Het kost €15.000 voor het volledige ‘pakket’, zo wordt verteld. Voor dat bedrag wordt een opblaasbare rubberboot geleverd, met een buitenboordmotor en 60 reddingsvesten om het Kanaal over te steken naar Engeland.

Dit is de ‘goede prijs’ die twee mensensmokkelaars van kleine boten aanbieden aan een undercover BBC-journalist in Essen, een West-Duitse stad waar veel migranten wonen of tijdelijk verblijven.

Een vijf maanden durend BBC-onderzoek heeft de significante Duitse connectie blootgelegd in de dodelijke mensensmokkelhandel over het Engelse Kanaal. Terwijl de nieuwe Britse regering belooft de bendes ‘kapot te slaan’, is Duitsland een centrale locatie geworden voor de opslag van boten en motoren die uiteindelijk worden gebruikt bij Kanaalovertochten, wat wordt bevestigd door de Britse National Crime Agency.

Tijdens heimelijke opnames onthulden smokkelaars dat ze boten opslaan in meerdere geheime magazijnen, terwijl ze kat-en-muisspelletjes spelen met de Duitse politie. Dit jaar is al het dodelijkste voor migrantenovertochten over het Kanaal, zo tonen cijfers van de VN, terwijl meer dan 28.000 mensen tot nu toe de reis hebben gemaakt in kleine, gevaarlijk volgepakte boten.

Een undercover verslaggever wacht buiten het centraal station in de stad Essen. Hij draagt een geheime camera en doet zich voor als een migrant uit het Midden-Oosten, gretig om met zijn familie en vrienden het Kanaal over te steken naar het Verenigd Koninkrijk. Om veiligheidsredenen moet hij anoniem blijven en zal hij Hamza worden genoemd.

Hij benadert een man met wie hij al maanden via WhatsApp-gesprekken contact heeft gehad, nadat hij zijn nummer via een contact binnen de migrantengemeenschap had gekregen, maar dit is de eerste keer dat ze elkaar ontmoeten. De naam van deze man, of althans de naam die hij heeft gegeven, is Abu Sahar.

Sinds Hamza contact met hem heeft opgenomen, hebben ze besproken hoe Sahar kan helpen bij het leveren van een rubberboot om naar de zuidkust van Engeland te komen. Hamza heeft hem verteld dat slechte ervaringen met de smokkelbendes in de regio Calais hem, zijn familie en vrienden ertoe hebben aangezet om hun overtocht alleen te proberen te beheren en dat is een ongebruikelijke stap.

Sahar heeft al een video gestuurd van een opgeblazen rubberboot die, zo suggereerde hij, nieuw is, beschikbaar en wordt bewaard in een magazijn in de omgeving van Essen. Later zal hij meer beelden leveren, waaronder andere, vergelijkbare boten en buitenboordmotoren die worden gestart.

Hamza heeft aangegeven dat hij de kwaliteit van de aangeboden items zelf wil controleren en daarom heeft hij aangedrongen op een persoonlijke ontmoeting. Een BBC-team is in de buurt en volgt de bewegingen van Hamza, voor het geval er iets misgaat of snelle actie nodig is.

Terwijl de twee mannen door het centrum van Essen lopen, verklaart Sahar dat het ‘te riskant’ is om naar het magazijn te gaan om de boot te zien, ook al zegt hij dat het op minder dan 15 minuten rijden ligt. Wanneer Hamza vraagt waarom de boten in dit deel van Duitsland worden bewaard, spreekt Sahar over ‘veiligheid’ en ‘logistiek’.

Essen ligt op slechts vier tot vijf uur rijden van de regio Calais, dicht genoeg om boten snel daarheen te krijgen, maar niet te dicht bij de strengere bewaking van de stranden in Noord-Frankrijk. Hoewel politie-invallen plaatsvinden, ook onder Europese arrestatiebevelen, is het faciliteren van mensensmokkel technisch gezien niet illegaal in Duitsland als het naar een derde land buiten de EU is, wat het VK nu is na de Brexit.

Het Duitse ministerie van Binnenlandse Zaken stelt dat, omdat Duitsland en het VK geen geografische buren zijn, er ‘geen directe smokkel’ plaatsvindt. Een bron van het Britse Home Office uitte echter frustratie over het Duitse juridische kader.

Sahar neemt Hamza mee naar een café waar ze koffie bestellen en sigaretten opsteken, hoewel ze van tafel wisselen omdat er Arabisch sprekenden naast hen zitten en Sahar niet wil worden afgeluisterd.

Iets meer dan 35 minuten later staat Sahar op uit zijn stoel en zegt tegen Hamza: "Praat zachter, hij komt eraan." Een goedgeklede man met een baseballpet nadert. Hij wordt aangeduid als ‘al-Khal’, wat ‘de Oom’ betekent, in het Arabisch een uitdrukking die impliceert dat iemand veel respect afdwingt.

Khal wordt vergezeld door een andere man die grotendeels zwijgzaam blijft, maar zijn bodyguard lijkt te zijn. Er worden handdrukken uitgewisseld voordat Khal met de serveerster in het Duits praat en dan weer overschakelt op het Arabisch, zijn moedertaal. Hamza wordt gevraagd zijn telefoon af te geven, die op een aparte tafel wordt gelegd. De bodyguard zit naast Hamza en zal het grootste deel van de volgende 22 minuten intens naar hem staren.

Tijdens de ontmoeting mag de BBC alleen video opnemen en niet het geluid, vanwege de strikte Duitse wetgeving. De verslaggeving is daarom deels gebaseerd op de directe herinnering van de undercoverjournalist, een gevestigde methode in de Duitse onderzoeksjournalistiek. Het wordt ondersteund door berichten, oproeprecords en spraakberichten tussen Hamza en de smokkelaars.

"Niet te hard praten," zegt Khal terwijl hij Hamza opdraagt uit te leggen wie hij is en wat hij wil. Hamza herhaalt zijn dekmantelverhaal, ogenschijnlijk overtuigend. Hij suggereert ook dat de bootaankoop die ze nu bespreken misschien niet eens illegaal is vanwege grijze gebieden in de Duitse wetgeving. Maar Khal verwerpt die suggestie.

"Wie heeft je dat verteld?" vraagt hij. "Het is niet legaal." Zelfs als er juridische mazen in de wet zijn in Duitsland rond boot-smokkel, lijkt het erop dat deze mannen weten dat ze betrokken zijn bij een breder crimineel netwerk.

Tijdens de koffiepauze prikt Khal soms in de borst van Hamza terwijl de smokkelaars onthullen dat ze ongeveer tien magazijnen hebben in de omgeving van Essen. Dat, zo wordt gesuggereerd, is een manier om hun goederen te verdelen in geval van een politie-inval, of wat ze noemen: ‘wat er een paar dagen geleden plaatsvond’.

Soms, zo wordt gesuggereerd, krijgen ze te horen dat de politie komt en geven ze hen ‘aas’, wat betekent dat voorraden in beslag worden genomen,  maar schijnbaar niet genoeg om de operatie ernstig te verstoren. De smokkelaars praten over hun vermogen om apparatuur binnen ‘drie, vier uur’ naar Calais te vervoeren, wat aangeeft dat ze zich zelfverzekerd genoeg voelen om snelwegen te gebruiken in plaats van binnenwegen.

De locatie van Essen betekent dat boten binnen een ochtend of middag kunnen worden geleverd, mocht een goede weersvoorspelling een golf van oversteekpogingen en dus vraag stimuleren. Volgens onderzoek van het Global Initiative Against Transnational Organized Crime worden boten doorgaans vervoerd per busje of auto vanuit Duitsland, België of Nederland naar de Franse kust, waarbij Duitsland een ‘bijzonder belangrijk transitpunt’ is.

De meeste vaartuigen, zo werd ontdekt, zijn vervaardigd in China voordat ze per container naar Turkije worden gestuurd en vervolgens Europa binnenkomen. Een van de auteurs van het rapport, Tuesday Reitano, stelt dat de rol van Duitsland als hub is gegroeid om verschillende redenen, waaronder robuuste ‘anti-smokkelcontroles’ in Frankrijk, die steeds meer georganiseerde bendes hebben gedwongen over langere afstanden te opereren.

Ook wordt geloofd dat de Duitse autoriteiten minder betrokken zijn bij de kwestie van Kanaalovertochten omdat ‘het geen probleem is dat aan hun grens ligt’. Terug in het café lijkt Khal tevreden dat Hamza legitiem is en begint hij over geld te praten.

Zijn voorkeur is dat Hamza het pakket neemt dat €15.000 kost. Dat houdt in dat hij de boot ophaalt in de buurt van Calais, samen met een motor, brandstof, pomp en zestig reddingsvesten, meer dan Hamza heeft aangegeven nodig te hebben, maar dat is het standaardaanbod en een dat eerder zou worden gedaan aan een medesmokkelaar die direct de overtochten in Frankrijk organiseert.

De winsten van die smokkelaars zijn enorm als wordt aangenomen dat volwassenen ongeveer 2.000  euro per persoon betalen voor een enkele reis met tientallen mensen aan boord, volgens het Global Initiative. Als er nu een deal wordt gesloten, beweert Khal dat hij binnen een dag een boot kan leveren op een locatie die slechts 200 meter van de Franse kustlijn ligt.

Khal en Sahar verwijzen ook naar een nieuwe oversteekplaats, wat suggereert dat ze een plek hebben gevonden die minder onder het oog van de Franse autoriteiten valt, hoewel de locatie natuurlijk niet wordt onthuld.

Er is een tweede, goedkopere optie waar Hamza op heeft aangestuurd. Voor ongeveer €8.000 kan hij de boot zelf ophalen in een magazijn in Essen en deze zelf naar Noord-Frankrijk vervoeren. Als hij wordt gepakt, zo wordt hem verteld, zijn de smokkelaars niet verantwoordelijk.

Het gesprek gaat verder over hoe Hamza de bende zou betalen zodra hij heeft besloten wat te doen. Khal wil dat het geld in Turkije wordt betaald, omdat alle spullen daar vandaan komen. Het geld kan worden gestort via het Hawala-systeem. Dat is een betalingsmethode die formele bankieren vermijdt en in plaats daarvan vertrouwt op een netwerk van agenten om contant geld over de grenzen te leveren.

Later wordt Hamza een rekeningnaam gestuurd via WhatsApp. Andere berichten en spraakberichten in het Arabisch, ook verzonden na de ontmoeting in het café, bevatten Sahar die merken van buitenboordmotoren beschrijft. Hij te houden van Mercury-motoren, hoewel hij de voorkeur zegt te geven aan Yamaha.

Er wordt gesproken over hoe ze kunnen ‘leveren en begraven’, wat impliceert dat het materiaal ondergronds kan worden verborgen nabij een oversteekpunt, met Boulogne als een betere optie omdat ‘Calais moeilijk is’. In wat lijkt op een verkoopdruktechniek, wordt Hamza ook verteld dat de smokkelaars beperkte voorraden hebben maar genoeg kopers.

Khal is voorzichtiger in zijn communicatie, maar in een spraakbericht, doorgestuurd door Sahar, uit hij zijn ongemak na het ontmoeten van Hamza: "Je vriend, hij lijkt niet in orde." Desondanks instrueert hij Sahar om binnen ‘een of twee uur’ een beslissing van Hamza te krijgen over de aankoop.

Uiteindelijk laat Hamza weten dat hij niet verder kan gaan met de deal. De BBC heeft geen geld betaald aan deze mannen, wier echte identiteit niet definitief is vastgesteld.

Beelden van de boten zijn getoond aan Neil Dalton, voorzitter van de National Independent Lifeboat Association, die stelt dat hij niet eens in een eendenpoel met zulke vaartuigen zou varen. Een ervan vergelijkend met een doodsval, zegt hij dat het verschrikkelijk gevaarlijk is om tientallen mensen op deze boten te plaatsen voor een oversteek over het Kanaal, vanwege het enorm kwetsbare ontwerp.

