In de Amerikaanse staat Texas heeft een driejarig meisje per ongeluk haar zus, die een jaar ouder was dan zij, doodgeschoten. De driejarige had "toegang tot een geladen semi-automatisch pistool", aldus de sheriff van Harris County nabij Houston, Ed Gonzalez, zondagavond. "Familieleden hoorden een enkel schot. Ze renden de kamer in en vonden de vierjarige kleuter op de grond zonder enig teken van leven.”

De sheriff sprak over "opnieuw een tragisch verhaal over een kind dat toegang krijgt tot een pistool en iemand anders neerschiet". Maar dergelijke gevallen kunnen volgens hem eenvoudig worden voorkomen: wapenbezitters moeten "verantwoordelijk" handelen en hun wapens "op een veilige plaats bewaren", waarschuwde Gonzalez. "Men moet meer doen dan alleen tegen kleine kinderen zeggen dat ze van de wapens moeten afblijven."

Meer wapens dan inwoners
In de VS komen vaker ongelukken voor doordat kinderen een pistool van hun ouders vinden en deze afvuren. Ook gevallen waarin kinderen vuurwapens mee naar school brachten, zijn voorgekomen. 

In het land waar men een grondwettelijk recht heeft om wapens te bezitten, zijn er naar schatting 393 miljoen vuurwapens in openbaar bezit. Dat betekent 120 vuurwapens op 100 inwoners.

De helft van de werknemers in ziekenhuizen en in de overige medisch specialistische zorg vond in het tweede kwartaal van 2022 de werkdruk (veel) te hoog. Dat zijn er naar verhouding meer dan tijdens in 2020 en 2021, toen de ziekenhuizen te maken kregen met de gevolgen van de coronapandemie, maar minder dan eind 2019, net voor de uitbraak van corona.

In het onderzoeksprogramma Arbeidsmarkt Zorg en Welzijn wordt werknemers in zorg en welzijn in de werknemersenquête (WNE) tweemaal per jaar gevraagd naar onder andere de werkdruk die zij ervaren. Eind 2019 vond ruim 53 procent van de werknemers in de ziekenhuizen en overige medisch specialistische zorg dat de werkdruk (veel) te hoog was. In 2020 en 2021 lag dat percentage lager: tussen ruim 44 en ruim 46.

In het tweede kwartaal van 2022, de laatste periode waarvoor cijfers beschikbaar zijn, lag het percentage iets boven de 50, ongeveer even hoog als in de totale bedrijfstak gezondheids- en welzijnszorg. Net voor het uitbreken van de coronapandemie was het verschil groter: ruim 53 procent bij de werknemers in de ziekenhuizen en 48 procent in de gehele bedrijfstak.

Drie kwart tevreden met werk
In het tweede kwartaal van 2022 was drie kwart van de werknemers in de ziekenhuizen (zeer) tevreden met het werk dat ze doen. Dit is iets hoger dan gemiddeld in de gehele bedrijfstak gezondheids- en welzijnszorg. In 2020 en 2021 en daarvoor (in 2019) was de tevredenheid groter dan in 2022. Dit geldt ook voor de gehele bedrijfstak. Vergelijkbare cijfers over de tevredenheid in eerdere jaren zijn niet beschikbaar.

Kwart tevreden met beloning
Ongeveer een kwart (25 procent) van de ziekenhuiswerknemers en werknemers in overige medische specialistische zorg vond eind 2021 (de laatst beschikbare cijfers) dat zij voldoende betaald krijgen voor het werk dat zij doen. Dit is lager dan in 2019, de periode voor corona.

Werknemers jonger dan 35 jaar zijn gemiddeld genomen iets minder tevreden over hun loon dan degenen van 35 jaar en ouder. Bij werknemers die in hun beroep te maken hebben met patiënten of cliënten is de tevredenheid over het salaris minder dan bij collega’s die dat contact niet hebben. Deze verschillen zijn overigens niet specifiek voor het personeel in de ziekenhuizen, maar gelden ook voor de bedrijfstak in zijn geheel.

Voor ruim 18 procent sluiten werktijden niet aan bij thuissituatie
Ruim 18 procent van de werknemers in de branche ziekenhuizen en overige medisch specialistische zorg gaf in het vierde kwartaal van 2021 aan dat werktijden niet goed aansluiten bij de thuissituatie. In de universitair medische centra (UMC’s) is dit percentage net zo hoog.

80 procent werknemers is vrouw
In het tweede kwartaal van 2022 werkten er in de ziekenhuizen en de overige medisch specialistische zorg 224 duizend mensen in loondienst, van wie ruim 80 procent vrouwen. 10 procent is jonger dan 25 jaar, ruim een kwart is 55 jaar of ouder. De leeftijdsgroepen 25 tot 35 jaar, 35 tot 45 jaar en 45 tot 55 jaar maken elk ongeveer een vijfde uit van het aantal werknemers.

Het grootste deel van de werknemers in ziekenhuizen en overige medische specialistische zorg is hoogopgeleid (57 procent). Ruim een derde is middelbaar opgeleid en 7 procent is laagopgeleid.

Van de werknemers in het tweede kwartaal van 2022 behoorde 38 procent tot het beroepssegment artsen, therapeuten en gespecialiseerd verpleegkundigen. 31 procent was vakspecialist gezondheidszorg (onder andere laboranten en doktersassistenten), 5 procent bestond uit administratief personeel en 4 procent was verzorgende.

