Twee geloven op één kussen

De aanslag op Charlie Hebdo door de gebroeders Kouachi zou wel eens grotere gevolgen kunnen hebben dan ze zelf hebben vermoed en ook dan ze zelf hebben gewild.
Abbas en Netanyahu hebben samen deelgenomen aan de mars ter nagedachtenis van de slachtoffers van de terreuracties in Parijs.

Tot nu toe is er in de geschiedenis al veel ellende geweest die door religies werd veroorzaakt.
Jezus predikte om je vijanden lief te hebben en Mohammed zei dat liefde zijn fundament was. Maar in de praktijk kwam daar tot nu toe maar bar weinig terecht.

En het zijn niet alleen de moslims en joden die niet echt van elkaar houden. De rooms-katholieken en protestanten zijn ook nooit vrienden van elkaar geweest.
Nog niet eens zo lang geleden konden ze elkaars bloed wel drinken. In mijn jeugd was dat nog zo bijvoorbeeld. Mijn ouders waren hervormd en mijn vader was gereformeerd opgegroeid en had een pesthekel aan de roomsen. Daar zat hij nogal eens op te schelden. Vooral als de KVP in de regering zat. En of ik maar nooit met een rooms-katholiek meisje thuis zou komen, 'want', zei mijn moeder altijd, 'twee geloven op één kussen, daar slaapt de duivel tussen.'

Laat ik nou al vierenveertig jaar getrouwd zijn met een rooms-katholiek meisje. Ik keek in die tijd totaal niet wat voor een geloof een meisje had, want ik was in mijn jeugd maar in één vraag geïnteresseerd: doet ze het of doet ze het niet? Het geloof was totaal niet belangrijk voor me en nu ook nog niet trouwens. Ik ga net zo makkelijk om met moslims, rooms-katholieken, protestanten, gereformeerden of mormonen, zolang ze mij maar niet proberen te bekeren. Ik ben namelijk zelf niet meer gelovig. Ik geloof niet in God of Allah. Ik geloof wel dat er meer is dan wat we hier bewust meemaken. Maar dat is een ander soort column.

Ik heb dus persoonlijk geen enkele moeite met welk soort geloof dan ook. Ik weet zeker dat er heel erg veel mensen op de wereld zijn die net zo zijn als ik. Helaas zijn er ook behoorlijk veel mensen die er anders over denken. Mensen die, net als ik, zelf geen geloof hebben, maar die mensen met een geloof niet accepteren. En er zijn nog veel meer mensen die zelf wel een geloof hebben, maar die het geloof van een ander niet accepteren.
Juist vanwege het gebrek aan acceptatie van religies is er door de eeuwen heen veel ellende geweest. Er zijn nogal wat oorlogen geweest die vanuit religieuze tegenstellingen zijn ontstaan.

Nu is er eigenlijk ook weer sprake van een godsdienstoorlog. IS, Al Qaeda, Boko Haram en de Taliban zijn ermee bezig. Gelukkig vechten ze elkaar ook nog de tent uit, anders hadden we een nog groter probleem. Het is echter wel een ander soort oorlog dan de godsdienstoorlogen van vroeger. Dit is geen traditionele oorlog, maar eigenlijk wel een wereldoorlog. Terroristische organisaties zoals IS hebben via internet tot ver buiten de eigen grenzen invloed en gebruiken die. Overal ter wereld kunnen aanhangers worden gemobiliseerd en als we niet oppassen worden dat er steeds meer.

Juist daarom was het zo belangrijk dat vrijwel alle wereldleiders meeliepen in de mars in Parijs. Niet dat Netanyahu en Abbas nu ineens vrienden zijn. Niet omdat Erdogan nu meteen de persvrijheid in Turkije gaat stimuleren. Maar wel omdat het een statement is naar de terroristen: tot hier en niet verder. En niet alleen die mars was belangrijk. Als je zag wat er over de gehele wereld tot stand kwam, dan moest je wel bijna kippenvel krijgen. Het was een moment in de geschiedenis dat er geen 'wij' en 'zij' waren. Moslims, christenen en joden stonden samen op de pleinen van de wereld. Overal zag je de borden met 'je suis Charlie'.
In heel Europa was er veel meer sprake van gezamenlijkheid dan tegengesteldheid. Wat dat betreft was er een verschil met de houding van mensen bij eerdere aanslagen. Het is heel belangrijk dat die gezamenlijkheid blijft.

Natuurlijk waren er ook nu weer moslims die op Twitter de aanslag toejuichten en er waren incidenten bij moskeeën en synagogen, maar de moslimorganisaties over de gehele wereld hebben de aanslag veroordeeld. En de moslimhaat die bij eerdere aanslagen aan de oppervlakte kwam, was nu in beduidend mindere mate aanwezig.

Het is heel belangrijk om die gezamenlijkheid nu vast te houden, want polarisatie brengt alleen maar meer ellende. Als we namelijk deze gezamenlijkheid in stand houden en misschien zelfs kunnen uitbouwen, dan heeft de aanslag op de medewerkers van Charlie Hebdo en de gijzelingsactie in de joodse supermarkt eigenlijk het tegengestelde effect dan wat de terroristen wilden bereiken. Alleen op die manier kan een 'wereldoorlog' worden voorkomen.

Natuurlijk zullen er azijnpissers zij die zullen gaan wijzen op incidenten. Ik ben echter een optimist. Ik hoop echt dat zondag 11 januari 2015 het begin is van een echte vrede tussen verschillende culturen en religies in Europa en misschien slaat dat dan wel over naar de landen waar de oorlog nog wel woedt en waar de tegenstellingen zo groot zijn dat er zelfs kinderen worden vermoord. Maar dat zal nog wel een tijdje duren, vrees ik.