'D66+VVD+PvdA+SP in A'dam'

D66 en VVD in Amsterdam moeten met PvdA en SP om de tafel gaan zitten om een nieuw college te vormen. Dat adviseert informateur Thom de Graaf, zo bevestigt D66-leider Jan Paternotte dinsdag.

Of de partijen zijn raad opvolgen moet nog blijken. De D66-fractie praat dinsdagavond over het advies. "Ik kan dan ook nog niet zeggen of we voor zijn", zegt Paternotte, die de raadsverkiezingen glansrijk won. Hij snapt het advies wel, samenwerking met een van de twee is namelijk geen optie. "De PvdA wilde geen paarse coalitie, en de SP als meest linkse partij geniet ook niet meteen de eerste voorkeur", aldus de D66'er.

Als de vier partijen daadwerkelijk gaan praten en tot een akkoord komen, betekent dit dat de SP voor het eerst in het stadsbestuur komt.

Daarnaast zou de PvdA dan toch weer in het hoofdstedelijk college komen ondanks het forse verlies bij de gemeenteraadsverkiezingen van maart. De sociaaldemocraten stelden zich afwachtend op en hielden er rekening mee dat zij genoegen moesten nemen met een plek in de oppositie. De PvdA zat sinds de Tweede Wereldoorlog onafgebroken in het stadsbestuur.

De Graaf (D66) ging zondagmiddag om tafel met de fractievoorzitters van D66, PvdA, SP en VVD om een 'doorbraak te bewerkstelligen'. Beoogd coalitiegenoot GroenLinks stapte vorige week donderdag plotseling uit de onderhandelingen met D66 en de VVD. De partij kon zich niet vinden in de plannen die de VVD voor de stad heeft. Dat kwam voor D66 als een verrassing aangezien er al een deelakkoord met GroenLinks was gesloten.

Update 23.55 uur
GroenLinks vindt het advies om D66 en de VVD met de PvdA en de SP te laten onderhandelen 'buitengewoon merkwaardig', schrijft Het Parool. Volgens fractieleider Rutger Groot Wassink is zijn partij maandag nog door D66 gepolst voor een variant van de vierpartijencoalitie met GroenLinks in plaats van de PvdA. Blijkbaar heeft de partij voor de eer bedankt.

Volgens Groot Wassink is het 'duidelijk' dat een coalitie zonder de VVD voor D66 onacceptabel is. Hij vindt het verder vreemd dat de democraten eerder aangaven nog niet met de PvdA om de tafel te willen omdat GroenLinks dan overbodig zou zijn voor een meerderheid. "In deze vierpartijencoalitie zijn twee partijen overbodig."

Ook de SP heeft twijfels over het vierpartijenplan. "Dan is er een meerderheid van 36 zetels. Het is niet goed als je zo weinig oppositie hebt", zegt fractievoorzitter Laurens Ivens. De Amsterdamse gemeenteraad telt 45 zetels.

Ondertussen begint de tijd voor D66 te dringen. Vier jaar geleden verspeelde de partij tot ieders verbazing collegedeelname door stuntelige kritiek van de toenmalige fractievoorzitter op de benoeming van Lodewijk Asscher tot locoburgemeester. Verschillende partijen laten nu al doorschemeren dat het moment nadert waarop D66 het initiatief kwijtraakt. De PvdA, GroenLinks en de SP kunnen uit twee eenmansfracties kiezen om een meerderheid in de gemeenteraad te smeden.