Diplomaten beweren dat de samenwerking tussen Duitsland en het VK om deze bendes aan te pakken is verbeterd. Arrestaties en politie-invallen hebben plaatsgevonden in Duitsland, in samenwerking met andere landen, terwijl zogenaamde nevencriminaliteit, zoals geweld of witwassen van geld, binnen Duitsland kan worden vervolgd.

In februari vond een grote inval plaats waarbij boten, motoren, reddingsvesten en drijfmiddelen voor kinderen in beslag werden genomen in Duitsland met negentien arrestaties, maar deze werden uitgevoerd onder Belgische en Franse gerechtelijke bevelen. Een afzonderlijk proces, na een soortgelijke operatie in 2022, wordt vervolgd in Frankrijk.

Een woordvoerder van het Britse Home Office verklaarde dat de regering ‘snel de samenwerking versnelt’ met landen, waaronder Duitsland, om ‘hard op te treden tegen de criminele smokkelaarsbendes’, maar dat ‘er altijd meer te doen is samen’. Dat gevoel wordt gedeeld door de Franse autoriteiten. "Het is belangrijk om aan de Duitsers te laten zien dat deze boten verband houden met overtredingen aan onze kusten, wat hen in staat zal stellen in te grijpen," zei Pascal Marconville, een aanklager in Noord-Frankrijk, eerder deze maand tegen de BBC.

Het Duitse ministerie van Binnenlandse Zaken meldde dat bilaterale samenwerking ‘zeer goed’ is en dat de Duitse autoriteiten actie kunnen ondernemen op verzoek van het VK. Hoewel het niet illegaal is om smokkel vanuit Duitsland naar het VK te faciliteren, is het wel strafbaar om smokkel naar België of Frankrijk te helpen, waar de Kanaalovertochten plaatsvinden.

Het onderzoek van de BBC benadrukt ‘precies het soort activiteit waar aan gewerkt moet worden om aan te pakken’, aldus Downing Street. Gevraagd of Duitsland meer zou moeten doen om te voorkomen dat opblaasbare rubberboten door het land worden gesmokkeld, verklaarde de officiële woordvoerder van Keir Starmer: "Het is van vitaal belang dat de aanpak van handhaving wordt versterkt, en dat geldt ook voor andere landen. Er moet gelijke tred worden gehouden met de schaal van hun activiteit, en het is iets waar nauw mee zal worden samengewerkt met de Duitsers en anderen."

Langs de kusten van Noordoost-Frankrijk zijn de overblijfselen te vinden van mislukte oversteekpogingen op boten die, volgens de National Crime Agency, ‘steeds gevaarlijker en onzeewaardiger’ worden. De leeggelopen rubberboten en achtergelaten reddingsvesten op deze stranden mogen er waardeloos uitzien, maar iemand heeft enorme bedragen betaald voor wat werd gehoopt een route naar een beter leven te zijn.

Bert Huisjes heeft besloten om zijn functie bij WNL toch neer te leggen, zo heeft de omroep officieel bevestigd. Huisjes stond sinds 2011 aan het hoofd van de redactie en trad een jaar later toe tot het bestuur.

In februari kwam Huisjes in het nieuws door een artikel in het AD, waarin werd gesproken over een ‘angstcultuur’ binnen de omroep, die volgens het artikel werd toegeschreven aan zijn manier van leiderschap.

Naar aanleiding van de beschuldigingen liet WNL een extern onderzoek uitvoeren. Volgens de raad van toezicht kwam daaruit naar voren dat Huisjes zich niet schuldig had gemaakt aan juridisch verwijtbaar gedrag. Wel legde hij zijn taak als hoofdredacteur neer, maar bleef hij actief als bestuurder.

Ondanks deze maatregelen bleef de onrust binnen de organisatie bestaan. De afgelopen periode vonden verschillende herstelgesprekken plaats, waarin geprobeerd werd het vertrouwen te herstellen. Volgens de omroep merkte Huisjes tijdens deze gesprekken dat hij niet de benodigde steun ervoer om zijn functie te kunnen voortzetten.

Huisjes zegt het jammer te vinden dat niet alle betrokkenen openstaan voor gesprekken en geeft aan dat hij zelf openstond voor een dialoog. "Ik was graag in gesprek gegaan om de lessen te halen uit het verleden. Hopelijk kan dat later alsnog. Het spijt me oprecht dat een aantal mensen mijn stijl van leidinggeven als te direct of onprettig heeft ervaren, en ik daarmee onbedoeld mensen heb geraakt", aldus Huisjes.

Tijdens de eerste training voor de Moto2-race in Thailand vond vandaag een opmerkelijk incident plaats waarbij de Nederlandse coureur Zonta van den Goorbergh betrokken was. In de pitsstraat botste hij op Tony Arbolino, een incident dat voor enige ophef zorgde.

Arbolino stond stil in het midden van de pitsstraat en gebaarde duidelijk naar Van den Goorbergh, die dit echter niet opmerkte. Hierdoor reed de jonge Nederlander met zijn motor tegen Arbolino’s machine en been aan. Op de beelden lijkt de aanrijdingl tot een flinke botbreuk te leiden, maar het voorval resulteerde gelukkig slechts in een flinke kneuzing voor de 24-jarige Italiaan.

Van den Goorbergh realiseerde zich al snel de ernst van de situatie en zocht kort na de botsing contact met Arbolino om persoonlijk zijn excuses aan te bieden. Ondanks de verontschuldiging blijft een straf niet uit: Van den Goorbergh moet de race van zondag starten vanuit de pitsstraat, ongeacht zijn resultaat tijdens de kwalificatie op zaterdag.

Zelf leek de Nederlander fysiek geen schade aan het incident te hebben overgehouden. Hij staat momenteel op de 22e plaats in het wereldkampioenschap met 31 punten. De leiding in het klassement is stevig in handen van de Japanner Ai Ogura, die met 241 punten bovenaan staat.

De Moto2-race in Thailand wordt op zondagochtend Nederlandse tijd verreden. De kwalificatie vindt op zaterdag plaats.

Amerikaanse rapper Lil Durk, echte naam Durk Banks, is donderdagavond gearresteerd in de Amerikaanse staat Florida. De 32-jarige Banks is ingesloten in de Broward County Jail en wordt vastgehouden op verdenking van opdracht geven tot een huurmoord.

Het is niet bepaald voor het eerst dat figuren uit de rapwereld in verband worden gebracht met moord en andere zware criminaliteit en dat geldt ook voor de omgeving van Lil Durk. De arrestatie komt kort nadat vijf leden van Banks’ hiphopgroep, Only the Family (OTF), in Los Angeles zijn aangeklaagd in verband met een vermeend complot om rapper Quando Rondo te vermoorden. Het aanklachtendossier, dat donderdag openbaar werd gemaakt in de U.S. District Court in Los Angeles, noemt vijf verdachten: Kavon London Grant, Deandre Dontrell Wilson, Keith Jones, David Brian Lindsey en Asa Houston.

De verdachten worden beschuldigd van samenzwering om een huurmoord te plegen, het daadwerkelijk uitvoeren van een huurmoord resulterend in de dood en het gebruik van, dragen en afvuren van vuurwapens, waaronder een machinegeweer, bij ‘een gewelddadige misdaad die leidde tot een dodelijk slachtoffer’.

Rapper Quando Rondo overleefde twee jaar geleden een schietpartij in Los Angeles, waarbij zijn neef om het leven kwam. Onderzoekers stellen dat Rondo mogelijk het doelwit was vanwege zijn vermeende betrokkenheid bij de dood van de opkomende Chicago-rapper King Von in 2020 in Atlanta.

Eerder deze maand werd Banks ook aangeklaagd in een andere zaak die verband houdt met de fatale schietpartij op FBG Duck buiten een winkel in de chique Gold Coast-wijk in Chicago in 2020.

In 2019 zorgde kunstenaar Maurizio Cattelan voor opschudding met zijn kunstwerk Comedian: een banaan die met ducttape aan een muur was bevestigd. Het werk werd destijds verkocht voor maar liefst 120.000 dollar (111.000 euro), wat onder andere leidde tot verontwaardiging op sociale media en de nodige media-aandacht.

Nu, vijf jaar later, kondigt veilinghuis Sotheby's aan dat een van de drie edities van Comedian opnieuw wordt aangeboden, ditmaal met een geschatte waarde van 1 miljoen tot 1,5 miljoen dollar. De winnende bieder ontvangt een rol ducttape en een banaan, samen met een echtheidscertificaat en officiële instructies voor installatie.

Sotheby's bevestigde dat de tape, noch de banaan origineel zijn. “Comedian is een conceptueel kunstwerk en de daadwerkelijke fysieke materialen worden bij elke installatie vervangen," verklaarde een woordvoerder van de veiling via e-mail.

Cattelan en de Franse kunstgalerie Perrotin haalden vijf jaar geleden de internationale krantenkoppen toen ze Comedian tentoonstelden met een vraagprijs van zes cijfers op de kunstbeurs Art Basel Miami Beach. Het origineel was gemaakt met een banaan gekocht in een supermarkt in Miami, maar de galerie gaf aan dat deze vervangen kon worden volgens de instructies van de kunstenaar.

De kunstwereld was verdeeld over de waarde van het werk. Sommige critici zagen het als geworteld in de rijke traditie van conceptuele werken, teruggaand tot Marcel Duchamps beroemde urinoir, die de waarde van kunst zelf in twijfel trekken. Het trok grote menigten, met beursbezoekers die in de rij stonden om de installatie te zien.

Het geheel nam een onverwachte wending toen performancekunstenaar David Datuna de banaan van de muur pakte, schilde en voor de ogen van honderden verbijsterde toeschouwers opat. Hij verdedigde later zijn actie als een eigen artistieke performance, niet als een daad van vandalisme.

De installatie in Miami werd uiteindelijk verwijderd vanwege zorgen over de openbare veiligheid, maar alle drie de edities werden op de beurs verkocht. Twee werden gekocht door particuliere verzamelaars voor 120.000 dollar, terwijl de derde voor een hoger, maar niet bekendgemaakt bedrag werd verkocht en later werd geschonken aan het Guggenheim Museum in New York.

Sotheby's heeft de identiteit van de verkoper in de veiling van november niet onthuld, maar zei dat de huidige eigenaar het werk heeft verkregen uit de collectie van een van de oorspronkelijke kopers.

In interviews na de tentoonstelling in Miami heeft Cattelan Comedian beschreven als commentaarstuk. In een gesprek met The Art Newspaper in 2021 zei hij dat het ‘geen grap’ was en noemde hij het werk ‘een reflectie op wat we waarderen’.

In een persbericht waarin de verkoop werd aangekondigd, beschreef David Galperin, hoofd hedendaagse kunst voor de Amerika's bij Sotheby's, Comedian als een ‘tartend werk van puur genie’. Dat zijn nogal grote woorden voor een op de muur geplakte banaan, maar het werk op zich is het punt niet. "Door een balans te vinden tussen diepgaande kritische gedachte en subversieve humor, is dit een bepalend werk voor de kunstenaar en voor onze generatie," zei Galperin, toevoegend: "Als 'Comedian' in essentie de notie van de waarde van kunst in twijfel trekt, dan zal het aanbieden van het werk op een veiling... de ultieme realisatie zijn van zijn essentiële conceptuele idee: het publiek zal eindelijk kunnen bepalen wat de echte waarde is."

Hoewel dit de eerste keer is dat Comedian op een veiling wordt aangeboden, werd het werk recentelijk tentoongesteld in het Leeum Museum of Art in Seoel, Zuid-Korea. Ook daar werd de banaan opgegeten: een kunststudent van de Nationale Universiteit van Seoel verwijderde het fruit en at het op, voordat hij de schil terug aan de muur bevestigde.

