Tsjechen in mineur vanwege BTW verhoging op bier
Stijgende prijzen zijn al lange tijd een groot probleem in Tsjechische pubs. Veel dingen zijn goedkoper in Polen en nu ook in Duitsland. De inflatie in Tsjechië is nog steeds de hoogste in de EU. Maar nu klagen de Tsjechen nog harder omdat de prijzen van de Tsjechische nationale drank de pan uit rijzen.
Bier is sinds begin januari nog duurder geworden, vooral in de grotere Tsjechische steden. Dit keer niet vanwege de hoge energieprijzen, maar vanwege de overheid. Ze verhoogden het BTW-tarief op tapbier van tien naar 21 procent. Sommige herbergiers vertikken het om het bier tegen een hogere prijs te verkopen en nemen een lagere winst voor lief. Maar de meeste mensen gaan ermee akkoord, als gevolg hiervan daalde hun omzet met ongeveer 20 procent.
De hogere bierprijs is het resultaat van een groot besparingspakket. De conservatief-liberale coalitie wil de recordschuld van de Tsjechische staat terugdringen; vijf zeer verschillende partijen moesten tot overeenstemming komen. Sommige subsidies zijn afgeschaft en de belastingen zijn verhoogd – voor bedrijven, maar deels ook op voedsel of sigaretten. Ook automobilisten moeten sinds januari aanzienlijk dieper in de buidel tasten: voor snelwegvignetten of boetes.
Maar het belangrijkste onderwerp wat tot verhitte debatten leidt is bier. De lobby van de brouwerij en de pub is luid. Lubos Kastner van de Vereniging van Kleine en Middelgrote Ondernemingen, zelf café-eigenaar, ontbreekt momenteel in geen enkele talkshow. Daar vertelt hij vervolgens welke rol bier speelt in de algehele reputatie van het land. Bier maakte Tsjechië beroemd en volgens de traditie groeide het Tsjechische dorp rond de kroeg, en daarna verschenen er pas een kerk en meer huizen. En hij wijst op de sociale functie van de kroeg in Tsjechië: “het versterkt onze cohesie en onderscheidt ons van de rest van de wereld.”
Het Saaz-hoplandschap in Tsjechië is onlangs uitgeroepen tot cultureel werelderfgoed. Maar nu bedreigt de regering de culturele rijkdom van het land, meent bieronderzoeker Tomas Maier van de Technische Universiteit in Praag – door de hoogste stijging van de bierprijzen tot nu toe. Dit is vooral voor veel dorpen ‘fataal’, omdat de prijsstijging voor veel pubs waarschijnlijk weer een ‘nagel aan de doodskist’ zal zijn, zegt hij.
Tien jaar geleden waren er in Tsjechië 20.000 pubs; momenteel zijn dat er nog maar de helft. De totale bierconsumptie is nog niet gedaald, maar er wordt steeds minder bier gedronken in de cafés. Degenen die nog niet moesten sluiten, klagen luidkeels over de overheid. Uit enquêtes blijkt dat slechts 17 procent van de Tsjechen tevreden is met hun centrumrechtse coalitie.