Bijna een kwart (23 procent) bestond uit specialisten IT, specialisten bedrijfsbeheer en administratie, schoonmakers en keukenhulpen en overig ondersteunend personeel.

Ruim 6 op de 10 werknemers hebben in hun beroep te maken met patiënten of cliënten.

De rechtbank Oost-Brabant heeft een 59-jarige man en een 54-jarige vrouw veroordeeld voor zeer verregaand seksueel misbruik van 7 oppaskinderen. Ze krijgen een gevangenisstraf van 12 jaar. De man krijgt daarnaast tbs met dwangverpleging. De vrouw kan na afloop van haar detentie onder intensief toezicht worden gesteld.

De vrouw schreef zich in op diverse oppassites en won uiteindelijk het vertrouwen van ouders die haar op hun kinderen lieten passen tussen september 2019 en juni 2021 in de regio Eindhoven. Zodra de ouders uit huis waren, vond het seksueel misbruik van de kinderen (tussen de 1 en 6 jaar) door de vrouw plaats. Ze werd hiertoe aangezet door de man. Hij was vanaf het begin betrokken bij ieder oppaskind doordat hij van de vrouw video's kreeg van de kennismakingsgesprekken.

Hij wilde weten wanneer ze ging oppassen, was dan vaak via videobellen aanwezig bij het misbruik en gaf dan ook aanwijzingen. Als hij niet 'live' aanwezig kon zijn, stuurde de vrouw hem video's van het seksueel misbruik dat tijdens het oppasmoment had plaatsgevonden. De aard van het misbruik is door de verdachten opgebouwd. Bij één van de eerste slachtoffers was er sprake van het betasten over de kleding, maar al snel gingen de seksuele handelingen bij de kinderen steeds verder. Dit resulteerde uiteindelijk in zeer verregaande handelingen waarbij de kinderen werden gezien als een gebruiksvoorwerp.

In de vele app-contacten spraken de verdachten ook op denigrerende wijze over de kinderen. Ze deelden grove seksuele fantasieën over kinderen met elkaar en er werd gerefereerd aan eerdere misbruikmomenten. Soms kwam in de apps naar voren dat zij uitkeken naar zo'n volgend moment. In één geval maakten de man en vrouw vooraf zelfs een plan, waarin ze noteerden welke handelingen de vrouw uiteindelijk bij het meisje zou uitvoeren.

Kinderporno en drogeren dochter
De man wilde ook telkens video's en afbeeldingen van het misbruik en hij beloonde de vrouw vervolgens op zijn manier als hij vond dat ze dat goed had gedaan. Hij stuurde haar dan een foto van zijn geslachtsdeel en soms mocht ze langskomen voor een BDSM-seksafspraak. Naast het misbruik en het maken, met elkaar delen en in bezit hebben van de kinderporno, maakte de vrouw zich ook schuldig aan het drogeren van haar dochter om in te spelen op de seksuele fantasieën van de man. Ze deed hiervoor pillen met een spierverlammende werking in een smoothie.

Machteloos en eenzaam
Bij het bepalen van de straffen houdt de rechtbank er rekening mee dat de verdachten berekenend te werk zijn gegaan. Zo kozen ze (zeer) jonge slachtoffers omdat ze bang waren dat oudere kinderen zouden gaan praten en het seksueel misbruik zou worden ontdekt. Zij hebben het welzijn en de lichamelijke en seksuele integriteit van de kinderen op ernstige wijze geschonden en ondergeschikt gemaakt aan hun eigen seksuele behoeften. Ook weegt mee dat de verdachten totaal geen oog hadden voor de belangen van de kinderen. Uit de beelden blijkt dat de vrouw een aantal kinderen op hardhandige en grove manier behandelde. Als de kinderen durfden te protesteren, niet meewerkten of huilden, werd dit niet alleen genegeerd maar zei de vrouw op harde toon dat zij niets wilde horen. De kinderen moeten zich heel machteloos en eenzaam hebben gevoeld op die momenten.

De verdachten spraken tijdens de behandeling van hun strafzaak meerdere keren uit berouw te hebben van wat zij de kinderen en hun ouders hebben aangedaan. Dit weerhield de man en vrouw er echter niet van om tijdens een periode van 21 maanden door te gaan met het seksueel misbruik. Ze hadden alle tijd en gelegenheid om te stoppen, maar deden dat niet. Het misbruik stopte pas toen één van de ouders door een camera op de slaapkamer zag wat er gebeurde en de verdachten zijn aangehouden door de politie.

Tbs en streng toezicht
Volgens een psycholoog en psychiater lijdt de vrouw aan een persoonlijkheidsstoornis en een seksueel-masochisme stoornis. De man lijdt aan onder meer een seksueel sadismestoornis, een pedofiele stoornis en een vermijdende en dwangmatige persoonlijkheidsstoornis. Daarom beschouwt de rechtbank de verdachten als verminderd toerekeningsvatbaar. Gelet op zijn stoornissen en vanwege de kans op herhaling, legt de rechtbank naast een celstraf ook tbs met dwangverpleging op aan de man.