"De student vertelde het museum dat hij de banaan opat omdat hij honger had," zei een woordvoerder van de galerie tegen CNN na het incident in 2023. Het museum verving de opgegeten banaan later door een verse.

Sotheby's is van plan het kunstwerk voorafgaand aan de verkoop tentoon te stellen, wat plaatsvindt op 20 november in het hoofdkantoor van het veilinghuis in New York. Comedian zal daar vanaf maandag te zien zijn voordat het op wereldtournee gaat met stops in Londen, Parijs, Milaan, Hongkong, Dubai, Taipei, Tokio en Los Angeles. Wie het werk in alle rust wil bezichtigen, kan na een kort bezoek aan de supermarkt thuis een vrij exacte replica maken.

Bij een tragisch incident is een 19-jarige supermarktmedewerkster, Gursimran Kaur, omgekomen in een walk-in-oven van een Wallmart-filiaal in het Canadese Halifax. Ze werd op 19 oktober ontdekt door haar eigen moeder, die eveneens in de winkel werkt.

Volgens een inzamelingsactie op GoFundMe had de moeder van Kaur geprobeerd telefonisch contact met haar dochter te krijgen, maar zonder succes. Collega’s gingen ervan uit dat ze bezig was met het helpen van een klant. Enkele uren later vond haar moeder haar echter in de oven, waar de jonge vrouw was overleden.

"Stel je de verschrikking voor die haar moeder voelde toen ze de oven opende," zo staat beschreven op de inzamelingspagina, die werd opgezet door een lokale Sikh-gemeenschap. De inzamelingspagina beschrijft Gursimran Kaur als een ‘jonge, prachtige vrouw die met grote dromen naar Canada was gekomen’.

De politie van Halifax bevestigde dat het lichaam van de 19-jarige was aangetroffen in een ‘grote oven van de bakkerijafdeling’ van de winkel. Zij gaven aan dat het om een complexe zaak gaat en benadrukten dat het onderzoek naar de oorzaak en omstandigheden van de dood nog gaande is.

Tot nu toe is er meer dan 192.000 Canadese dollar (omgerekend ongeveer 128.000 euro) ingezameld voor de familie, wat het streefbedrag van 50.000 Canadese dollar ruimschoots overtreft. De fondsen zijn bedoeld om Kaurs vader en broer naar Canada te halen en de rest zal direct ten goede komen aan de nabestaanden.

In een verklaring liet Walmart weten diep bedroefd te zijn: "Onze gedachten gaan uit naar onze medewerkster en haar familie. Onze focus ligt op het ondersteunen van onze werknemers en ervoor zorgen dat zij de nodige steun krijgen." Na het incident werd de winkel tijdelijk gesloten.

Voor de zevende keer dit jaar is sprake van een datum-warmterecord. De temperatuur steeg in De Bilt naar 18,4 graden en daarmee is het oude record van 18,3 graden uit 1953 gebroken. Ook het record over alle stations is gebroken. Dat record stond op 19,7 graden en werd gemeten op deze datum in Maastricht in 1949 en in Ell in 2013. Het is in Westdorpe 20,2 en in Woensdrecht en Eindhoven 20,0 graden.

Het oude record van 18,3 graden in De Bilt stamde uit 1953. Door de opwarming van het klimaat was het niet de vraag of, maar juist wanneer dit record werd gebroken. In oktober is het deze eeuw overigens al vaker warm geweest, maar toevallig niet op 25 oktober. Op 28 oktober 2022 werd het in De Bilt 20,5 en op 29 oktober 2022 21,1 graden.

Landelijk werd het vandaag nog warmer. In Westdorpe steeg de temperatuur tot dusver naar 20,2 en in Woensdrecht en Eindhoven naar 20,0 graden. Het record over alle weerstations stond op 19,7 graden en werd op deze datum gemeten in de Limburgse plaatsen Maastricht in 1949 en in Ell in 2013. 

Morgen warmer, maar geen datum-warmterecord
Morgen zijn er zonnige perioden en velden hoge bewolking. Met 18 graden in het noorden tot lokaal 21 graden in Brabant en Limburg is het zeer zacht voor de tijd van het jaar. Ter vergelijking: maxima van 13 of 14 graden zijn gebruikelijk eind oktober. Toch is morgen geen sprake van een datum-warmterecord, want dat staat in De Bilt op 22,1 graden en landelijk (Arcen) op 23,3 graden. Beide records werden op 26 oktober 2006 gemeten.

Veel vaker warmterecords dan kouderecords
Op 23 januari werd het eerste datum-warmterecord voor dit jaar in De Bilt genoteerd. Vervolgens werden records genoteerd op 15 februari, 3 maart, 14 maart, 6 april en 1 september. Met het warmterecord van vandaag staat de teller dit jaar op zeven datum-warmterecords tegen nul kouderecords.

Vorig jaar kwam het tot zeven warmterecords en één kouderecord. In 2022 werden acht warmterecords genoteerd tegen één kouderecord en in 2021 was de verhouding zeven staat tot één. In 2020 werd geen enkel kouderecord genoteerd, maar wel veertien warmterecords.

Warmterecords komen tegenwoordig dan ook veel vaker voor dan kouderecords. Deze eeuw telt tot dusver negen keer meer warmterecords dan kouderecords. Op maar liefst 182 dagen (50% van ons kalenderjaar) staat een datum-warmterecord voor de maximumtemperatuur in De Bilt genoteerd dat dateert uit deze eeuw.

Wetenschappers hebben een nieuwe, veelbelovende methode ontdekt om atomen te maken van het superzware element livermorium. Deze doorbraak brengt de wetenschap dichter bij het creëren van element 120, dat het zwaarste element ooit zou kunnen zijn.

Het doel van het onderzoek is om superzware elementen te vinden die stabiel genoeg zijn om langer te bestaan dan slechts een fractie van een seconde. Er is een theorie in de kernfysica die spreekt over een ‘eiland van stabiliteit’. Dit is een hypothetisch gebied van superzware elementen in het periodiek systeem die langer stabiel kunnen blijven. Het ontdekken van zulke elementen zou het begrip van de bouwstenen van materie kunnen vergroten.

Onderzoekers, onder wie een team van de Universiteit van Lund in Zweden, hebben een nieuwe manier getest om livermorium te produceren en te detecteren. Livermorium is een element met 116 protonen in zijn kern. De resultaten zijn veelbelovend en laten zien dat deze methode effectief is. "Al na acht dagen zagen we een livermorium-atoom in onze detector. Dat betekent dat we meteen de juiste instellingen hadden," zegt professor Dirk Rudolph van de Universiteit van Lund.

Het experiment vond plaats in het gerenommeerde Berkeley Lab in de Verenigde Staten. Het team uit Lund bracht een speciaal ontworpen detector mee, genaamd SHREC. Dit apparaat, dat klein genoeg is om in hun handbagage te passen, bevat 14 op maat gemaakte siliciumschijfjes en is cruciaal voor het opsporen van de zeldzame atomen. "Ik ben erg trots dat SHREC vanaf het begin perfect werkte in het experiment," zegt Pavel Golubev, de expert op het gebied van detectors bij het team uit Lund.

Om superzware elementen te maken, gebruiken wetenschappers een deeltjesversneller. Deze machine versnelt ionen tot hoge snelheden en schiet ze vervolgens op een doelwit, meestal een dunne laag van een zwaar element zoals uranium. Wanneer de ionen en de kernen van het doelwit samensmelten, kunnen nieuwe, zwaardere elementen ontstaan. Deze nieuwe atomen zijn echter meestal erg onstabiel en vervallen snel, waardoor het detecteren ervan een uitdaging is.

Het onderzoek naar livermorium gaat de rest van het jaar door. Daarna willen de wetenschappers proberen om element 120 te maken. Dit wordt een langdurig proces dat waarschijnlijk meerdere jaren zal duren. Het SHREC-systeem, gefinancierd door de Knut en Alice Wallenberg Foundation, blijft een belangrijke bijdrage van het Lund-team aan dit internationale project.

Naast het Berkeley Lab en de Universiteit van Lund werken bijna tien andere universiteiten en onderzoeksinstellingen mee aan dit project.  Als het lukt om element 120 te creëren, zou dat niet alleen een nieuw element toevoegen aan het periodiek systeem, maar ook het begrip van de natuurkunde en chemie van atoomkernen verdiepen.

In een baanbrekende klinische studie is aangetoond dat het voeden van pasgeborenen, die via een keizersnede ter wereld zijn gekomen, met melk vermengd met een minimale hoeveelheid van de ontlasting van hun moeder, gunstige microben introduceert in hun darmflora. Deze onsmakelijke, maar toch heel natuurlijke behandeling zou op termijn kunnen bijdragen aan het voorkomen van bepaalde ziekten tijdens de kindertijd en later in het leven.

De voorlopige resultaten van deze studie werden vorige week gepresenteerd tijdens IDWeek, een vooraanstaande conferentie voor specialisten in infectieziekten en epidemiologen in Los Angeles, Californië. Dit onderzoek is de eerste gerandomiseerde gecontroleerde trial die het concept van deze zogenaamde 'fecale milkshake' test.

Otto Helve, directeur van de afdeling Volksgezondheid van het Finse Instituut voor Gezondheid en Welzijn in Helsinki en hoofdonderzoeker van de studie, verklaarde dat de voorlopige bevindingen de hypothese bevestigen dat een kleine fecale transplantatie een positief effect heeft op het microbioom van zuigelingen. "We hebben vastgesteld dat deze methode de diversiteit en aanwezigheid van nuttige bacteriën in de darmen van de baby's aanzienlijk verbetert," aldus Helve.

Uit eerdere studies bleek dat baby's die via een keizersnede worden geboren, een hoger risico lopen op het ontwikkelen van astma, ontstekingen van het spijsverteringsstelsel en andere aandoeningen die verband houden met een disfunctioneel immuunsysteem. Wetenschappers vermoeden dat dit komt doordat deze baby's niet worden blootgesteld aan de microben in de vagina en darmen van hun moeders, wat cruciaal is voor de snelle kolonisatie van hun eigen microbioom. Bovendien zijn baby's geboren via een keizersnede gevoeliger voor ziekenhuispathogenen dan baby's die vaginaal zijn geboren.

Eerdere pogingen om dit microbiële tekort te compenseren omvatten het 'vaginale seeding', waarbij baby's geboren via een keizersnede worden ingesmeerd met microben uit de vagina van hun moeder. Deze techniek heeft echter beperkt succes gehad, omdat vaginale microben niet effectief de darmen van zuigelingen kunnen koloniseren. "Vaginale microben zijn simpelweg niet ontworpen om de darmflora te vestigen," legt Yan Shao uit, microbioloog aan het Wellcome Sanger Institute in het Verenigd Koninkrijk.

Het team van Helve heeft gepionierd in het onderzoeken of fecale transplantaties de gezondheid van het microbioom van baby's kunnen verbeteren. In de recente experimenten, uitgevoerd in het Helsinki University Hospital, mengden de onderzoekers 3,5 milligram ontlasting van de moeder met melk en gaven dit aan de pasgeborene tijdens de eerste voeding. Vijftien baby's ontvingen deze behandeling, terwijl zestien andere baby's een placebo kregen.

Uit analyses van de ontlastingsmonsters van de baby's bleek dat beide groepen bij de geboorte een vergelijkbare microbiële diversiteit hadden. Vanaf de tweede levensdag was er echter een duidelijk verschil zichtbaar tussen de groepen, een verschil dat aanhield tot de leeftijd van zes maanden, wanneer baby's doorgaans beginnen met het eten van vast voedsel.

