Kleine basisscholen presteren vaker ondermaats

Hoe kleiner een basisschool is, hoe groter de kans dat de school als zwak of zeer zwak wordt beoordeeld. Van scholen met minder dan vijftig leerlingen krijgt 15,5 procent dat stempel. De Onderwijsinspectie, die de scholen beoordeelt, noemt de gemengde groepen op kleine scholen als belangrijkste oorzaak.

De cijfers van de Onderwijsinspectie laten zien dat grotere scholen het beter doen. Van de scholen met meer dan honderd leerlingen wordt nog geen 7 procent als zwak of zeer zwak beoordeeld.

Groepen leerlingen zijn op zeer kleine basisscholen noodgedwongen gemengd, doordat er vaak maar twee onderwijzers zijn voor alle niveaus. Volgens de inspectie kost het een docent extra veel inspanning om het lesaanbod op een dergelijke gevarieerde groep af te stemmen.

Het aantal basisscholen in Nederland met minder dan vijftig leerlingen is het afgelopen jaar gestegen tot iets boven de tweehonderd. Dat is een stijging van 10 procent in een jaar tijd.

Heel kleine basisscholen zijn vooral op het platteland in de zogeheten krimpregio's te vinden, zoals in de noordelijke provincies, Zeeland en in mindere mate Limburg. De inspectie wijst er echter op dat in de toekomst op steeds meer scholen, ook buiten de krimpregio's, het aantal leerlingen onder de vijftig zakt.

De PO-Raad, de koepelorganisatie voor het basisonderwijs, geeft toe dat het lastig is om op kleine scholen de kwaliteit te waarborgen. Behalve op de combinatieklassen wijst een woordvoerder ook op een andere kwetsbaarheid. "Op het moment dat er op een kleine school iemand ziek is, valt er meteen een enorm gat."

De koepel pleit voor meer armslag voor schoolbesturen. "Met name in de politiek wordt vastgehouden aan de kleinschaligheid van het onderwijs. Er zijn nu te veel regeltjes." De koepel zegt schoolbesturen zo veel mogelijk te helpen om te voorkomen dat de kwaliteit van hun school afglijdt. Zo krijgen zeer zwakke scholen een analyse aangeboden waarmee ze zichzelf kunnen verbeteren.


Kleine basisscholen presteren ondermaats (Foto: Novum)