Het nutteloze feitje van de dag: Melk door de Waddenzee
Terug van weggeweest! Nutteloze feitjes, ze zullen je leven niet drastisch veranderen maar ze zijn wel altijd leuk om te weten. Dus daarom terug van weggeweest voortaan voor jullie weer elke dag een nutteloos feitje om de dag mee door te komen.
Eerder kon je bij de rubriek al lezen over de dam die Ameland enige tijd met het vaste land verbond, maar wist je dat Ameland ook op een andere bijzondere manier met de wal verbonden was? Jarenlang liep er namelijk vanaf Nes op Ameland een melkpijpleiding naar Holwerd. In 1978 werd de 4,5 miljoen gulden kostende melkleiding in gebruik genomen en daarmee was het de eerste melkpijpleiding voor lange afstand ter wereld. De kosten werden gedeeld door de boeren op het eiland en het Ministerie voor Landbouw.
Omdat de melk niet 24 uur per dag door de leiding stroomde werd er een speciaal systeem ontwikkeld. "De leiding voerde niet continu melk naar de wal, maar elke dag een hoeveelheid van ongeveer 30.000 liter. De melk werd in een soort pakket gelanceerd. Er kwam eerst een oppompbare rubberbal in de buis met daarachter spoelwater en vervolgens weer een rubberbal. Daarna volgde de melk, afgesloten door een laatste bal. De installatie, aangedreven door pompen, stuwde de melk met een snelheid van 1,7 meter per seconde naar het ontvangststation op de Friese wal", zo legt Wikipedia uit.
De melk moest zo snel mogelijk door de buis omdat de melk onderweg de temperatuur van de bovengelegen Waddenzee aannam. Dit zorgde er geregeld voor dat de zuivel ruim warmer dan 4 graden werd waardoor de partij afgekeurd moest worden. Daarom werd uiteindelijk in 1995 besloten te stoppen met de melkpijpleiding en vanaf dat moment werd de melk via vrachtwagens met de boot naar de vaste wal gebracht.
De route van de melkpijpleiding (bron: Amelander Historie)
De melkpijpleiding (Bron: Amelander Historie)