De deskundigen vinden het 'gelet op haar stoornissen en de kleine kans op herhaling' niet nodig om de vrouw behandeling in de vorm van tbs op te leggen. De rechtbank neemt dit advies over. Om te voorkomen dat de vrouw na haar detentie toch opnieuw de fout in gaat, legt de rechtbank een gedragsbeinvloedende en vrijheidsbeperkende maatregel op. Dit betekent dat deskundigen tegen het einde van de detentie moeten beoordelen hoe groot de kans op herhaling is en welke behandeling of toezicht moet volgen om de maatschappij zo goed mogelijk te beschermen. De rechtbank kan die behandeling of dat toezicht vervolgens alsnog opleggen.

Schadevergoedingen
De verdachten moeten ook schadevergoedingen betalen aan de 7 kinderen: in totaal ruim 79.000 euro. Daarnaast moet de vrouw haar dochter een schadevergoeding betalen van 3.385 euro. Dit is een stuk minder dan de dochter verzocht. Haar vordering is echter kort gezegd te ingewikkeld om mee te nemen bij de behandeling van de strafzaak en kan slechts aan de burgerlijke rechter worden voorgelegd. Dit geldt ook voor de vorderingen van de ouders van de slachtoffers.

In de Spaanse Sierra Nevada kwamen de beste snowboardcrossers van de wereld de afgelopen dagen bijeen voor twee World Cup-wedstrijden. Dat leverde bijna keer op keer fraaie strijd op: het parcours was niet lang, maar leende zich wel voor prima inhaalacties.

Mannen, wedstrijd één
Glenn de Blois begon in zijn achtste finale prima, maar na een fout eindigde het vroegtijdig voor de Nederlander. Thuisheld Lucas Eguibar schopte het tot de finale, waarin de Spanjaard gezelschap kreeg van Loan Bozzolo uit Frankrijk en de Italianen Omar Visintin en Lorenzo Sommariva. Eguibar pakte er snel de leiding en kreeg de Italianen achter zich aan, maar die konden hem niet passeren: de Spanjaard pakte zijn eerste zege in drie jaar, voor Visintin, Sommariva en Bozzolo.

Vrouwen, wedstrijd één
De Britse Charlotte Bankes stond na haar WK-debacle gewoon weer in de finale, naast de Française Chloe Trespeuch, de Amerikaanse Lindsey Jacobellis en Eva Adamczykova namens Tsjechië. De start was voor Adamczykova, maar Bankes ging er snel voorbij en ook Trespeuch en Jacobellis kwamen langszij. In de laatste centimeters leek Trespeuch de winst te pakken, maar ze kwam nét tekort om Bankes te verslaan: winst voor de Britse, met Trespeuch en Jacobellis ook op het podium.

Mannen, wedstrijd twee
De Blois kwam dit keer een stuk verder, maar in de halve finales ging het alsnog fout na een klein momentje van onoplettendheid: hij raakte de netten en verloor snelheid, waardoor hij uitgeschakeld werd - in de kleine finale werd De Blois derde, dus zevende in de eindstand. Eguibar en Bozzolo stonden wederom in de finale, dit keer met Bozzolo's landgenoot Merlin Surget en de Zwitser Kalle Koblet. Surget pakte de leiding en kreeg Eguibar achter zich aan, maar de Fransman ging onderuit. Een dubbele zege voor Eguibar zat er dus in, maar kwam er niet: Koblet ging hem voorbij en pakte zijn eerste World Cup-zege, voor Eguibar en Bozzolo.

Vrouwen, wedstrijd twee
Bankes en Trespeuch stonden weer in de eindstrijd, met Manon Petit Lenoir als tweede Française en Audrey McManiman uit Canada er ook nog bij. Petit Lenoir ging de strijd met Bankes aan, maar de Britse nam gewoon weer de leiding en pakte een dubbele zege en daarmee ook de leiding in de World Cup-stand. Petit Lenoir werd naar plek drie verwezen door Trespeuch, die zag hoe Bankes haar leidende positie in de World Cup over wist te nemen.

In februari zijn, voor zittingsdagen gecorrigeerd, 49 meer bedrijven failliet verklaard dan in januari, meldt het CBS. Dat is een stijging van 21 procent.

Het aantal faillissementen bleef onder het niveau van de periode voor corona.

Laag niveau faillissementen
Het aantal voor zittingsdagen gecorrigeerde faillissementen fluctueert aanzienlijk. Dalingen en stijgingen volgen elkaar snel op. Het aantal uitgesproken faillissementen piekte met 911 in mei 2013. Daarna nam het aantal faillissementen tot en met augustus 2017 af. Vervolgens bleef de trend tot medio 2020 redelijk vlak. Sindsdien is het aantal faillissementen verder afgenomen en bereikte in augustus 2021 een laagterecord. Na augustus 2022 is het aantal faillissementen vier maanden op rij gestegen tot het hoogste niveau na mei 2020. In januari 2023 daalde het aantal faillissementen. In februari nam het aantal faillissementen weer toe.

Meeste faillissementen in de handel
Niet gecorrigeerd voor zittingsdagen zijn er in februari 259 bedrijven en instellingen (inclusief eenmanszaken) failliet verklaard. Van alle bedrijfstakken had de handel het grootste aantal faillissementen, namelijk 62. Dat is 29 procent meer dan in januari. De handel behoort tot de bedrijfstakken met de meeste bedrijven. Relatief gezien werden er in februari de meeste faillissementen uitgesproken in de sector horeca.

