zijn iemands gelaatstrekken redelijk goed te reconstrueren, zo meldt de Katholieke Universiteit van Leuven (KU-Leuven). Dit opent natuurlijk perspectieven voor politie en justitie, maar ook voor de geneeskunde. Het onderzoek met een sterke vertegenwoordiging van de Belgische universiteit trok zelfs de aandacht van het nieuwsmagazine Time en Nature.

Driedimensionale compositiefoto's van misdadigers die je nog nooit in het echt gezien hebt: dat zou de politie het speurwerk in heel wat zaken flink kunnen vergemakkelijken. Om nog maar te zwijgen over de mogelijkheden in combinatie met een 3D-printer.

De onderzoekers wisten 20 genen aan te wijzen die invloed hebben op de gezichtsvormen. De genetische informatie werd vervolgens getoetst aan 3D-foto's van een testgroep van 600 vrijwilligers. 'Op de 3D-foto's van die vrijwilligers hebben we een rasterpatroon met 7.000 meetpunten aangebracht. Dat maakt uiteraard een veel nauwkeuriger beschrijving van de gelaatsvorm mogelijk dan de negen meetpunten die tot nu toe meestal gebruikt werden', klinkt het in de Campuskrant van de KU-Leuven.

De DNA-informatie en de nauwkeurige gezichtsmetingen verwerkten de onderzoekers samen met gegevens over het geslacht en de genomische afkomst van de proefpersonen in een programma, waardoor uiteindelijk een virtuele reconstructie of 'voorspelling' van het gelaat mogelijk wordt. 'Die komt, zo leren de eerste ervaringen, heel goed in de buurt van het echte gezicht', zegt de Belgische postdoctorale onderzoeker Peter Claes van de Afdeling Beeld- en Spraakverwerking .

'De toepassingen voor bijvoorbeeld misdaadbestrijding zijn legio', vertelt Claes verder. 'Zo zou je bijvoorbeeld de duizenden voorbijgangers op een beveiligingscamera kunnen verbinden met DNA dat je op de plaats van een misdaad gevonden hebt. Je kunt de politie helpen om zoekprofielen te vernauwen.' Maar er zijn ook toepassingen denkbaar voor het stellen van medische diagnoses - 'Wat is de genetische problematiek van iemand met deze specifieke gelaatstrekken?' - en voor antropologisch onderzoek - 'Je zou op zoek kunnen gaan naar het uiterlijk van onze verre voorouders.'

De onderzoeker waarschuwt wel niet te voorbarig te zijn. 'We zijn echt nog niet toe aan een gegarandeerd juiste en volledige voorspelling van het gelaat, op basis van bijvoorbeeld een speekselstaaltje. Wat we aangetoond hebben is dat het kan en dat de resultaten duidelijk in de goede richting gaan.' De techniek wordt nu volop geperfectioneerd en uitgebouwd. Toepassingen in de praktijk kunnen daarom nog zeker een paar jaar op zich laten wachten.