HELP! Mijn kind gaat naar het VMBO ...

“Graag wil ik u als ouder vragen om niet te zwaar om te gaan met het maken van de Cito-toets.” De oproep van Petra Hamel op het digitale prikbord van de Maria ter Heideschool in Mariaheide is dringend van toon.
Dit is een dringende oproep van een docente van groep 8 van een basisschool. Is deze lerares nu helemaal gestoord geworden of is dit een terechte oproep aan gestoorde ouders?

Wie mij een beetje kent zal begrijpen dat ik al snel neig naar de laatste optie: de gestoorde pappa’s en mamma’s. In het bijgaande artikel werd namelijk gesproken over kinderen die slapeloze nachten beleven en met zweet in de handen aan de toetsen beginnen. Die letterlijk ziek worden onder de druk. Enkel omdat ze koste wat kost de havo moeten halen en als de dood zijn dat ze de kans daarop in drie dagen kunnen verknallen.

Komt die angst en een dergelijke ambitie bij de kinderen zelf vandaan? Ik denk het niet. Of in ieder geval zeer zelden. Een dusdanig grote druk komt meestal echt wel bij ouders vandaan. Ouders die zich pas een beetje succesvolle pappa of mamma durven te noemen, als alle kroost met een universitair diploma de arbeidsmarkt op huppelt. Kindlief moet deze overtrokken ambities vervolgens maar in zien te vullen.

Deze waanzin gaat erg ver. Er is zelfs al een term voor: Cito-stress!
Nu weet ik dat ik het ooit ook best spannend vond. Maar stress? Dat zeker niet. Mijn eigen zoons hebben het een kleine tien jaar terug doorgemaakt en daar was ook hooguit sprake van wat gezonde spanning. Ze wisten beiden wat ze wilden en daar is met de Cito weinig verandering in gekomen.
Maar ja. Wat moet je als een kind, als je weet dat je ouders honderden euro’s hebben uitgegeven aan een Cito-trainer? Jawel, u leest het goed: Cito-trainers en honderden euro's! Dan poep je toch helemaal in je broek? Als dat al lukt trouwens. Er worden zelfs speciale diëten door ouders ingevoerd. Speciaal krachtvoer om de hersentjes wakker en alert te houden. Het is nog wachten op het moment dat voor de gelegenheid cocaïne en speed in huis worden gehaald!
En dit alles, om in die drie dagen een stevige score te halen. Zodat pappa en mamma rustig kunnen slapen.

Hoeveel van deze gestreste kinderen gaan het dan uiteindelijk daadwerkelijk redden? Niet zoveel schat ik zo in. Of zullen pappa en mamma tot aan de uiteindelijke universitaire bul, bij iedere test, toets, werkstuk of examen steeds weer net zo diep in de buidel tasten? Voor iedere uitdaging een nieuwe trainer? Een “personal coach” meesturen op stage? Een paar opbeurende pilletjes tegen de stress? Hormoonkuurtjes als de pubertijd er stevig in hakt? Een secretaresse om dat vervelende tikwerk af te handelen. Een copy service om de werkstukken een beetje netjes te bundelen.

Volgens mij is de Cito-toets enkel bedoeld om niveau te meten. Voor een kind is het frustrerend als het boven of onder het eigen niveau moet presteren. Een leerkracht van groep acht kan hier al een prima inschatting van maken en de toets is daar hooguit een goed hulpmiddel bij. Die leerkracht kan vervolgens ook weer heel goed inschatten of die score representatief was. Die weet zelfs of een kind door de spanning, een griepje of een vervelende thuissituatie een keer wat minder presteerde.

Maar goed. Ik vrees het ergste.
Ouders moeten en zullen hun kind op de havo krijgen. Commerciële trainers gaan dat mogelijk maken. Die HAVO stelt hogere eisen of zal het programma op de mindere goden aan gaan passen. Maar er komt een moment dat het ergens fout gaat. Of er worden belachelijk slechte studenten afgeleverd of er komt een belachelijk hoge uitval in het hogere en wetenschappelijk onderwijs.
Allemaal omdat een stel randdebielen moeite heeft om met een vmbo-er in één huis te leven.

Die vmbo-er? Lees: Hun bloedeigen kind.