Een 81-jarige man uit Eindhoven is door de rechtbank Oost-Brabant veroordeeld voor ontucht met een 12-jarig meisje. Hij krijgt een gevangenisstraf van 204 dagen en moet zich laten behandelen aan zijn psychische problemen.

De verdachte sprak het meisje in juni 2022 aan op straat, trok haar vervolgens de bosjes in en heeft haar daar betast en gezoend. De verdachte ontkent dat het zo is gegaan. Hij verklaart dat juist het meisje hem belaagde, hem op de grond drukte, op hem is gaan zitten en tegen hem 'op heeft gereden'. De rechtbank doet dit af als ongeloofwaardig.

De gedetailleerde en consistente verklaringen van het meisje worden ondersteund door haar vriendin en een begeleider op school. Direct na het voorval verstuurde het meisje via Snapchat berichten aan haar vriendin over wat er was gebeurd. De volgende dag sprak zij met de begeleider. Bovendien zei de verdachte kort voor zijn aanhouding, toen hij het slachtoffer zag: "Oh dat is zij, zij wilde dat zelf!". De rechtbank vindt daarom dat er voldoende bewijs is dat er sprake is van ontucht.

Vrijspraak binnendringen lichaam
Volgens het meisje is de verdachte tijdens het voorval ook met zijn geslachtsdeel bij haar binnengedrongen. Een dag na het voorval is een zogeheten 'zedenkit' bij het meisje en de verdachte afgenomen en onderzoek verricht naar biologische sporen. Hierin is geen bewijs gevonden dat de verklaring van het meisje op dit punt ondersteunt. Ook in de gesprekken met haar vriendin direct nadat zij door verdachte was belaagd, ging het hier niet specifiek over. Omdat er op dit punt onvoldoende steunbewijs is, spreekt de rechtbank verdachte hiervan dan ook vrij.

Seksuele waanstoornis
De rechtbank houdt er bij het bepalen van de straf rekening mee dat de verdachte tot het delict is overgegaan onder invloed van een seksuele waanstoornis. Volgens een psychiater en een psycholoog is er naast die stoornis sprake van een ongespecificeerde neurocognitieve stoornis en een gedragsstoornis en heeft de verdachte last van grootheidsovertuigingen. Hij beseft echter wel wat kan en wat niet kan. De rechtbank acht hem daarom niet volledig ontoerekeningsvatbaar, zoals de verdediging stelt, maar wel (sterk) verminderd toerekeningsvatbaar. Dit maakt dat de rechtbank volstaat met een celstraf die gelijk is aan de duur van het voorarrest, zodat de verdachte niet terug hoeft naar de gevangenis.

Geen tbs, wel behandeling
Gelet op de aard en ernst van de stoornissen adviseren de deskundigen om de verdachte verder te behandelen, zodat de kans op herhaling wordt beperkt. In dat kader is reeds eerder een zorgmachtiging tegen verdachte uitgevaardigd op grond waarvan hij nu is opgenomen in een kliniek voor behandeling van deze waanstoornissen. De rechtbank is van oordeel dat de maatschappij daarmee voldoende is beveiligd en dat er daarom, anders dan de officier van justitie had verzocht, geen tbs-maatregel hoeft te worden opgelegd. Daarbij weegt mee dat in het kader van de zorgmachtiging sneller een geschikte behandelplek voor de verdachte kan worden gevonden dan binnen een tbs-kader.

Het vliegverkeer op Schiphol heeft veel last van de harde zuidwestenwind. Momenteel is alleen de Schiphol-Oostbaan beschikbaar voor landende vliegtuigen en dat is vooral te merken boven het centrum van Amsterdam. De wind is te hard om vliegverkeer op de overige vijf banen van Schiphol te laten landen. Veel vliegtuigen moeten daarom wachtrondjes vliegen boven Zuid-Holland, Flevoland en de Noordzee. Zo meldt AT5. 

Eerder vanochtend was ook de Polderbaan open, maar die kon door te harde zijwind niet meer worden gebruikt voor landende vliegtuigen. Een aantal vluchten dat op de Polderbaan zou landen, heeft een doorstart moeten maken en is omgeleid naar de Oostbaan. Inmiddels wordt al het aankomende vliegverkeer afgehandeld op de Oostbaan, de kortste baan van Schiphol.

De piloten van een vrachtvlucht van Korean Air afkomstig uit Frankfurt koos na twee mislukte landingspogingen eieren voor hun geld, die weken uit en vlogen terug naar Duitsland.

Te groot
Toestellen die te groot zijn voor de Oostbaan of waarvan de piloten liever een langere baan tot hun beschikking krijgen, mogen tussen het startende verkeer landen op de Kaagbaan. Het grootste vliegtuig ter wereld, de Airbus A380, vloog om die reden zojuist een afwijkende route boven Amsterdam.

Het is alweer ruim een half jaar geleden sinds de laatste live-action remake van een Disneyklassieker, dus het is de hoogste tijd om alvast vooruit te blikken naar een volgende: The Little Mermaid.

Gebaseerd op The Little Mermaid uit 1989, dat is gebaseerd op The Little Mermaid / Den lille havfrue van Hans Christian Andersen uit 1837, vertelt deze remake het verhaal van een zeemeermin die haar leven in de zee wil opgeven om een menselijke ziel te verwerven. Zij wordt gespeeld door Halle Bailey en andere rollen zijn voor onder andere Melissa McCarthy, Awkwafina en Daveed Diggs.

