Boek: Jeroen van Rooij - Het licht

Vanaf het moment dat Erik, een weinig betekenende tekstschrijver, door zijn opdrachtgevers op de hoogte gebracht wordt van de zelfmoord van hun zoon, besluit hij, deels vanuit journalistieke nieuwsgierigheid, maar al snel gedreven door een persoonlijke obsessie het mysterie van zijn dood te ontrafelen. Al snel blijkt dat de jongen (Christof) deel uitmaakte van een hechte vriendengroep waarvan nog twee andere leden hun eigen leven hebben beëindigd. Een groep waarbinnen zich afgevraagd werd: "Kun je verliefd zijn op vijf personen tegelijk?"

Het licht
Het is het Het licht dat deze zes jongeren zo innig met elkaar wist te verbinden. Zo wordt in het eerste hoofdstuk duidelijk gemaakt dat de vriendengroep, bij elkaar gebracht door zomerschool, Het licht voelt door middel van drugsgebruik en de transcendentale ervaring die hieruit voortvloeit. De metaforische wijze waarop Het licht zich laat omschrijven valt door te trekken naar het perspectief waar vanuit de groep gesproken wordt: de verteller observeert, neemt waar vanuit de wij-vorm en nestelt zich één voor één in ieders gedachtegang.

De zoektocht naar woorden om Het licht te omschrijven zorgt ervoor dat je het boek in een ruk uit wilt lezen. De ware betekenis van Het licht is er één die je, net als je een vinger erop weet te leggen, in het niets laat grijpen. Op een gegeven moment is het dan ook maar de vraag of het mysterie niet groter wordt dan het begrip zelf, wat ook geldt voor het mysterie van de serie zelfmoorden die op een gegeven moment door de landelijke media opgepikt en opgeblazen wordt. Bruggend wordt al snel tot zelfmoordstadje gebombardeerd, waarvan het thema gebaseerd is op een soortgelijk verhaal van het Welse stadje Brigend.

Het licht is tevens de naam van een gesloten Facebookgroep waar de vrienden deel van uitmaakten. Het is Erik die tijdens zijn 'onderzoek' op deze groep stuit omdat hij obsessief op het social mediaplatform de levens van de vrienden absorbeert. Alle foto's die hij van hen tegenkomt gaan keurig geordend in mapjes. Deze verzameldrift is tekenend voor het social media-voyeurisme waarin sommige lezers zich, al dan niet in iets mindere mate, zouden kunnen herkennen.

Facebook
Facebook speelt een grote rol in het boek. De manier waarop iedereen zich tegenwoordig blootgeeft op het internet roept vraagtekens op bij Jeroen. Het gemak waarmee je tegenwoordig iemands persoonlijke informatie kunt opvragen maakt van het boek een modern detectiveverhaal, waarbij je jezelf waarschijnlijk op momenten af zult vragen wat er van jou te vinden is zodra iemand besluit jou te bespioneren. Een sterfgeval kan ervoor zorgen dat je Facebook-wall omgetoverd wordt naar een online condoleanceregister. De overledenen kunnen nog altijd getagd worden op foto's, berichten ontvangen en uitgenodigd worden voor evenementen. Een vrij verontrustende gedachte, waarvan de relevantie met de dag groter wordt.

Het geluid
Dat Jeroen zichzelf ook bezig houdt met het schrijven van recensies is te bemerken tijdens de besprekingen van een terugkerend aspect: muziek. De beschrijvingen van minimal techno, ambient en oude new-wave klassiekers die veelvuldig genoemd worden vormen soms minirecensies op zich. De karakters van de vrienden worden in het boek niet al te uitgebreid omschreven, maar de scene waar Steven, de muziekgek binnen de groep, elke lid probeert te schetsen aan de hand van een dj-set vertelt nog het meest over iedereen. Na een korte stop op zijn Facebookpagina gemaakt te hebben (wat zijn punt over internetprivacy op ironische wijze versterkt) zijn veel van de genoemde artiesten terug te vinden, wat in ieder geval één autobiografisch element verklapt.

Het oordeel
Het licht is een (nostalgie)trip in de hoogste versnelling die een continue ambiguïteit uitoefent op het feestgedrag en drugsgebruik van een jonge generatie als ultieme uitlaatklep en poging om het leven te ontstijgen. Naast dat het verhaal bezield wordt als een moderne vertelling over mysterie, obsessie en een zuchtje nihilisme zijn sommige situaties zo intens beschreven dat je op momenten Het licht zelf ook lijkt te voelen.