Hoewel het onderzoek nog gaande is en de baby's gedurende hun eerste twee levensjaren zullen worden gevolgd, komen de vroege data overeen met die uit een kleine pilotstudie uit 2020, uitgevoerd door hetzelfde onderzoeksteam. In die studie, zonder placebogroep, ontwikkelde het microbioom van baby's die een maternale fecale transplantatie ontvingen zich vergelijkbaar met dat van baby's die via een vaginale bevalling waren geboren.

Yan Shao benadrukt dat, hoewel de resultaten veelbelovend zijn, het onderzoek nog niet direct aantoont dat deze techniek het microbioom van keizersnede-baby's volledig herstelt tot het niveau van vaginaal geboren baby's. "Een directe vergelijking tussen behandelde keizersnede-baby's en vaginaal geboren baby's is noodzakelijk om dit te bevestigen," stelt Shao.

Voor wie nu denkt: ha, mooi even mijn keizersneebaby helpen met een poepmilkshake: niet doen. De onderzoekers benadrukken dat deze methode beslist niet thuis moet worden nagebootst. De deelnemende moeders ondergingen uitgebreide screenings om ervoor te zorgen dat hun ontlasting vrij was van pathogenen die ziekten kunnen veroorzaken. Van de oorspronkelijke negentig vrouwen werden er 54 uitgesloten vanwege de aanwezigheid van dergelijke pathogenen of andere redenen. "Ondanks dat het eenvoudig klinkt, vereist deze procedure strikte medische controle," waarschuwt Helve.

Helve benadrukt dat deze aanpak niet voor alle baby's die via een keizersnede worden geboren geschikt is. Hoewel op populatieniveau bepaalde risico's verhoogd zijn, zijn de individuele verschillen klein. "We onderzoeken of specifieke groepen met een hoog risico op bepaalde ziekten het meeste baat kunnen hebben bij deze behandeling," legt hij uit.

Een belangrijke volgende stap is het identificeren van specifieke maternale darmmicroben die het meest effectief de darmen van zuigelingen kunnen koloniseren. Shao stelt dat het ontwikkelen van een laboratorium-geproduceerd transplantaat, gegarandeerd vrij van pathogenen, mogelijk een effectievere en veiligere optie is. "Als we deze cruciale bacteriesoorten kunnen identificeren, kunnen we wellicht een standaardisatie in de behandeling bereiken," aldus Shao.

Zorgminister Fleur Agema vindt geen enkel begrip bij de oppositie voor haar plannen met de zorgsector en de geplande bezuinigingen. In het debat over haar begroting voor 2025 clasht ze daarover frontaal met de linkse oppositiepartijen. Die verwijten haar dat ze als minister niet waarmaakt waar ze als PVV-Tweede Kamerlid jarenlang voor streed.

SP-fractieleider Jimmy Dijk zette Agema twee keer weg als verrader voor de mensen voor wie ze voorheen opkwam. “Het is om je kapot te schamen, als je hier zeventien jaar in de oppositie hebt gestaan en moord en brand hebt geroepen”, zei Dijk, onder meer doelend op kwetsbare mensen die worden geraakt door de besparingen op subsidies. “U laat die mensen in de steek en verraadt ze”, brieste Dijk. Hij sneerde dat Agema in de zomer veel heeft bijgeleerd. “Ja, u bent een VVD’er geworden.” Agema vond de beschuldigingen van verraad “onfatsoenlijk” en hekelde op haar beurt het neoliberale frame dat zij steeds opgelegd krijgt. Lees verder bij Skipr. 

Een rechtbank in Oeganda heeft Thomas Kwoyelo, een voormalige commandant van het beruchte Verzetsleger van de Heer (LRA), veroordeeld tot 40 jaar gevangenisstraf na een baanbrekende rechtszaak over oorlogsmisdaden. Kwoyelo werd schuldig bevonden aan 44 aanklachten, waaronder moord, verkrachting, ontvoering en plundering. Hij ontkende alle beschuldigingen die tegen hem waren ingebracht.

Kwoyelo is de eerste commandant van de gevreesde rebellenbeweging die door een Oegandese rechtbank is veroordeeld. Het LRA, opgericht in de late jaren tachtig door Joseph Kony, wordt verantwoordelijk gehouden voor talloze gruweldaden in Oeganda en omliggende landen. De groep beweerde te strijden voor de oprichting van een regering gebaseerd op de Tien Geboden, maar werd berucht om haar wreedheden, waaronder het afhakken van ledematen en het ontvoeren van kinderen om hen in te zetten als kindsoldaten of seksslavinnen.

De rechtszaak tegen Kwoyelo vond plaats in Gulu, een stad in het noorden van Oeganda die meer dan twee decennia lang werd geteisterd door de activiteiten van het LRA. Een van de meest schokkende incidenten was de aanval in 2004 op een kamp voor ontheemde burgers in Pagak, waar tientallen vrouwen en kinderen met houten knuppels werden doodgeslagen.

Het Internationale Misdaaddepartement van het Oegandese Hooggerechtshof besloot Kwoyelo geen doodstraf of levenslange gevangenisstraf op te leggen, deels omdat hij zelf op jonge leeftijd door het LRA was ontvoerd en gedwongen werd soldaat te worden. Kwoyelo stelt dat hij 12 jaar oud was toen hij werd ontvoerd. De rechtbank hield ook rekening met zijn getoonde berouw en het feit dat hij niet langer als een bedreiging voor de samenleving wordt gezien.

Aanvankelijk werden 78 aanklachten tegen Kwoyelo ingediend. Hij werd vrijgesproken van drie moordaanklachten en 31 andere aanklachten werden ingetrokken. De voormalige commandant zal in totaal 25 jaar in de gevangenis doorbrengen, aangezien hij al 15 jaar in voorarrest heeft gezeten. Zijn advocaten hebben aangekondigd in beroep te gaan tegen elke veroordeling en de rechtbank heeft hen 14 dagen gegeven om dit te doen. De kwestie van schadevergoeding voor de slachtoffers van Kwoyelo zal afzonderlijk door de rechtbank worden behandeld.

Het LRA opereerde aanvankelijk voornamelijk in het noorden van Oeganda, maar verplaatste zijn activiteiten later naar de Democratische Republiek Congo, waar Kwoyelo in 2009 werd gearresteerd, en vervolgens naar de Centraal-Afrikaanse Republiek. Hoewel de groep grotendeels is uitgeschakeld, blijft haar nalatenschap van terreur en geweld een litteken op de regio. Een internationale inspanning om leider Joseph Kony te arresteren mislukte en werd later gestaakt, aangezien hij niet langer als een directe bedreiging voor Oeganda werd beschouwd.

In een vergelijkbare zaak veroordeelde het Internationaal Strafhof in Den Haag in 2021 een andere LRA-commandant, Dominic Ongwen, tot 25 jaar gevangenisstraf. Net als bij Kwoyelo werd Ongwen een levenslange straf bespaard omdat hij als kind was ontvoerd en geïndoctrineerd door de rebellen die zijn ouders hadden gedood.

De rechtbank veroordeelt een 38-jarige man uit Amsterdam voor het dreigen met een terroristisch misdrijf in Arnhem. Daarnaast bedreigde hij een reclasseringsmedewerker en schold hij agenten uit. De man krijg een gevangenisstraf van 270 dagen, waarvan 254 dagen voorwaardelijk.

De man belde op 16 januari 2024 naar de gemeente Arnhem om te dreigen met een aanslag in Arnhem. Hij zou met een groep onderweg zijn naar Arnhem om brand te stichten en iets op te blazen met vuurwerk. Hij was boos dat de gemeente een demonstratie van Pegida toestond, waarbij een Koran zou worden verbrand.

Het geweld waarmee de man dreigde kan worden gezien als terroristisch misdrijf, omdat hij hiermee de burgemeester van Arnhem dan wel de gemeente wilde dwingen Pegida-demonstraties voortaan te verbieden. Daarnaast bedreigde hij op 5 januari 2024 een reclasseringsmedewerker door naar de griffie van de rechtbank Midden-Nederland te bellen en te zeggen dat hij de reclasseringsmedewerker op zou blazen als hij de rechter niet kon spreken. Ook beledigde de man op 17 januari 2024 twee agenten door ze uit te schelden.

Verminderd toerekeningsvatbaar
De deskundigen stelden vast dat bij de man sprake is van een licht verstandelijke beperking en een antisociale persoonlijkheidsstoornis. Zij adviseerden om de man als verminderd toerekeningsvatbaar te beschouwen. De rechtbank volgt het advies van de deskundigen en beschouwt hem als verminderd toerekeningsvatbaar.

Behandeling nodig
De man heeft een lang strafblad, dat vol staat met soortgelijke delicten. Volgens de deskundigen kan de behandeling van de man het beste worden vormgegeven door een tbs-maatregel met voorwaarden. Dit komt overeen met eis van het Openbaar Ministerie. De man is echter niet bereid om mee te werken aan behandeling in dit kader, wat wel een vereiste is voor tbs met voorwaarden.

De man heeft behandeling nodig. Een Tbs met dwangverpleging vindt de rechtbank te ver gaan gezien de aard en de ernst van de delicten. Daarmee blijft over een deels voorwaardelijke gevangenisstraf met bijzondere voorwaarden. Deze voorwaarden bestaan uit het meewerken aan reclasseringstoezicht, opname in een zorginstelling, begeleid wonen of maatschappelijke opvang en ambulante behandeling. Dit biedt de kans om het gewenste behandeltraject vorm te geven, met de motivatie en medewerking van de man. Voordat de man aan zijn behandeling kan beginnen moet hij tot juni 2025 nog een restant van de ISD-maatregel uitzitten die hij als stelselmatig dader eerder door de rechtbank opgelegd kreeg.

Update 13.10 uur: Het kabinet is akkoord met het compromis over de asielmaatregelen. Verantwoordelijk minister Marjolein Faber (PVV) zei vandaag dat ‘alle ministers positief zijn’. Ze is er niet rouwig om dat er geen ‘asielcrisis’ wordt uitgeroepen, hoewel zij eerder nog weigerde te gaan werken aan een ‘plan B’. Het noodrecht is volgens haar ‘een gepasseerd station’.

Na overleg met VVD en BBB zijn er nog enkele wijzigingen doorgevoerd. Zo zullen de nieuwe asielmaatregelen tegelijkertijd behandeld met de intrekking van de spreidingswet. De bedoeling van de partijen is om alles dit jaar af te ronden. De taakstelling voor gemeenten om statushouders woonruimte aan te bieden, wordt pas geschrapt als het kabinet de plannen voor inrichting van zogenaamde 'doorstroomlocaties' gereed heeft. Dit zijn plekken waar statushouders tijdelijk kunnen verblijven. Zo wil de coalitie voorkomen dat er problemen ontstaan in gemeenten, door opvang en huisvesting.

Eerdere berichtgeving: PVV, VVD, NSC en BBB hebben overeenstemming bereikt over de aanscherpingen in de asielplannen en de manier waarop die worden ingevoerd. De vier regeringsfracties kwamen tot een akkoord tijdens een urenlang overleg op het Catshuis onder leiding van premier Schoof. 

De grootste kemphanen binnen de coalitie, PVV en NSC, werden het woensdag al eens over een compromis voor asielmaatregelen, 'de asielnoodmaatregelen wet'. Hier kwam al de nodige kritiek op vanuit de oppositie en belanghebbenden.

VVD en BBB, die pas vandaag mochten aanschuiven, hebben na urenlang overleg ook met de plannen ingestemd. Het overleg begon om 16.00 uur, rond 00.30 uur meldde PVV-leider Geert Wilders op X dat de partijen eruit waren.

De definitieve inhoud wordt later vandaag gepresenteerd na de ministerraad. Het is nog niet bekend of de plannen van NSC en PVV op cruciale onderdelen zijn aangepast op verzoek van BBB en/of VVD. Er gingen geruchten dat er nog gesteggel was over het taakstelling van gemeentes voor statushouders (het met voorrang toewijzen van woonruimte). 