The Little Mermaid verschijnt eind mei in de bioscoop, een maand nadat Peter Pan & Wendy, ook een live-action remake, op Disney+ is verschenen.

In het Noorse Oslo zijn 's werelds beste schansspringers begonnen aan het RAW AIR-toernooi, anderhalve week met vrijwel dagelijkse wedstrijden op diverse Noorse schansen. Elke sprong telt daarbij mee, ook die in de kwalificaties. In Oslo begon men met twee wedstrijden, alvorens door wordt gereisd naar Lillehammer.

Mannen, wedstrijd één
Na de eerste ronde had de Oostenrijker Stefan Kraft de leiding, op de voet gevolgd door de Noor Johann André Forfang en Anze Lanisek uit Slovenië. Ook de Noorse World Cup-leider Halvor Egner Granerud zat er nog prima bij, voor Ryoyu Kobayashi uit Japan en de Duitser Andreas Wellinger.

In de tweede ronde zakte Wellinger een plekje terug achter landgenoot Karl Geiger, Kobayashi kwam achter beide Duitsers terecht. Ook Granerud moest het hoofd buigen voor Geiger, die na ronde één nog op de dertiende plek stond. Lanisek vloog iedereen voorbij nam de leiding over, Forfang zakte acht plekken terug en ook Kraft haalde het net niet: Lanisek won, voor Kraft en Geiger.

Vrouwen, wedstrijd één
Katharina Althaus uit Duitsland was in de eerste ronde de beste, gevolgd door de Noorse Maren Lundby en Yuki Ito uit Japan. Met Anna Odine Strøm had het thuispubliek ook een troef op de vierde plek, met Chiara Kreuzer uit Oostenrijk, de Sloveense Ema Klinec en de Oostenrijkse World Cup-leidster Eva Pinkelnig ook nog goed in de buurt.

Pinkelnig leverde in de tweede ronde vier plekken in, terwijl de leiding in handen was van de Duitse Selina Freitag, negende na één sprong. Klinec nam die leiding over, Kreuzer sprong daar gelijk voorbij en Strøm kwam achter beiden terecht. Ito verloor drie posities, Lundby leverde er zes in. Althaus mocht het afmaken, maar dat lukte niet: vijfde. De winst was zo ietwat verrassend voor Kreuzer, voor Klinec en Strøm.

Vrouwen, wedstrijd twee
Strøm was dit keer de beste in de eerste ronde, op toch wel vrij ruime afstand van Kreuzer, Ito, Althaus en Klinec. Met Freitag stond er op de zesde plek ook een Duitse die nog prima podiumkansen had, gevolgd door de Canadese Abigail Strate en Nozomi Maruyama uit Japan - Lundby en Pinkelnig stonden op plek negen en tien met wel een stukje meer achterstand.

Pinkelnig leverde in ronde twee weer drie plaatsen in, Lundby wist daarentegen de leiding over te nemen. Maruyama verloor twee plekken, Strate behield haar plek juist en zag hoe Freitag haar voor kon blijven. Klinec vloog ruimschoots naar de eerste plek, Althaus sprong ver...maar ging onderuit, hoewel de afstand ervoor zorgde dat de schade beperkt bleef tot twee plekken. Ito zakte de top-10 uit, Kreuzer kwam op plek twee terecht en tot slot was het aan Strøm. De Noorse moest het doen met een derde plek, dus was de winst voor Klinec, met Kreuzer op twee - exact dezelfde dames als een dag eerder.

Mannen, wedstrijd twee
Daniel Tschofenig uit Oostenrijk had na de eerste ronde de leiding in handen, met landgenoot Kraft vlak achter zich. Granerud en Lanisek stonden er ook prima bij en werden gevolgd door de Oostenrijker Manuel Fettner, Timi Zajc uit Slovenië en de Pool Dawid Kubacki, met Wellinger en de Noor Daniel André Tande ook nog binnen bereik.

Tande behield in de tweede ronde zijn positie, Wellinger leverde twee plekken in en Kubacki hield zijn plek vast. Zajc zakte vervolgens vijf plekken terug, Fettner kwam zelfs een plekje achter hem terecht. Lanisek ging met één tiende punt voorbij Kubacki, waarna Granerud vier plekken verloor. Kraft ging ruimschoots naar de leiding, Tschofenig mocht het afmaken. Dat lukte niet: hij werd vijfde, en dus was de zege voor Kraft, voor Lanisek en Kubacki.

Klassementen
Na vier van de negen wedstrijden gaat Klinec bij de vrouwen aan de leiding, met Strøm en Kreuzer als voornaamste uitdaagsters. Bij de mannen, die in totaal twaalf wedstrijden afwerken, is de leiding in handen van Kraft, met Lanisek en Granerud als achtervolgers.

De Amerikaanse overheid probeert domino-effecten in de financiële sector af te wenden na het faillissement van Silicon Valley Bank afgelopen vrijdag. In tegenstelling tot wat de wetgever beoogt, dienen alle deposito's bij de startende financier zeker te worden gesteld. Klanten zouden vanaf maandag hun geld terug moeten kunnen krijgen.

