Heerlijk helder Schultenbräu
Komende week ben ik jarig en dat moet gevierd worden! Nou ja, moet, moet. Niet dat ik er naar uitkijk, maar als je gedurende het jaar alle ribben uit je lijf spendeert aan cadeaus voor anderen, die ook zonodig jarig moeten zijn, dan moet daar natuurlijk wel iets tegenover staan. Je bent een Nederlander of je bent het niet. Zeker in deze tijden van crisis moet je pakken wat je pakken kunt en besparen waar mogelijk. En waar kun je met een verjaardag nou beter op besparen dan partydrugs no. 1? Juist: bier. Maar daar ligt meteen het probleem. Bier waarvan een krat minder dan 10 euro kost, wordt zonder pardon teruggespuugd in de fles.
Neem het verachte Schultenbräu, de trots van zowel Aldi als New Kids. Eígenlijk smaakt het prima. Maar ja, maak dat de rest maar eens wijs. Hoe vaak zijn er geen tests gedaan waarbij mensen ‘blind’ verschillende soorten pils moesten identificeren en dit faliekant ‘verprutsten’. Afgelopen seizoen weidde de Keuringsdienst van Waarde er nog een uitzending aan. Ook toen bleek de ‘grootste bierkenner van Nederland’ in de verste verte de A-merken niet van de pilseners uit de lagere regionen te kunnen onderscheiden. Heineken of Euroshopper, hij had werkelijk geen idee.
En daar zit hem nou net de crux. Wanneer mensen niet weten wat ze drinken, zullen ze Schultenbräu naar binnen laten glijden alsof het edelpils is dat direct uit de hemel komt vloeien. Maar zodra ze de foeilelijke gouden omhulsels ontwaren, dan haken ze meteen af.
De verwachting over de smaak is van cruciaal belang.
In een experiment van Ariely, Lee en Frederick werden aan proefpersonen twee kleine glaasjes bier aangeboden. Ze mochten vervolgens een groot glas drinken van het bier dat ze het lekkerste vonden. Wat ze niet wisten, was dat het ene glas standaard Budweiser pils bevatte, en de andere Budweiser met een klein beetje Balsamico azijn. Verrassend genoeg prefereerde het leeuwendeel de met azijn aangelengde Bud.
Een andere conditie was identiek, behalve dat de proefpersonen ditmaal van tevoren werden geïnformeerd over de inhoud van de glazen. Wanneer men wist dat er een scheutje Balsamico aan het pils was toegevoegd, koos de overgrote meerderheid voor een glas standaard Budweiser als beloning.
Wanneer we van tevoren verwachten dat iets lekker is, dan zal dit ook lekker worden gevonden en andersom. Schultenbräu is goedkoop, de blikjes zijn onooglijk, alcoholisten drinken het en iedereen om je heen vindt het goor; dan zal het ook echt niet te hachelen zijn. Toch? Maar smaakt het dan écht zo vies of zit dat slechts in ons hoofd?
Om dat te onderzoeken, voegden de onderzoekers nog een conditie toe aan het voornoemde experiment. De proefpersonen in deze groep werden ook geïnformeerd over de inhoud van de glazen, maar pas nadat ze deze hadden leeggedronken. Wat bleek? De personen in die conditie vonden de azijnvariant even lekker als degenen die geen weet hadden van de inhoud. Dit in tegenstelling tot de mensen die van tevoren wisten wat er in de glazen zat. Oftewel: de verwachting beïnvloedt wel degelijk onze smaak.
In een tweede experiment werd dit des te meer duidelijk. Dezelfde ‘bieren’, andere proefpersonen. Eén groep werd vooraf geïnformeerd over de inhoud, de andere groep na het ledigen der glazen. De beloning bestond voor beide groepen uit een glas Budweiser. Ernaast stond echter een flesje Balsamico azijn, dat ze naar believen mochten toevoegen aan het bier. Je raadt het al: de groep die met voorkennis het azijnbier dronk, liet zonder uitzondering de Balsamico links liggen, terwijl de groep die pas na die tijd van de inhoud op de hoogte werd gebracht massaal een scheutje toevoegde.
Moraal van het verhaal? De Schultenbräu smaakt waarschijnlijk inderdaad minder lekker. Maar niet vanwege de andere manier van brouwen, andere verhouding van ingrediënten of welke inhoudelijke reden dan ook, maar vanwege onze verwachting.
Gelukkig heb ik nog enkele lege kratten Heineken in de berging staan. Met een trechter en wat geduld zullen de trays barbaars Aldi-bier veranderen in heerlijke flesjes Heineken.
Heerlijk helder Schultenbräu.
Proost.