Bij het verlaten van het Catshuis wilde geen van de fractievoorzitters een inhoudelijke toelichting geven aan de pers.

We zijn eruit 💪

— Geert Wilders (@geertwilderspvv) October 24, 2024

Witte rook: coalitiepartijen sluiten akkoord over asielmaatregelen, geen noodwet https://t.co/nNUkfcbYhf pic.twitter.com/169vRnXxme

— RTL Nieuws (@RTLnieuws) October 24, 2024

Techmiljardair Elon Musk heeft sinds eind 2022 op regelmatige basis contact met de Russische president Vladimir Poetin en andere Kremlin-functionarissen. Dat schrijft The Wall Street Journal (WSJ) op basis van huidige en vroegere regeringsbronnen uit de VS, Europa en Rusland. De twee bespraken geopolitieke, zakelijke en ook persoonlijke zaken.

Elon Musk speelt een grote rol in de Amerikaanse verkiezingscampagne, maar de miljardair heeft ook wereldwijd enorme invloed. De extreem rijke ondernemer reageerde niet op verzoeken van WSJ om commentaar en gaf na de publicatie van het bericht in eerste instantie ook geen commentaar. In plaats daarvan plaatste hij nog meer berichten ter ondersteuning van de voormalige president Donald Trump op zijn onlineplatform X. Twee jaar geleden ontkende Musk expliciet vermeend contact met Poetin.

Maar de contacten bestonden daadwerkelijk en duurden tot dit jaar, schreef de Wall Street Journal, daarbij verwijzend naar een huidige en een voormalige medewerker van de geheime dienst. Musk werd ooit door Poetin gevraagd om het Starlink-satellietcommunicatiesysteem niet te activeren in Taiwan. Daarmee wilde Poetin de Chinese leider Xi Jinping een plezier doen, die de controle over Taiwan claimt en Poetin steunt in zijn agressieoorlog tegen Oekraïne.

Musk is onder meer hoofd van de elektrische autofabrikant Tesla en het ruimtevaartbedrijf SpaceX. Vooral zijn Tesla-aandelen maken hem tot de rijkste persoon ter wereld. SpaceX speelt momenteel een sleutelrol in het Amerikaanse ruimtevaartprogramma – zowel civiel als militair. Daardoor heeft Musk toegang tot vertrouwelijke informatie. Musk bevestigde dit een paar dagen geleden tijdens een bijeenkomst van Trump, maar grapte dat de vertrouwelijke informatie maar ‘saai’ was.

Na de Russische aanval op Oekraïne in februari 2022 rustte SpaceX de Oekraïense strijdkrachten uit met Starlink-terminals die de door Russische troepen vernietigde mobiele infrastructuur vervingen. Het Amerikaanse ministerie van Defensie heeft hiervoor inmiddels een contract met SpaceX. Uit Musks biografie weten we dat hij een Oekraïense aanval op de Russische Zwarte Zeevloot op het door Rusland bezette Krim-schiereiland wilde voorkomen. Musk had daarom het Oekraïense verzoek afgewezen om Starlink in dat gebied te activeren – en rechtvaardigde dit een excuus uit angst, een militaire escalatie met kernwapens.

De Republikeinse presidentskandidaat Trump heeft beloofd Musk met het leiderschap van een commissie die de Amerikaanse overheidsuitgaven onder de loep zal nemen als hij de verkiezingen op 5 november wint. Er kunnen belangenconflicten ontstaan omdat SpaceX een Amerikaanse overheidscontractant is en Tesla afhankelijk is van de beslissingen van Amerikaanse toezichthouders. Tegelijkertijd is de elektrische autofabriek van Musk het middelpunt van diverse onderzoeken.

De Amerikaanse autoriteiten waren er niet blij mee, zei de inlichtingenfunctionaris tegen WSJ, verwijzend naar de contacten tussen Musk en Poetin. De regering heeft echter geen signalen gezien van mogelijke vertrouwendbreuken door Musk. Woordvoerder van het Kremlin, Dmitry Peskov, zei dat de enige communicatie van het Kremlin met Musk een telefoongesprek was waarin hij en Poetin 'ruimtevaart en huidige en toekomstige technologieën' bespraken. Afgezien daarvan hebben noch Poetin, noch functionarissen van het Kremlin regelmatig gesprekken met Musk gevoerd, zei hij.

Volgens onderzoek steunde Rusland de Houthi-militie in Jemen met aanvallen op schepen in de Rode Zee met satellietgegevens.

Deze gegevens werden doorgegeven via leden van de Iraanse Revolutionaire Garde, zo meldde de Amerikaanse krant 'Wall Street Journal'. De Houthi-militie valt vanuit Jemen herhaaldelijk schepen aan in de Rode Zee en de Golf van Aden, dit uit solidariteit met de Palestijnen in de Gazastrook. Vanwege de gevaren zijn schepen in het gebied begonnen hun radiosignalen uit te schakelen. Hun bewegingen kunnen dan alleen gevolgd worden via satellietbeelden van hoge kwaliteit.

De wereld moet snel in actie komen om de opwarming van de aarde binnen de 1,5 graden te houden, zo waarschuwt het VN-milieubureau UNEP in een nieuw rapport. Zonder drastische maatregelen vanaf begin 2025 zullen we de volgens UNEP cruciale grens, die werd vastgesteld in het Klimaatakkoord van Parijs, niet halen.

De huidige opwarming zou al zijn opgelopen tot ongeveer 1,3 graden vergeleken met het pre-industriële tijdperk, waarin fossiele brandstoffen nog nauwelijks werden gebruikt. De tijd dringt volgens UNEP, vooral voor rijke landen in de G20, die het grootste aandeel hebben in de wereldwijde uitstoot van broeikasgassen.

UNEP legt de focus voornamelijk op de G20-landen, die zonder de Afrikaanse Unie verantwoordelijk waren voor 77 procent van de uitstoot in 2023. Door de AU erbij te tellen, stijgt dit aandeel naar 82 procent. Dit benadrukt volgens UNEP nog eens dat rijke landen voorop moeten lopen in de wereldwijde inspanning om emissies drastisch te verlagen. Het VN-rapport stelt verder dat als landen al hun huidige beloften zouden nakomen, de opwarming deze eeuw nog altijd naar de 2,6 tot 2,8 graden stijgt – ver boven de beoogde 1,5 graad.

De ernst van de situatie wordt benadrukt door VN-milieuchef Inger Andersen, die erkent dat het steeds minder waarschijnlijk is dat het doel van 1,5 graden gehaald wordt. Toch is dit geen reden om op te geven: "Zelfs als de wereld de 1,5 graden overschrijdt - en die kans wordt elke dag groter - moeten we blijven streven naar een klimaatneutrale, duurzame en welvarende wereld," zegt Andersen. Ze onderstreept de noodzaak om door te gaan met klimaatmaatregelen, zelfs wanneer de doelen niet haalbaar zijn.

De nieuwe doelen voor uitstootreductie zijn fors: in 2030 moet de wereldwijde uitstoot met 28 procent dalen en in 2035 zelfs met 37 procent ten opzichte van het niveau van 2019. Of dit realistisch is, blijft de vraag, gezien de tekortkomingen van het huidige beleid en realistische scenarios.

Om dit mogelijk te maken, moeten alle landen hun bijgewerkte klimaatplannen - de zogeheten NDC's - uiterlijk 10 februari 2025 indienen. Dit thema zal ongetwijfeld weer centraal staan tijdens komende klimaattoppen.

Ter Illustratie (Afbeelding: Dall-E / FOK.nl)

Naast de wedstrijden van Ajax, FC Twente en AZ werden er donderdagavond in de Europa League natuurlijk nog meer wedstrijden gespeeld, de gehele derde speelronde stond op het programma - met uitzondering van twee duels die woensdag al werden gespeeld. Daarbij kwamen weer de nodige Nederlanders in actie, met wisselend succes.

Erik ten Hag ging met zijn Manchester United op bezoek in Turkije bij Fenerbahce, waarbij hij Matthijs de Ligt en Joshua Zirkzee in de basis had staan. Na een kwartier opende Christian Eriksen de score al na een assist van Zirkzee, maar kort na rust trok Youssef En-Nesyri de stand gelijk. Het bleef bij 1-1, hoewel Fenerbahce het wel veertig minuten zonder coach moest doen: José Mourinho werd met rood weggestuurd.

Giovanni van Bronckhorst ging met Besiktas naar Frankrijk, waar een duel wachtte tegen Olympique Lyon. Twintig minuten voor tijd werd de score eindelijk geopend: Gedson Fernandes zette Besiktas op 0-1 en dat leverde uiteindelijk ook de volle drie punten op voor Van Bronckhorst en zijn mannen.

Bij Maccabi Tel Aviv mocht Joris van Overeem invallen tegen Real Sociedad, terwijl Tyrese Asante op de bank bleef zitten. Het mocht niet baten, want de Spanjaarden wonnen met 1-2, onder meer door een assist van voormalig Ajax-, Zwolle- en ADO-speler Sheraldo Becker.

Robin Pröpper en Neraysho Kasanwirjo mochten een minuut of twintig meespelen bij de Rangers, die in eigen huis Roemeens bezoek kregen. FCSB kwam langs, maar kon geen vuist maken: Tom Lawrence, twee keer Vaclav Cerny en Hamza Igmane leverden de Rangers een mooie 4-0 zege op.

Coach Pascal Jansen kreeg met het Hongaarse Ferencvaros bezoek van OGC Nice, waar aanvoerder Pablo Rosario, jarenlang PSV'er, kort voor het einde rood kreeg wegens het neerhalen van een doorgebroken speler. Het mocht niet baten, want Jansen en Ferencvaros gingen er met een 1-0 zege vandoor nadat Moise Bombito al na een kwartier een eigen goal maakte.

Lazio, Tottenham en Anderlecht zijn de drie teams die in de competitie nog het maximale aantal punten hebben met drie overwinningen. Ajax staat op een keurige vierde plek, AZ staat op de 24e plek, precies boven de streep die voor uitschakeling staat. FC Twente staat daar met de 28e plek onder, de volledige stand is hier te vinden.

Uitslagen Europa League, speeldag 3
Galatasaray - IF Elfsborg 4-3
Braga - Bodø/Glimt 1-2
Qarabag - Ajax 0-3
AS Roma - Dynamo Kyiv 1-0
Eintracht Frankfurt - RFS 1-0
Midtjylland - Union Saint-Gilloise 1-0
Ferencvaros - Nice 0-1
Maccabi Tel Aviv - Real Sociedad 1-2
PAOK - Viktoria Plzen 2-2
FC Twente - Lazio 0-2
Tottenham Hotspur - AZ 1-0
Athletic Bilbao - Slavia Praag 1-0
FC Porto - TSG Hoffenheim 2-0
Fenerbahce - Manchester United 1-1
Malmö FF - Olympiakos 0-1
Olympique Lyon - Besiktas 0-1
Rangers - FCSB 4-0
Anderlecht - Ludogorets Razgrad 2-0

FC Twente heeft in hun derde Europa League-wedstrijd van het seizoen, thuis tegen Lazio, een pijnlijke nederlaag geleden. In de afgeladen Grolsch Veste zat de sfeer er in het begin goed in, maar dat sloeg al heel snel om en uiteindelijk droop de thuisploeg met een 0-2 nederlaag af.

Twente begon met hoop op een goed resultaat, na eerdere gelijke spelen tegen Manchester United en Fenerbahçe. Een vroege rode kaart voor doelman Lars Unnerstall, na een overtreding op Boulaye Dia, veranderde de wedstrijd na tien minuten echter al volledig. Lazio nam direct het initiatief en kwam uiteindelijk op voorsprong na een goal van Pedro, die na inmenging van de VAR werd goedgekeurd.