Twee dagen na het faillissement van de Californische Silicon Valley Bank (SVB) proberen de Amerikaanse autoriteiten investeerders te 'kalmeren' met een reeks maatregelen. Alle deposito's bij de bank, die gespecialiseerd is in de financiering van technologiebedrijven, zullen worden beschermd, zo hebben de Amerikaanse Federal Reserve (Fed), het depositoverzekeringsfonds (FDIC) en het ministerie van Financiën zondag gezamenlijk aangekondigd.

Klanten kunnen vanaf maandag bij hun geld. De belastingbetalers zouden geen verliezen moeten dragen in verband met de liquidatie van Silicon Valley Bank. In de VS zijn deposito's eigenlijk alleen beschermd tot een bovengrens van 250.000 US dollar. Met de aankondiging van een uitgebreide bescherming willen de Amerikaanse autoriteiten het vertrouwen van het publiek in het bankwezen versterken.

Ook wil de Fed de banken extra financiele middelen ter beschikking stellen. Dat moet gebeuren via een nieuw programma dat de instellingen leningen met een looptijd van maximaal een jaar aanbiedt.

Het faillissement van de SVB voedde wereldwijd de vrees voor meer problemen in de financiële sector. De grootste ineenstorting van een financiële instelling sinds de wereldwijde financiële crisis van 2008 liet afgelopen weekend van politici en toezichthouders bij elkaar komen voor crisisoverleg, vooral in de VS en het Verenigd Koninkrijk. Experts geven de forse renteverhogingen in de VS de schuld van de problemen bij SVB. 

Signature Bank ook gesloten
Zondag sloten Amerikaanse toezichthouders nog een andere bank. De in New York gevestigde Signature Bank is dicht, maakten de verantwoordelijke autoriteiten bekend. Klanten krijgen hun geld volledig terug. De belastingbetaler lijdt geen verlies. Het Amerikaanse depositoverzekeringsfonds treedt op als beheerder van de bank. Op 8 maart bedroegen de deposito's ongeveer 89 miljard dollar.

Een hoge ambtenaar van het Amerikaanse ministerie van Financiën benadrukte dat het niet gaat om een reddingsoperatie voor de twee banken. Het gaat erom spaarders tegemoet te komen en het vertrouwen in de markten te herstellen. De Amerikaanse minister van Financiën Janet Yellen had eerder tegen CBS gezegd dat ze nauw samenwerkt met de toezichthouders om een oplossing te vinden en de rekeninghouders te beschermen. Tijdens de wereldwijde financiële crisis van 2008, zei ze, schoot de overheid investeerders en aandeelhouders in systeemrelevante banken te hulp. Door de hervormingen die sindsdien zijn doorgevoerd, zal een dergelijke stap echter niet meer plaatsvinden.

Enkele uren voor de geplande start van grootschalige militaire manoeuvres van de Verenigde Staten en Zuid-Korea zegt Noord-Korea twee strategische kruisraketten te hebben getest. Een onderzeeër vuurde de kruisraketten zondagochtend af vanuit zee voor de kustplaats Sinpo in het oosten van het land, meldt het staatspersbureau KCNA. De term 'strategisch' wordt doorgaans gebruikt voor wapens met een nucleair vermogen.

De test vond plaats kort voor de geplande start van de elfdaagse militaire oefening 'Freedom Shield', waarmee de Verenigde Staten en Zuid-Korea naar eigen zeggen reageren op de 'veranderde veiligheidsomgeving' in de regio als gevolg van de toegenomen agressie van Noord-Korea. Het zouden de meest uitgebreide oefeningen sinds 2017 moeten zijn. Pyongyang had van tevoren gewaarschuwd dat de manoeuvres konden worden opgevat als een 'oorlogsverklaring'. 

De recente onderzeeërlanceringen zouden volgens KCNA de vastberadenheid van Noord-Korea aantonen om controle te krijgen over een situatie waarin de "Amerikaanse imperialisten en Zuid-Koreaanse marionetten steeds schaamtelozer hun militaire manoeuvres tegen de DVK uitvoeren". DVK staat voor Democratische Volksrepubliek Korea, de officiële naam van Noord-Korea. De Zuid-Koreaanse generale staf zei dat het leger zeer alert is. De Zuid-Koreaanse inlichtingendienst werkt samen met Amerika om de details van de lancering te analyseren.

Pyongyang ziet de Zuid-Koreaanse en Amerikaanse militaire oefeningen als een testrun voor een invasie. Eind vorig jaar riep de Noord-Koreaanse heerser Kim Jong-un zijn land uit tot kernmacht. Vrijdag meldde KCNA dat Kim opdracht had gegeven tot militaire manoeuvres voor een 'echte oorlog'.

De militaire spanningen op het Koreaanse schiereiland zijn de laatste tijd drastisch opgelopen. Het communistische leiderschap in Pyongyang heeft herhaaldelijk gedreigd met een militaire escalatie in de regio. In het licht van de aanhoudende provocaties van Noord-Korea hebben Zuid-Korea en de Verenigde Staten hun defensiesamenwerking geïntensiveerd. 

(3rd LD) N. Korea fired 2 'strategic cruise missiles' from submarine Sunday: KCNA https://t.co/TcGSmN2uJb

— Yonhap News Agency (@YonhapNews) March 13, 2023

Op de laatste dag van het Chinese Volkscongres staat de nationale defensie op de agenda. De Volksrepubliek wil daar in de toekomst beduidend meer geld aan uitgeven. In zijn slotspeech roept staatshoofd Xi Jinping op tot "hereniging" met Taiwan - al is hij iets terughoudender dan normaal.

