Filmdeskundigen verdeeld over Filmfestival Utrecht
Nederlandse filmdeskundigen hebben wel wat aantekeningen bij het Nederlands Film Festival. Ze zijn zeer positief over het grootste Nederlandse filmfestival, maar zien wel ruimte voor verbetering. "Een probleem is dat de jury nu uit een kleine groep bestaat, waardoor de toekenning van de Gouden Kalveren afhankelijk is van slechts een paar meningen", zegt Jorien Scholten van Stichting Filmonderzoek tegen Novum Nieuws.
"We zouden beter naar het systeem van de Amerikaanse Academy kunnen gaan", zegt Scholten over de organisatie achter de Oscars. "Die bestaat uit duizenden leden, veelal uit Oscarwinnaars uit voorgaande jaren." De Gouden Kalveren zijn de belangrijkste filmprijzen van Nederland. Meerdere filmcarrières zijn gelanceerd door winst van een of meer van de gouden beeldjes.
Het NFF is echter niet alleen cruciaal voor acteurs in Nederland. Het Utrechtse festival is ook een essentieel evenement voor filmmakers. "Nederlandse filmmakers krijgen hun waardevolste informatie over nieuwe projecten en aanstormend acteertalent altijd via filmfestivals", zegt professor Annie van den Oever van de Rijksuniversiteit Groningen.
"Dat geldt overigens voor alle filmmakers, ook voor Spielberg en Tarantino", gaat Van den Oever verder. Volgens haar zijn Nederlandse filmfestivals, en het NFF in het bijzonder, ook essentieel voor de distributie en verkoop van Nederlandse films. "De hele filmbranche komt daar bij elkaar om zaken te doen. Daar ziet het publiek doorgaans weinig van."
Het NFF doet elk jaar zijn best veel Nederlandse filmproducties op het festival in première te laten gaan. Zo wordt het grootst mogelijke publiek naar het festival gelokt. Scholten, onderzoeker bij Stichting Filmonderzoek, is daar echter tamelijk kritisch over. Mede van haar hand verscheen eerder deze week een onderzoek waarin wordt gesteld dat het Nederlandse filmpubliek het juist zou waarderen als Nederlandse films wat beter werden gespreid.
"Het NFF heeft natuurlijk baat bij zo veel mogelijk primeurs", zegt Scholten. "Maar Nederlandse films moeten niet met elkaar concurreren. Het publiek gaat al niet vaak naar de bioscoop, en op deze manier verlies je publiek." Ook films die pas weken na het NFF landelijk in première gaan, zitten zo nog in het vaarwater van op het festival gelanceerde films, vindt zij.
Karel Dibbets, filmhistoricus en vroeger werkzaam aan de Universiteit van Amsterdam, ziet dat het NFF aan populariteit wint, maar vindt dat er nog een te groot onderscheid bestaat tussen film en televisie. "Het is daar vaak haat en nijd. Filmmakers kijken vaak neer op tv-makers."
Dat is onterecht, vindt Dibbets. "Film wordt geïnspireerd door televisie, niet andersom. Kijk maar naar de budgetten en de hoeveelheid producties per jaar. Die zijn vele malen groter bij tv dan bij film."
Alle door Novum ondervraagde deskundigen zijn het echter eens over de enorme waarde die het NFF heeft voor de Nederlandse film in het buitenland. "Ieder land kent het Gouden Kalf", zegt Scholten. "Dat is een enorme verdienste en mogelijkheid voor de Nederlandse filmindustrie."
"Je moet de pers zover krijgen dat massaal over deze films wordt geschreven", zegt Van den Oever. "Dat gaat nu eenmaal het best met een grote prijzenshow, en daarmee kom je dan ook het best in het buitenland over het voetlicht."
"Met name door het Gouden Kalf worden de Nederlandse films in de kijker van het Nederlandse publiek gebracht", zegt Dibbets. "Hoewel ik betwijfel of zo'n prijs ook werkelijk een carrière lanceert. Het is toch meer een ereteken."
De Gouden Kalveren werden de afgelopen avond uitgereikt en vormen het slot van het NFF. Actrice Anna Drijver nam de presentatie op zich.
Filmdeskundigen verdeeld over Filmfestival Utrecht (Foto: Novum)