Twente kwam slechts sporadisch tot kansen, met enkele schoten van Sam Lammers en Anass Salah-Eddine voor rust. De Tukkers verdedigden met tien man en wisten de schade lang beperkt te houden. In de slotfase hoopten ze nog op een punt, zeker nadat een vermeende strafschop voor Lazio werd teruggedraaid na tussenkomst van de VAR. In de 87e minuut besliste invaller Gustav Isaksen de wedstrijd dan toch uit een counter en bracht de eindstand op 0-2.

Naast de sportieve teleurstelling werd de wedstrijd overschaduwd door beschuldigingen van racisme vanuit het publiek richting Lazio-speler Loum Tchaouna. De zaak werd door Lazio-trainer Marco Baroni na afloop bevestigd, terwijl Twente-coach Joseph Oosting afstand nam van het incident en aangaf dit niet zelf gehoord te hebben.

In de competitiefase van de Europa League heeft AZ donderdagavond niet kunnen verrassen. Op bezoek bij Tottenham Hotspur zat een punt er mogelijk wel in, maar in de tweede helft werd dat uit handen gegeven: 1-0.

AZ begon sterk, maar kende een ongelukkige wending in de tweede helft van hun wedstrijd. In de 51e minuut maakte Maxim Dekker een ongelukkige overtreding in de zestien, wat resulteerde in een penalty die door Richarlison werd benut. Vanaf dat moment kwam AZ onder zware druk te staan en wist zich daar nauwelijks onderuit te spelen.

In de 74e minuut had AZ-invaller Mayckel Lahdo nog een kans om de gelijkmaker te scoren, maar zijn schot ging recht op Tottenham-doelman Fraser Forster af. Tot overmaat van ramp moest AZ de wedstrijd met tien man beëindigen nadat David Møller Wolfe zijn tweede gele kaart kreeg. Daarnaast verloor AZ in de eerste helft ook aanvaller Ruben van Bommel door een voetblessure.

Door deze nederlaag blijft AZ na drie wedstrijden op drie punten in de Europa League staan. Na een winnende start tegen IF Elfsborg, verloren ze de daaropvolgende twee wedstrijden. De focus verschuift nu naar de aankomende Eredivisie-wedstrijd tegen Go Ahead Eagles.

Los Angeles County District Attorney George Gascón heeft aangekondigd dat hij vrijdag de rechtbank zal verzoeken om een herziening van het vonnis van Erik en Lyle Menendez. De broers, die begin jaren negentig tot levenslang zonder kans op voorwaardelijke vrijlating werden veroordeeld voor de moord op hun ouders, zouden volgens Gascón recht hebben op een nieuwe kans. Als de rechter instemt met Gascóns aanbeveling, zouden de Menendez-broers direct in aanmerking komen voor voorwaardelijke vrijlating.

Gascón zei tijdens een persconferentie dat hij vindt dat de broers hun schuld aan de samenleving hebben afbetaald. Hij zal de rechter verzoeken om hun straf te veranderen in "50 jaar tot levenslang," wat betekent dat de broers door hun leeftijd bij de veroordeling mogelijk nu in aanmerking komen voor vrijlating. Uiteindelijk ligt de beslissing bij de rechter, waarna een voorwaardelijke vrijlatingscommissie zal beslissen of ze daadwerkelijk vrij mogen komen. Gascón gaf aan dat zijn definitieve beslissing kort voor de persconferentie is gemaakt.

Het hernieuwde onderzoek naar de zaak van de Menendez-broers komt na jarenlange discussies over de reden waarom de broers hun ouders destijds hebben vermoord. Tijdens hun eerste, veelbesproken rechtszaak in 1993 stelde de aanklager dat de broers hun ouders uit hebzucht vermoordden, terwijl de verdediging beweerde dat ze dit deden uit zelfverdediging vanwege jarenlange mishandelingen door hun ouders. In een tweede rechtszaak werd de vermeende mishandeling echter buiten beschouwing gelaten, wat uiteindelijk leidde tot de veroordeling voor moord met voorbedachten rade.

De discussie over de zaak kreeg afgelopen jaar nieuwe energie door de ontdekking van een brief uit 1988 waarin Erik Menendez aan een familielid schreef over vermeend misbruik door zijn vader. Daarnaast deed ex-Menudo-lid Roy Rosselló een schokkende onthulling waarin hij beweerde dat hij als tiener ook slachtoffer was van José Menendez, de vader van Erik en Lyle, die als topman bij RCA Records werkte. Volgens de advocaten van de broers zou deze nieuwe informatie kunnen rechtvaardigen dat de broers een lagere straf hadden moeten krijgen voor doodslag in plaats van moord.

Hoewel de zaak op brede steun kan rekenen, vooral na recente Netflix-documentaires, zijn niet alle familieleden voorstander van hun vrijlating. De broer van Kitty Menendez, Milton Andersen, heeft aangegeven tegen te zijn. Volgens hem rechtvaardigen de nieuwe beschuldigingen geen herziening van de moordveroordelingen en blijven de moorden "een nauwkeurig geplande, koelbloedige daad." De uiteindelijke beslissing ligt nu in handen van de rechter en, bij goedkeuring, een voorwaardelijke vrijlatingscommissie.

Goedemorgen! 

Vanochtend is het half tot zwaar bewolkt en vooral in het midden en oosten komen er enkele buien voor, plaatselijk met onweer. De buien trekken weg naar het noordoosten. De wind is zwak tot matig uit zuid tot zuidoost.

Vanmiddag is het in het noorden en noordwesten half tot zwaar bewolkt. In de zuidelijke helft wordt het vrij zonnig en het blijft droog. De middagtemperatuur loopt uiteen van 17°C in het noorden tot plaatselijk 20°C in het zuiden. De wind komt uit het zuiden en is zwak tot matig.

Vanavond zijn er opklaringen en is het droog. In de loop van de avond kan met name in het noordoosten plaatselijk mist ontstaan. De wind wordt zwak.

Tot morgen!

Wolkjes in Purmerend (Foto: Pukeko) 

Geld of een foto doneren? Dat kan hier! 

Jouw foto of filmpje bij het weerbericht? Deze is te mailen via weer@fok.nl of up te loaden via ons fotoforum. Vermeld bij de foto waar deze ongeveer is gemaakt.

Meepraten over het weer? Dat kan op ons weerforum waar de atmosfeer op ontploffen staat:
WKN - De atmosfeer staat op ontploffen.
Of uiteraard in de reacties onder het weerbericht.

In de aanloop naar de presidentsverkiezingen in de Verenigde Staten heeft vicepresident Kamala Harris openlijk voormalig president Donald Trump een fascist genoemd. Deze uitspraak heeft flink wat stof doen opwaaien. De uitspraak roept vragen op over wat fascisme dan precies inhoudt en in hoeverre deze term van toepassing is op Trump. Dus: hoe zit dat nou eigenlijk?

Fascisme is een autoritaire en ultranationalistische politieke ideologie die doorgaans wordt geassocieerd met extreemrechts, hoewel er in de geschiedenis ook voorbeelden te vinden zijn van links fascisme. Hoewel het een vrij complexe ideologie is, kenmerkt het zich in ieder geval door een sterk gecentraliseerde macht onder leiding van een dictator, het gebruik van geweld en onderdrukking om politieke tegenstand de kop in te drukken en het verheerlijken van de staat boven individuele vrijheden. Fascistische regimes maken vaak gebruik van propaganda, censuur en het aanwakkeren van nationalistische en racistische sentimenten om hun macht te consolideren.

De bekendste fascistische leiders uit de geschiedenis zijn Adolf Hitler in Duitsland en Benito Mussolini in Italië. Mussolini, ook wel bekend als ‘Il Duce’ (de leider), was de grondlegger van het fascisme en leidde de Nationale Fascistische Partij. Onder zijn bewind marcheerden in 1922 duizenden ‘Zwarthemden’ naar Rome om de macht te grijpen. Deze paramilitaire groepering gebruikte geweld en intimidatie om politieke tegenstanders uit te schakelen.

Hitler volgde een soortgelijk pad in Duitsland met de opkomst van de Nationaalsocialistische Duitse Arbeiderspartij (NSDAP). De ‘Bruinhemden’ of Sturmabteilung (SA) fungeerden als zijn paramilitaire vleugel, die straatgeweld en intimidatie gebruikte om oppositie te onderdrukken. Beide regimes leidden tot een eenpartijstaat, onderdrukten burgerlijke vrijheden en gebruikten propaganda en censuur om hun ideologie te verspreiden.

In de hedendaagse politiek wordt de term fascisme soms losjes gebruikt om autoritaire leiders of bewegingen te beschrijven die totalitaire neigingen vertonen. Het wordt vaak ingezet als een beschuldiging tegen politici die vermeend racistische, nationalistische of onderdrukkende beleidsmaatregelen ondersteunen. Tegelijkertijd hebben sommige conservatieve groeperingen de term gebruikt om overheidsingrijpen, zoals lockdowns tijdens de coronapandemie, te bekritiseren als ‘fascistisch’.

Kamala Harris heeft Donald Trump herhaaldelijk bekritiseerd wegens zijn retoriek en acties die volgens haar de democratische principes van de Verenigde Staten ondermijnen. Ze wijst op verschillende uitspraken en gedragingen van Trump die volgens haar wijzen op fascistische neigingen:

• Militair gebruik tegen politieke tegenstanders: Trump heeft gesuggereerd het leger in te zetten tegen binnenlandse tegenstanders, wat doet denken aan de manier waarop fascistische regimes geweld gebruiken om oppositie te onderdrukken.
• Aanvallen op de pers: hij heeft gedreigd actie te ondernemen tegen mediaorganisaties vanwege voor hem onwelgevallige berichtgeving, wat parallellen vertoont met de censuurpraktijken van historische fascistische regimes.
• Verheerlijking van geweldadige groepen: tijdens een presidentieel debat in 2020 weigerde Trump de extreemrechtse groep Proud Boys te veroordelen en zei hij: "Proud Boys, stand back and stand by," wat moeilijk anders te interpreteren is dan als een oproep tot paraatheid.
• De gebeurtenissen van 6 januari 2021: de bestorming van het Capitool door Trump-aanhangers, aangemoedigd door zijn ongefundeerde beweringen over verkiezingsfraude en oproepen om ‘als een gek te vechten’, wordt gezien als een poging om de democratische overdracht van macht te ondermijnen.

Harris stelt dat deze acties en uitspraken wijzen op een minachting voor democratische normen en een neiging tot autoritarisme, kenmerkend voor fascistische leiders.

De beschuldiging van fascisme is zwaar en wordt door verschillende experts verschillend geïnterpreteerd. Sommige wetenschappers, zoals Robert Paxton, emeritus hoogleraar aan Columbia University en auteur van The Anatomy of Fascism, zien overeenkomsten tussen Trumps gedrag en historische fascistische bewegingen. Hij wijst op de ondermijning van democratische instituties en het aanwakkeren van nationalistische en racistische sentimenten.

Andere experts zijn voorzichtiger met het labelen van Trump als fascist. David Kertzer, hoogleraar aan Brown University en expert op het gebied van Italiaanse geschiedenis, benadrukt dat hoewel er overeenkomsten zijn, zoals het cultiveren van een sterke leider en massabewegingen, niet alle kenmerken van historisch fascisme van toepassing zijn op Trump. Hij wijst op het ontbreken van een eenpartijstaat en totale controle over de media.

David Clay Large, senior fellow aan het Institute of European Studies van de University of California, Berkeley, stelt dat hoewel de democratische instituties in de VS sterker zijn dan die in Europa tijdens de opkomst van het fascisme in de jaren '20 en '30, er reden is tot waakzaamheid. Hij benadrukt het gevaar van toenemende polarisatie en het afnemende vertrouwen in objectieve feiten, mede versterkt door de rol van sociale media.