Gezien de oplopende spanningen met de VS en het Westen wil het Chinese staatshoofd en partijleider de Volksrepubliek sterker maken door een grotere onafhankelijkheid. Het leger zal worden uitgebreid tot een "Grote Muur van Staal", zei president Xi Jinping in een toespraak aan het einde van de jaarlijkse zitting van het Volkscongres in Peking. 

De bijna 3.000 afgevaardigden keurden een forse verhoging van de defensie-uitgaven van 7,2 procent en andere besluiten goed. Na het einde van het zero-Covid-beleid met lockdowns en gedwongen quarantaine in december, zal de op één na grootste economie naar verwachting groeien met "circa vijf procent". In deze onzekere tijden riep Xi Jinping op tot handhaving van de stabiliteit. "Veiligheid is de basis voor ontwikkeling en stabiliteit is de voorwaarde voor welvaart", zei de president.

In zijn toespraak pleitte hij voor het stimuleren van innovatie en "wetenschappelijke en technologische zelfredzaamheid", maar ging hij niet in op Amerikaanse sancties voor belangrijke technologieën. "We moeten ernaar streven de kwaliteit van de economie effectief te verbeteren en een redelijke kwantitatieve groei te realiseren." Het zal voor China echter niet makkelijk worden om zoals gepland een groei van rond de vijf procent te realiseren, zei de nieuwe premier Li Qiang op zijn eerste, zorgvuldig georkestreerde persconferentie. Extra inspanningen zijn nodig. De vooruitzichten voor de wereldeconomie zijn "niet optimistisch". China kent veel onzekerheden, instabiliteit en onvoorspelbare gebeurtenissen. "Het stabiliseren van de economische groei is een uitdagende taak, niet alleen voor China, maar voor alle landen in de wereld."

Wat betreft de gespannen betrekkingen met de VS sloeg de nieuwe premier een mildere toon aan en pleitte hij voor uitbreiding van de samenwerking. Disconnectie dient niemand. De twee grootste economieën zijn nauw met elkaar verbonden, waar beide van profiteren. "China en de VS kunnen en moeten samenwerken." Hij reageerde slechts indirect op de beschuldiging van Xi Jinping dat de VS de opkomst van China in de wereld wilden voorkomen door insluiting en isolatie: "Isoleren en onderdrukking is in niemands belang." Xi Jinping leek zich ook terughoudend op te stellen in het conflict met Taiwan. In zijn toespraak riep hij op tot een "hereniging". De betrekkingen moeten "vreedzaam" worden ontwikkeld. Maar "inmenging van buitenaf" en "verdeeldheid zaaiende activiteiten" van pro-onafhankelijkheidsgroepen moeten echter resoluut worden afgewezen. Het eenmakingsproces moet "standvastig" worden voortgezet. Xi Jinping herhaalde echter niet zijn eerdere verklaringen dat Peking militair geweld niet uitsluit als andere inspanningen niet tot succes leiden.

De spanningen rond Taiwan zijn de laatste tijd toegenomen. De communistische leiding beschouwt de democratische eilandrepubliek als onderdeel van de Volksrepubliek. Maar Taiwan beschouwt zichzelf al langere tijd als onafhankelijk. Na de Russische invasie van Oekraïne is internationaal de bezorgdheid gegroeid dat China soortgelijke maatregelen bij Taiwan zou kunnen nemen. In dit geval zouden de Verenigde Staten ook bij het conflict worden betrokken, omdat het zich inzet voor het vermogen van Taiwan om zichzelf te verdedigen. Tijdens de negendaagse bijeenkomst versterkte Xi Jinping zijn macht door zijn derde termijn veilig te stellen en meer aanhang te krijgen. Daarmee tartte hij eerder gerespecteerde leeftijds- en ambtstermijngrenzen. 

De 69-jarige heeft zijn blijvende leiderschapsrol tijdens het partijcongres in oktober in de partijgrondwet laten verankeren. Dit betekent dat hij zelfs levenslang in functie kan blijven. Hij treedt daarmee in de voetsporen van Mao Zedong (1893-1976), de grondlegger van de staat, die het land chaos bracht. "Het Mao-tijdperk belicht de gevaren van overconcentratie van de macht in een communistisch politiek systeem, een centraal probleem in het huidige China", aldus Susan Shirk, hoogleraar China aan de Universiteit van Californië, voormalig afdelingshoofd van het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken en auteur van "Overreach - How China derailed its peaceful rise". "Wanneer niemand de beslissingen van de leider meer in twijfel durft te trekken, is de leider geneigd fouten te maken - niet alleen kleine fouten, maar fouten die een hele samenleving in gevaar brengen."

Even leek het te veel gevraagd: na de enthousiaste ontvangst door bioscoopbezoekers en de winst op andere awardshows zou het geluk wel eens kunnen stoppen bij de Oscars, dachten ook de makers afgelopen week. Maar toch niet: tijdens de Academy Awards, de jaarlijkse apotheose van het awardseizoen in Hollywood, bewees Everything Everywhere All At Once toch écht iets bijzonders te hebben gedaan.