Een belangrijk verschil tussen historische fascistische regimes en de moderne tijd is de rol van sociale media. Waar vroegere regimes afhankelijk waren van gecontroleerde staatspropaganda, bieden platforms als Twitter en Facebook moderne leiders de mogelijkheid om direct met het publiek te communiceren en informatie te verspreiden, vaak zonder tussenkomst van traditionele media. Dit kan leiden tot het versterken van ‘echo chambers’ en het verspreiden van desinformatie, wat bijdraagt aan verdere polarisatie en ondermijning van algemeen geaccepteerde feiten.

De vraag of Donald Trump een fascist is, is complex en hangt af van hoe strikt men de definitie van fascisme hanteert. Kamala Harris en anderen die hem zo noemen, wijzen op specifieke gedragingen en uitspraken die doen denken aan historische fascistische leiders. Tegelijkertijd waarschuwen sommige experts voor het te snel trekken van deze conclusie, gezien de unieke historische en politieke context van het hedendaagse Amerika.

Wat wel duidelijk is, is dat de democratische principes en instituties onder druk staan in een tijd van steeds extremere polarisatie en toenemend wantrouwen over en weer. Het gebruik van zwaar beladen termen als ‘fascisme’ helpt niet om dat tegen te gaan. Het debat over de term fascisme toont in ieder geval wél de noodzaak voor een bredere kennis en een diepgaander begrip van politieke ideologieën en historische gebeurtenissen. Enerzijds om zorgvuldiger te zijn met het trekken van historische parallellen en anderzijds om zo de democratie te beschermen tegen autoritaire tendensen, ongeacht hoe we die vervolgens labelen.

Monica Coenraads herinnert zich nog levendig de eerste tekenen dat er iets mis was met haar dochter Chelsea. Als kersverse ouder had ze weinig ervaring met kinderen en merkte ze aanvankelijk niet op dat Chelseas ontwikkeling stagneerde en zelfs achteruitging na haar eerste verjaardag. Chelsea sprak slechts één woord, maar zelfs dat verstomde al snel. Ze kon alleen lopen als iemand haar vasthield, verloor het vermogen om objecten vast te pakken en begon repetitieve handbewegingen te maken, zoals klappen.

"Iedere ouder wil het beste voor zijn kind en ik was wanhopig op zoek naar een diagnose," zegt Coenraads, die destijds met haar gezin in Virginia woonde. Toen Chelsea op tweejarige leeftijd eindelijk werd gediagnosticeerd met het Rett-syndroom, voelde het als een dubbele klap. Niet alleen had haar dochter een ongeneeslijke neurologische aandoening, maar wetenschappers wisten destijds nog maar weinig over de ziekte. Hoewel ze vermoedden dat het voornamelijk meisjes trof en waarschijnlijk het gevolg was van een mutatie, was de exacte genetische oorzaak nog onbekend.

Inmiddels is Chelsea 28 jaar oud en is ze nog steeds volledig afhankelijk van de zorg van haar ouders. Ze kan niet spreken, lopen of haar handen gebruiken. Medicijnen zijn nodig om epileptische aanvallen te verminderen, angst te beheersen en haar slaap te reguleren. Van het Rett-syndroom is nu bekend dat het een aandoening is die meestal wordt veroorzaakt door mutaties in het MECP2-gen, dat een cruciale rol speelt in de regulatie van genactiviteit in veel organen, waaronder de hersenen.

Voor ouders zoals Coenraads is de frustratie groot. "Je ziet je kind worstelen en je wilt dat de wetenschap sneller gaat," zegt ze. Maar in plaats van passief af te wachten, besloot ze actie te ondernemen. Als oprichter en CEO van de Rett Syndrome Research Trust (RSRT) is heeft ze een voor ouders unieke positie om daadwerkelijke verandering te stimuleren.

De RSRT heeft tot nu toe 8,5 miljoen dollar (zo’n 7,9 miljoen euro) geïnvesteerd in het ondersteunen van een onconventionele, maar veelbelovende benadering: RNA-bewerking. Deze techniek richt zich op het bewerken van de RNA-strengen die door het gemuteerde MECP2-gen worden gecodeerd, in plaats van direct het DNA te wijzigen. "Ons doel is om het veld te stimuleren en nieuwe wegen te openen," legt Coenraads uit.

RNA-bewerking wordt gezien als een veelbelovend alternatief voor DNA-bewerkingsmethoden zoals CRISPR. Volgens bio-ingenieur Thomas Gaj van de Universiteit van Illinois Urbana-Champaign neemt RNA-bewerking ‘een centrale plaats in’ in de huidige genetische onderzoeksgemeenschap. Een van de voordelen is dat het gemakkelijker af te leveren is aan cellen en potentieel veiliger is, omdat het geen permanente wijzigingen in het genoom aanbrengt.

Om te begrijpen waarom RNA-bewerking zo veelbelovend is, is het belangrijk om te weten hoe genexpressie werkt. DNA fungeert als een blauwdruk voor eiwitten, maar om deze eiwitten daadwerkelijk te produceren, moet de cel een kopie maken in de vorm van boodschapper-RNA (mRNA). Dit mRNA wordt vervolgens gebruikt door ribosomen om eiwitten samen te stellen.

RNA-bewerking richt zich op dit mRNA, met als doel specifieke fouten te corrigeren voordat het eiwit wordt geproduceerd. Een belangrijke techniek maakt gebruik van enzymen genaamd ADAR's (adenosine deaminasen die werken op RNA). Deze enzymen kunnen de bouwsteen adenosine in het RNA vervangen door inosine, wat door de cel wordt gelezen als guanosine. Door deze subtiele wijziging kan een defect mRNA worden gecorrigeerd, wat leidt tot de productie van een normaal functionerend eiwit.

Wave Life Sciences, een biotechbedrijf, kondigde onlangs aan dat hun RNA-bewerkingsaanpak heeft geleid tot een significante toename van de productie van een normaal eiwit bij patiënten met een genetische ziekte die de lever en longen aantast. Dit is een belangrijke mijlpaal en biedt hoop voor de toepassing van RNA-bewerking bij andere ziekten, zoals het Rett-syndroom.

Andere bedrijven zoals Ascidian Therapeutics, Rznomics en HuidaGene zijn ook begonnen met klinische proeven waarbij RNA-bewerking wordt toegepast op oogziekten en kanker. De toenemende investeringen en interesse in RNA-bewerking wijzen op een verschuiving in hoe wetenschappers genetische ziekten benaderen.

Hoewel de potentie van RNA-bewerking enorm is, zijn er nog flink wat uitdagingen. Onder andere het verhogen van de efficiëntie en precisie van de bewerking, het verbeteren van de afleveringsmethoden naar de cellen en het minimaliseren van bijwerkingen zijn cruciale stappen die nog moeten worden genomen. "Alles komt neer op een zorgvuldige keuze van de toepassing," zegt bio-ingenieur Aravind Asokan van de Duke University School of Medicine.

Een ander aandachtspunt is dat RNA-bewerking geen permanente oplossing biedt. Omdat RNA-moleculen relatief kort leven, moeten behandelingen mogelijk worden herhaald. Aan de andere kant maakt dit tijdelijke karakter het ook veiliger, omdat eventuele ongewenste effecten niet permanent zijn.

De vooruitgang in RNA-bewerking illustreert een bijzondere fase in de geneeskunde. Het biedt niet alleen hoop voor patiënten met het Rett-syndroom, maar ook voor vele andere genetische aandoeningen. Hoewel er nog veel werk aan de winkel is, is de wetenschappelijke gemeenschap optimistisch. "RNA-bewerking is niet bedoeld als vervanging voor technieken zoals CRISPR; het is een extra wapen in onze strijd tegen ziekte," zegt bio-ingenieur Jonathan Gootenberg van Harvard Medical School. Zijn laboratorium ontwikkelt nieuwe benaderingen voor het wijzigen van RNA en benadrukt het belang van voortdurende innovatie.

Voor Chelsea, Monica en vele anderen biedt de opkomst van RNA-bewerking een sprankje hoop in een veld dat lang werd gedomineerd door onzekerheid en beperkte opties. De combinatie van wetenschappelijke vooruitgang, innovatieve technologieën en de onvermoeibare inzet van individuen en organisaties zoals de RSRT brengt de medische wetenschap dichter bij effectieve behandelingen voor bijvoorbeeld het Rett-syndroom.

"Voor de meeste patiënten maakt het niet uit hoe de ziekte wordt genezen; het gaat erom dát ze wordt genezen," benadrukt Gootenberg. Met elke stap voorwaarts komen we dichter bij een toekomst waarin genetische aandoeningen zoals het Rett-syndroom niet langer een levenslange last hoeven te zijn.

De gesprekken over een staakt-het-vuren in de Gazastrook zullen de komende dagen in Qatar worden voortgezet.

Dat heeft de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Blinken bekendgemaakt. De Israëlische regering bevestigde dat er nog een ontmoeting zou plaatsvinden tussen Mossad-chef Barnea, CIA-directeur Burns en de Qatarese premier al-Thani. De laatste tijd is er geen vooruitgang geboekt bij bemiddelingspogingen tussen Israël en Hamas. Na de dood van Hamas-leider Sinwar in de Gazastrook vorige week zijn er nieuwe gesprekken gestart.

Het merendeel van de organisatoren van de grootste festivals in Nederland koos deze zomer niet voor herbruikbare bekers en bakjes. In plaats daarvan blijven ze gebruikmaken van plastic bekers en bakjes voor eenmalig gebruik, gecombineerd met een inzamelsysteem. Dat blijkt uit de inspecties die de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) deze zomer heeft gehouden bij diverse evenementen. Daarmee maken evenementenorganisaties gebruik van de uitzondering in de regelgeving voor wegwerpplastic.

Na een uitgebreide inspectieronde in de cafetariasector in het voorjaar van 2024, heeft de ILT in de zomer van dit jaar de evenementenbranche onder de loep genomen. Diverse toonaangevende evenementen zijn bezocht, waaronder de Zwarte Cross, PinkPop en de DutchGP. De conclusie van de ILT na al die bezoeken: wegwerpplastic is nog steeds de norm in deze sector. Organisaties kiezen veelal nog niet voor herbruikbare bekers en bakjes. Organisatoren lijken te kiezen voor de hoogste financiële opbrengst per consumptie en niet voor de kleinste impact op het milieu.

Afwijken van regels
Dat festivals kiezen voor wegwerpverpakkingen die plastic bevatten is niet verboden. De regelgeving gaat uit van herbruikbare bekers en bakjes als norm, maar biedt de mogelijkheid om daarvan af te wijken. Een evenement kan dus wel eenmalige bakjes en bekers gebruiken, maar moet daarbij rekening houden met een aantal aanvullende regels.

Ze moeten een melding doen bij de ILT en zijn verplicht om in 2024 75% van de verstrekte bekers en bakjes weer in te zamelen en hoogwaardig te recyclen. Een percentage dat oploopt tot 90% in 2027. Bij eenmalig gebruik moeten zoveel mogelijk grondstoffen worden ingezameld om daar vervolgens nieuwe producten van te maken. Gewoon eenmalige plasticverpakkingen verstrekken zonder aparte inzameling en recycling is niet meer mogelijk.

Handhaving ILT
Nu het festivalseizoen voorbij is, gaat de ILT opnieuw langs in deze sector voor een serie inspecties. Deze inspecties gaan over de vraag of het evenementen is gelukt om 75% in te zamelen en hoogwaardig te recyclen. De ILT kan pas overgaan tot handhaving als de inzamelnorm van 75% over 2024 niet wordt gehaald. Als dat zo is, kan de ILT handhavend optreden. Zodat evenementen passende maatregelen nemen om in 2025 de verplichte inzamelpercentages wel te gaan halen.

Met de bouw van 55.000 nieuwe transformatorhuisjes wil energie-minister Sophie Hermans de problemen op het overvolle stroomnet snel oplossen. Gemeenten en netbeheerders moeten op zoek naar locaties en zijn verantwoordelijk voor de bouw en de afstemming met de buurt. 

Hoewel het goed is dat de minister de energietransitie wil versnellen, is er een groot praktisch probleem: er zijn nu al te weinig technische mensen die het uitvoerende werk kunnen doen. Er is een flink tekort aan installateurs, monteurs, gravers en andere uitvoerende technici. Ook gemeenten hebben personeelsproblemen, waardoor de benodigde locaties en vergunningen voor de trafohuisjes niet snel genoeg worden toegewezen. 

De minister wil gemeenten ondersteunen met een ‘vliegende brigade’. Maar dat zal niet genoeg zijn. Op alle uitvoerende stukken moeten er mensen bij. En werkprocessen moeten efficiënter worden ingericht, zodat de mensen die beschikbaar zijn veel meer trafohuisjes kunnen maken.

Uitvoerend werk moet aantrekkelijk zijn voor nieuw personeel 
Om nieuw personeel te werven is het belangrijk dat het uitvoerende werk aantrekkelijk is. Daar werken netbeheerders, installateurs en bouwers hard aan, samen met overheden. Ook lossen zij samen knelpunten op, die versnelling van de uitvoering in de weg staan.  

Om zij-instromers aan te trekken is het bijvoorbeeld belangrijk dat de werktijden flexibel zijn, zodat mensen met jonge kinderen makkelijker kunnen instromen. Ook het sneller aannemen en opleiden van statushouders gaat helpen.  

Ook slimmere oplossingen zijn noodzakelijk
Daarnaast zijn andere slimme oplossingen noodzakelijk. Denk aan kortere, meer specifieke opleiding om als technisch specialist aan het werk te gaan, in plaats van volledige mbo-opleidingen. En innovatieve oplossingen in het werk zelf zoals prefab componenten en stekkerbare oplossingen. Zo is het werk makkelijker en kunnen zij-instromers sneller aan de slag. 

Hoe het werk moet worden uitgevoerd en wie dat moet doen, wordt in de plannen vaak vergeten. Terwijl dat juist cruciaal is om vooruit te komen. 

Het aantal restaurants in Nederland is sinds 2007 met 58 procent toegenomen en het aantal bedrijven in de eventcatering is ruim verzesvoudigd. Het aantal cafés is juist met 33 procent afgenomen. Dat meldt het CBS op basis van de nieuwste cijfers over het aantal bedrijven in Nederland.

Het totaal aantal bedrijven in de eet- en drinkvoorziening nam tussen 1 oktober 2007 en 1 oktober 2024 met 83 procent toe, van bijna 38 duizend tot 69 duizend. De meeste groei zat echter in eenpersoonsbedrijven in de eventcatering. Zonder eventcatering was er een groei van 25 procent in de eet- en drinkvoorziening.

De meeste eet- en drinkvoorzieningen zijn eventcatering (27 duizend bedrijven), gevolgd door restaurants (16 duizend), overige eetgelegenheden (snackbars, fastfoodrestaurants, lunchrooms, eetkramen en ijssalons met ook 16 duizend), cafés (8 duizend) en kantines en contractcatering (duizend).

Groei vooral eenpersoonsbedrijfjes in de eventcatering
Het aantal eenpersoonsbedrijven in de eet- en drinkvoorziening is bijna verdrievoudigd tussen 2007 en 2024. In de eventcatering is het aantal eenpersoonsbedrijven nu zelfs bijna tien keer zo groot als in 2007. Zonder de kleine bedrijven was de groei in bedrijven die eten en drinken aanbieden niet 83 procent, maar 32 procent.

Eet- en drinkvestigingen in Flevoland verdrievoudigd
Een bedrijf kan meerdere vestigingen hebben, daarom zijn er meer vestigingen in de eet- en drinkvoorziening (ruim 74 duizend) dan bedrijven (bijna 68 duizend op 1 januari 2024). Het aantal bedrijfsvestigingen in de eet- en drinkvoorziening is het hardst gegroeid in Flevoland, met een verdrievoudiging tussen 2007 en 2024. De top drie van groei wordt gecompleteerd door twee provincies die tevens in de top drie staan bij de grootste economische groei: Noord-Holland en Utrecht. In deze drie provincies is het aantal inwoners ook het meest toegenomen ten opzichte van 2007.

Bijna de helft van alle eet- en drinkvoorzieningen in Holland
De meeste eet- en drinkvoorzieningen zijn in Noord-Holland (25 procent), Zuid-Holland (21 procent) en Noord-Brabant (13 procent). Deze drie provincies zijn dus samen goed voor 59 procent van alle eet- en drinkvoorzieningen in Nederland.

Ook per inwoner meeste eet- en drinkvoorzieningen in Noord-Holland
Noord-Holland blijft met meer dan 600 eet- en drinkvoorzieningen per 100 duizend inwoners de provincie met meeste vestigingen per inwoner. De relatief toeristische provincies zoals Zeeland (bijna 500 per 100 duizend inwoners) en Limburg (meer dan 400 per 100 duizend inwoners) komen op respectievelijk plek twee en vier.

De door Pyongyang naar Rusland gestuurde soldaten kunnen binnenkort worden ingezet: de Oekraïense militaire inlichtingendienst meldt dat de eerste Noord-Koreaanse eenheden "in de gevechtszone" in de Koersk-regio zijn aangekomen. Vladimir Poetin ontkent niet langer dat Noord-Korea troepen in Rusland heeft.

Volgens Oekraïense inlichtingeninformatie zijn Noord-Koreaanse soldaten woensdag gestationeerd in de Koersk-regio van Rusland, wat grenst aan Oekraïne. “De eerste eenheden van het Noord-Koreaanse leger, die zijn getraind op oefenterreinen in Oost-Rusland, zijn in de gevechtszone aangekomen”, aldus de Oekraïense militaire inlichtingendienst. Oekraïne begon in augustus een grondoffensief in Koersk. Volgens eigen informatie beslaat het gebied enkele honderden vierkante kilometers. Russische troepen begonnen in september een tegenoffensief.

Ondertussen heeft de Russische president Poetin niet ontkend dat hij Noord-Koreaanse troepen naar Rusland heeft gehaald. “Rusland heeft nooit aan de samenwerking met de Democratische Volksrepubliek Korea getwijfeld; wij werken samen met onze Noord-Koreaanse vrienden”, zei Poetin in Kazan, Rusland, toen journalisten hem naar de inzet van Noord-Koreaanse troepen vroegen. “Wat wij doen is onze zaak”, legde hij uit op een persconferentie daar na de BRICS-top.

Volgens de Amerikaanse regering trainen momenteel minstens 3.000 Noord-Koreaanse soldaten in Rusland. “We gaan ervan uit dat Noord-Korea tussen begin en half oktober minstens 3.000 troepen naar Oost-Rusland heeft gestuurd”, zei John Kirby, woordvoerder van de Nationale Veiligheidsraad in Washington, woensdag. De soldaten reisden per schip van Noord-Korea naar Vladivostok en vervolgens naar “verschillende Russische militaire trainingslocaties in Oost-Rusland waar ze momenteel worden getraind”, vervolgde Kirby. “We weten nog niet of deze soldaten samen met het Russische leger zullen vechten”, vervolgde hij. Maar als deze Noord-Koreaanse soldaten besluiten “zich aan te sluiten bij de strijd tegen Oekraïne, zullen ze legitieme militaire doelwitten worden.”

Moskou tekent een strategisch partnerschap met Pyongyang
Kort daarvoor hadden de NAVO- en de Amerikaanse minister van Defensie Lloyd Austin ook de aanwezigheid van Noord-Koreaanse soldaten in Rusland bevestigd. Woensdag maakte de Zuid-Koreaanse inlichtingendienst bekend dat nog eens 1.500 soldaten uit Noord-Korea naar Rusland waren gestuurd. Volgens schattingen uit Seoel zou Pyongyang in totaal ongeveer 12.000 soldaten kunnen sturen.

Noord-Korea en Rusland hebben hun militaire betrekkingen de afgelopen jaren uitgebreid. Volgens deskundigen gebruikt Rusland onder meer Noord-Koreaanse raketten in Oekraïne, wat door beide partijen wordt ontkent.

Het Russische Huis van Afgevaardigden heeft in Moskou een strategische partnerschapsovereenkomst met Pyongyang goedgekeurd. De Doema keurde het contract donderdag unaniem goed. Het belangrijkste punt hieruit is de wederzijdse 'onmiddellijke militaire steun' in het geval van een aanval op Noord-Korea of Rusland. Nu moet het Russische Hogerhuis nog akkoord gaan, wat als een formaliteit wordt beschouwd. De overeenkomst werd in juni besproken en ondertekend door Poetin en de Noord-Koreaanse leider Kim Jong-un in Pyongyang.

De rechtbank Noord-Holland veroordeelt een 39-jarige man, kapelaan van een kerk in Edam-Volendam, voor grensoverschrijdend gedrag. Hij was in het bezit van en had toegang tot kinderpornografische afbeeldingen en stuurde een seksueel getint bericht naar een 11-jarig slachtoffer.

De rechtbank legt hem een gevangenisstraf van 180 dagen op, waarvan 179 dagen voorwaardelijk met een proeftijd van drie jaar. Ook moet de man een taakstraf van 180 uur uitvoeren.

Grensoverschrijdend gedrag
De verdachte had gedurende een periode van ruim twee jaar 105 kinderpornografische afbeeldingen in zijn bezit of toegang daartoe. Het ging om de ernstigste categorie, waarbij jonge kinderen verregaand seksueel worden misbruikt. Daarnaast stuurde de verdachte via Snapchat een video aan een 11-jarig slachtoffer waarop hij aan zijn vinger zuigt en plaatste daar seksueel getinte opmerkingen en emoji's bij.

Oordeel van de rechtbank
De rechtbank vindt het bezit van en het zich toegang verschaffen tot kinderpornografische afbeeldingen bewezen. Daarmee is de verdachte medeverantwoordelijk voor het in stand houden van de vraag naar deze afbeeldingen. Voor een effectieve bestrijding van kinderporno is het noodzakelijk om niet alleen degenen aan te pakken die kinderporno vervaardigen, maar ook degenen die kinderporno bezitten. De verdachte heeft alleen oog gehad voor zijn eigen behoeften en op geen enkel moment stil gestaan bij de gevolgen voor de kinderen die zijn betrokken bij het maken van kinderporno.

De verdachte heeft ook een seksueel getint bericht aan een 11-jarig slachtoffer gestuurd. Zulke berichten kunnen schadelijk zijn voor de (seksuele) ontwikkeling van het jonge slachtoffer. De rechtbank neemt het de verdachte kwalijk dat hij met dit gedrag de grenzen van deze minderjarige heeft overschreden.

De rechtbank rekent de verdachte dit alles aan. Ook betrekt de rechtbank hierbij het leeftijdsverschil tussen de verdachte en het minderjarige slachtoffer en het feit dat hij als kapelaan van de kerk een zeker vertrouwen genoot. Dat de verdachte daar misbruik van heeft gemaakt vindt de rechtbank zeer kwalijk. De grotendeels voorwaardelijke gevangenisstraf en de taakstraf vindt de rechtbank passend.

Voorwaarden
Aan het voorwaardelijke deel van de gevangenisstraf verbindt de rechtbank een aantal voorwaarden. Zo moet hij zich laten behandelen, mag hij geen contact opnemen met het slachtoffer en mag hij niet in Edam-Volendam komen. Ook moet hij contact met minderjarigen vermijden en mag hij niet in aanraking komen met kinderpornografisch materiaal. De reclassering zal daar toezicht op houden en hem daarbij begeleiden. Het door de officier van justitie geeiste beroepsverbod legt de rechtbank niet op.