De film, over een Chinees-Amerikaanse manager van een wasserette die het multiversum moet redden, werd bekroond tot Beste Film. Ook won de film de prijzen voor regie, het scenario en de montage. Castleden Michelle Yeoh, Jamie Lee Curtis en Ke Huy Quan wonnen respectievelijk Beste Actrice (hoofdrol en bijrol) en Beste Acteur (bijrol). Voor Beste Acteur was niemand uit Everything Everywhere genomineerd; daar won zoals verwacht Brendan Fraser voor The Whale. Yeoh is met haar winst de eerste Aziatische vrouw die tot beste actrice wordt gekroond.

Michelle Yeoh in Everything Everywhere All at Once

All Quiet on the Western Front, de grote winnaar bij de Bafta's, won hier 'slechts' Beste Internationale Film en kreeg de prijzen voor cinematografie en de score (de filmmuziek). Guillermo del Toro’s Pinocchio won Beste Animatie en Navalny won Beste Documentaire, beide net als bij de Bafta's.

Een selectie van de winnaars:

Een compleet overzicht van de winnaars kun je vinden op de site van de Academy Awards.

Goedemorgen!

Ik begin vandaag waar ik gister eindigde, harde windstoten. En dus is er code geel afgegeven hiervoor, de windstoten zijn 75 tot 90 km/u in de provincies Zuid-Holland, Noord-Holland, Flevoland, Friesland en Groningen. Grof genomen geldt deze code geel van 9 uur tot 17 uur, per provincie kunnen de tijden verschillen. Kijk hier wat voor jouw locatie relevant is.

Harde windstoten dus, ook in het binnenland is de wind merkbaar. Net als de temperatuur, deze ligt tussen de 11 graden in het noordoosten tot 16 graden in het zuiden. Droog blijft het niet, er kunnen buien ontstaan. Waar precies is wat lastig te zeggen mede door de harde wind. Tegen het eind van de middag neemt de wind af.

Vanavond is het (zwaar) bewolkt en valt er ook nog een bui. De zuidwesten wind neemt verder af naar een matige wind, aan de kust is deze dan nog krachtig tot hard. In de nacht naar dindag is het ook niet droog, de zon zien we morgenochtend nog wel even. Meer daarover lees je morgen. Tot dan!

 
En er ging nog een pannenkoek naar binnen op het IJ. (Foto: Pukeko)

Jouw foto of filmpje bij het weerbericht? Deze is te mailen via weer@fok.nl of up te loaden via ons fotoforum. Vermeld bij de foto waar deze ongeveer is gemaakt.

Meepraten over het weer? Dat kan op ons weerforum waar de atmosfeer op ontploffen staat:
WKN - De atmosfeer staat op ontploffen.
Of uiteraard in de reacties onder het weerbericht.

Sinds gisteren kunnen crewleden en abohouders gebruik maken van fokAI (we zoeken nog een betere naam), een op chatGPT gebaseerde chatbot.

In het aboforum 'van Basic tot Pimp' (alleen toegankelijk met een abo/premium account) is de bot aan te roepen en kan ermee worden gecommuniceerd, iets dat inmiddels al vele duizenden keren is gedaan overigens.

Daarmee zijn we - volgens mij - het eerste forum dat chatGPT integreert op een dergelijke wijze, waarbij de bot reageert alsof het een mede-user/crewlid is.

De bot is niet alleen als entertainment beschikbaar, maar ook bijvoorbeeld om vragen te beantwoorden over allerlei zaken, net als de 'normale' chatGPT.

Op korte termijn komt de bot natuurlijk voor iedereen beschikbaar. In welke vorm dat zal zijn en welke limieten er eventueel zullen gelden weten we nog niet.

fokAI reageert op je vragen en andere gesprekken

Wat kan de bot momenteel?
Reageren op je post, je post quoten, smilies gebruiken
Buiten de post die jij plaatst (inclusief eventuele quotes) heeft de bot geen kennis van voorgaande posts (nog; doel is dat later wellicht uit te breiden).

Je kunt haar (nog) niet dm-men. Nou ja, het kan wel, maar de enige die het kan lezen ben ik.
Wellicht wordt het later nog mogelijk om dm-conversaties te houden.

Hej! Ik krijg geen antwoord!
Dat kan. Net als een echte user kan ook fokAI je weleens negeren of je post over het hoofd zien.

Ze is niet erg up to date...
Ze is gebaseerd op chatgpt 3.5. Die is momenteel getrained tot september 2021.

Wat kan ze NIET (of NOG niet)
- Daadwerkelijk handelingen uitvoeren op FOK!
- Zoeken op bv google of geven van recente data
- Dingen doen of zeggen die niet zijn toegestaan door openAI
- reageren op de OP van een topic. Je kunt haar dus NIET 'roepen' in de OP van een topic. Dat kan alleen vanuit een reactie.

Wat heeft dit nou weer voor nut?
Niets. Gewoon voor de leuk. En we zijn weer eens ergens de eerste mee
Maar serieus; de bot zal continu worden aangepast zodat deze ook relevante antwoorden kan geven op FOK!gerelateerde vragen. Kwestie van uitwerken dus.

Geen abo, maar wil je er wel een? https://fok.nl/shop/new/abo/

Zodra de bot ook beschikbaar wordt voor andere gebruikers zullen we dat uiteraard melden!